Laatste Berichten. Ingezonden Stukken. Volgens meledeeliog in een lokaal Friesch blad, heeft iemand uit Stavoren, verlokt door het hooge handgeld en soldij, dienst genomen bij het Engelsche leger in Transvaal. Krachtige hulp voor de Boeren. De Onafhankelijke Arbeiderspartij in En geland, eene groote, krachtig0 georgani seerde werkliedenpartij, die ons wellicht wat soeiaüstisch getint zou schijnen, maar toch niet bepaald sociaal democratisch is, heeft bij honderdduizenden van exemplaren in geheel Engeland een strooibiljet verspreid, waarvan de vertaling aan het >Handels- bladc is ontleend: Oorlog. Gedood1000 Gewond4500 Gevangen. 3000 Engelschen, Walen, Schotten en IereD. Let op de volgende leiten De Transvaal Republiek haat men, om dat ze een republiek is. Belastingen. In de Tranvaalsche Repu bliek worden de rijksten het zwaarste be last. De werkende stand, de uitlanders, die van een pond sterling tot twee pond per dag verdienen, betalen slechts 18 shil ling in het jaar aan belasting geen cent meer Loon. In Johannesburg zijn de loonen tweemaal zoo groot als in de diamantmijnen van Kimberley, die aan Cecil Rhodes Co. toebehooren. De eigenaars der mynen in Johannesburg verklaren in bun gedrukte verslagen dat zy in staat zullen zijn de tegenwoordige loonen 40 pCtdat is bijna de helft, te verlagen, zoodra de oorlog over is, en Transvaal door Engeland geannexeerd is. Zondagsrust. In Kimbeiiey werken de mijnen voortdurend door: 7 dagen in de week zyn ze aan den gang. President Kruger beboet eigenaais, die hun mensch'-n Zondags laten werken. Werkuren. Kaffers werken 12 uur per dag in Kimberley. In de Transvaal is de 8 uur werkdag wettelijk ingesteld. Slavernij. In Kimberley bestaat er een soort van slavernjj voor de kleurlingen, die bekend staat onder den naam van het »compound system». In de Transvaalsche Republiek heeft president Kruger niet willen toestaan, dat dit stelsel werd uitgevoerd Leder, van Werkvereemgingen I Levens middelen en brandstoffen stijgen voortdu rend in prijs dooi dezen oorlog en ze zullen nog steeds duurder worden. Uw loon blijft echter hetzelfde. Dit verklaart waarom rijken voor den oorlog zjjn, maar keurt gij dien ook goed Zoo ja waarom Graaf Grey heeft in een vergadering der aandeelhouders van de Zuid-Afrikaan- sche Chartered Company*, op den 14den December (zie het vesslag in de »Tiraes«) verklaard, dat, nadat de Britten de Trans vaalsche Republiek overwonnen hebben, geen blanken meer in de mynen zullen gebruikt worden, omdat de kleurlingen dan zoo goedkoop te krygen zouden zyn! Engeland's regeering zou daarin helpen, zeide hij. Deze zyn de ware grieven van de Uit landersVergeet niet dat duizenden van de Uitlanders, voor wie wij heeten te strijden, aan de zijde van de Boeren vechten tegen* onze troepen Bewjjst dit niet dat hunne »grieven* opgeschroefde verzinsels zyn Deze oorlog is door een hoop oplichters en speculanten ten gunste van hun eigen zak begonnen. Geen nationaal belang stond op het spel. Die lui hebben hier en in 't buitenland kranten gekocht, om leugens over de Boe ren rond te strooien, opdat gy tegen hen mocht opgehitst worden. Hierin werden zy, helaas, bjjgestaan door den heer Joseph Chamberlain, den radi calen renegaat. Verantwoordelijke staatslieden, zooals sir Edward Clarke (conservatief), sir Wil liam Harcourt (liberaal), de heer Leonard CourtDey (lib. Unionist) en John Morley (radicaal) keuren allen dezen oorlog af. Werklieden, maakt een einde aan dezen broeder mooi denden stryd. Zoo gij dit niet doet, zullen er nog zeeën van bloed vloeien CU duizenden levens vernield worden, en waartoe Is het opdat de rjjken in En geland nog ryker mog-n worden en de armen nog meer verarmd Verspreidt het licht, Eindigt den strijd BravoDat is eenvoudig en duidelijk en bovenal waar! Zoo moet het Engelsche volk de oogen opengaan. Het verschil in de publieke opinie in Engeland tusschpn nu en vier maanden geleden, is reeds enorm groot, en wordt met