Xo. 1370.
Zaterdag 28 October 1809.
15* Jaai*!»-.
Jaarlijksche Yesmarkt
HET BEZOEK TE M ARIAB AD
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h -Vlaanderen
F. DIELEMAA,
AXEL.
MAANDAG
Ituitenland.
FEUILLETON.
AXELSCHE
COEItANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. nuxnm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worde*
naar nlaatsmimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
BURGEMEESTER en WET-
HOUDERS van Axel, maken
bij dezen bekend, dat de
in deze gemeente dit jaar zal gehouden
worden op
den 30 October, aanstaande.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. J. OGGEL, Burgemeester.
J. A. VAN VESSEM, Secretaris.
De berichten, die wij tot heden uit
Zuid-Afrika meedeelden, spraken van niets
anders dan van overwinningen der En-
gelschen. We schreven er bij, dat men
evenwel niet te veel geloof mocht hech
ten aan die mededeelingen, daar de tele
grammen langs Engelsche kabels kwamen.
De telegrammen over den oorlog worden
thans schaarscher door de Engelsche bla
den verspreid. We achten dit een ge
lukkig verschijnsel, want hoe kariger
de berichten zijn, hoe beter de kansen
der Boeren. Zeker schijnt het, dat de
Boeren het den Engelschen in en om
het kamp van Glencoe tamelijk lastig
maken Het kamp moet thans ontruimd
zijn, omdat Generaal Yule, die het bevel
overgenomen heeft uit de handen van
den gewonden generaal Symons, het
Onder de voorbijgangers bemerkte ik,
niet zonder een heimelijk hartkloppen,
eepige muzenzonen der Julius-hoogeschool.
Het was niet moeielijk, hen te herken
nen aan hunne bonte mutsen, de lange
kwasten aan hun pijp enz. Mijne hart
kloppen had echter, zooals gij denken kunt
betrekking op onze zonen, waarvan er nog
twee in het academieleven rondzwerven.
Ik verheugde mij onder de bloeiende, krach
tige jongelingsgestalten, mij het beeld
mijner eigen zonen voor oogen te kunnen
stellen. En evenwel, wanneer ik aan het
losse leven denk, dat velen der jonge aca
demiebezoekers, ver van het vaderlijke
huis leiden, wordt het mij bang en ang
stig. Zoolang op onze hoogescholen naast
Minerva's cel nog woestte drinkgelagen
aan de orde van dan dag zijn, en naast
de boekverzamelingen der studeerenden de
degen hanvt, die dikwijls meermalen ge
bruikt wordt dan gene, en zoolang er met
de collegieboeken, orden, sterren en krui
sen worden mede gebracht, zoolang zal
nog menig vaderhart vrees gevoelen. Men
heeft van regeeringswege getracht, door
scherpere besluiten, de losbandigheid tegen
te gaan, maar ik zou mij zeer vergissen
waDneer door eene al te slaafsche beper-
noodig oordeelde een betere versterking
op te zoeken, hetgeen eigenlijk zeggen
wil, dat generaal Yule het in het kamp
van Glencoe niet meer klaar spelen kon
en dat hij het beter achtte zich te ver
eenigen met de troepen van generaal
White, hetgeen geschied is Uit de be
richten moet men dus opmaken, dat de
Boeren meester zijn van Glencoe en het
omliggende land. We zien dan ook weldra
een tijding tegemoet van een aanval op
het vereenigde leger, of van de insluiting
daarvan door de van alle kanten opruk
kende Tranvalers en Oranje-Vrijstaters.
In de laatste telegrammen, die op het
oogenblik in ons bezit zijn, wordt mel
ding gemaakt van een proclamatie die
door de Zuid-Afrikaansche Republiek uit
gevaardigd is en waarin verklaart wordt
dat het land ten noorden van de Vaal
n.l. Griqualand en Bechuanaland te an-
nexeeren Het doel waarmee dit gedaan
is om de Afrikaanders in de Engelsche
kolonie te doen gelooven, dat zij nu de
Republiek helpen kunnen, zonder gevaai
te loopen om vervolgd te worden wegens
hoogverraad, indien de Boeren ten slotte
zouden verslagen worden. Nauwelijks
was deze proclamatie bekend, of Je com
mandant te Kimberley stelde een tegen
proclamatie op, waarin hij verklaarde,
dat de proclamaties der Boeren niet van
kracht is, en dat een ieder, die den vijand,
op welke wijze dan ook behulpzaam is,
als opstandeling zal bestraft worden.
