Landbouw.
droeg zorg, dat do stoet niet langs het
Spaansche gezantschap trok.
In het rapport der senaats-commissie
over de Cuba zaak wordt een optreden der
Ver. Staten ten gunste van Cuba o. a.
verdedigd door een beroep op de afscheiding
van België van Nederland, die van Grie
kenland van Turkije, enz. Zoover be
hoefde men bijna niet eens van huis te
gaan want bijna alle Amerikaansche
iepublieken zijn eens koloniën geweest.
Ben teekenend versclijjnsel is, dat de
Kamer der Vereenigde Staten haar goed
keuring weigerde aan het amendeme t op
de immigi atiewet, dat door den senaat
was aangenomen. Dit amendement strekte
om de wet niet toepasselijk te verklaren
op Cubanen, zoodat dezen zonder eenige
voorwaarden in Amerika zouden worden
toegelaten.
Uit Spanje wordt de verschijning van
een bende republikeinen gemeld, die met
een vlag rondtrokken. De gendarmerie
heeft zoowat alle muiters dood geschoten.
Blijkens een later bericht, oordeelt men
het beter aan de zaak geen politieke be-
teekenis te geven, en van roovers in plaats
van republikeinen te spreken.
Sommigen meenen, dat de Cubanen er
achter zitten, en dat dezen door binnen-
landsche moeilijkheden, de aandacht van
de koloniën willen afleiden.
Van Cuba komt het bericht van eene
overwinning, door generaal Rey op Calixto
Garcia behaald. Deze werd met groot
verlies verslagen.
The three friends, het schip dat wapens
en vrijwilligers voor Cuba aan boord had,
lieelt, ondanks de vervolging door oorlogs
schepen der Unie, alles behoorlijk aan land
gebracht.
Ook van de Philippijnen komen berichten
van door de Spanjaarden behaalde voor
deden. Generaal Polavieja staat gereed
de provincie Cavito aan te vallen.
Op de Philippijnen hebben de Spanjaar
den een geduchte nederlaag geleden. Gene
raal Rios, die met 140C0 man een aanval
op het schiereiland Noveleta deed is, na
een aanvankelijk succes met groot verlies
teruggeslagen. Eenige dagen later werd de
aanval hernieuwd, maar met geen beter
gevolg.
Ook uit de andere deelen van dezen archi
pel komen ongunstige tijdingen.
Naar uit Konstantinopel wordt geseind,
laten de regeeringen het aan hunne am
bassadeurs over nieuwo voorstellen te ont
werpen en deze ter goedkeuring aan te
bieden.
Men verzekert, dat allen, ook Rusland,
bereid zijn tot militaire maatregelen, zoo
de diplomatieke actie geen gevolgen heeft.
meest alleen uit jongelieden en leerlingen
van ds. Reinboff bestaande. Hield schaamte
hem nog een oogenblik terug de kregel
heid deed hem voorwaarts treden.
Zoodia men hem ontdekte, riep men
hem van alle zijden op half fluisterenden
toon toe„dooranij is er nog neet."
vEn komt ook niet," antwoordde Kool-
stia wrevelig, »want
»Stklonk het op eens»zjj
beginnen."
En werkelijk hoorde men daar binnen
een gezang aanheffen, 't Was een psalm
Davids naar de berijming van Datheen,
op hoogst wanluidenden toon uitge
galmd
»Och hoe stichtelijk sprak scheuper
Hilbert spottend.
Haast zou men mee zingen," liet een
ander er op volgen,
»'k Wilde lievei met den voorhamer er
de maat bjj slaan,* riep Eoolstra
driftig
Het gezang hield op, en schier met in
gehouden adem stonden Koolstra en die
met hem waren tegen deur en venster ge
drongen om te luisteren naar 't geen vol
gen zou.
Vrienden in den Heere 1" hoorden ze
Leffert aanheffen. »Gods volk is altijd
een doorn geweest in de oogen van de
ndeien der wereld. Klein is 't hoopje
van de zulten, die de Heere voor de
grondlegging der wereld, naar zijne eeuwige
verkiezing, ten leven heeft uitverkoren, en
Cecil Rhodes is Donderdag te Port Eli
zabeth aangekomen. Eene ontzaglijke volks
menigte bracht hem eene ovatie.
