Itinnenlaiid.
Landbouw.
gatie, de provinciale raden en de com
missies uit den Landdag, 2e wijziging
van de kieswet voor den Landdag3e
wijziging van de schoolwet ten gunste
van de minderheden 4e wettelijke rege
ling van het gebruik der talen voor de
ambtenaren.
Voist Ferdinand van Boegarije is vol
gens een officieel Turksch telegram te
Kodstantinopel aangekomen, om zijn eer
biedige toewijding aan den sultan te too
nen, en de banden tusschen beide landen
nauwer toe te halen.
De Turksche vloot is te Smyrna ge
ankerd. Spottend wijzen de bladen erop,
dat de eskaders wel diie dagen in zee
zijn gebleven, zonder dat eenig ongeluk
plaats had.
Te Konstantinopel onderhandelt men
nu weer over een nieuwe redactie van
het artikel betreffende de ontruiming van
Thessalië.
Griekenland heelt in een nieuwe nota
aan de mogendheden geprotesteerd tegen
de finantiëele controlezij maakt daarin
de leuke opmerking, dat Griekenland wel
de bemiddeling der mogendheden in den
oorlog met Turkije heeft gevraagd, maar
niet in het daarvan geheel afgescheiden
verschil met de houders van schuld
brieven.
Verder zegt de regeering, dat een be
paling, als nu wordt voorgesteld, ook in
het verdrag van Berlijn wordt gemist.
Zou niet juist de voor 19 jaar met
Turkije opgedane ervaring oorzaak zijn,
dat men nu anders handelt?
Bovendien maakt de Grieksche regee
ring bezwaar tegen het bedrag der oor
logskosten, ook omdat de nieuwe, slecht
verdedigbare grens, het noodig maakt
kostbare verstersingen aan te brengen.
De dood van den Spaanschen Premier
Cauovas de Castillo zal, naar men ver
wacht. niet zonder invloed blijven op
Spanje's koloniale politiek. Hij was de
grootste tegenstander van zelfstandigheid
voor Cuba, en hij beheerschte geheel de
conservatieve paitij, die nu wellicht tot
meer toegevendheid geneigd zal zijk.
Eene verandering van Regeeringsstelsei
verwacht men overigens niet. Sagasta ver
klaarde terecht, dat het staatkuadig leven
des lands niet afhangt van of in verband
kan staan met de daad van een moorde
naar. De conservatieven zullen dus aan
het roer blijven en uit mannen als Pidal
Elduayen en Campos zal waarschijnlijk
de nieuwe leider worden gekozen.
De uitroep „l6ve Spanje» waarmede
Canovas zou zijn versscheiden, een uur
ongeveer nadat hij te Santa Agueda, in
het park een courant lezend, onverhoeds
Hij voelde, dat het zijn plicht was. met
de omstandigheden verzoend te schijnen,
daar Alice in den uitslag zoowtd als hij
zelf betrokken was, hoewel zij er niet zoo
veel door leed. Zij bad hare meerderheid
onder hare speelgenooten ontdekt, en het
viel haar niet raoeielgk, hen in alle soor
ten van spelen en tijdkortingen, waarbij
de kinderen in de kunst van heerschen
zoo ervaren zijn, naar haren zin te buigen.
Zij schepte er bijzonder vermaak in, het
voorwerp hunner zoo ongeveinsde als
groote bewondering te zijn, en dikwerf
stoud zjj aan de deur van Oneyda's wig
wam, met bet kleine kind in de armen,
hunne hulde met de grootste voldoening
ontvangende. Doch bare genegenheid voor
Philip, mper dan eenig ander gevoel van
haar hart, had invloed op haar gedrag en
hare inborst; en daar hij de uilwerking
van zulk een omgang op haal' zoo voor
alle indrukken vatbaar gemoed vreesde,
trachtte lig steeds, haar door bet genoegen
vau zijn eigen gezelschap van het hunne
af t6 trekken en Alice beminde hem te
teeder, om niet dadeljjk mede te gaan,
als hi] haar naar de bosschen of rivier
riep. lederen morgen vroeg nam hij haar
alleen, om haar te laten bidden, iets uit
de H. Schrift te doen opzeggen doch het
vieren van den Zondag was moeielijker.
