No. 1189. Woensdag 19 Januari 1898. I3e Jaar* Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwseh-Vlaanderen F. DIELEMAN, AXEL. Buitenland FEUILLETON. EEN VERHAAL UIT VIRGINIA. COURANT. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: per 3 Maanden 50 cent; franco per post 60 cent voor Bilsiï 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct. DRUKKER UITGEVER Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters wordei naar olaatsmimte berekend. Plaatsing 3/2 maal Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren. Wat zou het aantal »misdadigers« klei ner zijn, als ieder, die op den verkeerden weg is, het juiste oogenblik kon kiezen om terug te keeren. Zoo ooit, dan is dit van toepassing op het reusachtige drama, dat zich thans volgens Zola's vei haal te Parijs ontwikkelt, Dat de eerste verdenking tegen Drey fuss te goeder trouw was Zola wil het gelooven En niemand heeft een ern siig betoog van het tegendeel geleverd. Gegeven het borderel, geschreven met eene hand welke veel op die van Drey iuss geleek en het briefje Cet animal de D devient trop-exigeant was er zeker reden om een onderzoek in te stellen. En als men oog heeft voor de bezwa ren om met dat briefje voor den dag te komen, dat alleen beteekenis kon hebben in verband met de plaats waar het go- vonden was, dan is het begrijpelijk, dat overste Da Patty du Clara, overtuigd van de schuld van den verdachte, buitenge wone middelen heeft aangewend, om door een bekentenis de bewijskracht van hel borderel te verhoogen, en het dus over bodig te magen dat briefje aan den krygs raad te overleggen. Dat de overste daarbij fouten beging is natuurlijk. Hij was opgeleid voor het leger, niet voor de magistratuur. Maar toen zijn pogen faalde, toen Drey- fuss bleef ontkennen, stond men voor de keuze om of een officier, van wienn schuld men overtuigd was vrij te latön, cf bet bewijsstuk, het briefje, langs onwettigen weg invloed op de uitspraak te doen oefenen. In al hetgene hjj deed, werd hij zoo jjverig door Philip bijgestaan, dat zijne dagelyksche bezigheden nauwelijks arbeid genoemd konden worden. Iedere zaak kwam hem zoo hoopvol en aangenaam voor, met zulk een medehelper 1 en Phi lip, van zjjn kant, vond werkzaamheid eene heerlijke ver .radering na zijn langdurige gevangenschap, welke hem, door gebrek aan arbeid, nog vervelender geweest, was. Hij vond het niet te zwaar ieder oogen blik van den dag te besteden, en als han denwerk ophield, wijdde hij zich aan de studie, trachtte in te halen wat hij ver loren had, en de Bjjbel, waarvan hij zoo lang verstoken was geweest, werd nu de beste vriend zjjner eenzaamheid. Een heimelijke wensch van zjjn hart, dien hjj van zgne kindschheid af gakoes terd had, was zijn gebooiteland te bezoe ken; echter, hoewei hoop eu verbeelding hem alles schoon, schitterend, bewonderens waardig, in dat Land afschilderden, zag hij duidelijk in, dat zijn tegenwoordige plicht hem gebood in Virginia te big ven, zoo lang zijn vader zgne hulp zou be hoeven. Hij wist, welk geluk zijn bijzijn aan zgne moeder verschafte, en hoe nood zakelijk zjjn invloed voor Alice geworden Dat dit geschied is staat voor ons bijna onomstuotelijk vast, De onwettige pres sie op den krijgsraad is voor bijna ander halfjaar bekend geworden te gelijk met den inhoud van dit briefje welks bestaan nu officieel erkend is. Het blad, dat de ont hulling deed, was dus goed ingelicht, en de houding, door de regeering, in het bij zonder door generaal Billot, in de Kamer ingenomen, is meer dan een moreel be wijs voor de m waarheid dier beschuldi ging. Indien men dus] met Zola haar als waar mag aannemen, dan Jstaat men voor een met de wet strijdige uitoefening van pres sie welke Diet kon plaats hebben buiten den minister van oorlog generaal Mercier, en den chef van den generalen staf gene raai Boisdeffre. En tegelijk