No. 1124.
Woensdag 2 1897.
I 3e Jaar
Mr. HENNEQÜ1N te AXEL.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h-Vlaa 11 de rei
F. DIELEMA1\,
AXEL.
FEUILLETON.
EEK YERHAAL Ü1T VIRGINIA.
t:oi u\\r.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag-avond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor B ilgiï 80 cent. Afzonderl. numni. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent;
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar ulaatsmimte berekend. Plaatsing 3/2 maa
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Zaterdagnamiddag trad alhier in het Gul
den Vlies voor een zeer talrijk publiek
op, de heer Mr P. C. J. Hennequin, al
tredend afgevaardigde voor het district
Oostburg in de Tweede kamer.
Spreker begon met te zeggen dat het
voor een afgevaardigde beter, gemakke
lijker en juister is, na afloop van zijn
zittingstijd rekenschap te geven van de
wijze waarop hij zijn mandaat heeft ver
vuld, dan beloften te doen, die, bindend
of niet bindend, in ieder geval toch maar
beloften zijn.
Behoort spreker tot degenen die in de
Tweede Kamer niet al to dikwijls het
woord voeren, dan is dit niet uit schroom
om den nationalen tijd te veel te gebrui
ken, dan wel uit beginsel, dat elke zaak
ook bijzondere kennis vereischt en daar
voor als het ware de woordvoerdeis zijn
aangewezen. Zoo is het ook met locale
belangen, vooral in zake den landbouw,
als wanneer spreker zoo net noodig was,
ook zijn licht liet schynen. In de af-
deelingeu is overigens voor de leden die
niet veel in het publiek spreken gelegen
beid genoeg om zich te laten hooren en
het blijkt daarbij menigmaal, dat de zwij
gers nog niet de slechtste leden zijn.
Spreker heeft tot beginsel, dat men
steeds het goede moet trachten te zoeken
en te vinden by elke party, zoodat hij
meermalen zyne stem gaf aan amende
menten ook al kwamen die van de over
zijde, lettende ook op de rechten dei-
minderheden. Spr. verklaarde zich tegen
Toen zij hunne kindereu opgroeien en
hunne volkplanting bloeien zagen, gevoel
den zij zich als op nieuw opgewekt, en
met hoopvolle harten verheugden zij zich
in het vooruitzicht van grootere verbete
ringen en van voorspoed terwijl velen
hunner met het licht des Evangelies, dat
zich in hunne woningen verspreidde, ge
zegend werden.
Zoo lang Pow'nowtan leefde, heerschte
er een volkoraene vrede tusschen de En-
gelschen en hunne wilde naburen en hoe
wel er steeds eene bezetting was, scheen
niemand er aan te denken, dat men haren
bijstand voo, de veiligheid der kolonie zou
noodig hebben. James town strekte zich
langs den lagen oever der rivier uit. Deze
ligging was juist niet eene der schoonste
voor de eerste Engelsche stad, op den uit
gestrekten bodem van Amerika gebouwd.
I Op het hoogste punt er van was de kerk
opgericht geworden. De/.e is nu «en puin
I hoopdoch hare overblijfselen herinneren
nog aan die dagen, to-n, als zijnde het
aenig gewijde gebouw, de inwouers van
i James town zich onder de bescherming
van hare ïuwe, doch geheiligde wanden
stelden. Het was een schoon gezicht, di
menigte gelukkige, eenvoudig gekleed
de uitbreiding der staatsbemoeiingen, tegen
oprichten vai een school voor bewaar
schoolhoudeiessen en Kookscholen; ook
heeft hij steeds getracht een eind te maken
aan de bevoorrechting der steden tegen
over het platteland. Hij is daarom een
ijverig bezoeker en bevorderaar van de
plattelandsclub, waarin bij ook gaarne
zou zitting zien nemen de afgevaardigden
uit Noord-Brabant en Limburg, daar deze
provinciën toch evenals Zeeland verreweg
dezelfde belangen hebben, om bij verschil
lende gelegenheden het votum uit te
spreken. Deze pogingen hebben echter
om politieke redenen steeds schipbreuk
geleden, maar misschien zullen de nieuwe
vertegenwoordigers tot meer overeenstem
rniDg geraken. Ten einde dit niet nader
hand als een genoten weldaad voor de
voeten geworpen te zien, onthield spr.
zijne stem onder het vorige kabinet aan
het voorstel van den heer Pierson om de
landbouwers vrij te stellen van het be
talen van bedrijfsbelasting. Immeis, in
dien een boer geen zuiver inkomen van
650 jaarlijks heeft, is hij vanzelf vry,
is zijn inkomen grooter, dan zal hij ook
zonder bezwaar kunnen betalen.