Elke dag werd op dezelfde wijs doorge
bracht. en de kracht der gewoonte heeft
altijd zoo veel invloed, dat lig vreesde,
at Alice, door bet verzuimen van de god^
door zijn moordenaar met drie schoten
werd getroffen, bleekt een opsiersel van
de eerste berichtgevers te zijn geweest.
Volgens het verhaal door den Minister
van Koloniën als de juiste lezing weer
gegeven, viel Canovas. toen hij getroffen
was op den grond, zonder eon woord te
uiten en was hij terstond bewusteloos.
Mevrouw Canovas, die van een naburig
balkoD kwam toestellen, barstte uit in
verwenschingen tegen den moordenaar en
sloeg naar hem met haar waaier. Maar
hij antwoordde haar kalm: „ik heb eer
bied voor u, want gjj zijt een achtens
waardige dame. Maar ik heb mijn plicbt
gedaan en blijf kalm, Ik 'ieb mijn broe
ders van MoDjuich gewroken.»
Misschien blijkt deze theatrale frase
later ook nog wel een opsiersel. Niet ou
waarschijnlijk ook is zij te voi en bedacht
en wel overwogen geweest. De moorde
naar toch, Michel Golli, had alles wel be
raamd en was al sinds een week den
Minister Canovas io al zijn doen gevolgd
HO kwam tegelijk met hem te Santa
Agueda aan en liet zich iü het hotel in
schrijven onder den naam van Rinaldini.
Golli moet een betrekkelijk ontwikkeld
man zijn, die aan verschillende revoluti
onaire bladen en tijdschriften medewerkte.
Hij werd in Zwitserland tot verscheidene
maanden gevangenisstraf veroordeeld we
gens een door hem geschreven opruiende
brochure.
De telkens herhaalde geruchten van
wreedaardige behandelingen, door gevan
gen anarchisten ondergaan, moeten hem
aanleiding hebben gegeven tot deze wraak
oefening op den eersten Minister, dien hij
daarvoor verantwoordelijk stelde.
Het stoffelijk overschot zal gebalsemd
en per extra-trein naar Madrid vervoerd
worden.
De oveiledene heeft van zijn ruim 60-
jarig leven 45 jaren aan de staatkunde
gewijd. Hij was 24 jaren oud, toen hij,
in 1852 lid van de Cortes en nog in dat
zelfde jaar voor het eerst minister werd.
Er wordt ook een geschiedschrijver van
beteekenis in hem verloren. Zijn voor
naamste werk is een „Geschiedenis van
Spanjes verval, van de troonsbeklimming
van Philips II tot den dood van Karei II
De bureelen der conservatieve dagbla
den en de vensters der conservatieve
clubs prijken met rouwversieringen.
Het biijkt, dat Golli reels van 10 Juli
te Madrid was en de Cortes-zitting be
zocht met een berichtgever van de Itali-
aansche P o p o 1 o, voor wien hij den
naam Rinaldini had opgegeven.
De Koningin-Regentes van Spanje heeft
een harteljjken brief van deelneming ge-
dienstoefening op dien dag, allen eerbied
voor denzelven mocht verliezen, een eer
bied, die haar door ouderljjke lessen en
voorbeeld zoo vroeg was ingeprent ge
worden.
Hij greep haar menigmaal op dien dag
het indrukwekkend gebod te moeten h»r
halen „Gedenk den Sabbat, dat gij dien
heiligt 1" en nam haar naar het bosch
mede, om te bidden en psalmen te zingen.
Zijn verheugen verschafte hem een kost
baren voorraad uit den Bijbel en het ge
bedenboek, en de Catechismus werd mede
niet vergeten.
^Udus onderwees hg zorgvuldig zijne
zusje in alles, wat hg zich zeiven herin
nerde, en gevoelde welk voorrecht het
was. door zijne aanhoudende oplattend-
heid in de kerk, al het goede, dat hij al
daar geleerd en gehoord had, tot heil van
Alice te kunnen doen strekken. De Zon
dagen werden alzoo als gelukkige dagen
aangezien onder de zoo vele eentoonge,
gedwongene, die zij in het dorp doorbrach
ten. Philip werd de lieveling van allen
de mannen voelden zich gevleid door den
eerbied en de oplettendheid, die hij hun
beweeSj en vooral door zijne ernstige po
gingen om hunne taal te leereu, en de
krijgere en jongelieden van den stam ba
wonderden de vaardigheid, waarmede hij
het gebruik hunner wapenen geleerd had,
zijne behendigheid als schutte'- en zijne
vlugheid in het loopeu want dit laatste
werd als eeuo groote begaafdheid onler
zonden aan de weduwe van den ver
moorden Eersten Minister Canovas.
