No. 96.
Woensdag 13 Maart 1901.
16® «laar,
m HET LAND.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - V laan-deren*
F. DIELEMAfl,
AXEL.
Kostelooze Inenting en Herinenting.
Land- en Tuinbouw.
FEUILLETON.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar olaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlpk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Axel, brengen ter kennis der inge
zetenen, dat op Dinsdag 12, 19 en 26
Maart aanstaande, telkens des voormid
dags van 9 tot 10 ure, ten Raadhuizë
gelegenheid zal worden gegeven tot
Axel, den 5 Maart 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. J. OGGEL, Burgemeester.
J. A. VAN VESSEM, Secretaris.
Plan voor proefnemingen betreffende de
Bacterieziekte der kooien.
Onderstaand plan werd door Prof. Rit-
zema Bos aan de Landbouw- en Handels-
j vereeniging „Langendijk en Omstreken"
j toegezonden. Wellicht zijn er ook onder
onze lezers, die daarmede hun voordeel
kunnen doen. Men weet, dat Prof. Rit-
zema Bos ten allen tijde bereid wordt
bevonden tot het verleenen van hulp en
het geven van advies, welke aan ieder
kosteloos worden verstrekt.
I. Op een terreinwaar nog geen kool
werd geteeldzaaie men uit
a. Zaad, van gezonde koolplanten ge
wonnen
b. Zaad, gewonnen van zieke kool-
planten. (Zie aanteekeningen hieronder
a. De plantjes, afkomstig van gezond
zaad, plante men later als volgt uit
»Hoo!« riep hij uit, zal men elkander
liefhebben - en geen vrede houden
Zal men vijanden maken als men be
mint Liefde is overeenstemming - vrede
is overeenstemming derhalve is liefde
ook vrede
Eduard stond achter een boer en
hoorde: »Dat's mis, dominé als mezeun
niet deugt sloa ik er op, en dat's wel
liefde verstoa je, moar gien overien-
stemening.*
»Hoe velen,c ging de dominé voort.
»hoe velen leven met elkander in vijand
schap, jaren lang. Heb ik ze niet gekend
onder mijne gemeente die elkander het
licht der zon misgunden, dat de Vader
der liefde aan allen geefi
»Hij haalt waarachtig oude koeien uit
de sloot,< zei Waren veld tot van Willigen.
»Maar als gij doortrokken zult zijn van
den zuurdeesem van het christelijk be
ginsel, dan eerst zal er viede bij u,
u en ook op u rusten door den zegen
van Hem die was, is en blijven zal, de
Heer van vrede en liefde ik heb
Krachtig werden de laatste woorden
uitgesproken, en een donderend applau-
dissemect volgde, De boer, die voor Edu
voor één derde gedeelte op land, waar
het vorige jaar zieke kool groeide
voor één derde op grond, waarop nog
nooit kool werd geteeld
voor één derde op besmet land, dat
men vooraf zuur heeft gemaakt (zie aant.
hieronder.)
b. De plantjes, afkomstig van zaad
van zieke planten, plante men uit
voor de helft op land, waar het vorige
jaar zieke kool groeide
voor de andere helft op land, waarop
nog nooit kool werd geteeld.
Bij den oogst der kooien van alle
nauwkeurig nagaan, hoeveel gezonde
en hoeveel zieke kooien op elk perceel
worden aangetroffen. Het doel van de
onder I genoemde proeven is
le met zekerheid uit te maken, of de
besmetting reeds op de banen geschiedde
2e en zoo ja, of zij dd&r alleen plaats
grijpt, dan wel ook nog op de velden
3e wanneer dit laatste het geval mocht
zijn, of dan een zure reactie van den
bodem van het koolveld in staat zou zijn,
deze besmetting te voorkomen door de
in den grond aanwezige bacteriën te
dooden
4e uit te maken, of de ziekte ook soms
met het zaad zou kunnen worden over
gebracht.
II. Men kieze twee of drie plantenbanen
uitdie erg besmet zijn. d. i. waarvan ieder
jaar koolplantjes komendie de ziekte hebben.
