Landbouw
gouden zijn geweest op den gang van ia>
ken in het Oosten, Immers Ruslands te
geDZin in den vorstelijken landlooper is
bekend, terwijl Milan te Weenen altijd
nog een betere ontvangst vindt. Maar
gelukkig heeft de Tuik Griekscbe oorlog
tenminste dit goede gevolg gehad, dat de
betrekkingen tusschen de beide keizer
rijken zijn verbeterd, en dat ten aanzien
van nieuwe verwikkelingen op het Bal
kan schiereiland afspraken zijn gemaakt,
welke een lechtstreeksche inmenging an
«Iers dan bij gemeen overleg uitsluiten.
BETEN CONTRACTEN.
III.
't Wordt misschien voor sommigen on
zer lezers vervelend, zoolang bezig ge
houden te worden met beten en weder
beten, maar beten zijn een bron van wel
vaart voor ons district, kunnen dat ten
minste zijn, wanneer de overeenkomsten
met verstand gesloten en met eerlijkheid
uitgevoerd worden, en omdat zij dat kun
nen zijn voor den landbouwer in de eer
ste plaats, maar ook voor den grondeige
naar. voor de werkmenschen, voor de
neringdoenden, daarom is het waarlijk
wel der moeite waard de zaak alzijdig
te beschouwen, om zoodoende te komen
tot eene regeling, die allen bevredigen
moet omdat zij gegrond zal zijn op bil
lijkheid en goede trouw.
Wij zijn nu zoo langzamerhand gena
derd tot het bepalen van de prijzen per
100(' KG netto bij telquel contracten.
Om daaromtrent eenigszins met billijk
heid te werk te gaan. dienen wij met
verschillende cijfers bekend te zijn, welke
wij thans achtereenvolgens in behande
ling willen nemen.
Vooreerst dienen wij te weten, welk
rijf er men kan aannemen als het gemiddel
de van de opbrengst en het suikergehalte
voor Zeeland.
Uit de resultaten van het proefveld te
Terneuzen (Coegorspolder,) welke wij reeds
vroeger hebben medegedeeld, en waar dit
jaar wederom het zaad, dat door zes ver
schillende fabrieken geleverd is werd mt
gezaaid, blijkt, dat het gehalte van slechts
ééne fabriek beneden 15 pet bleef, nl.
14,9 pet Het gehalte van de beten van
andere fabrieken voortgekomen liep van
16,2 tot 15,y ten honderd. Gemiddeld
was het gehalte 15,4 pet
De gemiddelde opbrengst per hectare
bedroeg 42884. Alleen de beten voort
gekomen van het zaad van de fabriek
La Ruche te Gent bleven beneden de
40000 KG per H A haar gewicht bedroeg
s'echts 87934 KG.
H et gehalte der suikerbeten in Zeeuwsch
Vlaanderens westelijk deel, berekend over
ongeveer 5 millioen kilogram wij deel
den ook dit reeds vroeger mede - be
droeg 15,6 pet
Gaan wij thans een jaar terug en raad
plegen wij de resultaten van de proef
velden, waarop in de verschillende stre
ken van Zeeland suikerbeten geteeld
zijn
Te Nieuw en St. Joosland was het
proefveld het vorig najaar bezaaid een
deel met erwten, een ander met haver
en wikken, een derde deel met gelen
mosterd. Deze planten waren onderge
ploegd voor groene bemesting, daarbij
was gevoegd superphosphaat bij het on
derploegen, terwijl in den zomer eene
overbemesting volgde met Chili-sal
peter.
De gemiddelde opbrengst bedroeg 41504
KG per hectarehet gemiddelde suiker
gehalte 5,1 pet.
Te Wemeldinge werd het proefveld per
i bemest met 600 KG s perphosphaa
dat met het zaaien in de grond werd
gebracht, en met Chili salpeter, dat in
drie ma1 en werd uitgestrooid, gedeelte
lijk tegen 400, gedeeltelijk tegen 500 en
gedeeltelijk regen 600 KG per HA.
De gemiddelde opbrengst was per HA
51518 KG en het gemiddeld suikerge
halte bedroeg 15;6 pet.
