Binnenland.
vroegere sterkte verhouding. Een zeventig
tal verkiezingen moeten nu nog in Schot
land plaats hebben, die, al zouden zij alle
den liberalen ten goede komen, de meer
derheid niet kunnen omzetten.
Chamberlain heeft gewonnen.
Men heeft bij de groote massa met
succes weten te speculeeren op een be
krompen en verwaand nationaal gevoel,
men heeft de tegenstanders van den oorlog
verraders van hun vaderland gescholden,
daarbij een taktiek volgend die men tijdens
de Dreyfus-affaire in de Fransche nationa
listen niet scherp genoeg wist te veroor
deelden, en vooral - men heeft als roem
der regeering verkondigd dat de oorlog nu
ook uit was, en twee landen als nieuw
gebied aan het Britsche wereldrijk gehecht
waren.
De oorlog was uit, Roberts zou terug-
keeren. Baden Powell aan het hoofd van
een politiekorps achterblijven, de vrijwil
ligers uit de colonie werden afgedankt,
de militie in Engeland naar huis gezonden,
een Boerenleger bestond niet meer, de
commando's waren verstrooid, en de strijd
bare bevolking gaf zich bij honderden en
duizenden aan de Engelschen over.
Dit is een opzettelijk verbergen of ver
zachten van de werkelijkheid, diedeEn-
gelsche regeering vroeg of laat duur te
staan zal komen.
Want niet voor altijd kan dergelijke
politiek worden volgehouden, en als de
tijd komt dat ernstige dingen niet langer
kunnen verzwegen worden, is de kans
groot dat het Engelsche volk,! eindelijk
uit zijn waan opschrikt, en de leugenpro
feten tot verantwoording roept,
De oorlog is nog niet uit, na een jaar
vol zwaren strijd, en het is hard voor
Roberts dit zelf te hebben moeten er
kennen.
Het zal toch wel wat ontnuchterend
gewerkt hebben op de in overwinnings-
roem bevangen menigte, dat Roberts Vrij
dag uit Pretoria het volgende sombere
verhaal moest seinen:
„Een trein heeft men Zaterdag bij Kaap
muiden, (aan den Delagoa-spoorweg,) bij
het passeeren van de Kaaprivier doen
ontsporen.
Drie man werden gedood, een officier
en vijftien man gewond, allen behoorende
tot de 66ste batterij. Ook werden veertig
trekdieren gedood.
Kapitein Paget van de Rifle Brigade
ging met twee genie-officieren en achttien
DE DOODSANGST.
Bij het schijnsel van eeoe oude lamp,
die in een hoek op eene tafel stond, zag
ik midden in de voorkamer den vermoor
den ontvanger, gelijk ik hem des avonds
gezien had, en daarenboven nog duidelijk
de roode bloedvlekken in zijn bemd bet
geen ik des avonds niet bad gezien, de
wijl het toen door een lijkkleed bedekt
was. Ik trachtte mijn moed te verzame
len, en mij te overtuigen, dat het alles
slechts een spel mijner verbeelding was
ik trad nader. Toen echter mijn voet
tegen de kist stiet, dat het dot weergalm
de, en het was, alsof het lijk poogde zich
te bewegen en de oogen te openen, toen
verloor ik alle bewustheid. Met ontzetting
vlood ik naar de zaal terug, en viel ach
terover op het bed neder.
Intusschen ontstond er b(j de kist een
groot geweld. Ik moest bjjna gelooven, dat
de ontvanger uit den doode ontwaakte,
want het was een geruisch als van iemand,
die moeilijk opstaat. Ik hoorde een dof
gesteun. Ik zag weldra daarop de ge
daante van den vermoorden ontvanger in
de deur staan, zich aan de posten vast
houden, langzaam de zaal binnen komen,
en in de duisternis verdwijnen. Terwijl
mjjn ODgeloof nogmaals poogde alles te
loochenen, wat ik gehoord en gezien had,
wederlegde zulks het spook ot de doode,
of de wöder levend gewordene op eene
ontzettende wijze, want deze legde zich,
zoolang en loodzwaar als hij was, op mijn
bed, ja, op mijn lichaam, met Zijn kouden
rug over mijn hoofd, zoodat mij nauwe
lijks lucht genoeg over bleet om adem te
halen.
