I3e Jaurg.
A o. 1
Woensdag ^9 December 1897.
BERICHT
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse li- Vlaanderen
F. I>1 KL Ol AA,
Nieuwjaars-Advertentien
Buitenlaud
Landbouw.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
Advertentien van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar «laatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
In het nummer dat in plaats
van Vrijdagavond, Zaterdagmor
gen i Jan. verschijnt kunnen
worden opgenomen a 25 cents,
welke worden ingewacht tot Vrij
dagnamiddag 4 ure.
DE UITGEVEu.
Het aantal door elk Fransch arrondis
sement te kiezen kamerleden is afhan
kelijk van het cijfer der bevolking, en
bedraagt 1 op de 100,000 inwoners of
een fractie van dit getal.
Thans zal bij de kamer een voorstel
worden ingediend, om de verdeeling der
zetels in overeenstemming te brengen
met de veranderde bevolkingscijfers. Uit
het voor9tel blijkt, dat zeven arrondisse
menten zoo in zielental zjjn verminderd,
dat zij een zetel zullen verliezen, daar
onder zelfs een arrondissement te Paips.
Een g9lijk aantal arrondissementen krijgt
aanspraak op een zetel meer, zmdat, ten
slotte ket aantal kamerleden 581 blijft.
De Temps heeft Seheu.er-Kestner gein
tervieuwd over de tegenstrijdigheid tus-
schen zijn verklaringen en die van Ro-
days. Daaruit blijkt ons dat Scheurer-
Kestner formeel gelijk had, maar dat zijn
beweringen uit een feitelijk oogpunt te
wenschen lieten, en in elk geval van een
onoprechte spitsvondigheid getuigden, iets
dat terecht in Meline en generaal Bi Hot'
is afgekeurd.
De intransigeant meldt, dat hetsyndi-
caat-Dreyfuss in het bezit is van een voor
Esterhazy vernietigend bewijsstuk maar
het blad beweert al aanstonds dat het
valsch is.
De Soir weet ook van deze zaak en
zegt dat het een kwitantie is van irs.
5000, door Esterhazy geteekend, en ge
schreven op papier der Duitsche ambas
sade. Het origineel zou in handen ZLjn
van een advocaat, terwijl de familie Drey
fuss de photographie bezit.
Generaal Billot heeft zich in de leger-
commiasie verklaard ten gunste van het
plan tot het sloopon van da Parijsche
vestingwerken. De vrijkomende terreinen
zouden een waarde van 150 miljoen frs.
hebben, waarvan 60 miljoen voor den
bouw vau alzonderlijke forten en 90 mil
joen voor de bewaping zoudea worden
besteed.
De zitting van het Panama proces moest
Donderdag wordea verdaagd door een ge
weldig tumult. De beklaagde Laisant
noemde Arton een leugenaar en uitte
een reeks beleedigingen, waarop de ande
re beklaagden opstonden en ook aan het
schelden gingen. Het publiek applaudi-
seerde twee leden van de jury deden
desgelijks. Het lawaai werd zoo groot,
dat de voorzitter de zitting ophief.
De Fransche kamer heeft, op grond
van het reglement, van orde voor, het
oogenblik voorkomen dat een nieuw schan
daal. aan de orde is gesteld.
Desfarges bracht de vleeschleverantie
op Madagascar en in Nieuw Caledonië
ter sprake en noemde daarbij den naam
van den senateur Pre vet, die in deze be
gunstigd zou zijn. De voorzitter betwistte
net recht leden der andere kamer, die
zicb niet kunnen verdedigen, te bespre
ken. Maar Desfarges betoogde dat hij
wel het recht had te spreken over den
leverancier Prevet, die genoemde koloniën
van vleesch voorziet, Daar het debat
gesloten werd, kon Desfarges de zaak
alleen maar in de couloirs bespreken,
waar hij mededeelde dat genoemde sena
teur aannemer is voor d9 levering van
424.000 kg. geconserveerd vleesch voor
de troepen op Madagascar en van 600,000
kg. voor de bezetting van Nieuw Caledo
nie en dat tegen den prijs van 205 en
270 tres. de 100 kg. zoodat de geheele
levering bijna twee en een half miljoen
francs beloopt.
Voor deze leveringen wordt het vleesch
van wilde runderen gebruikt, die op Ma
dagascar in Australië en Amerika worden
geslacht in hoofdzaak voor de huid en
voor de horens, en het vleesch wordt in
den regel eerst eenige dagen na het dooden
der dieren gekookt.