Op een proefveld te Kruiningen werd
na eene groenbemesting 600 KG super-
phosphaat en 200 KG Chili-salpeter ge
bruikt. Het gemiddeld gehalte aan sui
ker bedroeg 15,3 pethet gemiddeld be
schot per hectare 44364 KG.
Bij soortgelijke bemesting was de uit
slag van de proefneming te Kloetinge
bijzonder merkwaardig. Bij een gemid
deld suikergehalte van 16 pet bedroeg de
opbrengst 53927 KG per hectare.
Bij een cultunrproef te Hontenisse ga
ven vier soorten suikerbetenzaad eene
gemiddelde opbrengst van 52025 KG per
HA van een suikergeha te van 15 tot
15,0 pet. gemiddeld 15,2 pet.
Een proef te Steenbergen genomen met
de AaZlnow&a-suikerbiet en de EliteHeine
gaf tot uitkomst voor de eerste 45407
KG met 14.85 pet, voor de tweede 48938
met 14,8 pet suikergehalte
Bij een proef in 1895 genomen in den
Zimmermanpolder was het gemiddeld ge
halte aan suiker 16,4 pet bij eene op
brengst van 49094 KG per hectare
Op een proefveld te Groede werden
eveneens in 1895 proeven genomen met
superphosphaat en Chili-salpeter in één
keer gestrooid, superphosphaat en Chili
salpeter in tweemaal gestrooid en met
ammoniak superphosphaat De opbrengst
van de 3e partij was de minste, van de
tweede de grootste Het gemiddeld ge
halte bedroeg 15,9 petde gemiddelde
opbrengst per hectare 39983 kilogram.
Bij verschillende proefnemingen met
suikerbeten te Colijnsplaat, Kloetinge en
Wemeldinge, waarvan sommige partijen
bemest waren met superphosphaat au
dere met superphosphaat en Chili salpe
ter, nog andere met Thomes phosphaat
en Chili salpeter, eindelijk ook met su
perphosphaat en Chili salpeter in drie
maal gestrooid, was in 1895 het gemid
deld suikergehalte 15,6 pet bij eene hoog
ste opbrengst van 33337 KG per hec
tare.
Eene proefneming te Tholen met zaad
van Kuhn gaf bij eene bemesting met
superphosphaat, Thomas phosphaat en
Chili salpeter een gemiddelde opbrengst
van 45900 KG, welke een gehalte had
den van 15,7 pet.
Deze cijfers, die wij nog met verschei
dene andere zouden kunnen vermeerde
ren, zijn van zeer veel gewicht.
Zij leeren ons, dat wanneer in Zeeland
beten verbouwd worden op goed land en
met eene voldoends bemesting, de opbrengst
daarvan door elkander meer bedraagt dan
400G0 kilogrammen per hectare en dat
het gehalte aan suiker doorgaande hoo
ger is dan 15 pet
Tegen de opbrengst zou men misschien
kunnen inbrengen, dat de behandeling op
proefvelden doorgaans wetenschappelijker
is en zorgvuldiger, dan wanneer de beten
in 't groot worden verbouwd en dat de
opbrengst van proefvelden dus grooter
zal zijn dan die van den gewonen akker.
Wij wi;len op deze bewering wel in
gaan, maar toch maar voor een heel
klein beetje.
Het wetenschappelijke der behandeling
moet juist hetzelfde zijn beterweterij.
waaraan veel autodidacten op elk gebied
ziek zijn, komt hier vo strekt niet te pas
en de zorgvuldigheid, waarmede men in
het klein werkt, dient, als zij loont, ook
in het groote bedrijf te worden toegepast
zij zal dan dubbel loonen. Maai dat nog
daargelatenlaat de proefvelden meer
op moeten brengen dan de gewone akker,
de medegedeelde cijfers zijn van dien
aard dat wij 400Ü0 kilogram per hectare
geruste ijk mogen aannemen a's het mid
delcijfer van opbrengst.
len tweede punt. waarop de aandacht
moet gevestigd worden, is de aardnjks
kundige ligging* van het land, waarop
de beten worden geteeld.
'tls toch een groot verschil, of de be
ten vervoerd moeten dan of zij groeien
in de nabijheid eener fabriek; of het ver
voer onafgebroken kan plaats hebben per
vaartuig of per waggon, dan of zij eerst
per wagen naar een waggon, en van daar
weder in een schip ge aden moeten wor
den.