Men zal hem een adres aanbieden,
waarin de hoop wordt uitgesproken dat
koningin Victoria aan de onderscheidingen
reeds aan hem verleend, de macht en het
gezag zal toevoegen, noodig voor de nut
tige voltooiing van zijn werk.
In etn onderhoud met een journalist te
Durban verklaarde Rhodes dat de oorlog
tegen de Matabelen ten einde was en dat
alleen nog een of twee kleine opperhoofden
der Masjona's eenigen last veroorzaakten.
De nieuwe politie zou echter volkomen in
staat zijn om dezen tot rust te brengen,
alle rijkstroepen zouden teruggeroepen
worden, met uitzondering van ongeveer 200
huzaren
De vijandige houding der inboorlingen
van het district Taungs, tengevoige van de
maatregelen tot onderdrukking van de vee
pest, gaf den gouverneur van Kaapstad
aanleiding om de vrijwilligers in West-
Griqualand onder de wapenen te roepen.
De inboorlingen schoten op een detache
ment van 17 man der veldpolitie, die het
vuur niet beantwoordden. Uit Kimberley
zijn 200 man van de veldpolitie gezonden.
De veel besproken spoorweg door Man-
sjoerije zal, naar thans blijkt, door een Rus
sisclie maatschappij worden aangelegd. De
staten der onderneming zijn door den
Czaar bekrachtigd. Het kapitaal bedraagt
5 millioen ïoebels in 10.000 aandeelen
Alleen Russen en Chineezen mogen deel
ne$ien.
Onder'welke omstandigheden en bij
welke prijzen is het geraden, in
plaats van chili salpeter, zwavel
zure ammoniak te gebruiken
Onder dezen titel schrijft Prof. Maercker
in de Landwirtschaftlichen Zeitung eene
verhandeling, waaraan K. t6 W. het
volgende ontleent om mee te deelen in
het Ned Landbouw Weekblad.
Was vroeger de stikstof in zwavelzure
ammoniak aanmerkelijk duurder dan iü
chili-salpeter, in den laatsten tijd is die
verhouding geheel anders geworden en
wel zoo, dat op dit oogenblik 1 Kg. stik
stof in den eersten vorm goedkooper komt
dan in laatstgenoemde meststof.
Vooreerst nu de vraagin welke ver
houding staat de werking der stikstof in
zwavelzure ammoniak tot die in cbili-
salpeter? Om deze vraag op te lossen,
hebben tab ijke onderzoekers verschillende
proeven genomen, uit welke men de
algeraeeue conclusie heeft getrokken, dat
groot daarentegen de schare van hen, die
volgens zijn eeuwig en vrijmachtig raads
besluit ter eeuwige verdoemenis zijn ver
ordineerd. Wij hebben alzoo, ouder 's
Heeren toelating, veel te lijden van de
machten der wereld. Ja, mijne beminden
wij hebben 't bg ondervinding, dat ook
wjj een gruwel in veler oogen zijn. btaande
onder een valschen leeraar en herder.*
»Hoor dien vervloekten kerel eens,"
mompelde Koolstra, »zou men hem
niet
♦Onder Reinboff, dien ontrouwen ar
beider in 's Heeren wijngaard," vervolgde
Leffert »die de kudde van den waren weg
tracht af te brengen en de ranken, die
den wijn moet voortbiengen, van den wijn
stok wenscht af te snijden om ze te ver
treden en als onnut te verwerpen, hebben
wij veel moeten lijden en verduren. Of is
het niet door hem en die met hem het
booze werken, dat ik tot drie maler toe
hier vervolgd ben geworden, omdat ik tot
u heb gesproken over het zuivere woord
Gods, hetwelk men hoe langer hoe meer
begint te verdraaienen is het thans niet
zoo verre reeds gekomen, dat wij ons
daar van moeten onthouden, alsof er gruwel
en misdaad in stak?
»Nu, het zij zoowij zullen stil zijn
onder de hand des gewelds, wetende dat
er eens een tijd zal komen, waarin onze
God, Je Heere Zebaoth, zal opstaan ten
gerichte en «onze haters zal verslaan, en
als kaf doen verstuiven, ten einde zijne
de werking van gelijke slikstofhoeveel
heden in zwavelzure ammoniak 90 pCt.
bedraagt van die in chilisalpeter. Men
weet, dat ammoniakzouten, vóór ze dooi
de meeste gewassen opgenomen kunnen
worden, in nitraten (salpeterzure zouten)
moeten worden omgezet door de salpeter
zuurbacteriën, die waarschijnlijk voor
eigen ouderhoud de overige 10 pCt. ver
bruiken.