De bewoners dier beide landen schijnen
den Engelschen duch werk te geven.
Vele arrestaties zijn reeds gedaan.
Het departement van oorlog te Londen
ontving Woensdag uit Ladysmith een
king, iets goeds uitgewerkt werd geheel
mag de academiesche vrijheid niet ver
nietigd worden. Wij leven in een tijd, dat
onbeschaafdheid van zeden en gevoelens
nog altijd op de beschaving een zeker
vuistrecht uitoefent, waar Machiavellismus
en deugd in een bloedigeD kamp verkee-
ren. Deze strijd moge met den tijd nog
uitvallen, zoo als bij wil, en de zegepraal
örmuzd of Ahriman tegenlachen, het is
noodzakelijk Jpt bij onze studeerende jeugd
onze aanstaande rechters, wetgevers en
volksonderwijzers een gevoel voor vrijieid
en vrijmoedigheid wordt onderhouden.
Laat ons in de jongelingen der hoogescho
len, het vuur der jeugd doen opvlammen,
laten zij zich in het gevoel hunner rijpen
de kracht gelukkig gevoelen, laat hen de
vrucht van den boom der vrijheid smaken
wiens top ver boven alle kleingeestig
heden en veinzerij des levens verheven
is. Laat ons er slechts voor zorgen, dat
dit vuur een rein en een heilig vuur zij,
dat onze kinderen geene dierlijke, of wet-
telooze losbandigheid voor het ideaal van
vrijheid nemen, maai die zedelijke, weten
schappelijke waarde, die van oude af het
doel van het beter deel des menschdoms
is geweest. Met andere woorden laat ons
hen in het huiselijk leven opvoeden, zoo
als wij wenschen, dat zij e-nmaal inde
wereld zullen staan. Prenten wij hun vroeg
godsdienstig gevoel, liefde voor hun vader
land en hunne ouders in laat ons hen
aan vlijt en ontbering gewennen laat ons
telegram, waarin medegedeeld wordt, dat
de Boeren een belangrijk aantal stellingen
hadden genomen in een buitengewoon
sterke positie ten westen van den hoofd
weg, die van Ladysmith naar Dundee
loopt. Het telegram meldde verder, dat
de krijgsmacht onder commando van Yule
geplaatst in de vallei van Sunday-rivier
is teruggevallen.
We kunnen dus thans zeggen „bravo".
De wapens der Boeren hebben eenige
overwinningen behaald. Begonnen zij te
versagen door de vele verliezen die zij
in de beginne leden, thans zullen zij met
vernieuwden moed den strijd voortzetten.
Hun daden wekken de bewondering van
gansch Europa Ieder weldenkend mensch,
die onpartijdig oordeelt, verfoeit Engeland's
handelingen En waarlijk Engeland zou
wel eens vernederend uit den strijd kun
nen te voorschijn treden. Waar zal dan
het einde zijn vraagt Charles Laurentjin
een flink/geschreven artikel in de Matin.
Engeland is bang, gaat de schrijver voort,
het zendt tegen Kruger meer infanteris
ten, cavaleristen, en artilleristen uit dan
het ooit tegen Napoleon heeft gemobili
seerd. Het roept zijn reserves op, het
roept zijn militie op, het zendt zijn trans
portschepen over den Oceaan in groote
escaders.
De draad, waaraan Amerika, Zuid-
Afrika, Indië, Australië en Ierland was
vastgemaakt, is reeds losgelaten.
Amerika, is weg! Zullen de andere
deelen volgen?
En thans nog enkele regels over de
troepenbeweging in Natal.
Het ministerie van Ooilog te Londen
ontving onder dagteekening van 24 Oc-
in hun boezem diepen afkeer voor het
kwade opwekuen, en dan zij God ver
der met hen De academische vrijheid zal
in plaats van hen te verderven, hun groo-
tere kracht geven, om later alle klein
geestigheden der menschen en alle nuk
ken van het noodlot tegen te treden.
KARLSBAD.
