No. 1123. Zaterdag 20 Mei 1897. 13e Jaar" j Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwse h - Vlaanderen F. DIELEMA1\, Bnitenhnd. FEUILLETON. EEN VERHAAL UIT VIRGINIA. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag-avond. ABONNEMENTSPRIJS: per 3 Maanden 50 cent; franco per post 60 cent; voor B b l g i 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct. DRUKKER UITGEVER AXEL. Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 oent voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden naar nlaatsmimte berekend. Plaatsing 3/2 maa Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren. Nu de laatste dagen telkens sprake is van de capitulaties, welke de sultan zou willen afschaffen, is het wellicht noodig met een enkel woord de beteekenis dezer verdragen te doen kennen. Daar de sultan door den Koran ver plicht i9 tot een voortdurenden strijd te gen de ongeloovigen, zijn bepaalde ge dragen van vrede en vriendschap tusschen Turkya en andere staten een onmogelijk heid. Maar toen een toestand intrad, welke het wenschelijk maakte de vredos- verhouding van Turkije tot andere rao gendheden te regelen, werden zoogenaam de capitulaties gesloten, welke feitelijk vredesverdragen waren, zonder dat daarin formeel van vrede en vriendschap sprake is. Dat stelsel is later uitgebreid tot de in Turkije wonende christenen, die om meer dan een reden niet konden worden on derworpen aan de Turksche wetgeving welke geheel berust op den Koran, wel ke in vele gevallen zelfs de plaats van een wetboek inneemt, en tot den huidigen dag bv. het burgerlijk wetboek der Mo hammedanen is. Dat het onmogelijk is, die heiige boek als wetgeving en de pries ters als rechters voor christenen te be schouwen spreekt wel van zelf. Van daar dat in alle Mohammedaansche landen de onderdanen van vreemde mo gendheden het recht behielden te leven onder het recht van hun eigen land, en onder de rechtsbedeeling van hun consuls, een stelsel dat ook in andere Oostersche landen, in China en Japan werd inge voerd. In Turkije is men in dit opzicht De ontdekkingon van Christophorus Co lombus hadden het grootste gedeelte van Europa met verwondering vervuld, en in bjjkans iedere natie van ons werelddeel, in staat de moeiehjkheden zijner onder nemingen te beseffen, eon geest van nieuws gierigheid en vermetelen heldenmoed op gewekt. In zijnen tijd werden de zee zaken niet met de tegenwoordige bedre venheid bestuurd, en het was eene gevaar volle onderneming, in een klein vaartuig, met dom en schroomachtig volk, zee te kiezen, vreemde gewesten te betreden, on bekende zeeen, die men tot nu toe als grenzeuloos beschouwd had, te doorklieven. De Spanjaarden haddeu zoo veel bij de ontdekkingen van den grooten Genuee3 gewonnen hun Vorst had eene zoo aan merkelijke aanwist vau heerschappij en grondgebied verkregen, dat dit alles een geesl van navolging en naijver in hunne naburen opwekte, en anderen hun spoor volgdenzoodat Spanje weldra moest ouderviuden niet bestemd te zijn, alleen al het goede der Nieuwe Wereld te ge Dieten. De Portugeezen waren langen tijd een zeevarend volk geweest, en hadden onderscheidene voorspoedige reizen naar Afrika, Indie, en de Westersohe eilanden nog verder moeten gaan. Een groot deel der in dat land gevestigde Grieken zijr. onderdanen van den sultan en zouden dus buiten de jurisprudentie van de Griek- scbe consuls vallen. Maar dat belet niet, dat ook voor hen een andere wet bestaal. dan de Turkscbe. Vandaar do capitulaties, op welker afschaffing de sultan thans staat. De min of meer onafhankelijke positie welke de Grieken, ook door de vrijheid hunner kerk, en den invloed van den pa triarch van Phanar hadden, was velen Turken reeds lang een doorn ia het oog en zoo is het wel te verklaren, dat van de jongste gebeurtenissen gebruik werd gemaakt, om afschaffing van de capitu laties te eischen. Dat Griekenland zich daartegen verzet, en de stamgenooten