Heel toevallig viel met de opdracht
voor deze levering samen de inkrimping
van het verbruik van var kensvleesch met
5u0,000 Kg. tot groote schade voor de
Fransche landbouwers, die toch al zoo
klagen.
Niet minder toevallig is dat men bij de
openbare aanbesteding van het rnndvleesh
een zoo lage limiet stélde, dat niemtnd
inschreef, en toen ondershands met da
firma van den senator ging onderbande
len en wel voor een hoevealneid, zesmaal
grooler dan da reglamentan toelaten
Eindelijk blijkt dat de aan Prevet voor
wilds runderen toegestane prijs nog veel
hooger is dan die van het in Frankrijk
getaalde vee hetwelk tegen frs, 170 per
100 Kg, te krijgen is, terwijl de vorige
bestelling van hat departemaut van oor
log voor 135 francs werd aangenomen.
Naiuuilijk zal Desfarges nog wel een
weg vinden om deze zaak op de tribune
te brengen.
Uit Berlijn wordt gedeind dat da suiker
conferentie waarschijnlijk te Brussel zal
bijeenkomen. Men zal daar niet alleen
de afschaffiig van de sulkerpremies be
spreken, maar wil een maximum vast
stellen vau door elk land te produceeren
suiker. Dat kon men toch wel aan de
belangheboende fabrikanten overlaten.
Onderwijl is te Londen een vereeniging
opgericht tot bestrijding der premies. De
voorzitter deelde mede. dat niet aileen
Duitscbjand, maar ook Frankrijk bereid
waren over afschaffing der premiëu te
onderhandelen.
Te Constantinopel ziet men in den
opstand der Arabieren aan de Perzische
de hand van Engeland, dat zich zou wil
len wreken over d moeilijkaedan, welke
de Monammedanen Engeland in Noord-
Indië in den weg leggen. De opstand is
het ergst in de havenplaatsen. Men vr6est
in Turkije dat Engeland van dezen toe
stand gebruik zal maken om eenige plaat
sen, vooral Bassa, te bezetten, ten einde
te voorkomen, dat nieuwe voorraien wa
pens en munitie over dit gebied hun weg
naar Noord Indië te vinden.
Over don toestand in het Verre Oosten
geen begaald nieuws, De zaak geelt
nog steeds aanleiding tot bei gen beschou
wingen en tot tallooze verklaringen van
wat moet en zal geschieden.
Er is indertijd in onze provincie sprake
geweest van de oprichting eener coopera
tieve suikerfabriek. Nagenoeg alles was
in ordemaar de zenuw, die aan het ge
heele plan leven en beweging moest ge
ven, bleef ontbreken en de fabriek
Misschien is zij nog wel niet opgegeven
maar zij kwam tot nog toe niet tot
stand.
Toch is het te betreuren, dat zoo'n uit
stekend werk niet tot stand is gekomen,
omdat ontegenzeggelijk daardoor zeergroots
voordeelen aan de beten verbouwers zouden
zijn toegevloeid en naar onze meening het
goede werk gestuit is op een klip, waar
op het niet had mogen stranden gebrek
aan kapitaal.
Maar daarover thans niet verder uitge
weid.
Van hetgeen coöperatie ook op dit ge
bied vermag, het volgende over eane fa
briek, die onder veel ongunstiger voor
waarden, dan waaronder de Zeeuwsche ta
briek gesticht had kunnen worden, in Bel
gie verrezen is.
De oorzaak, waarom zoo iets in Neder
land in 't algemeen, in Zeeland in 't bij
zonder, nagenoeg onmogelijk sehijnt en in
Belgie gelukt, moet gezocht wo'den in
den verschillenden aard van de bewoners
van beide landen, waarop wij later mis
schien nog wel eens wijzen, maar dien wij
thans ook met stilzwijgen voorbijgaan.
Wij begeven ons naar het noordwesten
vau Henegouwen.
Na door den tunnel ten zuiden van
Ronse den Vlaamschen bodem verlaten te
bebben, stappan wij aan het station vau
Saint Sauveur uit den trein en beg wen
ons naar Anvaing, iets ten zuiden van het
vereenigingspunt van de twee beekjes, die
door hunne samenvloeiing het aanzijn ge
ven aan de Rhosnes, een riviertje ten zui
den van Rnyen in de S Hielde valt.