„Diep getroffen en wanhopig over dit
vreeselijk ongeluk," zegt zij daarin, „vind
ik geen woorden om mijne smart uit te
drukken.
»Ik zou u troost willen geven, en ik
kan niets doen dan met u den dierbaren
man beweenen, dien gij verloren hebt en
die u zoo lielhad.
»Ik ook verlies veel in hem.
Ik heb den trouwen raadsman verloren,
wiens hulp ik zoozeer noodig had. De
groote diensten, door hem aan mijn echt
genoot, Aiphonsus XII, bewezen, gaven
hem recht op mijn achting, en de nieuwe
opofferingen, welke bij zich voor den
troon getroostte, hebben hem nauw aan
mg verbonden
„Het vaderland en de geschiedenis zul
len hem recht doen wedervaren.
„Mijn kinderen deelen met mij in de
droeiheid van ons Huis en van het ge-
heele volk. Ik bid van ganscbar harte
voor hem en wensch u de zoo noodige
onderwerping toe.»
Emilio Castelar, onverzettelijk republi
kein, gelijk men weet, en dus een staat
kundig tegenstander van Canovas, maar
persoonlijk steeds mot hem bevriend ge-
weost, heeft gezegd „Souvereinen kun
nen vervangen worden, maar dat kan
een Canovas niet.»
De Soedan-expeditie heeft haar eerste
overwinning behaald. Aboe Hamed ib na
een hevig gevecht, waarin huis voor huis
moest worden veroverd, ingenomen. Twee
Engel-sche officieren sneuvelden.
De Italiaansche onderhandelaar Neraz-
zini heeft een voorstel van Menelik tot
regeling van de grens overgebracht, dat
nogal aannemelijk moet zijn, tenminste
vergeleken bij het verdrag van Februari
1891. Italië behoudt de gewichtige han
delplaatsen Debaror, Hurs, Digsa en Ha-
lai. Gok het station Lugli blijft aan
Italië en zal een waarborg zijn tegen in
vallen van roovers.
Ook brengt Nerazzini het ontwerp van
een handelstractaat mede.
De regeering van Uruguay heeft mede
gedeeld, dat de strijd zal worden hervat
na afloop vaQ den wapenstilstand.
De gedelegeerden der opstandelingen,
die over den vrede hebben onderhandeld
vertrekken naar Argentinië.
Na de kaffers komen nu de Hotten-
totten in opstand, en wel op de grens
van Damaraland.
De vereenigde Staten gaan zich nu
weer met Samoa bemoeien en protestoeren
tegen een bezetting van dit eiland door
Duitschland.
Een troepj .\in 15 man, zich uitge
vende voo: n nchisten, ailen Nederlan
ders. trok Wo.iiis lag.ïacht langs de wo
ning vin 'en Spaanschen Gezant te 's
Gravenlnge. Herhaaldelijk klonk de
kreet: „Leve de anarchie.» Naar het
politiebureau gebracht, gaven allen hun
naam op, maar verklaarden niet te weten
wie den kreet geuit had.
Het mor.d er. klauwzeer breidt zich in
Zuid-Beveland meer en meer uit, Vooral
in de Poel wemelt het van waarschuwende
bordjes. Verbden week reed de veld
wachter van 's Heer Abtskerke met eene
dnewielskar vol borden rond naar de be
smette weiden. Enkele beesten zijn ge
storven. De gevolgen der ziekte waien
Dinsdag op de botermarkt te Goes duide
lijk merkbaar door verminderden aan
voer en hoogere prijzen. M. Ct.
AXEL, den 13 Augustus 1897.
Als een bijzonderheid kan worden ge
meld, dat bij den bakker W. M. Visscher
alhier rijpe druiven zijn geplukt.
