No. 4050.
Zaterdag 12 September 1806.
12' Jaarg,
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h-Vlaanderen
F. D1ELEMAN,
AXEL.
Bnitcnl-ind.
FEUILLETON
Voor honderd jaren.
Een drentsch verhaal.
Binnenland.
AXIÏLSCIIE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Zondag zou op Fransch gebied, even
over de gions van Elzas, een groote socia
listische meeting plaats hebben, waaraan
vela Elzassers zouden deelnemen, en waar
o. a. Bebel als spreker zou optreden. Aan
de grens werd Bebel en een auder socialis
tisch lid van den rijksdag echter medege
deeld. dat hun de toegang tot Frankrijk
was verboden. De heeren keerden dus met
de Blzassers terng. Na een vergeefsche
poging, om nu op Duitsch gebied te ver
gaderen, ging men uiteen.
Danationale raad van de Fransche
arbeiderspartij had, in een door Guesde
en Chauvin geteekenden brief, aan de
socialistischgezinde bewoners van den
Elzas in herinnering gebracht, dat zoowel
de Duitsche als de Fransche socialisten
in 1871 de vredesvoorwaarden en den
afstand vaa den Elzas hadden afgekeurd.
De Fransche pers is, met uitzondering
vau de revolutionnaire, eenstemmig in
haar goedkeurend oordeel over de weigering
om Bebel tot het Fransche grondgebied
toe te laten. De socialistische pers is
natuurlijk vertoornd, terwijl Jules Guesde
en Chauvin een brief aan den voorzitter
der kamer schreven, om deze kennis te
geven van hun voornemen, de regeering
over bedoelden maatregel te interpelleeren.
In Engeland wekt het groote ontroering,
dat eenfge van de in vrijheid gestelde
Iersche dynamietmannen door het langjarig
verbljjt in de gevangenis feitelijk krank
zinnig zijn geworden, althans in een geestes -
toestand geraakten welke hen buiten de
maatschappij plaatst. Dr Callagher her
kende bij zijn aankomst te New-York zelfs
zjjn familie niet meer en Whitehead ont
deed zich van zijn kleeding en verdween.
Eerst na een week is hij in een hoogst
treurigen toestand, en lijdende aan ver
volgingswaanzin teruggevonden.
Bij de verkiezingen te Barcelona hebben
ernstige ongeregeldheden plaats gehad.
De kiezers vernielden de stembus en be
streden elkander met revolvers en met
stokken. Drie personen werden zwaar
14
Of die behandeling evenwel te wijten is
aan het algemeene landsbestuur of gezocht
moet worden in het provinciaal beheer, en
ol zij voortvloeit uit eigen onwil traagheid
of bekrorapene kleingeestigheid, staat ons
niet te beoordeelen. Alleen weten wij, dat
er thans meer dan ooit over het verbeteren
barer wegen wordt gesproken. Doch spre
ken is geen handelen, met andere woorden
wij verwachten in de eerote jaren nog
weinig van die gedroomde verbetering, ja
wellicht zal ons nakroost anno 1900 en
zóó veel schrijven eer onze provincie, wat
hare wegen betreft, met de minste harer
Zusters zal kunnen wedijveien.
Wjj willen hierdoor echter niet beweren
dat er niets ten behoeve onzer provinciale
wegen is gedaan, dat zij verre; integen
deel erkennen wij gaarne, dat zij in de
laatste zestig iaren aanmerkelijk zijn ver
beterd. Immers heugt het nog menigeen
dat men toen een ganschen dag noodig had
Om van Dalen naar Assen en zelfs van
Assen naar Groningen te reizen ja, uit
eene nog voorhanden zijnde rekening uit
dieu tjjd kan bljjkeu, dat eene deputatie
De Spaansche regeering besloot met
allen spoed vier bataljons, twee van de
infanterie en twee van de mariniers, naar
de Pailippijnan te zenden. Vermoedelijk
zullen deze troepen reeds den 15en dezer
worden ingescheept, en dus tegen het
laatst van October op hun bestemming
kunnen zijn. In dien tijd kan veel gebeuren,
want de berichten blijven ongunstig luiden.
Fr is weer een samenzwering met uitge
breide vertakkingen ontdekt, waarop een
groot aantal arrestaties plaats had.
Bovendien ontvingen de bladen te Madrid
bericht, dat een bende van omstreeks 1000
opstandelingen de provinciale hoofdstad
San Isidro bezette en den gouverneur en
andere overheidspersonen benevens den
geestelijke gevangen namen. De opstan
delingen spaarden de gevangenen, maar
ontzagen de eigendommen niet.