niet wil overlaten aan de willekeur van hun Mohammedaan schen souverein, is natuurlijk. En even begrijpelijk is bet als de mogendheden in deze do Grieken steunen, en van geen afschaffing der Grieksche capitulaties wil len weten, zoolang niet de wetgeving en de rechtsbedeeling is losgemaakt van alle banden met den Koran en de geestelijk heid, iets waarin de sultan, als hoofd van den godsdienst, natuurlijk nooit zou kun nen toestemmen. De bekende over het algemeen zeer vertrouwbare Konstantinopelsche corres pondent van de Frankf. Z. meldt over de beraadslagingen der ambassadeurs, dat men het Zondag over de vredesvoorwaar den eens is geworden. De eisch dat Thessahë weer aan Turkije zou komen, werd zonder beraadslaging onaannemelijk verklaard, evenals de afschaffing der ca pitulaties. Alle?n over de oorlogsschat- gedaan. Eenigu Italiaansche Staten kon den mede in den roem, aan zeeontdek kingen verbonden, deelen doch het minst gevorderde, te dezen opzichte, van alle Europeesche volken was Engeland, een maal bestemd om eene onbetwiste macht over een element uit te oefenen, waarop het thans draalde zich te wagen. Hendrik VII, een verstandig Vorst, deed eenige pogingen om den koophandel van zyn Kyk uit te breiden, en zond, op den toen maals door de reizigers bekend geworden weg, zekeren Cabot uit, ten einde den vermeenden korteren weg naar Oo3tindie te zoeken. Twee jaar nadat Colothbus van zijne eerste reis teruggekeerd was, zeilde Cabot van Bristol, en bereikte wel dra de oostkust van Amerikaging van Labrador naar Virginiadoch de tocht was voor 't overige vruchteloos, en voor de regsaring van Elisabeth hadden er geene ontdekkingen plaats. Dezeschran dere Koningin had wijsselijk hare scheeps macht Veibeterd, en beschouwde deze met recht als het geschiktste verdedigings middel van haar door zeeen omringd Koningrijk. De geestdrift voor zee-onder nemingen was onder hare regeering zoo groot, dat ambtelooze personen voor hunne eigene rekening schepen uitrustte, en ver scheidene steden krijgsvolk leverden, om ontdekkings en veroveringsplannen ten uiivoe. te brengen. Voor de eerste maal oordeelde men het raadzaam, volksplantingen aan te leggeo ling had een levendig debat plaats, daal de maenmgen nog al uiteen liopen en eenigen 5, anderen 8 raiilioen Turksche ponden (f 11) wilden toestaan. Verder werd gesproken over het plan tot instelling eener internationale com missie voor de Grieksche schuld - een plan dat, daar vroeger gemald werd, door Duitschland, als grootste belanghebbende bij de Grieksche schuld, werd voorge staan. Voor oenig3 maanden is door een uit lating in de Franscbe kamer, waarbij ?e zegd werd dat men indertijd uit vrees voor Duitschlani bad afgezien van het plan om Nancy te versterken, de wen- schelijkhetd van dit plan weder ter spra ke gekomen. Eenige bladen bevatten thans een mobilisatie-kaart van dit deel der grens. Daaruit blijkt dat de spoor wegen en lossingsplaatsen in het Rijks- land zoo zijn ingericht dat de 3 daar ge legerde Duitscbe legerkorpsen in dea och tend van den 9en dag der mobilisatie tot 20 koipsen, elk van 2 divisies kunnen worden versterkt, welke macht dan ge reed staat Nancy aan te vallen. In Frankrijk zijn ongunstige berichten ontvangen over den toestand in Tonkin. Hel is daar zeer onrustig en talrijke rooverbenden maken de kust onveilig. Volgens Vooruit doen ook de socialis ten niet mede aan de betooging, welke Zondag over 14 dagen te Brussel wordt gehouden ten gunste van de legei her vorming. Het is niet onmogelijk, d it de bewo ners van Hawaii koningin Victoria een eigenaardig jubilé-geschenk aanbieden en wel hun land. Nu de Ver. Staten het eiland niet willen, zou een deputatie naar in die gedeelten vau Amerika, waren ge worden en menige vry brief werd afge geven, die der. begunstigde volmacht gaf, zich te vestigen in welke streek hij ver koos, en die bepaalde, dat alien, die zich aldus eene woonplaats