Een 400 tal aandeelhouders, inden om
trek dier gemiente woo ïaobtig hebb i.i een
kapitaal bijeengebracht van een millioen
franken en daarvoor een middelmatig fa
briekje gebouwd, waaraan in de atgeloopen
campagne bet product van 650 hectaren,
d. i., wanneer men voor iederen hectare
gemiddeld 40000 kilogram beten rekent,
ongeveer 26 millioen kilogrammen beten
en suiker zijn omgezet.
De fabriek verwerkte ongeveer vierhou
derd duizend kilogram per dag de cam
pague duurde dus ongeveer twee en eene
halve maand.
Voor het bewerken van die hoeveelheid
heeft men dagelijks noodig ongeveer 20000
hectoliter water, eene hoeveelheid met
welke men een bak zoud' kunnen vullen,
welke bij eene breedte van 20 en een diepte
vau 4 meter eene lengte heeft van 25
meter. Dit water mag wel kolkdeelen,
maar hoegenaamd geene zoutdeelen be
vatten aaugezien nu Zeeland in zijn bo
em bijna overal brak water heeft, zpn
in de provincie maar een paar punten aan
te wjjzen, waar eene suikerfabriek gesticht
zou kunnen worden,
Doch weder terug naar Anvaing.
De fabriek heeft eene brutowinst opge
leverd van 180,000 franken. Hiervan is
ruim 100,000 frank gebruikt voor schuld
delging en voor een reservefonds 70000
frank is uitgekeerd aan de aandeelhouders
die dus 7 pet trokken van hun kapitaal.
De beten werden betaald tegen suiker
gehalte met 18 frank voor de 1000 kilo
gram, mits zij een gehalte hadden van 12
pet; voor eiken graad meer weid 3 frank
bijbetaald; voor elke tiende deel van een
graad dus 30 centimes of ongeveer 14,3
cent.
Het gemiddeld gehalte bedroeg dit jaar
133/t pet, terwjjl het gemiddeld gehalte in
Zeeuwsch-Vlaanderens westelijk deel, be
rekend over eene hoeveelheid van meer
dan 5 millioen kilogram 15,6 pet aan sui
ker bedroeg.
Voor die beten werd dus betaald 13
trank -j- 1% X 3 trank omdat zp IV*
graad boven 12 waren, dat is 23,25 frank
of den frank berekend tege47 cent,
f I0,925.
t Is bepaald voor onze landbouwers om
jaloersch te worden daar f 10,926 voor
beten met 13'/* pet en hier f 8,50 voor
beten van gemiddeld 15,6 pet.
Had men hier de beten onder gelijke
voorwaarde kunnen tferkoopen sL te An
vaing, dan had men'ontvangen (15,6
12) X 3 18 frank d. i. .28,8 frank of
tegen den koers van 47 cent', f 13,53.
Wat blieft u
Te Anvaing ontvangen de betenverbou
wers die op eene uitgebreidh ;id van 650
hectaren eene coöperatieve fabriek ge
sticht hebben, voor de 1000 kilogram be
ten, gelijkkomende met ons gemid
deld gehalte113,53.
In 'f voormalig IVe district, in ge
heel Zeeland, kragen de'lietenbouwers,
die niet in%t Oud'gastel contracteerden. „8,50
geeft een verschil van 't getal ifc
bijna niet te gelooven een verschil van
vijf gulden en drie cent op duizend kilo
«•ram baten.
Veronderstel, dat iemand 4 hectaren
met beten beplant, dat hp daaivau oogst
gemiddeld 40000 kilogram beten per HA
dat is van 4 hectaren 4 X 40 X 1000,
of 160 maal 1000 kilogram.
Te Anvaing zou men voor zulke baten
in de zeer kleine cooperati-ve fabriek van
de betenbouwers ruim 800 gulden meer
ontvangen hebben, dan de edele menschen
vrienden, de suikerfabrikanten, die alles
voor de landbouwers over hebben daar
voor ia Nederland betalen.
Maar mijn paardje moet even terug.
't Was op hol gegaan.
En als het te 'ang doorholde, zou 't
een ongeluk kunnen bekomen.
De teugel daarom een beetje aangehaald.
Een fabriek, die slechts beten ontvangt
en aanneemt van 650 hectaren, heeft ui
teraard slecht» weinig kosten voor vervoer.
De betenteelers brengen de bete* met
evenveel gemak naar de fabriek, als nu
van St. Kruis naar Aardenburg, van Cad-