De datum voor het huwelijk van den
Italiaanschen kroonprins wordt voorloopig
nog niet vastgesteld. Men hoopt den czaar
over te halen, op zijn terugreis van
Frankrijk, de plechtigheid te koman bij
wonen. In elk geval wordt een der
grootvorsten als vertegenwoordiger van
den czaar verwacht.
Een aantal officieren van het Russische
dragonder regiment, dat aan keizer Frans
Joseph was opgedragen, hebben zich in een
dolle bui op straat aan de voorbijgangers
vergrepen. Een hunner is uit den dienst
ontslagen, terwijl 11 anderen tot gewoon
soldaat zijn gedegradeerd. De kolonel die
van het gebeurde geen rapport had ge
maakt, is van zijn bevel ontheven.
De buitengewone hardheid dezer straffen
doet vermoeden, dat gansch iets anders ie
gebeurd, een vermoeden dat sterker wordt,
wijl het militaire blad alleen de opgelegde
straffen mededeelt en zwijgt over het
vergrijp.
De Duitsche bladen spreken van een
politieke demonstratie, welke nog wel tegen
den eere kolonel van het regiment, keizer
Franz Joseph, zou zijn gericht geweest.
Alle te Konstantmopel wonende Arme
niërs, die geen grondbezittingen tot een
waarde van 300 Turksche ponden hebben,
worden verbannen.
Ook de afgezette Armenische patriarch
Ismirlian is uit zijn paleis te Scutari ge
haald en op een schip gebracht, dat hem
naar Klein Azië zal overbrengen.
Het aantal omgekomen Armeniërs wordt
thans op 7000 gesteld. De meeste lijken
zijn maar even onder den grond gestopt,
waarom op maatregelen in het belang der
volksgezondheid wordt aangedrongen
Volgens de Ind. Beige zal de Engelsch-
Egyptische expeditie eerstdaags den marsch
naar Dongola voortzetten. Dulgo is reeds
bezet.
De Derwischen hebben nog meer dan
de Engelscheu van den zandstorm te lijden
gehad, en o. a. vijf geladen vaartuigen
verloren.
Een Italiaansch blad vernam, dat te
Kassala het bericht van den dood van den
Mahdi was ontvangen, aangebracht door
een uit het kamp van Osman Digma
uit de ridderschap en eigenelfden van
Drenthe, bij zekere gelegenheid naar den
Haag afgevaardigd, met eigen rijtuig der
tien dagen werk hadden, om van Assen
naar de plaats harer bestemming te
komen.
't Was ten gevolge van den toennialigen
slechten staat der wegen, alsmede van den
verren afstand, dat, benevens vele etten,
ook de advokaat Weenink met zijn neef
Wouter den dag voor de zitting van den
etjtoel zich naar Assen op reis begaven.
Daar Weer.h^k van deze gelegenheid
tevens gebruik wilde maken om een oud
oom van hem ter loops te bezoeken, had
den de jongelieden reeds vóór het aan
breken van den dag den huize Santhorst
verlaten. Een recht ouderwetsch, doch
zeer gemakkelijk rijtuig, getrokken door
twee flinke paarden en bestuurd door een
grijzen bediende, bracht hen na lang suk
kelen in het dorp, waar die oudoom Lucas
Stuggink genaamd, woonde. 'tWas een
meer dan tachtigjarige grijsaard, die, na
eene halve eeuw, aldaar het scholt-ambt,
zoo goed en kwaad hij 't kon en tevens
zoo despotiek mogelijk, te hebben waar
genomen, thans eene ongestoorde rust ge
noot. Gedurende dien langen diensttijd
was hij, bovendien verscheidene jaren lid
van den loffelijken etsloel geweest, en had
hjj niet dan zeer noode wegens dooiheid
zijne plaats als zoodanig aan een ander
moeten inruimen. Naarmate zijne jaren
klommen was de doofheid uog steeds ver
ergerd, zoo dat hij zich sedert lang de ge
nietingen van het gezellige verkeer had
moeten ontzeggen en daardoor ook zelden
meer zich in het openbaar vertoonde. Hij
was nimmer gehuwd geweest, om de een
voudige reden, dat hij nooit van vrouwen
had gehouden. Slechts met ééne had hij
zich gedurende meer dan vjjftig jaren vrjj
wel kunnen verstaan, 't Was zijne huis
hondster Martha, die door haie lange dienst
en weinig beschaafde manieren hem meer
als haars gelijke, dan wel als haren meester
beschouwde.