Gesteund door den heer Levy bewerk
te spieker dat een post van f 1,200.000
van de begrooting werd geschrapt voor
de vervaardiging van een agronomisch
geologische kaart van Nederland, waar
mede volgens den minister de landbouw
zeer zoude gebaat zijn, maar de ministei
vergat er bij te zeggen, dat de bewerking
dier kaart ongeveer 46 jaar zou duren.
Er zijn trouwens voor deu landbouw wel
andere voordeelen behalen dan door liet
vervaardigen van een kaart.
menschen uit de klein» stad te zien op
komen, en den groenen heuvel beklimmen
waarop de kerk gebouwd was. Menig
vriendelijke glimlach en hartelijke groet
werden tusschen de stadbewoners en hun
ne naburen van de kolonie gewisseld
eenige hunne-, verder wonende, waren in
booten de livier overgekomen, andeie te
paard; men zag groepen vroolijke kinde
ren, die hunne ouders vooruitliepen, en
een zékeren ernst in gang en houding
aanr.ameu, naar mate zij de kleine pooit
van het kerkhof naderden. Als zij eer-
biediglijk het voorportaal ingetreden waren
gingen zij terzijde en bleven blootshoofds
staan, terwijl hunne ouders voorbygingeu
en op eene nog ingetogener wijze volgden
zij deze naar hunne plaatsen, zoo stil als
hunne zware schoenen zulks veroor
loofden.
Nooit was eene god.dienstoefening tref
fender geweest, dan die van den - den
Maart 16De geestelijke der koloni
en een hulppriester traden gezamenlijk de
kerk in. Meier blikken waren op het ge
laat van den goeden Doctor Haverdaen ge
vestigd, en allen schenen deszelfs vrien
delijke en heilige uitdrukking te bemin
nen. Zijn lang wit haar viel over zijn
sneeuw witten kraag, eo golfde in glans
rijke lokken over zijne eerwaardige schou
ders de wjjze, waarop hij de dienst voo.
las, was vurig en indrukwekkend. Hoe
diep diongen die eenigzins bevende tooner
in de ziel der vergaderde menigte, welker
In 1894 weid een schriftelijke verkla
ring geteekend, waarin werd betreurd,
dat het ontwerp Tak niet is tot stand
gekomen. Nu de wet Van Houten in
werking is, gevoelt men daariD heel goed
de gebreken, maar die bestonden in de
kieswet van Tak ook. De heer Lobman
zeide er van „Ieder verklaarde, dat de
wet van Tak zooveel onzinnigheden be
vatte, dat zij onmogelijk kon worden uit
gevoerd." De burgemeesters weten er
nu ook alles van, dat de wet Van Houten
niet weinig werk en moeite heeft veroor
zaakt.
Ofschoon vele leden der kamer verklaar
den, dat deze kamer alleen het kiesrecht
mocht regelen, waren anderen van oor
deel, waaronder ook de heer Hennequin,
dat ook wei andere zaken konden worden
afgedaan en zoo zijn dan door dit kabinet
tot stand gebracht de verbeterde beffing
der invoerrechten en de conversie der
staatsschulden vao St/ginS percent, door
welke beide zaken tonnen gouds aan de
schatkist zijn toegevloeid.
De personeele belasting is verbeterd,
waardoor zij meer is geworden een ver
teringsbelasting, waarbij de kleinen meer
ontzien worden dan de grooten. Herzie
ning der belastbare opbrengst van de ge
bouwde eigendommen, waardoor in het
vervolg voor landbouwschuren bijna niets
meer betaald zal worden. Herziening van
het recht van successie, waardoor enkele
ontduikingen worden voorkomen en de
vreemdelingen ook betalen moeten bij
overgaDg van in Nederland gelegen eigen
dommen.