Thans de prijzen. Kost chili salpeter,
bevattende 15,5 pCt. stikstof, 10 gulden,
dan komt 1 Kg. stikstof daarin op 64i/2
ct te staan. 1 Kg. stikstof in zwavelzure
ammoniak mag dus 9/I0 X 641/2 cent
58 cent kosten. Zoo vinden we voor
zwavelzure ammoniak met een geftulte
van 20/5 pCt. stikstof 20,5 X 58 cent
11,98. Op dit oogenblik wordt
laatstgenoemd product genoteerd voor
10,50, zoodat het duidelijk is, dat deze
mest onder omstandigheden met voordeel
kan worden aangewend.
Onder welke omstandigheden echter?
De stikstof in ammoniak werkt langzamer
dan die in chili-salpeter, is het dus het
doel, de plantec snel van stikstofvoedsel
te voorzien, dan neme men geen zwavel
zuur ammoniakwel, wanneer het op
die snelle-ontwikkeling niet nakomt, of
deze zelfs schadelijk is. Dit laatste kan
het geval zijn, wanneer men chilisalpeter
aanwendt v or graangewassen.
WOidt winterkoren in den hertst met
chilisalpeter overbemesl, dan wordt het
gewas al licht te geil, het gaat in den
winter rotten en wintert uitin elk
geval kan men hier niet te voorzichtig
wezen. Ammoniak daarentegen heeft
dit nadeel niet.
Verder moet chili-salpeter steeds met
de grootste voorzichtigheid aangewend
Worden, waar het koren nog al eens last
heeft van legeren, zooals op sommige
grondsoorten zoo licht het geval is. Hier
is zwavelzure ammoniak met succes te
gebruiken.
Daar chilisalpeter zoo snel door de
plant kan worden opgenomen, is het zeer
wel mogelijk, dat het stroo zich uitermate
ontwikkelt, doch dat de bodem uitgeput
is tegen den tijd der korrel vorming
zwavelzure ammoniak daarentegen werkt
geleidelijk den geheeien groeitijd door.
Bij eene vergelijkende proof daai omtrent
kwam men tot het resultaat, dat 1 gr.
stikstof, in den vorm van chili salpeter
toegediend, eene meerdere opbrengst gaf
van 43,30 gr. korrels en 56 gr. stroo
in den vorm van zwavelzure ammoniak
daarentegen 44,87 gr. korrels en 51,70
gr. stroo. Dus in T laatste geval 3,6
pCt korrels moer en 7,7 pCt. stroo minder.
schapen in die liefelijke weiden te doen
grazen, waar onze ziele naar smacht. Ja,
volk Gods, stil zullen we zijn, doch niet
zoo, dat we ganschelijk zwegen over ons
geloot en onze hoop. Neen, zoo dikwijls
Gods genade ons te zaaien brengt, willen
wjj, boe weinig dan ook in getal elkan
der met en door het goede stichten, want
daai is geene wereldsche macht, die ons
beletten kan, dat we elkander onze gronden,
bevindingen en roepinge mededeelen,
>Wat ik ulieden thans zegge, dat heb
ik voor weinige dagen anderen gezegd,
n.l. dat onze oefeningen van nu aan zul
len worden onderlinge zamensprekingen,
waarin ieder, wiens geest zal getuigen,
den ander zal stichten en opbouwen in
dat allerdierbaarst geloove, dat ons de
vlammen der helle niet zulleu ontnemen."
Met deze woorden besloot Leffert zjjne
toespraak, welker teemeude er, vcor zijne
vrienden zalvingvolle toon Koolstra daar
buiten deed uitroepen:
»Ik hoop, dat ook mijn geest 't avond
nog getuigen zal."
Na eene korte poos hoorde men Rieks
zeggen
„Leffert, ie hebt nao mien halte
spreuken.*
„Dat geloof ik,klonk het uit Koolstra's
mond.
