Gemengd Nieuws.
Ingezonden Stukken.
Wat leert de Transvaal-oorlog ons
Misschien nog een heelen boel meer,
maar o. a. leert ons de Transvaal-oorlog,
dat men er slecht aan toe is, wanneer
men in tijden van gevaar voor zjjne tele
grammen afhankelijk is van Engeland.
Verminkte telegrammen, vervalschte tele
grammen, opgeschroefde telegrammen, an
ders komt er uit Transvaal niet; de ware
telegrammen worden onmiddellijk ingedeeld
in de rubriek »achter te houden telegram
men*. Er mag er niet een door.
En dat eenvoudig, omdat Engeland aan
den telegraafsleutel zit. Er zjjn twee wegen
om uit Transvaal naar Europa te telegra-
pbeerende eerste is over Kaapstad, dat
Engeland is, via Madeira naar Engeland
en dan verder, en men begrijpt dat in
dezen tjjd langs dien weg geen enkel woord
overkomt, dat Engeland niet naar den zin
is. De andere weg is via Lorenzo Mar-
qnez, dat Portugeesch is eD waar men dus
nog even zou mogen verwachten dat de
telegrammen onveranderd worden doorge
zonden maar van daar gaan zij naar Aden,
waar de Engelschen weer de baas zjjn en
dus niets doorlaten wat hun niet bevalt.
't Is een scharrdaal, maar er is niets
aan te veranderen. Bij de overeenkomst
betreffende het gebruik der telegraafkabels
beeft Engeland zich het recht voorbehou
den om, als het belang van den Staat dit
vordert, te doen zooals het nu doet en alle
telegrammen achter te houden, die van
den vjjand komen.
Denk nu echter eens het geval dat er
in Indië iets voorvalt; hoe staan wij
er voor Ook met Indië is Europa slechts
verbonden door een Engelschen telegraaf
kabel.
Nu reeds is het gewone telegrammen-
vei keer met Nederlandsch Indië op het
kabelstuk tusschen Noord Sumatra en Cey
lon verbazend druk door de Engelsche
telegrammen, die daar langs gaan naar
Australië en, via Singapore soms, naar
China. Daar het een Engelsche kabel is,
moeten soms de Nederlandsche telegram
men wel eens wachten. En thans zijn wij
nog op een vredelievenden voet (om een
troonrede uitdrukking te gebruiken) met
Engeland.
Maar als Engeland eens evenveel zin
krijgt in koffie en thee als het thans in
goud en diamanten heeft, dan zullen zelfs
de Nederlandsche staats-telegrammen ver
moedelijk aan het Engelsche kabel kantoor
gedeponeerd wordeu onder het hoopje ge
wone Engelsche familieberichtjes om bij
gelegenheid, als de Engelsche staats-tele
grammen zijn voorgegaan, wel eens onder
banden genomen te worden of heelemaal
achtergehouden te worden.
Dan is Sumatra en daardoor Nederlandsch
Indië voor ons telegrafisch onbereikbaar
Men heeft hier en in Indië een nitmun
tend corps telegraafambtenaren, niet voor
een kleintje vervaard, maar wat kunnen
zjj doen als Johan Bult de stoppen uit d*
kabelcontracten neemt
Men geeft millioenen uit voor de post,
maar in tijden van gevaar, als de Engel
sche kanonnen Hollandsch bloed doet stroo
men, dan is alleen de electrische vonk in
staat de verontruste menigte te bevredigen
en doet de postzegel den dienst te langzaam.
Is er kans Indië telegrafisch langs een
anderen weg te bereiken
Neen, West-Indië is verbonden door
Pransche kabelb, maar naar Oost-Indië moe
ten Engelsche kabels gebruikt worden.
Er is een flauwe kans, dat dit in het
verre verschiet door Duitschland's vooruit
strevende en flinke politiek veranderen zal,
want Duitschland is bezig om, door dik
«u dun heen, een draadverbinding te leggen
naar het Oosten via Constanza aan de
Zwaite Zee, naar Constantiuopel waar een
Duitsch telegraafkantoor wordt gevestigd.
Hoe die Duitsche ljjn verder zal loopen, is
nog niet bekend. Vermoedelijk door Azia
tisch Turkjje naar de Golf van Perzië,
Waarschijnlijk zal dan ook van daar naar
Zanzibar een kabel gelegd worden, waar.
door Afrika een Duitsch kabelstation krijgt,
maar hoe Duitschland uit de Perziche Golf
verder naar 't Oosten komt, zonder Engel.
Sche tusschenstations te gebruiken of En
gelsche bezittingen aan te raken, is nog
niet bekend.