In eene gisteravond gehouden ver
gadering van de wielvijdersclub »Rust
Roest" alhier is na bespreking en goed
keuring van het reglement tot vijfde be
stuurslid gekozen de heer T. L. van
Wiemeersch.
In deze gemeente komen enkele ge
vallen voor van besmettelijke vlekziekte
bij varkuns en te Westdorpe is een ver
moedelijk dolle hond doodgescaoten
Op het tweetal bij de Gereformeerde
kerk te 's Gravensande komt o. m. voor
Ds. A. H. van Mionen te Zaamslag.
Ds. A. Doorn, Predikant te Franeker
vroeger te Axel komt o. ra. op het drie
tal voor bij de Gereformeerde kerk te
Middelhui g.
Voor de hoofdakte van onderwijs
is te Breda geslaagd de heer A. Th.
Plasschaeit van Overslag.
Bij de Dinsdag te Graauw plaats
gehad hebbende verkiezing voor oen lid
van den raad leverden 155 van de 264
kiezers geldige biljetten in.
de Wyannows aangezien. De vrouwen be
minden hem omdat hg zoo vriendelijk en
voorkomend was, en haar menige kleine
dienst in de huishouding bewees, waartoe
hare echtgenootan en zoons zich niet zou
den vernederd hebben. Hoewel Oneyda's
hut, voor het overige, alle andere in het
dorp overtrof, en men haar met den buit
van menige verwoeste volkplanting versierd
had, was liet gebruik van het huisraad eu
de kleedingstukken bij hem noch zijne
jonge vrouw bekend, welke, schoon zij, bij
sommige gelegrnheden, door al de ruwe
vertooning, aan den rang onder de Wilden
verbonden omgeven was, zich genoodzaakt
zag het grootste gedeelte van haar huis
werk zolve te doen, schoon hare waardig
beid haar van den vermoeienden arbeid op
het veld verschoonde. Inderdaad zou zij
een eenzelvig, werkeloos leven geleid neb
ben, zonder deze bezigheden, en door ha
ren uieuwen zoon geholpen, zoo als zij
Philip noemde, trachtte Meahmee hare
woning ordelijker en gemakkelijker in te
richten. Hij leerde haar, hoe zij de hou
ten stoelen en banken moest plaatsen,
waarvan eenige uitgehouwen en glad waren
en die op eene zoo vreemde wijze in de
wigwam van een Indiaansch Opperhoofd
overgebracht waren geworden. Hg ge
voelde een treurig genoegen in derzelver
schikking die dienen moest om een na
tuurlij ker en meer bewoonbaar aanzien
aan zijn gevangeuhuis te geven. Hij voer
de, met grooien bijval, het overvloediger
gebruik von schoon water in, en de ver
scheidene verbeteringen, die hij maakte,
waren zoo aannemelijk voor de vrouw,
dat zij hem met grooter vriendelijkheid
dan ooit behandelde, en hem en Alice
verscheidene kleedingstukken gaf, uit de
zelfde bron voortkomende.
Het weder werd zoo zoel, toen men
dieper in den zomer kwam, dat Philip
zjjne takensche kieeding ondragelijk vond
en haar uil gelaten had, boswel hg niets
anders in de plaats had, dan het lichte
jachthemd van de Wilden, dat niet goed
mot zijne donkere kousen er zjjn wambuis
overeenkwam.
De eerste maal, dat hij in die bonte
kleeding voor Alice verscheen, lachte zjj
hartelijk, en verzekerde, dat moeder haren
netten zoon, zoo als zij hem altjjd noemde
niet zou herkend hebben. Oneyda, die er
bij tegenwoordig was, nam deze gelegen
heid waar, om eene nog grootero hervor
ming aan te bevelen, die niets anders was
dan Philip in een jongen krijgsman te
veranderen. »Mijn zoon is dapper, hij
heeft het hart van ean adelaar onder zjjne
bleeke huid hij moet als mijne jonge
strijders beschilderd worden, en Aanvoer
der op de jachtgronden der Wyannows
zijnde zon der roode mannen is heet,
zij verwarmt meer dan de zon der blan
ken Philip moet er zoo dapper uitzien
als bij is.»
Wordt verrolgd.)