„Ga zoo veurdan," (voort) vervolgde
Rieks„wi heurt oe geern, naodemaol
Gods geest gestadig veerdig oaver oe
is
We vergaten nog, mede te deelen, dat
de proef genomen werd met gerst.
Ten slotte lotte men er op, dat de aan
wending van chilisalpeter het stikstof
gehalte (eiwit) dei plant verhoogtmet
zwavelzure ammoniak is dit niet of
althans in mindere mate het geval. Nu
weten we, dat een hoog eiwitgehalte
nu wel, dan niet gewenscht is. Worden
b.v. haver en gerst vervoederd, hoe
eiwitrijkei ze dan zijn, hoe beterdoch
brouwgerst bijvoorbeeld mag geen hoog
eiwitgehalte bezitten.
Voor speciale aanwending nog het
volgende
1. Rogge is zeer goed bij machte, om
de oude kracht in den bodem behoorlijk
te exploiteeren. Daarom zorge men voor
een goeden stikstof voorraad in den bodem,
hetzij door aanwending van stalmest,
hetzij dooi den verbouw van stikstofver-
zamelende gewassen. Is er evenwel een
tekort van stikstof, dan geve men liever
zwavelzure ammoniak in den herfst, in
niet te groote hoeveelheid, dan des voor-
jaars chilisalpeter. Daarmee is evenwel
niet gezegd, dat deze laatste meststot
niet met succes aangewend kan worden,
vooral, wanneer door weers- of andere
invloeden het gewas wat achterlijk staat.
2. larwe kan eveneens met voordeel
met zwavelzure ammoniak bemest worden,
vooral wanneer men eene bemesting iu
den herfst noodig acht. Voor overbemes
ting in 't voorjaar geve men liever chili,
salpeter, wanneer men althans geen gevaar
voor legeren heeftvreest men dit laatste
wel, dan kan misschien aanwending van
zwavelzure ammoniak in 't vroege voor
jaar, mits behoorlijk ingeëgd, goede resul
taten geven.
3. Gerst gaat bij sterke salpeteraan-
wendiDg licht legeren ook wordt de
korrel voor brouwgerst minder geschikt.
Op stikstofarmen bodem is daarom am-
moniakbemesting wel aan te bevelen.
Vooral in een warm en vochtig voorjaar
zal de gerst zich bij aanwending van
chilisalpeter al te welig ontwikkelen.
4. Haver verdraagt beter dan andere
graansoorten eene stikstofbemesting in
den vorm van chili-salpeter. Eenzijdige
stroo-ontwikkeling komt hier minder voor,
terwijl een stikstofrijke korrel wel ge
wenscht is. Hier is de aanwending van
zwavelzure ammoniak dus niet aan te
raden.
5. Aardappelen worden dikwijls met
stalmest behandeld en hieraan nog wel
chili-salpeter toegevoegd. Ei bestaat echter
geen reden, om de chili salpeter hier niet
door zwavelzure ammoniak te vervangen.
Proever, hieromtrent hebben geleerd, dat
„'t Is eene mooie veerdigheid eu een
mooie geest,* zeide Koolstra schamper.
♦Stil, volk,* sprak de scheuper, »bjj
wordt ziedaar al weer veerdig.*
„Mannen, broedershief Leffert op
nieuw aan, >ik voel aandrift tot bet woord
hoort naar mijne redenen, want ik doe
mjjnen mond op, gelijk de ezelinne Bileams
dat is, nadat de Heere mij daartoe kracht
gegeven heeft.
Staat vast in 't geloove, volk Gods, en
wendt uwe ooren af van de stemme des
dwaalleeraais wiens woorden bedrog en
logen zijn
„Die verdoemde hatelijke ventbarstte
Koolstra uit, zonder dat de spreker het
hoorde, die aldus voortging:
♦Zoo een, dan is het die Reinhoff, die
u tracht te verleiden door de eere Gods te
verkortenof wat is het anders dan ver
korting en root wanneer hij het schepsel
verheft, zeggendezoekt Gods nature
deelachtig te worden*), alsof vleesch en
bloed iets konden doen tot zaligheid Heb
ik hem zelf niet de lasterende woorden
hooren zeggen: dwaalt niet, alle menschen
kunnen zalig worden indien zij maar
willen."
♦Waor, waor, altemaol waor," zuchtte
Rieks.
2 Pet. 1 4.
Wordt vervolgd.)