Nog een andere kans is er om het, in
geval van oorlog, zeer belemmerend wer
kende eindje Engelsch koperdraad tus
schen Ceylon en Sumatra (Deli) te vermijden.
Door Rusland langs den in aanleg zijn-
den Trans Siberischen spoorweg kunnen
telegrammen uit ons land, zoo er geen
ongelukken meer gebeuren in Siberië en
Mongolië, China bereiken. Maar dan staat
er alweer een Engelsch toestel om de be
richten naar Indië over te brengen.
De slotsom is dus, dat vooralsnog, wan
neer Engeland zijn dienst weigert, Indië
geen letter meer naar Nederland en om
gekeerd kan seinen en dat er weinig voor
uitzicht bestaat, dat hierin spoedig v«r-
andering zal komen, eene verandering echter
die toch zoo gebiedend noodzakelijk is,
dat Nederland geen middel onbeproefd mag
laten en voor geen offer terugdeinzen, om
er te eenignrtijd toe te geraken.
Een Engelsch blad scbijft o. m. dat
de president van de Engelsche Telegraaf-
commisste, Sir Eduard Sassoon M. P., te
Folkestone in de Kamer van Koophandel
aldaar een voordracht gehouden heeft,
waarin hij in het bijzonder nadruk legde
op de wenschelijkheid van een tariefverlaging
voor kabeltelegrammen.
Nu het samen weven van de verschillende
bij elkaar passende deelen van het Engel
sche rijk plaats vindt zeide hij letterljjk
is een goede en snelle verbinding hoog-
noodig.
Pas op dus, Europeesche rijken Het
Britsche rijk omspint de aarde met zijn
koperdradenhet is aan het weven en dat
weefsel zal zoo dicht worden dat er geen
plaats meer is voor anderen,
COLLECTE TRANSVAAL.
De op Walcheren gehouden collecte voor
de Boeren in Transvaal heeft opgebracht
Middelburg 2529.42sbovendien ontving
het >Roode Kruis" 356.64'Oost- en
West Souburg 61.60 Ritthem 29.70
Arnemuiden f 56.95 Nieuw- en St. Joos-
land 106.20 Zoutelande 60.25 West-
kapelle 53.42 Biggekerke 38.57s
Koudekerke 537.89 Domburg 105.88
Grijpskerke /51.15s; Meliskerke 92.75
Serooskerke 102.96*Veere 57.68s
Vrouwepolder en Gapinge 97.20 Aagte-
kerko ƒ45.96'; St. Laurens 110.16'en
Oostkapelle 171.55.
De ondergang der aarde
Zooals men weet, is voorspeld dat binnen
enkele dagen de aarde, en wij allen met
haar, voor goed verdwijnt. Over den datum
is men het nog niet eens men noemde er
drie, en wel gisteren (Maandag) 13, 15 en
29 November. Nu, op een paar dagen
komt het niet aan.
De ondergang zon het gevolg zijn van
eene botsing der aarde met een komeet,
die met pijlsnelle vaart in aantocht is en
zooal niet door hare zwaarte, dan toch door
de gassen, die zij verspreiden zou, dood en
veraerl zal biengen.
In den Duitscheu »Reiehsanzeiger" schrijft
prof. Wilh. Förster, de directeur der sterre-
wacht te Berlijn, over deze >fabel< van den
ondergang der wereld. De komeet van 1866,
zegt hij welker omlooptijd op ongeveer 33
jaar berekend was, bewoog zich in dezelfde
haan van de meteorzwermen, die van 13 op
14 November van dat jaar in onze atmos
feer drongen. Zij werd in het begin van
1899 tjrug verwacht maar bleef uit. Het
is derhalve niet onwaarschijnlijk dat die
komeet voor welker ontmoeting men zich
beangst heeft gemaakt, uiteen is gespatin
een aantal kleinere meteoren, geiijk omtrent
de komeet van Biela zoo goed als zeker is.
Men bedenke bovendien dat een ontmoe
ting van een komeet met de aarde enkel
een prachtig vuurwerk in de bovenste lagen
van den dampkring kan teweegbrengen en
een aantal uiteengesprongen meteoormassa'»
op de aarde kan doen vallen, maar geen
»ondergang van de wereld" kan bewerken
In allen gevalle echter is tegen het midden
dezer maand, als de aarde de loopbaan van
die komeet en van de meteoorzwermen van
1866 weder snijden zal, volstrekt geen
ontmoeting met deze komeet te ver
wachten.
