HET mwm MOUW.
No. 1321.
Zaterdag 6 Mei 1899.
I5e Jaarg.
Nieuws- en Advertentie!) lad
voor Zeeuwse li- Vlaanderen
F. D1ELËMAN,
Buitenland.
FEUILLETON.
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
A B N N E M E N T S PR IJ S
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonder!. nunnn. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentien van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters wordei
naar nlaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Uit vele mededeelingen blijkt, dat de
Aurore gelijk had, toen dit blad mede
deelde dat President Mazeau kapitein
Freystatter den mond snoerde, waar de
ze over onwettige mededeeling van stuk
ken wilde spreken. Maar nog erger is
wat blijkt uit het slot van het relaas,
onlangs gaf.
Du Paty de Clam deelde mede, dat
hij zijn neef Cavaignac. voor diens be
ruchte rede van 7 Juli, inlichtte over
het stuk van Henry en over de vermoe
delijke valschheid van andere stukken.
Maar Cavaignac gaf het reeds gemelde
antwoord.
Deze verklaring, zoo verhaalt de Figa
ro, maakte zooveel sensatie, dat Du
Paty de Clam verschrikt werd en vroeg
haar terug te nemen uit het proces ver
baal, dat door hem zou worden onder
teekend-
Het hof van cassatie gaf Dü Paty de
Clam acte van dezen wensch en zijn
verklaring werd opgeteekend, terwijl men
besloot, dit speciale punt in het proces
verbaal stilzwijgend voorbij te gaan.
Ook het hof van cassatie schijnt er
dus zijn eigen geheim dossier op na te
houden.
Wat nu de andere verklaringen van
Du Paty de Clam betreft, deze zijn weer
te geven met dit enkele woord: Hij was
soldaat en deed enkel wat men hem
gelastte. Maar de slechte dingen zijn
niet van hem.
l)u Paty de Clam neemt slechts voor
zijn rekening de eerste ontmoetingen met
Esterhazy, uitvloeisel van een bevel, hem
»Hoe riep vrouw Walter ontzet, »gij
ons verlaten toch niet voor aliyd
»Zeer waarschijnlijk."
>Om Gods wil en waarom Kan
de heer van Wallenroth
Hedenavond verneemt gij meer"
Zwijgend en weenend verliet vrouw
Walter hem. Koenraad werkte voortzijn
besluit was genomon. Hij nad eenen jeug
digen, verdienstelijken rechtsgeleerde, dien
hij in de naburige stad kende, voorloopig
en in afwachting der goedkeuring van den
heer van Wallenroth tot zijn opvolger
benoemd; voor hem, zoowel als voorden
rentmeester, eene uitvoerige instructie ge-
schreve betreffende de loopende zaken
en andere bozigheden. Met zonsonder
gang ging hij aan öet inpakken der noo-
digste behoeften want hij bad niets min
der in den zin, dan eene reis te doen,
naar Oost-Indië.
Heer Schmidt had hem namelijk eenen
brief van den heer Marbel gozonden, dien
deze uit Kalkutta in Bengalen geschreven
bad. De heer Marbel meldde daarin, dat
hü al zyn goed, waarop hij de reebtma-
tigste aanspraak had, door bedrog verlui en
bad, en in behoeftige omstandigheden ver
door Gonse in tegenwoordigheid van Hen
ry gegeven, en eenige brieven aan de
Libre Parole en aan den president der
republiek, uitvloeisel van een bevel van
Gonse, handelende in overleg met en
gedekt door Generaal Boisdeffre. Dit
komt overeen met de mededeeliDgen van
Esterhazy, dat Boideffre wilde ingrijpen
en niet kon. omdat minister Billot hem
niet over de zaak sprak, waarna werd
besloten den minister te dwingen Bois
deffre in de zaak te kennen.
Wat de andere stukken betreft, de
verantwoordelijkheid daarvan valt op ko
lonel Pauffin de St. Morel en Henry, die
tot handlangers hadden Decrion en Gue-
nèe Decrion is de man die bij de politie
was weggejaagd wegens het beramen van
valsche aanslagen, en dien toen bij den
generalen staf in dienst kwam en daar
het oude handwerk voortzette. Hij wist
nl geheel onschuldige personen te ver
lokken tot handelingen, welke dan door
zijn toedoen dat aanzien van spionnage
kregen. Deze man, die nu wegens een
andere spionne-zaak gevangen zit, moet
een handig vervalscher van stukken zyn
geweest
Tipysch is de term in een communiqué,
dat nu onthuld is het bestaan eener fa
briek van valsche stukken ten dienste
der waarheid
En als men nu vraagt waarom dat
alles, dan weet Du Paty de Clam het
•antwoord van generaal Gonse mede te
deelen.