'tls natuurlijk ook niet zonder invloed
op de vrachten, of de beten ver vervoerd
moeten worden of dat men ze dichter
bij kan leveren terwijl de daggelden, die
in de verschillenden deelen onzer provin
cie voor verschillende werkzaamheden
gegeven worden, ook oi> de prijzen der
beten van invloed moeten zijn.
Het komt mij daarom voor ais eene
eerste voorwaarde, dat voor de beten
niet op al e plaatsen dezelfde prijs be
taald wordt. De eenhe d van prijs vindt
m n aan de fabriek. De prijs, die daar
betaald kan worden, moet verminderd
worden met de kosten van vervoer naar
de fabriek da-nm dient elke beten ver
bouwer te contracteeren me' die fabrie
ken, naar we ke hij zijne beten op de
goedkoopste wijze vervieren kan.
Beten te St. Kruis en Eede gekweekt
voor de fabrieken te Bergen op Zoom,
moeten eerst vervoerd worden per as naar
Aardenburg. dat doet de boerdaarna
per tram naar Breskens. I e vracht van
Aardenburg naar Breskens komt dus bij
den prijs, die te Aardenburg betaald kan
worden. Laat ons aannemen, dat de
tram vracht 80 cent per 100U KG bedraagt
dan hebben de beten te Breskens eene
waarde, die 8u cent eer 1000 KG meer
bedraagt dan te Aardenburg, Eede of St.
Kruis.
Daar de scheepsvracht van Breskens
naar Oud Gastel f 1.50 beioopen per 1000
KG, dan kunnen de beten, die in de om
streken van Aardenburg gewonnen wor
den, aangenomen dat de fabriek voor 15
uCts beten f 11,50 betaalde, daar slechts
eene waarde vertegenwoordigen van
f 11,50, verminderd met f2,30 aan vracht
derhalve slechts f9,20. -
In het noorden van ons district zal
men dus met voordeel kunnen contrac
teeren met fabrieken, die gemakkelijk te
bereiken zijn met schepen, die te Bres
kens, Hoofdplaat of Bierviiet afvarenin
het zuiden met meer voordeel met de fa
brieken te Gent te Sas van Gent te
Se zaete en te Snaeskerke. De vrachten
van Sluis te scheep naar genoemde plaat
sen bedragen van fl. - tot noogstens
f 1.25 per duizend kilogram.
Nemen wij wederom ais noimalen prijs
aan voor beten geleverd aan de fabriek
f 11,50, dan wordt deze prijs voor de
opgenoemde fabrieken verminderd met
hoogstens f 1,25 en kunnen de beten
dan door den fabrikant betaa'd worden
met f 10,25, mits zij te Sluis worden ge
leverd. -
De vracht van de havens van Tholen
naar Bergen op Zoom bedraagt f 1,25 a
1,50 het last, van 2000 KG. De prijzen
te Tholen besteed, kunnen dus f 10.75
bedragen
Ik geloof door het voorgaande voiko
men duidelijk gemaakt te hebben, wat
ik versta door de aardrijkskundige ligging
van het land ten opzichte van de fabriek
en hoe die ligging niet zonder invloed
kan blijven op de prijzen, die voor de
beten betaald worden.
Nu wordt bij de telquel contracten
overal evenveel betaald of beter gezegd
overal even weinig. Te Tholen gaf men
f8,25 netto, evenzeer ais te Aardenburg
terwijl de vracht van Aa' denburg naar
B. O. Zoom minstens f 2,3'). van Tho en
75 centen ier 1000 kilogram bedroeg.-
Ik zei „even weinig* en ik herhaal
ten bewijze van dien nog eens eene mii
ner vroegere opgaven.—
Vo'gens het contract Vlekke zal uitbe
taad worden per 1000 Kilogram beten
aan de fabriek minstens f 11,85. li i ij ft
de suikermarkt rijzend, wel icht wordt
de prijs dan f 12.—
Haken da vracht pot iöüö KG van
Aardenburg f2 30; dan hadden de fabri
kanten op telquel contracten kunnen ge
ven f9.70.