Ik begreep nog in dit uur niet hoe bet
man in een goederenwagen, de lijn langs
om de schade op te nemen. De Boeren
lagen echter in hinderlaag en openden het
vuur. Kapitein Stewart kwam met veertig
man te hulp.
Onze verliezen zijn zeer zwaar. Kapitein
Stewart en een man werden gedood, kapi
tein Paget, een ander officier en vijf man
gewond, en een genie-luitenant en tien
soldaten geraakten gevangen."
Dit zijn geen aangename dingen voor
een opperbevelhebber, die op het punt
staat naar huis te gaan omdat de oorlog
eigenlijk uit is.
En een tweede bericht is wel in staat
den onaangenameD indruk nog te verster
ken. Uit Lydenburg toch wordt dato 2
October geseind dat de Boeren het kamp
van Bulier een uur lang 's ochtends vroeg
beschoten.
„Een troep van 200 cavaleristen verliet
het kamp, zoo wordt er heel krijgshaftig
bijgevoegd, om de kanonnen der Boeren
te veroveren. Zij reden vier uur lang tot
zij aan een heuvel kwamen, waar de
Boeren post hadden gevat. Zij ontdekten
toen echter, dat de vijand en de kanonnen
verdwenen waren.''
Er is nog meer.
Roberts heeft ook een gevecht te melden
door generaal Barton Dinsdag bij Krugers-
dorp westelijk van Pretoria geleverd
De Engelschen hadden één officier ge
sneuveld, drie officiereu en elf manschap
pen gewond. Yan de Boeren wordt alleen
gezegd dat er drie gevangen genomen
werden en „verscheidene" op het slagveld
bleven.
Maar het ernstigste bericht komt uit
het Zuiden, van de grenzen van de Kaap
kolonie.
Uit Bethulie, het plaatsje in den Vrij
staat gelegen aan de Oranje-rivier die de
scheiding vormt met de Kaapkolonie,
wordt geseind dat de Boeren Woensdag
een voorpost van twaalf man gevangen
namen, terwijl de spoorweg over een
lengte van zes honderd meter werd opge
broken.
Dit zijn blijkbaar dezelfde Boeren, die
eerst Wepener, Rouxville en Ficksburg
bezet hadden, en nu nog meer Zuidelijk
zijn afgezakt, om wellicht dezer dagen tot
in de Kaapkolonie zelf, waar hun vrienden
talrijk zijn, hun strooptochten voort te
zetten
Maar de oorlog is uit, volslagen uit
Lord Roberts seint dato 13 Oct. dat er
kwam, dat Ik het leven niet verloor. Want
mijn schrik was wel een doodelijke schrik
te noemen. Ook moet ik lang buiten ken
nis gelegen hebben. Toen ik onder mijn
zwaren last de klok hoorde slaan, en
meende dat het een uur was, die gewensch-
te tijd, waarop het spookuur een einde
neemt, sloeg het reeds twee.
Ieder stelle zich eens in mijn verschrik-
kelijken toestand. Rondom mij eene lijken
lucht en boven op mij het lijk, ademde
en weder warm geworden zijnde, roche
lende, alsof het voor de tweede maal zou
sterven ik zelfs was verstijfd, gedeeltelijk
van schrik, gedeeltelijk van krachteloos
heid, gedeeltelijk door dien zwaren last.
Alle ellende in het hol van Dante is eene
kleinigheid vergeleken met den toestand,
waarin ik mij bevond. Ik had de kracht
niet, mij van het lijk te bevrijden, dat
ten tweede male op mij scheen te sterven
en al had ik de kracht gehad, zoo zou
mij misschien de moed ontbroken hebben,
waDt ik bespeurde duidelijk, dat de onge
lukkige, die na het eerste bloedverlies
slechts in eene onmacht gevallen was,
daarop voor dood gehouden en in eene
kist was geworpen, nu eerst wezenlijk
met den dood worstelde. Hij scheen geene
macht over zich zeiven te kunnen ver
krijgen, noch om te kunnen leven, noch
om te kunnen sterven. En dat moest ik
op mijn lichaam laten gebeuren ik moest
het doodkussen van den ontvanger zijn
Menigmaal had ik giooteu lust alles,
sedert mijne aankomst te Brczwezmcisl,
voor een droom te houden, indien ik niet
al duidelijk van de wezenlijkheid ware
oveituiga geweesten nog zeu ik gelooven,
dat die verschrikkelijke nacht een droom
verscheidene meer of minder geslaagde
pogingen gedaan zijn om de spoor- en
telegraaflijnen te vernielen. Het volharden
der Boeren is merkwaardig, daar de schade
spoedig hersteld is en steeds gevolgd wordt
door zware bestraffing.