De hoogleeraar herinnert, zegt het »Hbld,"
verder, dat in 1857 gelijke angst heerschte,
toen werd aangekondigd dat een komeet
de aarde op 13 Juni het dichtst zou na
deren. Ofschoon die afstand nog vele mil
lioenen kilometers zou bedragen, werden
vele menschen zeer ongerust. Te Berljjn
was de schrik algemeen, toen in den na
middag van 13 Juni inderdaad een zware
donderslag werd gehoordhet was niets
anders dan een fabriek van vuurwerk die
in de lucht vloog. Tal van Berlijners vielen
op de knieën en dachten dat hun laatste
uur was geslagen. Elders waren de kerken
dien dag vol bezoekers.
Ook nu zijn er die aan den ondergang
gelooven. Zoo verhaalt prof. Förster, dat
vóór eenige maanden uit een dorp in den
Harz navraag werd gedaan bij een sterre-
kundige om den jnisten dag van dien onder
gang, omdat men dan het schoolfonds In-
tu8schen »nuttiger zou kunnen besteden."
De schitterende sterreregen, welke in No
vember 1833 en 1866 is waargenomen en
ook nu weder verwacht wordt, zal naar
prof. Förster schrjjft waarschijnlijk ook
aan glans veel hebben verloren. Want die
zwermen van kleine hemellichamen, die bjj
het trekken door den dampkring der aarde
aan het gloeien raken, zjjn in de laatste
jaren op hun terugtocht naar de zon en de
aarde, vrij dicht bij Jupiter gekomen waar
door hun baan steik is gewpzigd. Het is
daarom zeer wel mogelijk, ja zeer waar
schijnlijk dat wij ditmaal en nog zeer lang
het natuurverschijnsel niet in volle pracht
zuilen zien. Volgens de berekening kan
men dit in den laten avond en nacht van
15 op 16 Novemher verwachten en wel in
het Oosten. Dan is het pchter volle maan,
wat aan de kracht van het verschijnsel wel
eenige afbreuk kan doen. Bovendien is het
nog de vraag of de ontmoeting niet reeds
zal plaats hebben voor Midden-Europa naar
die richting gekeerd is. Daarom zjjn eenige
sterrekundigen uit Weenen naar Britsch-
Indië vertrokken, waar de kans grooter is
op een goede waarneming.
Wie nu het vorenstaande heeft gelezen,
kan met gerustheid den löden en dan
29sten November tegemoet zien te meer
nu de middag van Maandag vooibijging
zonder eenige bijzondere gebeurtenis.
Lekkere boterletters. De boterletters,
het geliefkoosde St. Nicolaasgebak, dat eer
tijds eene samenstelling was van boter, meel,
suiker, amandelen en eieren met citroen-
rapsel, beett van wege de concurrentie, om
dit gebak maar goedkoop te kunnen leve
ren, ook al een verandering van samen
stelling ondergaan zegt de >Ned. Bak. Crt"
Reuzel, ook wel margarine heeft de boter
vervangen voor amandelen worden ook wel
gestampte marons ter vermenging aange
wend.
Doch met veel meer succes wordt ge
kookte rjjst ter vermenging der z. g. spijs
gebezigddat de aroma hierbij niet wint,
ligt voor de hand. Doch gekookte rijst is
in elk geval goedkooper dan de dikwijls
dure amandelen, en zoo wordt de concur
rentie mogelijk, ten koste natuurlijk van
den smaak. Vroeger betaalde men 1 voor
vijf ons boterletters, nu 80-75 en zelfs
60 cent.
Te Utrecht werd een vrouw door een
buurvrouw zoodanig mishandeld, dat zij met
gescheurde kleeding en bebloed gezicht de
vlucht mo«st nemen, en genoodzaakt was
de hulp der politie in te roepen. En dat
alles omdat zjj verdacht werd een klein
kind dier buurvrouw te hebben betooverd,
waardoor dit ziek was geworden.
Voor een paar dagen zou te Hamburg
een wegens moord ter dood veroordeelde op
gehangen worden: reeds was het schavot
opgeslagen, toen er tegenbevel kwam. De
verdediger van den veroordeelde bad nl. een
getuige ontdekt, die zeer gewichtige mede-
deelingen in den moord kon doen ten gunste
van den veroordeelde Fischer. Het schavot
werd daarom weer atgebroken. Dit voor
val, dat een schavot even voor de terecht
stelliug weer wordt afgebroken, zal wel
heel zelden voorkomen.
Men mag geen minderjarigen ontvoe-
x«n, in Oostenrjjk al evenmin als hier. Toch
komt het In het laatste ook al eens roor,
maar zeker niet vaak, dat een jonge dame
beschuldigd wordt haar verloofde te hebben
geschaakt. Thans moet te Weenen een 24-
jarige jonge dame terecht staan wijl zij ge
vlucht is met haar 21-jarige verloofde. Zjj
heeft zich misschien door hem laten over
halen, maar zjj is meerderjarig, hij niet. dus
heeft zjj hem geschaakt, ontvoerd.