En zij gaven bruto acht gulden vijftig
cents.
Begrijpt men het verschil
G. A. V. v. O.
(Overgenomen uit het Weekbl. v. Z. VI
W. D.)
Voeding van Melkvee.
Op uilcoodiging van het bestuur der
afdeeling Nieuwer-A nestel van de.Holland
sche Maatschappij van Landbouw heeft
onlangs de zuivel-consulent voor Noord-
Holland de Heer W. Keestra te Hoorn,
te Amstelveen eene lezing gehouden over
het voeden van melkvee, welke door He
talrijke aanwezigen, waaronder verschei
dene veraf wonenden, met groote aan
lacht werd gevolgd.
De spreker stelde op den voorgrond,
dat het voeder, leeds noodig tot levens
onderhoud in nog grooter hoeveelheid moet
worden aangeboden, waar men proauctie
verlangt. Niet alle stoffen, welke in het
voeder vooi komen, maken productie mo
gelijk. De wetenschap onderscheidt ic
hoofdzaak vier. welke daartoe geschikt
zijneiwitstoffen, koolhydraten, vetten
en aschstoffen.
Eiwitstoffen helpen het lichaam op
bouwen; koolhydraten en vetten leveren
warmte en dus arbeidsvermogen asch
stoffen helpen hot geiaamte vormen. Be
halve deze komt in het voeder nog voor
de ruwe celstof of vezelstof, die W;l on
verteerbaar is, doch het verteren van de
andere stoffen bevordert d'or hare prik
kelmde werking op de desbetreffende or
ganen.
Vervolgens wees spreker op enkele
voedingsregels, welke door wetenschap
pelijke proeven aan het licht zjjn geko
men. Zoo bjjvoorbeeld, dat de toevoer
van eiwit grooter moet zijn naarmate
meer van een dier veiiangd wordt; dat
de vertering van eiwit wordt bevorderd
door het toedienen van keukenzout en
van drinkwater waarmee men dus niet
te mild moet zijn, omdat het productie
vermogen zjjn grens heeft en men dus
aan eiwitverkwisting kan blootgesteld wor
den. Verder dat het gebruik van eiwit
in omgekeerde verhouding afhankelijk is
van 't opnemen van vetten en koolhy
drateD. Wijl nu de eiwitstoffen duur zjjn
moet het vee steeds voeder ontvangen,
waarin een tamelijke hoeveelheid van de
beide andere stoffen aanwezig is. Het
komt er dus op aan de juiste verhouding
tusschen die drie stoffen te vinden want
wijl melk ontstaat door vervloeiing van
levende cellen, welke zelve uit eiwit be
staan, is toevoer van deze stof voor de
melkpioduciie een volstrekt vereischte.
De wetenschap heeft de gevraagde ver-
nouding aan. Men heeft gevonden dat
voor een melkdier gemiddeld in het voe
der moet aanwezig zijn voor 1000 K.G.
lovend gewicht 25 KG. eiwit, 125 K.G.
koolnjdraten en 0,4 K.G. vet op 24 a 25
KG. droge stof. Alles vei leerbaar echter
want geheel en ai worden de opgenomen
sloffen met verteerd.
Nu kwam spieker tot beantwoording
van de vraag Wat moeten we ons melk
vee voederen
Hij trad daarbij in een uitvoerige be
schouwing vau de meest gebruikte voe
dingsstoffen hooi. de koeksoorten, haver,
mais, zemelen, fabrieksaival, (horstel,
pulpe, moutkiern).
Hooi alleen zou te weinig eiwit vei-
schaffen. Een vingerwijzing omtrent den
besten tjj l van maaien was hier als van
zelf aan de orde. Die tijd is kort voor
het ijjp worden, omdat andeis de lijpe
zaden van welke betrekkelijk weinig in
de rundermaag tereent komt, veel eiwit
tot zich bobben genomen en van de le
vende cellen dus alieeD de ruwe vezelstof
over'oljjft,
Bij hooi behoort dus bjjvoeder, lijDkoe
ken prees spreker zeer aan, raapkoeken
minder. Van deze niet meer te geven
dan 1 por dag, omdat ze een soort alca
loide bevallen, die schadelijk op het dier