Uit Kroonstad wordt gemeld, dat de
Wet een proclamatie heeft uitgevaardigd,
waarin gezegd wordt, dat de Burgers, die
weigeren te vechten, krijgsgevangen zullen
gemaakt worden.
Het West-Ken t-regi ment verrastte een
Boeren-laager bij Frankfort en bracht den
Boeren zware verliezen toe. Het maakte
acht krijgsgevangenen.
Generaal De la Rey heeft al zijn krijgs
gevangenen in vrijheid gesteld
- Een telegram uit Tientsin meldt,
dat 5000 man Engelschen, Duitschers
Franschen en Italianen onder generaal
Balloud, Tientsin verlieten met bestem
ming voor Paotingfoe Den 11e zal deze
kolonue in de nabijheid van Paotingfoe
een kolonne ontmoeten van dezelfde
sterkte, die onder generaal Guselee's be
vel uit Peking oprukt.
De Amerikanen, Russen en Japanners
nemen aan deze expeditie geen deel.
- De krisus in de industrie in Spanje
wordt hoe langer, hoe erger Te Barce
lona breidt de sluiting der winkels zich
voortdurend uit. In Catalonië zijn 700
gezinnen zonder werk, door het stilstaan
der fabrieken. Ook te Geltru en Cahella
hebben een aantal fabrieken stop gezet
De oud-president van de Spaansche Re
publiek Margeeli geeft als zijn meening
te kennen, dat aan dezen toestand niets
te doen is. De arbeidstijd wordt verkort
omdat de fabrikanten zooveel mogelijk
hun productie beperken, maar daardoor
dalen ook de loonen en vermindert dus
de koopkracht. De staat kon slechts zgn
besh doen om lagere invoerrechten van
andere landen te krijgen, consuls aanstel
len, die aan den handel den weg wijzen
en Je steeds stijgende belastingen op de
noodzakelijkste levensbehoeften zooveel
mogelijk verlagen. Door dit alles wordt
echter de Spaansche industrie uit haar
achterlijken toestand niet opgeheven
Spanje heeft in de wereldconcurrentie
den strijd buiten en binnen de grenzen
moeten opgeven en staat nu voor het
bankroet
- Er loopen geruchten als zou er eenige
spanning ontstaan zijn in de betrekkingen
tusschen Oostenrijk en het Vaticaan, naar
en niets anders ware geweest, zoo niet
eene nieuwe gebeurtenis, treffender daD
alle voorgaanden, mij van de waarheid
had overtuigd.
HET WORDT DAG.
Het was reeds dag ik kon het wel
niet zieD, want de stervende vriend drukte
met zijne schouderen mijne oogen toe,
maar ik kon het raden door het gedruisch
van gaande en rijdende personen op de
straat toen ik voetstappen en men-
scheDSteramen in mijne kamer hoorde.
Ik verstond niet, wat men sprak, want
het was Poolsch, maar ik bemerkte wel,
dat men zich met de kist bezig hield.
»Buiten twijfel," dacht ik, »zullen zij den
doode zoeken en mij verlossen." Dit ge
schiedde ook, maar op eene wijze, dat ik
Diet vermoeden kon.
Eeu der zoekenden sloeg met een buig
zaam Spaansch riet zoo onbarmhartig op
den doode of stervende, dat deze plotse
ling opsprong, en rechtop voor hot bed
stond. Uok op mijn persoon was, door
overmaat van slagen, zooveel nederge
komen, dat ik niet kon nalaten, mijne
smart luidkeels te uiten, en lijnrecht
achter den doode te gaan staan. Deze
oud-Poolsche of nieuw Oost-Pruisische met
hode, om lieden uit den doode op te wek-
keD, was wel probaat daar was niets
tegen in te brengen, want de ondervin
ding sprak hier luid, maar tevens zoo ou-
genoegljjk, dat men bijna de voorkeur zou
geven aan het sterven.