verschaft hadden, hunnen eigendom van de Vorsten van Engeland zouden houden. Al deze voor rechten werden door Koningin Elisabeth verleend, met voorbijzien der volken of inbooilingen, welke hare onderdanen waar schijnlijk in deze aldus vreerad toegeei gende Landen zouden vinden. Walter Raleigh had de eer, aan eene schoone uitgestrektheid lands, lings de oostkust van Noord-Amerika, tusschen 31° en 42° N. B. gelegen, ter eere zijner Koningin, den niarn van Virginia te gevendoch Jaeobus verdeelde deze landstreek in twee dealen, waarvan het ééne den naam van Nieuw-Engeland bekwam, en het and-re dien van Virginia behield, hetwelk," zegt een groot Geschiedschrijver, »de oudste en beste kolonie in Noord-Amerika was." Er werd veel tabak aangekweekt; de Engelschen gevoelden zich niet in slaaf, in die warme luchtstreek te werken, en besloten aldus tot de invoering der Neg- rs, ten einde de tabaksteelt en die van andere in Europa meest gezocht wordende voort brengselen te bevorderen. Een Holland- sche vaartuig, met eene levende lading uit Guinea bevracht, was het eer.te slaven schip, dat het strand van het vrije Ame rika naderde, met oogmerk om dezen Londen gaan om inlijving te vragen. Maandag is de Oostenrijksche rijksraad weer vergaderd. De toeloop was groot en de voorzitter 7iel reeds bij de aanvang der zitting flauw. Het nieuwste middel door de oppositie aangewend, om de werk- zaamhedec tegen te houden, is bij elk artikel hoofdelijke stemming te verlangen, hetgeen natuurlijk moest worden inge willigd. Men zegt, dat Badeni verlof heeft de zitting te verdagen. Bij de standjes, welke Maandag in den Oostenrijkschen Rijksraad plaats hadden word met inktkokers naar den waarne mend voorzitter geworpen, onder den uit roep: »weg met dep. Pool." Het rumoer werd teD laatste zoo groot, dat de voor zitter op aandrang van den minister de zitting sloot. De kamer heeft den ge- heelen dag niets uitgevoerd. De oppositie verlangde bij elk ingekomen adres tegen de taalverordeningen (er waren er een paar bonderd) voorlezing; telkens werd hoofdelijke stemming gevraagd en boven dien stond men op de toepassing van het reglement van orde, dat vóór elke stem ming een pauze van 10 minuten voor schrijft. De militaire attachés, die den oorlog hebben medegemaakt, zijn te Volo aan gekomen. Het bleek hun echter onmoge lijk over zee te vertrekken, daar de Grieksch9 vloot de haven stieng blokkeert. De verbittering tegen Koning George en zijn familie stijgt in Griekenland, vooral bij het leger, dat den kroonprins beschuldigt bij Domokos laf op de vlucht te zjjn gegaan. Behalve van de Albaneezen krijgt men in Oud-Servië ook last van Bashi-bazouks schandelijken handel te drijven Deze ge beurtenis werd niet lang daarna dooi de treurigste omstandigheden gevolgd, en wjj gelooven de volgende voorvallen, zonder overdrijving, met zulk eene oorzaak in verband te kunnen brengen, of Gods hand de plegers eener zoo groote misdaad straf fende, daarin te mogen opmerken. De Engelsche volkplanters stichtten Ja m-s town, aan de James-rivier, met ver scheidene kolonieu in hare nabijheid; of hooger aan dezelfde rivier. Zjj leefden in vriendschappelijke betrekking met de in boorlingen een korten tijd voor den aan vang van ons verhaal, had een jong En- gelseh man de dochter van den Indischau Koning Powhowtan gehuwd. De volk planting was vrij bevolkt, en men vond dat bet leven van een kolonist zoei dra gelijk was, hoewel het ongetwijfeld met vele ruoeielijkheden vergezeld ging, en den vadzige en onbestendige weinig aanlok kelijks aanboodmaar zij, die moed en volharding bezaten, hadden weldra de vol doening, bunnen toestand behagelyk te vindan en iedere zwarigheid te zien ver dwijneu. Inderdaad, zoo als het meestal gaat, standvastige moed en opgeruimdheid maakten den weg, die tot tevredenheid en rust moest leiden, gemakkelijker. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1897 | | pagina 1