den dag grooter. Als de groote meeiderheid maar gaat inzien, wat deze oorlog eigenlijk bedoelt en waar toe hjj voert, dan zal de stem des volks zich ook in Engeland wel zóó luid doen hooren, dat de maclith' bbenden niet langer zullen durven nalaten er acht op te slaan. Biavo, intusschen voor die pittige werk liedenparty In de Belgische gemeente Stekene, nabjj Koewacht, liep dezer dagen op een morgen, toen de vrouw de deur openmaak te, een kip in de woning het dier sprong op een tafel en vloog daarbij tegen de daar- opstaande lamp, waardoor deze viel en brak de olie vatte spoedig vuur, de wijd uitslaande vlammen deelden zich mede aan een paar gordynen voor een raam en de brand was in vollen gang. Het huis en een daaraan grenzende stal werden in korten tijd in de asch gelegd. Assurantie dekt de schade. In dezelfde gemeente wordt door de po litie een onderzoek ingesteld naar d° in den loop der vorige week plaats gehad heb bende woeste tooneelen tijdens de loting voor de nationale militie welke in de gelegen gemeente St. Gilles werd gehoud°n. Ofschoon er elk jaar onder de lotelingen dier gemeenten, waartusscheu een onver zoeniyke veete schijnt te bestaan, ergelyke voorvallen plaats hebben, zoo erg als dit jaar is het nog niet geweest. Te Stekene is er een o. a. wiens neus is weggeslagen een tweede kreeg met een bierglas znlk een slag dat zijn gelaat onkenbaar is, terwijl van een ander een vinger of drie moet ver brijzeld zyn. Te Antwerpen is een staking uitge broken onder de metaalwerkers. Zaterdag in den loop van den dag klom het aantal stakers van 1100 tot 1600 men vreest dat ook de huisschilders het werk zullen neer leggen. Een allerdroevigst ongeluk, dat aan Hildebrand's »Teun de Jager* doet den ken, heeft te Saint-Ambroix in Frankrijk plaats gehad. Zekere Catebras, een man van 29 jaar, ontmoette, van de jacht ko mende, zyn meisje, de achtienjarige Maria Vergnes. Zjjn geweer over den anderen schouder willende hangen, deed hij 't op onverklaarde wijze afgaan, en het arme kind werd zoo deerlijk getroffen, dat zij eenige uren later den geest gaf. De on willekeurige moordenaar, in de diepste wan hoop verzonken, is in hechtenis. In de Donaustreken van Sistowa en Nikopolis zyn tal van dorpen overstroomd. Het water staat 8 M. boven den normalen stand. Het stadje Espepona, niet ver van Malaga in Spanje, is tengevolge van een storm onder water geloopen. Twee kazernen en een hospitaal zijn vernield. Er is veel vee verdronken. Een trein, die van Rio Tinto (in Spanje) kwam, is tusschen de stations Badea en Manantiales in het water gereden. De machinist, de stoker en een remmei werden gedood, een aantal passagiers kre gen kwetsuren. In een circus te Flège by Nantes in Frankryk brak een kabel, waarin op zekere hoogte een loopplank was opgehangen. Deze viel mat kracht neer en wondde vier be zoekers en een artist. De eersten kwamen ei goed af, de laatste, een Hercules, werd doodelyk gewond en stierf den volgenden nacht. Ingevolge klachten uit Londen en Ant werpen, heeft de Parijsche politie zekere juffrouw Keardy slangenbezweerster, aan gehouden. Toen zij Hamard, bestuurder der veiligheid, bemerkte, wien gelast was haar aan te houden, floot de bezweerster, die nog te bed lag, op eigenaardige manier en aanstonds verscheeu een slangenkop van onder het oorkussen. De dame verklaarde aan den magistraat, dat zij hem door het dier zou doen bijten, maar toen Hamard haar deed opmerken, dat zij hierdoor haar toestand slechts zou verergeren, liet mej. Keardy zich arresteeren. Een dienstbode te Parijs, Gauteir ze ventien jaar oud, ontving in de keuken haar verloofde, ofschoon haar meesteres haar dit had verboden. Toen de laatste den jongen man zag, zeide zij het meisje den dienst op. Deze bad en smeekte haar op dat be sluit terug te komen, want haar onders, eerzame landlieden, zouden haar niet in huis wilden ontvangen. De meesteres bleef even wel onvermurwbaar. Wanhopig sloot het meisje zich op in