Toen ik echter de kamer rond zag, be
merkte ik, dat zij vol menschen was, en
vooi het grootste gedeelte Polen. De slagen
had een dinaar der justitie
aanleiding van een voorstel dat van den
Paus moet zijn' uitgegaan betreffende de
Oostenrijksche politiek Er is sprake van
dat de gezant van Oostenrijk bij het Vati
caan zal vervangen worden.
PRETORIA, 7 Oct. Yan der Post. een
invloedrijk burger uit Fauresmith, heeft
verlof gekregen om naar den Oranje-Yrij-
staat te gaan, ten einde De Wet op te
zoeken en hem de ongegrondheid van het
voortzetten van de worsteling onder het
oog te brengen Schoeman en andere bur
gers zijn naar Botha vertrokken met het
zelfde doel.
LONDEN, 15 Oct. Volgens bij bulletin
gepubliceerde telegrammen van de >Mor-
ning Post* en andere bladen, uit Hong
kong, Canton en Shanghai, beginnen de
ongeregeldheden in Kwantang. Kwantsi
en Szechoean meer en meer ernstig te
worden.
Zij zijn niet tegen de vreemdelingen
maar tegen de dynastie gericht, in ver-
eeniging met de hervormers-beweging in
de Yangtse vallei.
Zij dreigen zich te ontwikkelen ineen
groote beweging tegen de Mandsjoe-dy-
nastie, en eerst in het Zuiden, ten slotte
zich over 'geheel China uit te breiden.
LONDEN, 15 Oct. De verkiezingen zijn
feitelijk afgeloopen. Van de overblij vende
dertien zetels had de oppositie in het
vorige parlement er twaalf bezet. Er is
geen kans, dat er verdere verandering in
de partijen komt.
In de Vrijdag en Zaterdag gehouden
zittingen van de Tweede Kamer werd
de behandeling van de Ongevallen Wet
voortgezet. Een araendement van de hee-
ren Troelstra, Schaper en Van Kol om
het ontwerp weer tot zijn vroegere en
betere gedaante terug te breDgen bene
vens een amendement van de heeren
Kerdijk, Fokker, Drucker en Veegens
om de vrijheid der werkgevers aan wat
steviger banden te leggen, werd docr den
minister sterk bestreden. De heer Kuyper
kondigde met den heer De Visser een
nieuw amendement aan, dat de admini
stratie voor rekening van de werkgevers
zou brengen en de reservekas voor de
schatkist.
Heden wordt de behandeling der wet
voortgezet.
AXEL, (len 16 October 1900.
Zaterdag had alhier ten raadhuize door
bet algemeen burgerlijk armbestuur de
aanbesteding plaats voor de levering van
10,000 kilogram ruhrkolen. De levering
is gegund aan dhr. D. C. Schieman voor
15,15 per 1000 kilogram.
Op het Spui is voor de school met
den bjjbel gecollecteerd 85,07.
wien de last was opgedragen, het lijk van
den vreemdeling te doen begraven. De
ontvanger lag nog steeds dood in de kist,
en wel in de voorkamer, waar dronken
Polen hem hadden nedergezet, terwijl hun
bevolen was, de kist naar 'oeneden in het
kamertje van den voormaligen portier te
brengen. Zij hadden echter aan mijne
kamer de voorkeur gegeven, en een hun
ner beschonken kameraden als wacht bij
bet lijk achtergelaten, die vermoedelijk in
geslapen zijnde, naar mijn bed was komen
tuimelen, om daar zijn» roes uit te slapen.
Die boosaardige geschiedenis had mij
zoo sterk aangedaan, dat ik in eene zware
koorts viel, waarin ik de gebeurtenissen
van dien enkelen nacht zeven weken lang
droomde. Nogtans, dank zij den Poolschen
opstand 1 ben ik geen commissaris van
politie te Brczwezmcisl meer, ik kan Diet
zonder beven aan dat nieuw Oost-Pruisisch
avontuur denkeD, maar ik verhaal het
gaarne; sommigen zal bet genoegen doen,
andereu zal het leeren. Het is niet goed,
dat men dalgeen vreest, wat men toch
niet gelooft.
E I X D E.