Al die bedriegerijen waren noodig, om
oorlog te voorkomen, want hetFransche
leger was volgens den onderchef van den
generalen staf, niet strijdvaardig!
keerde, dat hjj geenen advocaat betalen
kon, om het proces voor hem te voeren,
noch genoeg had om met eenig fatsoen
te kannen leven. Gaarne wilde hij naar
Europa terugkeeren, maar het ontbrak
betn aan geil voor de reisgaarne wilde
hij arbeiden, maar hij was oud en zwau
en de engelsche taal Diet machtig. Hjj
verzocht, dus den heer Schmidt naar den
jongen Koenraad Eek, dien hij had opge
voed, te vernemen, dezen zijn lot te mel
den. en voegde er by, dat hij op hem
alleen nog zijne hoop stelde. De heer
Scnmidt mocht hem schrijven, hem vragen
of hij naar den heer Marbel reizen, zijn
proces op zich nemen, en de dagen des
ouden mans met den arbeid van zijn
hoofd en handen verlengden wilde. Wan
neer Koenraad daartoe besluiten kon, vei -
zocht de heer Marbel hem met het noo-
dige reisgeld te willen ondersteunen, in
geval Koenraad de tot zijne vestiging uit
gezette tweehonderd Louis d'or reeds ge
bruikt mocht hebben.
»Kan Koenraad," zoo eindigde de brief
niet komen en mij helpen of mij onder
houden, of weet gij de plaats van zijn op
onthoud niet uit te vorsohen, of is hij niet
meer in het leven, dan bid ik u, ontferm
u mijner uit oude bekendschap, en zend
mij eenig geld. Ik heb voor de weinige
jaren mijns levens niet veel meer noodig."
Bij dezen treurigpn brief had de heer
Schmidt in een afzonderlijk schrijven aller-
aanmerkingen gemaakt, ongeveer van den
De nieuwe »cadres de moblilisation"
waren in de maak, eu de oude werkten
niet meer. En wijl het nieuwe veldge
schut (dat beroemde stuk 120 court dat
van 1890 dagteekend en dat in 1894 door
den schrijver van het bordereau verraden
werd) in 1897 nog altijd in studie was,
had men geen kannonen.
Ziedaar nu de toestand van hetFransche
leger, door den sous-chef van het leger
geschilderd, 26 jaar na den dag waarop
het Fransche volk aanviüg de grootst denk
bare offers te brengen, zijn generaals te
vereeren. als waren zij half god, half held
en zijn leger als onverwinbaar te verheer
lijken.
Het Fransche leger niet strijdvaardig!
Zij, die den generalen staf hebben leeren
kennen, zullen daarover niet verbaasd zijn.
Maar wat moet in 's hemels naam toch
wel worden gedaan, om een strijdvaardig
leger te krijgen
De Temps vernam van een vriend van
Du Paty de Clam, dat het verhaal van
de Figaro zeer vele onwaarheden bevat.
Maar de Agence nationale zegt dat de
mededeelingen op alle punten juist zijn
De Figaro houdt vol dat de verklaring
van Du Paty de Clam juist is, vooral ten
aanzien van de mededeeling, dat hij aan
Mercier de commentaar zou hebben ge
geven. die hij maakte op de stukken van
het geheim dossier.