Ieder van deze plantenbanen verdeele
men in zes veldjes aldus
ard zal, had bij zijne vorige opmerking
hooren lachen daarom keek hij om, en
zeide»'t is wat moois daorora bin
ik niet hier ekeumen 't laikt wel of
ik in de kerke zit, is et Zucdag van
daog
Nu volgde pausering. De gelegenheid
om wat te gebruiken werd gretig aange
grepen. Dikker steeg de walm naar boven
Kaatje kuchte van de smook Eduard
kwam naar voren en groette het gezel
schap. Hij nam vervolgens plaats bij
MiDa.
»Wel Eduard, is het je bevallen
»Lieve meid, er was veel moois in,
maar 't is zoo niet in eens te bespreken,
»0 maar vondt je de liefde niet mooi
behandeld
»Zeker, maar zou de liefde uit het
christelijk beginsel altijd overeenstem
ming zijn
Mina dacht na- »Hebt uwe vijanden
lief, staat er in den bijbel,* zei ze alsof
het voor den dominé pleitte.
»Ja lieve meid,* antwoordde de heer
Van Willigen, die 't gehoord had, »mijn
vijanden liefhebben kan ik maar over
eenstemming met mijn vijand is moeie-
lijker wil ik je eens wat zeggen do
miné heeft mooi gesproken, waar bij de
hoofdwaarheid op zich zelve beschouwde
hij heeft gefaald, waar h(j dat begin
sel op het Jeven wou toepassen dat
ontbreekt vele predikanten; 'tis jammer
maar 't kan moeilijk aDders.*
n a houde men vrij van
aardvlooien, slakken, aardrupsen, emelten
en verder gedierte om te beletten, dat
deze dieren de besmetting van het eene
plantje op het andere overdragen. Om de
slakken te dooden, bestrooie men de ter
reinen a 's morgens vroeg twee malen
achtereen met een tusschenruimte van
een kwartier met fijne kalk. Dit werk
moet bij vochtig weer vaker worden her
haald dan bij droog weer. Om de aard
vlooien van een zeker terrein te verjagen,
vermenge men 5 Liter zand met 1 Liter
petroleum en als alles goed dooreenge-
mengd is, strooit men dit er over Bij
aanhoudend droog weder moet dit alle 4
of 5 dagen worden herhaald bij nat weer
kan het worden nagelaten. Als men de
aardvlooien op de aangrenzende veldjes
b en c ziet verschijnen, moet men het
raiddel op a toepassenalthans wanneer
dat veldje niet meer naar petroleum riekt-
Om aardrupsen en andere grondinsecten te
vernietigen, spuite men benzine in den
grond (Den daarvoor noodigen pal-injec-
teur zal ik ter leen zenden.)
Op de gedeelten b en c late men het
gedierte zijn' gang gaan, althans voor
zoover het niet alles opvreet. Wordt de
vreterij al te erg, dan passe men eens
een middeltje toe. Op de veldjes c make
men bovendien den grond zuur (zie hier
onder) vóór het zaad wordt uitgezaaid.
De koolplanten, afkomstig van de boven
genoemde twee of drie besmette planten
banen (ieder weer in 6 veldjes verdeeld)
worden vervolgens op onbesmetten grond,
waarop nog nooit kool werd geteeld uit-
gepoot, natuurlijk de planten van iedere
baan en telkens die van de veldjes a, a,
Die ondeugende praetische man 1
De pauze was geëindigd en wie ver
scheen voor der, katheder 1 Van Vliezen.
Toen hij daar stond en de schare voor
zich zag, loon bij zijne stem moest ver
heffen op geheel andere wijs dan Zondags
beefde hij over al zijn leden en werd
rood van verlegenheid, niettegenstaande
Van Spaan hem hier niet overschreeu
wen zoude. Hoe gaarne had hij gemeld,
dat men hem herhaalde malen aangezocht
had, om de bijdrage te leveren totdat
zijne bescheidenheid eindelijk had toege
geven, zeker zou hij wel verzwegen
hebben, dat men tot hem was gekomen,
toen men oveituigd was geen ander te
kunnen krijgen. Hoe 't zij, 't hart zonk
hem in de schoenen, en 't duurde geruimen
tyd voor dat hij begon. T Glaasje gaf hem
eenige kalmte hij besloot maar dadelijk
te lezenen dreunde op
Het Vogelnestje van Spandaw.