is vast te stellen, dat de zeven leden van den krijgsraad hebben gefaald. Zij hadden in den krijgsraad rechter en geen militair mogen zijnzij hadden daar geen chefs mogen erkennen de wet en hun geweten moesten hun eenig richtsnoer zijn. Waren zij op dat oogenblik uit een ze delijk oogpunt te veroordeelen De hoofdschuldige is o. i. het stelsel, dat van afhankelijke maonen een onaf hankelijke rechtspraak eischt. En dubbel groot moet daarom de ver antwoordelijkheid hunner intérieuren spe culeerden. Maar hoe dit zij - de zeven leden van den krijgsraad hebben tegen de wet ge handeld, en zijn daardoor oorzaak gewor den dat Dreyfuss werd veroordeeld op een stuk, welks echtheid niet vaststond, welks onbeteekenendheid niet kon worden in was en hij kon niet besluiten, dit alRs te laten varen om zgn eigen genoegen te bevorderen. Daarom gaf hjj nooit dezen zoo natuurlgken en redely kea wensch van zgn hart te kennen om Engeland te be zoeken, het Land, aan hetwelk zijne ou ders zoo gehecht waren, en welks lof zj) zoo menigmaal herhaalden. Henry Randolph's hart vloeide dikwijls van dankbare aandoening over, ais bij het voorbeeldig gedrag zijns zoons opmerkte. Iedere zorg zjjns levens scheen hare bit terheid verloren te hebben. Zijne kwtj nende geestvermogens herleefden onder den hem eigenen en opwekkenden invloed dier vereenigiug, welke hij alle ureü van den dag genieten mocht, en hij had de zoete voldoening te weten, dat Philip hem als zgn besten vriend en aangenaamste medehelper aanzag de vriendschap tus- t-chen vader en zoon was zoo volmaakt, als iet» onder menschen wezen kon, steu nende op den eenigen grondslag, welke haar duurzaam kon maken op de heilige teederheid der vaderlijke gevoelens en den iunigen eerbied d»s kinds. Philip eerbie digde zijn vader als zijn besten eu ver standigsten aardschen leidsman, en luister de naar zgne gevoeiens met de meest on vermoeide belangstelling en Henry be minde zjjn zoon te innig, om hem ooit raad of vertrouwen te onthouden. Hun verkeer was aldus gekenmerkt door oprechtheid en ongedwongenheid, zonder de minste stroefheid of achterhoudendheid het licht gesteld door den beschuldigde of diens verdediger. En als nu waar is, wat vrij stellig kac worden aangenomen, dat bedoeld briefje geenerlei waarde had, dan staat vast, dat de zeven officieien (een generaal, 4 hoofd officieren en 2 kapiteins) door een met de wet strijdige handeling oorzaak zgn, dat oen onschuldige is veroordeeld, Indien nu het volle licht over deze zaak opgaat, dan zgn dus negen officieren zekei verloren, terwijl nader moet worden vast gesteld in hoever de overste Du Paty du Clam en de majoor d'Ormeschéville, die het onderzoek hebben geleid, ook verkeer de dingen hebben gedaan. In hoever ook anderen, b.v. de miDis r.ers uit dieu tijd, van de onwettige han delingen!' hebben geweten, blijkt niet. Maar waarschijnlijk he6ft men de niet- inilitairen buiten het geknoei gehouden. (De 3iecle bevestigt dit, en voegt er bij dat Casimir Perier niet heeft geweten dat het brietje op onwettige wijze in bet geding is gebracht,) De hier bedoelde officieren hebben, hoe wel op laakbare wijze echter allen te goe der trouw gehandeld. Zjj verkrachtten de wet, meenende dat binnen haar perken geen rechtvaardig vonnis was te velleD. Dat is het eerste bedrijf 7an het drama. Het tweede bednjl ving aan toen over ste Picquart (de Fransche bladen noemen hom afwisselend overste en kolonel) in het onder zijn berusting zijnde archief de schuld van Esterhazy ontdekte. Toen moest de beslissende stap worden gedaan. Men moest vooruitden werke lijken verrader treffen den onschuldige in van den kant des vaders, en geheel vrjj van alle eigendunkelijkheid of gamee nzaam heid van de zijde des zoons. Hoogst ge lukkig waren zij in hunne vereeniging, en elkander tot zegen. Geene familie in de kolonie zag zich