Een jongen van 8 jaar werd in het
dorp Vezon in Elzas-Lotharingen met een
koe naar het land gezonden. De knaap kwam
op het onzalige denkbeeld om zich het touw,
waarbj] hjj de koe vasthield, om den hals te
binden. Opeens werd het dier oproerig,
ging aan den loop en sleurde den jongen
mee. Toen landlieden op het veld in de
buurt hem te hulp snelden, was hij reeds
overleden.
In Tirnau, in Hongarije, heeft een
vitrioolontploffing plaats gehad, waarbjj drie
personen werden gedood en elf andere ge
wond. De oorzaak was, dat in eeu winkel
van sppcerjjen en verfwaren der firma Sme-
kal brand was ontstaan in de petroleum-
bewaarplaats. Het vuur was reeds gelo-
caliseerd, toen de in den winkel zich be
vindende vitriool ontplofte. Een viouw werd
geheel verbrand. Het dienstmeisje en twee
andere personen bekwamen brandwonden,
waaraan zjj reeds zijn overledenvoorts
bekwamen nog elf andere personen, waar
onder acht brandweermannen, min of meer
ernstige brandwonden.
Te Livorno is Vrijdag een zware schok
van aardbeving waargenomen. Ongelukken
hadden niet plaats.
Te Muskegon in Noord-Amerika is
plotseling overleden de heer Cornelius Sle-
ketee het oudste lid van de in westelijk
Michigan welbekende familie, De overle
dene werd geboren te Borsele den 29 Juni
1831 en kwam in 1847 met zjjn ouders in
Amerika. In de familie Steketee, die uit
tien broeders en zusters bestaat was gedu
rende 50 jaar geen sterfgeval voorgekomen,
maar in de laatste achttien maanden stier
ven dri° leden dier familie.
Op den Michigan-spoorweg moet een
trein ontspoord zjjn, waarbjj 32 personen
gedood en 60 gewond zouden zijn.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Geachte Redactie
Door omstandigheden buiten mijn wil heb ik
den heer Snoeck langer in de meening moeten
laten dat hij gelijk heeft, dan mij lief was. Hij
zou soms gaan denken, dat het „wie zwijgt con
senteert" op mij van toepassing was en, hoe aan
genaam dit ook voor hem zoude wezen, zoo wil
»k den heer Snoeck dat genoegen toch niet gnnnen,
aangezien ik geen roeping gevoel om hem op zijn
wandeling in den doolhof van Snoeck en Uilen
spiegel te volgen te meer daar ik het zoo precies
bij het rechte eind heb, dat men alleen den bril
van Snoeck op den neus zou moeten zetten om het
niet te zien of te willen erkennen.
Wij zullen op deze wijze niet verder redeneeren,
maar den heer Snoeck op den voet volgen in zijn
betoog, dat op mij en op velen met mij den indruk
heeft, gemaakt van een onnoozel praatje, waarmede
hij zien van de zaak, of liever van schrijver dezes
wil afmaken. De bom is verkeerd gesprongen en
de waarheidsliefde des heeren Snoeck is gebleken
van een verdacht allooi te zijn, eene eigenschap,
waarmede in Zuid-Nederland menigeen onzer reeds
heeft kennis gemaakt.
De vraag bij welke eeuw de le Januari 1900
moet gerekend worden is gemakkelijk te beant
woorden. Het is de eerste dag van het laatste
jaar der 19de eeuw, zoodat de 31ste December van
1900 de laatste dag der 19de eeuw is. Even ge
makkelijk, niet waar, als het antwoord op de vraag
hoeveel is 2 maal 2
Iemand die op 13 November 1899 een eeuw oud
wordt, is op 13 November 1799 geboren, dat spreekt
vanzelfmaar daarmee is niet bewezen dat ik on
gelijk zou hebben, evenmin als met het voorbeeld
van iemand die op 1 Januari 1800 is geboren. En
wat de uitdrukking „fin de siècle" betreft, deze
bezigde men reeds 3 of 4 jaar geleden. De rede
neering van den heer Snoeck gaat hierbij in 't
geheel niet op. Bovendien, wilde men de woorden
letterlijk opvatten zooals zij daar staan „einde der
eeuw," dan stel ik daar tegenover wat anders. Van
iemand, die 38 of 39 jaar oud is, zegt men, hij is
einde de 30, daarmede bedoelende, dat hij nog geen
40 jaar oud is. En wanneer is hij 40 Op den
dag, dat zijn 40ste jaar is volbracht en hij zijn
41ste jaar intreedt.
Bewijs De eenw is niet uit, voor en aleer het
jaar met de 2 nullen uit is en we het nieuwe
jaartal met de 1 achteraan schrijven.