haar kamertje, schreef een brief aan haar moeder en sprong uit een laam van de vierde verdieping. Zy was oogenblikkelyk dood. De apothekersbediende te Kiel, die verdacht werd schuldig te zyn aan het dood schieten van een jong meisje op een bal, is wegens gebleken onschuld op vrye voe ten gesteld. In een hospitaal te Olympie, in de Vereenigde Staten, in dezer dagen een vrouw Van Horn gestorven, die op haar doodbed een misdaad bekende, die lange jaren ge leden een onschuldige met den dood heeft moeten boeten, in September 1880 ver moordde vrouw Van Hom in de nabjjheid van Stoux Falls in Zuid-Dakota baar schoon moeder, en zy liet later toe, dal de echt genoot van deze, Thomas Egan, werd aan geklaagd van deze moord en hij ondanks zyn krachtige ontkenning, ter dood werd veroordeeld. Aan de terechtstelling van den onschul dig- was een pijnlijke omstandigheid ver bonden tot tweemaal toe brak de strop, en eerst toen de man den derden keer stierf hij. Thans heeft vrouw Van Horn bekend, dat zij alleen de schuldige was en de naam van den overledeue zal nu in eere worden hersteld. Voor ongeveer twee maanden liet een man te Parys zich door een kameraad in een koffer pakken en bijwyze van een be zending oudheden naar de woning brengen van een liefhebber in oudheden, die afwe zig was. Eenmaal binnen, zou hy haar op zijn gemak kunnen rooven, van al de kost baarheden, wat hij maar wilde. De toeleg werd echter bijtijds ontdekt en do man is met twee medeplichtigen tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld. Een vierde van 't gezelschap werd minder schul dig bevonden en kreeg een jaar. GEVANGEN LEGERS. In den tegenwoordigen oorlog vangen de Transvalers veel Engelschen. Maar in 1870 ging het nog meer grootscheeps toe. Den Bleu Augustus 1870 werden by Sedan door de Duitsche troepen 25,000 man gevangen genomen en den volgenden dag gaven zich 83,000 man Fransche sol daten over, m-t 70 mitrailleuses. 400 veld stukken en 150 ves: ingkanonnen. Ongeveer 14,000 gewonde Franschen lagen op het slagveld en 3000 ontsnapten naar België en legden de wapens neer. Onder de ge sneuvelden was ook een correspondent van het groote Engelsche blad »The Times*, die te dicht by de plaats van het gevecht gekomen was. Den 27en October van hetzelfde jaar gaf maarschalk Bazalne, nadat hij in den omtrek van Metz verscheidene keeren ver slagen was, zich met zijn geheele leger over, Met hem gaven zich over de maar schalken Canrobert en Boeuf, benevens 66 generaals, ongeveer 6000 officieren en 173,000 manschappen, waaronder de kei zerlijke garde. Ook vielen den Duitschers hierby 400 kanonnen, 100 mitrailleuses en 53 adelaars of standaards in handen. In Zuid-Afrika kan dat laatste niet ge beuren, omdat de vaandels zyn opgeborgen tot den zegevierenden intocht in Pretoiia. PARIJS, 12 Febr. Volgens een tele gram uit Londen aan de Temps, beweert de Liverpool Post, dat zich in Transvaal een algemeens mobilisatie van de vrouwen voorbereidt, Kruger en Joubert hebben alle mogelijke moeite om de vrouwen tegen te houden en moeten beloven, dat men haar de wapenen zou doen nemen, zoo de Engelschen de republieken binnen vielen. Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. Mijnheer de Redacteur! Er blijkt een zeer gevoelige snaar in trilling te zijn gebracht, want zelfs een oud-Axelaar loopt het vuur uit zijn sloffen om ook een duit in 't zakje te gooien. Maar evenals een duit weinig waarde heeft, legt zijn geleuter ook niet veel gewicht in de schaal. Hoogst leerzaam evenwel is de theorie welke verkondigd wordt. Zij getuigt van groote vreeze, dat de werkende klasse de oogen zullen geopend worden, dat de zoogenaamde min dere man het zal gaan inzien, dat hij geëxploiteerd wordt tot allerlei doeleinden. Ik heb een begrooting gevraagd, niet uit onbe kendheid, volstrekt niet. Ik vroeg die alleen omdat ze mij niet kan verschaft worden, omdat niemand mij die durft leveren. Hoeveel werklui zyn er niet, die met een koord