Spandawgis een smaakvol dichter, niet
waar, lezmm? zijn vogelnestje moge
oud zijn 't zal nog lang blijven bestaan
maar hing het van Van Vliezen af, 't
stukje ware vernield voor altijd.
Zoodra de eerste r 'gel er uit was, vei
anderde de verlegenheid in overgroot
zelfvertrouwen. Hij galmde barbaarsch en
barbaarscb smeten de muren den galm
terug dat net onverstaanbaar was spreekt
van zei ven,
b, b, c en c afzonderlijk. Later wordt
nauwkeurig nagegaan, hoe de kooien, die
van ieder der veldjes komen, zich houden.
Het doel van de onder II genoemde proe
ven is
le met zekerheid uit te maken, of de
besmetting reeds op de banen geschiedt
2 of bij de overdraging van deze be
smetting van plant op plant het schade
lijk gedierte een rol speelt. (Zoo ja, dan
moet nog nader door proeven worden
uitgemaakt, welke diersoort zoo'n rol
speelt.
3e of het zuur maken van den grond
de daarin aanwezige bacteriën doodt.
Aanteekeningen.
Onder zaad, van zieke kooien afkom
stig versta ik natuurlijk zaad, afkomstig
van koolplanten, die bepaaldelijk aan de
bacterieziekte leden (niet aan de een of
andere ziekteIn vele gevallen zullen
de zieke kooien geen zaad opleveren,
maar het is toch soms mogelijk dat dit
gebeurt Om nu volkomen zeker te wezen
dat wij zaad hebben van de aan de bac
terieziekte lijdende koolplanten. had ik
gaarne, dat men mij. zoodra daarvoor
de geschikte tijd gekomen is, eenige aan
bedoelde ziekte lijdende kooien toezond,
om die tot bloei te brengen en aldus zaad
te winnen, 'tls evenwel de vraag, of al
dus verkregen zaad. vroeg genoeg kan
worden gewonnen, om tiet nog dit jaar
op den rechtentijd op de plantenbanen te
kunnen uitzaaien. Zoo niet, dan is het
toch nog wei mogelijk, dit zaad in dit
jaar uit te zaaien, om althans koolplanten
te krijgen, die men op de velden kan uit-
poten. om zeker te zijn of ze al dan niet
door de ziekte zijn aangetast. Daarom
Hij schreeuwde evenwel sterk en dat
was de rede dat menige boer 't n hiel
moui" vond. Van Spaan niet humaan
genoeg om zich te willen inhouden
lachte van den beginne af uitbundig.
Woedend van verontwaardiging keek
Van Vliezen op den spotter neer ge
lukkig voor de anderen op de voorste
rij die tegen wil en dank mealachen
nioesten. De muren daverden bij het
laatste.
De onschuld wordt door God bewaard!
»Dats ferm riep een boer uit da verte
en men kon hooren dat hij het meende!
Een uitbundig gelach van den voorgrond
volgde. Van Vliezen trad af zoo als
hij opgekomen was rood als een kal-
lcoenschen haan.
Het was afgeloopen en alles ging naar
liais; behalve Van Willigen, Bolcken,
Wareuveld, Bondt, Van Spaan en einde
lijk Van Vliezen, die weer in zijn humeur
was gebracht, primo omdat Van Willigen
hem een glas wijn inschonk en secundo
omdat er bijgevoegd werd, dat men zoo
gelachen had om dien gekken boer.
De koopma'n, die zich in den voor
avond wel nu en dan verveeld had
had gedurende het nanut wezenlijk I9-
zier en ging tevreden naar huis.
Eduard vroeg: »wel Papa, wat dunkt
u
,/t Zal wel goed worden.*
„Eu er is vrede.*