Des namiddags te I uur reisde ik van
Wurzburg af, reed 's nachts door naar Bam
berg en verder naar Hot, waar bet woon
huis van Jean Paul in eene zijstraat van
het stadje ligtJean Paul 1 Hoe gaarne
zou ik dit huis, al ware het ook maar
met een blik, aanschouwd hebbendat
huis, waar een der mannen van mijn hart
gewoond heeft. Men zal niet spoedig een
fijner kenner der menschelljke natuur, die
nij op al hare paden nagespoord heelt, vin
den, en met spoedig een geestiger schrij
ver aantreffen. Geest en satyre, het ge
ringste, zoowel als het gewichtigste
alles staat hem ongezocht ten dienste, als
een toovenaar, die op zijne wenken Je
meest verschillende geesten doet opko
men. Ik bewonder den manik beken
hij is gioot. Ik weet wel dat ik aanzijn
buis evenzoo weinig zou gezien te hebben
als aan het hulsel daar de kapel uit voort
gekomen is, maar reeds de gedachte hier
leelde hij, hier ging hjj uit en in, roeit
een snaar van mijn gemoed aan, die in
geheimvolle accoorden lang voortklinkt.
Onder de reisgenooten in den nauwen
tober uit Butfontein een telegram dat meld
de dat in de ontmoeting, welke dien mor
gen nabij Ladysmith heeft plaats gehad
tusschen generaal White en de Boeren,
de Engelschen een verlies hadden van 12
dooden en 89 gewonden, die voor het
grootste deel behoorden tot het Glouces
ter-regiment.
Twee officieren van het 18e regiment
huzaren en zes officieren van de Dublin
fuseliers zijn gevangen genomen. Een es-
cadron huzaren wordt nog steeds vermist.
Men vermoedt algemeen, dat het na het
gevecht bij Glencoe gevangen genomen is.
Aan de Temps te Parijs wordt van uit
Londen geseind, dat het ministerie van
Oorlog het juiste aantal dooden, gevon
den en vermisten verborgen houdt. Er
zullen toch meer dan 2000 man der reser
ve gemobiliseerd worden om de open ge
vallen plaatsen aan te vullen.
In het Lager Huis staat Chamberlain
aan heftige aanvallen bloot van sommi
ge parlements, die zijn politiek ter op
zichte van de Transvaalsche quaesties ten
zeerste laten.
In het stadje Holleschan in Moravië
braken in het begin dezer week ernstige
ongeregeldheden uit. De ruiten van Is
raëlitische woningen werden door de op-
roelingen ingeworpen. De gendarmerie
gebruik makende van hunne wapens werd
aangevallen. Nadat de troepen de orde
hersteld hadden, bleek het, dat 3 perso
nen gedood waren eD enkele gewond.
In het Oostemijksche Huis van Afge
vaardigden begon Dinsdag de discussie
over de verklaring der regeering. Terwijl
de interpellatie over de geheime instruc
ties, welke aan de rechtbanken van Mo-
postwagen werd ik bijzonder vertrouwe
lijk met een jong, schoon Oostenrijksch
officier uit Hongarije, die te Ments in gar
nizoen ligt. Hij begaf zicb naar Karlsbad
om daar zijne nicht en beminde te bezoe
ken, en hare hand aan n3re ouders te
vragen. Wij spraken over Jean Paulhij
dweepte met bem, ik vermoed bijna, dat
deze auteur, zooals wel meer gebeurd is
de aanleidende oorzaak geweest was bij
dit minnende paartje van elkander te leeren
kennen.
Des Maandags te acht uur kwamen wij
te Eger aan, de eeiste Bobeemsche stad,
in welke ons nog het huis van den bur
gemeester getoond werd waarin de moord
van Wallenstein plaats greep. Eger is
een fraaie stad. Wij bleven hier, en ik
kon daar naar hartelust uitslapendes
morgens ging het verder. Het Erz- en
Ficbtelgebergte voor ons, reden wij door
velden en groote hoptuinen, over dal en
berg, nu langs turfstokerijen, dan weder
langs graniet- en bezalt- en kalkrotsen.
Het land is buitengemeen vruchtbaar
maar de aanhoudende droogte deed hier,
zoo wel als bij ons, veel schade. Hier en
daar zagen wij aluin werken en fabrieken
door atoommachines gedreven. De post
wagen vertoefde een half uur in het prach
tige plantsoen en park van de badplaats
Franzesbruun. Bij het stadje Falkenau
gingen wij langs eene kettingbrug den Eger
over, en zoo kwam ik met mijn trouwen
Hongaar hier te Karlsbad, dat zeer roman-