meer geacht dan die der Randolphen, en Sir George Yeardley was Philip genegen en beechouwde hem als een veelbelovend jongeling die waar suhgnlgk eenmaal aan de kolonie en Vir ginia tot nut eu eer zou verstrekken. Hij had vele oplettendheden voor hem en ont dekte weldra zijn geliefkoosden wensch om het Moederland te bezoeken. »Gij moest uw zoon naar uw Land zen den, Mr. Randolph zeide hjj meermalen „hjj verdient alles wat gij hem geven kunt en reizen zou zeer goed voor hem zjjn." »Het is waar," zeide zijn vader, »en hjj zal gaan ais ik er toe besluiten kan hem te vergezellen." Dit was het eeuige waarover Henry en zgn zoon nooit spraken. ^Philip wilde er niet aan beginnen uit kieschheid rau ge voel en een beginsel van zelfverloochening en zgn vader was buiten staat, zich zei ven zulk een slag toe te brengen. De tijd ging voort. Men moet intusschen niet denken dat Philip zgne Indiaansche vrien den vergat. Dit was juist het tegendeel. Hjj sprak dikwjjls over hen, en vergat hen niet in zjjue gebeden, Hij verlangde naar het beloofde bezoek van Oneyda'Jdat vroeg^of Jaat'hiöraan twjj fe'de hij niet plaats zou hebben. zgn eer herstellen, maar daardoor zou aan bet licht komen hoe anderhalf jaar le voren was afgeweten van den wettigen weg. Om Dreyfuss te redden, moest men erkennen, dat het legerbestuur en de ze ven leden van den krijgsraad, zij het ook te goeder trouw van den wettelijken weg waren afgeweken, dat in die wetsvei krach ting de oorzaak van de dwaling lag. Dan zou niet alleen de positie van al de ge noemde personen verloren zjjn, maar de generale staf ware hopeloos geconpromit leerd, en het geheele stelsel van rechts spraak door militairen. En dat alles, dat groote schandaal kon vermeden worden,— men had slechts Dreyfuss op te offeren. Generaal Gonse, de sous-chef, generaal Boisdeffre rib chef van den staf, generaal Billot da minister van oorlog hadden, de een minder, de ander meer, de verant woordelijkheid te dragen voor de keuze tus8chen twee zoo groote offers. Generaal Billot had in het einde te beslissen en do keuze viel verkeerd. Zola noemt dat een misdaad, en het is er een. Niemand, niemand dia het kan, zal ot wil ontkennen. En toch is hier weer reden om clemen tie te pleiten. De misdaad strekte om een vroegere ernstige fout te bedekken, en dan vallen er velen, niet alleen uit valsche schaamte. En bovendien - de drie generaals ken den allen den oorlog. Zij zijn in omstan digheden geweest, waarin een menschen leveu en het geluk van gezinnen voor niets worden geteld, waarin soms meer wordt opgeofferd voor minder dan nu ba- houden moest worden. Te verdedigen is dat nietde generaals De inboorlingen waren al dien tijd rus tig geweest en deze omstandigheid kwam hunnen Engelschen naburen verdacht voor die bjj eene vorige gelegenheid in een der geljjken staat van zaken ondervonden had den, dat er reden tot vrees bestond daar het bekend was dat de Indianen deze staat kande bezigden als zij eene uitbarsting in den zin hadden. Tot nu toe echter had er geen inbreuk op het verdrag plaats gehad en dewjjl zjj zeer versterkt waren namen de koloniën een voorkomen van onverschilligheid aan en voelden zich krachtig genoeg om een opstand der Wilden te dempenGezanten met vriendschappeljjke gevoelens kwamen eindelijk van hunne vorige bondgenooten, de Dahwyotts een stam den wesleljjken oever van den Rappahannock bewonende aan doch het bericht dat die gezanten mededeelden bracht hoewel het aangenaam was het Gouvernement te Jamestown in eenige verlegenheid. Zjj hadden zich meester gemaakt van den beroemden en gevreesdeu Opecancanofi eu boden aan hem aan de Engelschen over te leveren indien deze hun de overdracht zjjner Landen wilden waarborgen en zjjne waardigheid en zgn titel op hun Opper hoot'd overbrengen. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1898 | | pagina 1