De behartiging der sociale belangen
staat bij alle partijen op het program
aandacht zij boeiden, en die zij langzamer
hand alles, wat haar omringde, deden ver
geten, totdat ieder vroom toehoorder een
geestelijk aanbidder geworden was. Er
was geen klerk (koster) in de kerk geen
voorzanger, dia de antwoorden regelde of
de psalmen aanhiefafgeslotene zitplaatsen
of orgel zag men er metde vergadering
oud en jong, nam deel aan de dienst, ter
wijl de zachte stemmen der kinderen van
tijd tot tijd schel boven de zwaardere too
nen der ouderen uitkwamen. Allen zaten
op banken, in rijen geschaard, uitgenomen
de familie van den Gouverneur, die eene
hoogere plaats had dan dc overigen, en
rondom welke men den ambtelyken per
sonen der kolonie bijzondere zitplaatsen
had aangewezen, als een behoorlijk bewijs
van eerbied jegens ben, die het een oiuLr
daan bevolen is te eeren. Het ontging
der opmerkzaamheid vau eenige uitvor-
schende blikken, die beter aangewend had
kunnen worden, niet, dat op het gelaat,
van deu Gouverneur eene ongewoon ang,sl ige
uitdrukking te lezen was In plaats ran
het opene, aangename uitzicht, dat men
steeds in het mannelijk gelaat, van Sir
George Yeardley opmerkte, bespsnrde mm
er nu zorg en ongerustheid ou;di pklon
ken dn antwoorden zjjoer bewogen** stem,
en na het gebed om vrede, was geen amen
luider of vuriger dan bet zijne.
De preek was eenvoudig en indrukma
kend, want het grootste gedeelte der Ion
hoorders verliet de kerf met een vo >r
tol stand is dan ook gekomen de wet
bevattende bepalingen tot beveiling van
personen in fabrieken en werkplaatsen
on de kamers van arbeid. De wettelijke
verzekering van werklieden tegen invali
diteit en ongelukken kon door deze kamer
niet meer tot stand worden gebracht.
Voor den landbouw is niet gedaan wat
kon worden verwacht. Opgericht is een
tuinbouwschool, verder hielp spreker stem
men voor verhooging der subsidie voor
de fokkerij van paarden en ïundvee, voor
hoefbeslag en vloeiweiden.
In protectie ziet spr. geen hulp voor
den landbouw. Gaarne zag ny daarvoor
een afzonderlijk departement, want nu is
de landbouw verdeeld over alle ministers
men klopt aan bij Waterstaat en wordt
verwezen naar Buitenlandsche zak n,
waar men u weer naar Oorlog stuurt
dit kan men het best opmerken bij de
samenstelling der begrootiDg. Een groot
voordeel voor den landbouw ziet spreker
in de verbetering en uitbreiding der ver-
keermiddelen. Vooral hier in deze streek
is een flink net van haide wegen en het
dijkgeschot bedraagt niet meer dan het
normale cijfer van f 5 a f 6 per H.A. en
gisteren nog bad spreker met één
stem meerderheid het ve;harden van een
weg er door gehaald in een polder aan
de overzijde van den Braakman, waar
het geschot slechts f 2,80 bedroeg. Trams
en harde wegen dragen veel bij tot den
bloei van den landbouw.
Wat de regeling der gemeente-linanciën
betreft, hiermede kon spieker zich ook
niet best vereenigen, want Aardenb.rg
dat het niet noodig heeft, deelt even goed
in de voordeelen als gemeenten die het
komen van nadenken, voor deu Leeraar
zeer vereerend, wiens oog elke greep na-
staalde, hen, naar mate zij verdwenen, in
zijn hart stilzwijgend zegenende. Ook
duurde de ernst der menigte voort, na
dat zjj uit het gezicht was, men sprak
weinig aan de kerkdeur, en ieder ging
huiswaarts. Enkelen echter keerden zich
af, om zich by hen te voegen, die de kerk
niet bezocht hadden, en die nu, op het
grasperk zaïuengeschoold, ieder staande
hielden, die zich door her, liet afleiden.
Zij, die verder, woonden, sloegen hunne
onderscheidene wegen weder in, eenigen
naar de bosschen, anderen naar deu kant
der rivier, waar verscheidene bootjes vast
lagen.
Onder de groepen, die deze laatste rich
ting namen, was er eene, die in '.edere
eeuw, in ieder Laud, de opmerkzaamheid
zou tot zich getrokken hebben, daar zy
het aanlokkelijkste, 'wat ouderdom, maune
lijke leeftijd en jeugd aanbieden, in zich
vereenigd». De voorste var, deze groep
was eene vrouw, wier frLsche gelaatskleur
en landelijke kleeding een nog kortston
dig verblijf in de kolonie aanduidden. Zy
uroeg een kind op deu arm, en twee an
dere gingen hand in hand naast haar.
Wordt vervolgd