Bi) de aankomst van onze reizigers had
de nieuwsgierigheid Martha reeds naar
builen gelokt.
»Goê morgen, Martha," riep Otto»is
de scholte al bij de hand?"
»'k Leuf, dat Loeks (Lucas) nog in 't
bedde lig," was't familiare antwoord.
»Wees dan zoo goed," hernam Olto,
uit den wagen springende, „en zeg aan
oom, dat ik er ben."
„Games, jonk, bist doe 't," riep de best
nu eerst ziende wien zij voor had. En
met een ging zij naar binnen.
Gelukkig was de oude scholte reeds op
die nu onverwijld zijue bezoekers opwachtte
zoo gul en vriendeljjk, als men maar bij
mogelijkheid van een dooven, stokouden
man kon verlangen. De geïmproviseerde
maaltijd was in een ommezien gereed
Stuggink was aan tatel buitengemeen
spraakzaam en werd dit vooral, toen hjj
hooide, dat Wouter hoofdzakelijk ineé naar
gevluchfen slaaf. Veel vertrouwen wordt
aan dit berieht niet geschonken,
Het denkbeeld om een nationale in
schrijving te openen voor een huldeblijk
aan H. M. de Koniqgin-moeder bij hare
aftreding als regentes van bet Koninkrijk,
als oen bewijs van den innigen dank der
natie voor al hetgeen zij tijdens haar
regentschap verrichtte, zoowel voor de
opvoeding van Hare Koninklijke dochter
als voor de bevordering van 's lands be
langen, vindt veel instemming en zal
worden uitgevoerd.
Wjj ontvingen een lange ljjst van namen
van personen, die in de hoofdcommissie
en provinciale commissiën zitting hebben.
Het voornemen bestaat om, overal
waar de provinciale commissiën dit noodig
oordeelen, plaatselijke commissiën in het
leven te roepen
Het bureau van da hoofdcommissie be
staat uit de heeren rar. J. Heemskerk
Az. minister van staat, voorzitter, F. E.
Uijttenhooven, te 's Hertogenbosch, secre
taris, en J. J. L. Heldring, te 's Gravenhage
penningmeester.
De commissie in Zeeland bestaat uit de
heeren W. A. Graaf van Ljjnden, voor
zitter lid van do hoofdcommissie, jhr.
mr. E. A. O. de Casembroot, secretaris-
penningmeester der Provinciale commis
sie, mr. P. C. J. Hennequin te Aardenburg,
jhr. W. M. M. H. de Jonge te Zierikzee,
J. M. Kakebeeke te Goes, jhr. mr. L.
Scborer, burgemeester van Middelburg, lid
van de hoofdcommissie, W. J. Vader van
's Gravenpolder te Wissekerke en L. J. M.
v. Waesberghe-Janssens te Hulst. M. Ct.
Assen ging, om er de zitting van het
hoogste rechterlijk collegie bij te
wonen
„'k Ben ook tien jaren ette geweest,"
sprak de grijsaard met zichtbare ingeno
menheid, »en menige twistzake helpen be
slissen en menig booswicht aan den ljjve
helpen straften."
>De etstoel," zei Wouter, „is zeker eene
zeer oude instelling."
»Oud," antwoordde Stuggink, „wonder
baarlijk oudwant wij lezen er van, mjjn
vriend, dat hij voor honderden vau jaren,
reeds bestond en dat zijne zittingen of
lotting® eertijds in de Ballercule werden
gehouden ja, ja, de etstoel is oud en de
eere van 't landschap."
»Maar hij heeft zijn tijd gehad, naar ik
meen," viel Wouter in.
>Hoeziju tijd gehad?" vroeg de
grjjsaard.
„Heb ik niet gehoord," was Wouters
antwoord, »dat het hoog bestuur van dit
landschap er op bedacht is, ja reeds uit
voering heeft gegeven aan het plan, om
den etstoel te hervormen en door een
meer geschikt gerechtshof te doen ver
vangen
Hoe," riep de grijsaard met buitengewone
verbazing, „is dat waar, Otto
>WeeniDk knikte toestemmend."
»En waar en wanneer is dat plan be
raamd
„Te Assen op den landsdag (vergadering
der staten) van 1788, waar toen tevens.