om den nek rondloopen, onzichtbaar maar niet minder knellend. Evenals er hoeren zyn die zich door voorschotten hoven water houden, evenzoo zijn er genoeg arbeiders die door voorschotten aan het eten worden gehouden. Door die voorschotten, later in drukke tijden in te halen, verliest de stakkerd al zyn zelfstandigheid en is op genade en ongenade overgeleverd aan de liefhebberijtjes van zyn patroon. Ik kan me het gebruik van 't woord paljassen heel goed verklaren. Er zyn menschen die iedereen zouden willen verlagen tot den rang van paljas, daarom begrijpen zij niet, dat een ander het „wees uzelf' in toepassing brengt. Ik heb niets anders bedoeld dan een aansporing tot zelfstandigheid. Dat mijn woorden verkeerd worden uitgelegd, ligt niet aan my. De zuivere waarheid wordt zoo zelden gezegd, dat velen denken orakeltaal te hooien en vele dingen zyn doodeenvoudig, als men ze begrijpen wilmaar dan moet men niet door een beslagen bril kijken. Mynheer de Redacteur, ik zal in 't vervolg wel eens meer Uwe gastvrijheid inroepen. Met deze zaak is het beoogde doel bereikt. Maar als ik weer aanleiding vind om het ..ontwaakt, gij die slaaptuit te bulderen, dan zal ik weer op mijn post zyn en dat hoop ik zoolang vol te hou den, tot magere Hein mij voor eeuwig het zwijgen oplegt. Achtend, Uw dienaar, C. P. MIN JON. M, d. R. Beleefd verzoek ik U nog eenige ruimte ter beantwoording van het door „een oud Axelaar" ingezonden stuk. Die inzender vangt zonder eenig bewijs zijne repliek aan met den zijdelingschen aanval, als zou ondergeteekende voornamelijk voor zich zelf zijn opgekomen voor de belangen der minder gegoeden en is van oordeel, dat in dezen het goede ook zijne grenzen heeft. Het schijnt, dat volgens hem die grenzen reeds spoedig worden overschreden. Men interesseert zich hier waarlijk niet te veel voor de finantiëele belangen der arbeidende klasse en voorzeker zal deze zich niet te beklagen hebben over te veel belangstelling van de zijde van perso nen, die meenen, dat een jaarlijksch inkomen van f300 voldoende is om van te leven en lasten te betalen. Verder zegt de inzender, dat niet mag worden aangenomen, dat dit bedrag willekeurig is vastgesteld en nog minder dat sommigen ondoordacht hebben gestemd en maakt er mij een verwijt van, dat ik door deze onderstelling opvoeders en onderwijzers, kiezers en zelfs de raadsleden blameer en te veel respect krijg voor my zeiven. Waar blijft de waarde van deze redeneeriug, wanneer ik dien „oud Axelaar" nu eens de ver zekering geef, dat ik tlians uit vertrouwbare bron weet, dat rnijjne onderstelling juist was, of is hy misschien zelf zoo eigengereeli- tigd. dat hij zich verbeeldt nimmer ondoordacht te hebben gehandeld en zulks daarom ook niet vu 11 anderen kan begrijpen. Ook zal de nevenbedoeling voor hem niet zoo in het duister liggen, aangezien deze vermoedelijk wel als de oorzaak van het debat moet worden beschouwd, em raadsleden verlagen zich niet tot paljassen, wanneer ze oprecht genoeg zijn om eene dwaling te erkennen maar wel doen zij dit, wanneer zij door partijzucht gedreven hunne stem uitbrengen tegen beter weten in. En wat verder de verdediging van het Raadsbesluit betreft, hier schynt het dien „oud Axelaar" aan degelijke argumenten te ontbreken, daar hij zijne toevlucht neemt tot eene in geenerlei verband met deze zaak staande advertentie, die toevallig dezelfde onderteekening draagt als een der inge zonden stukken. Aangenomen nog dat er menschen zyn, die geheel vrijwillig zich.de bedoelde opof fering getroosten, dan is het daarom nog niet gerechtvaardigd, anderen tot hetzelfde bij veror dening te willen dwingen. Ik blijf daarom bij mijne meening, dat het in hooge mate onbillijk is door dwang de mindere klasse te stellen'voor de keuze: betalen of geen onderwijs voor uwe kinderen en geef deze meei ing gerust ter beoordeeling van den onpartijdigen lezer. Achtend V.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1900 | | pagina 3