De Figaro voegt hier nog aan toe, dat
na die verklaring de procureur-generaal
Man au zeer bewogen opstond, zeggende
oumiddelijk conclusiës te zullen nemen,
tenzij het hof dadelijk zijn eisch toestond
om den minister van oorlog uit te noodi-
gen langs officieeleu weg generaal Mercier
volgenden inhoud
Bljjf gij, mijn waarde schout, over het
lot van den goeden Marbel onbezorgd
want ik zal zekor uit oude vriendschap
iets vooi hem doen. Het spreekt van
zelf, dat gij niet van Altek gaan en naar
Oost-Indië loopen kunt, om eenen ouden
man wie weet of gij bem in het leven
zult vinden een winderig proces te
helpen voeren ot hem, bij het ontbreken
van bet daartoe gevorderd vermogen met
schrijnwerkersarbeid te onderhouden ik
weet het niet, hoe de goede man op den
inval gekomen is. Hij is zeker reeds een
of twoe en zestig jaren eu vermoedelijk
door verdriet over mislukte plannen zeer
verouderdbovendien zijt gij ook door
een verdrag met mijnen vriend, den neer
van Wallenroth, te zeer gebondengy
moet bij is thans in Regensburg, waar
hij slechts tot den negen en twintigsten
der ioopende maand blijft, dan gaat hij ver-
mobdeltjk naar Parijs teruggij moet de
zaak eerst met hem afdoen, waüt hij al
leen heeft het ïecht u van uwe plichten
te ontslaan, en een man van eer als gij
breekt zijn woord niet. Vindt gij intus-
schen goed den heer Marbel eenig geld
te doen toekomen, dan ben ik bereid hem
dit met goede wissels naar Kalkutta over
te maken. In dat geval verzoek ik u
my dpoedig te melden, hoe veel, want er
is geen tijd te verliezen ik zal den beer
Marbel daarbij melden, dat uw opontboudt
mij tot hiertoe onbekend gebleven is, en
bedoelde commentaar te vragen.
Het hof willigde dien eisch in.
De meeste revisinitische bladen hechten
weinig waarde aan de verzekering van La-
guerie dat hij niet in opdracht van de
regeering met Esterhazy heeft onder
handeld.
Maar het kan ook wel een streek zijn
geweest om Esterhazy in bedwang te
houden, toen hij voor het hof van cassatie
verscheen.
Het Hbld. meldt dienaangaande dat La-
guerre zich van 13 tot 16 Januari te Am
sterdam ophield waar hij in de Alliance
franqaise was opgetreden. Hij logeerde in
het Paleis Roijal, (toevallig juist het café
waar de Amsterdamsche journalisten
samenkomen) en daar zag een der redac
teurs van het Hbld. hem Zondagavond
den 15en voor de ramen in een zeer leven
dig gesprek gewikkeld met Esterhazy.
Wij wachten den majoor op en deelden
hem, toen hij huiswaarts ging, het pas
ontvangen telegram mede, meldende, dat
de strafkamer hem een vrijgeleide had
gegeven voor zijn getuigenverhoor in de
zaak Dreyfus Dit vernomen hebbende,
keerde Esterhazy naar het hotel Paleis
Roijal terug en confereerde ondanks het
late uur (half twee des nachts) nog langer
dan een uur met den heer Laguerre op
diens kamer."
Een paar dagen later volgde het ver
hoor, en toen dus het gevaar voor een
beëedigde verklaring voorbij was, vermin
derde belangstelling in den gevaarlijken
getuige.
Slechts in zeer enkele plaatsen heeft
men het noodig gevonden nog iets over
de Meibeweging te seinen, en de telegram-
dan zijt gij bij hem genoegzaam ver
ontschuldigd,"
»Mij nheei Schmidtriep Koenraad, toon
by deze brieven gelezen had, met sidde
rende jippen, met tranen in de oogen,
mijnheer Schmidt, gij zijt een schurk van
goeden toon, een laaghartig mensch met
de beste houling, zooals onze deugdzame
lieden tbaus gewoonlijk zijD. Ik ben Mar-
bels zoon en hoofdschuldenaar, want by
heeft mij tot eenen mensch gemaakt.
Voort, Koenraadnaar Oost-Indië, help
uwen vader
Hij maakte alles gereed voor zijn ver
trek en pakte in.
STRIJD.
Hij ondderriebtte den rentmeester van
het noodwendige, opdat door zijn plotse
ling vertrek niets verwaarloosd werd
ook zeide hij hem, dat hij over Regens
burg ging, om van den heer van Wallen
roth zijn ontslag te nerneD, en dat hij
dezen bewegen zou om den voorgestelden
nieuwen schout te bevestigen.
Vrouw Walter smolt in tranenJose
phine zat sprakeloos en in gedachten ver
zonken in eenen hoek des eetkamers, toen
Koenraad binnen kwam.
»ls het ernst vroeg Vrouw Walter.
Volkomen; ik moet voort wel
licht voor altijdik ga naar Oost-
Indië."
Wordt vervolgd)