No. 1047.
Woensdag 2 September 1896.
12" Jaarg,
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse li -Vlaanderen
F. DIELEMAN,
AXEL.
Dit de Pers.
ii FEUILLETON.
Voor honderd jaren.
Een drentsch verhaal.
AXELSCHE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor Belgis 80 cent. Afzonder!, numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag-en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Is deze kiesiechtuilbreiding finaal
De Eerste Kamer zal de kieswet natuur
lijk aannemen, zegt het Vaderland. Maar
dan doet zich de vraag voor of, gelijk de
minister van binnenlandsche zaken het
heelt laten voorkomen, deze wet zal zijn
de definitieve regeling, door de grondwet
gewild en binnen haar grenzen mogelijk.
Het Vaderland vindt dat niet.
Wie beducht is voor het overwicht van
de min kundige en min gegoede massa's,
zal met recht de eischon van kiesbevoegd
heid van het ontwerp Van Houten in be
scherming nemenmaar als men met
den minister het niet »als redelij Ke(n)
grond van onthouding van kiesrecht aan
zelfstandige burgers" wil laten gelden
»dal hun kapitaal of inkomen geringer
is dan dat van anderen," dan kan men
de gestelde bepaling alleen met sofismen
verdedigen. Ook de stelling b.v. dat het
doel is »te voorkomen, dat een belangrijk
deel van de oeconomisch zelfstandige
burgerij wettelijke bevoegdheid zou missen
o.n voor zijn rechten en belangen te
waken, ook al achtte het zich verongelijkt"
doet eer het voorgediagen kiesrecht te
niet dan dat zij ervoor pleit. Immers
oeconomisch ouzelfstandigen hebben toch
ook rechten en belangen en worden ook
wel eens verongelijkt, meer zelfs dan de
overigen.
Nu zijn echter volgens de grondwet de
bedeelden van het kiesrecht uitgesloten,
maar wat is er voor reden de niet-be
deelden die de mate van welstand, door
het ontwerp gsëischt, niet bezitten, uit
te sluiten Om dit te verklaren moet
dienen de fictie dat deze geheele zoom
fr-r I -;-s
De jongeling, wieu we zoo even onze
aandacht begonnen te wijden, was haar
kleinzoon. Even als zjjn grootvader op
geleid tot rechtsgeleerde, had hij als een
degelijk jurist reeds vroeg de akaderaie
verlaten. Bp eene grondige kennis en eene
driejarige ervaring voegde hij een bemin
nelijk en rechtschapen karakter, en was
op zeven en twintig jarigen leeftijd een
der meest gevierde pleitbezorgers in Drenthe.
Hoewel hem eene minder werkzame, zeer
aanzienlijke en tevens voordeelige betrek
king was aangeboden, had hij haar even
wel beseheiden van de hand gewezen, enkel
om zijne grootmoeder en zijne zuster
waaraan hij door onverbrekelijke banden
gehecht was, niet te verlaten.
Nog bladerende in den lijvigen kwartijn
die meer geschrevene dan gedrukte bladen
bevatte, ging do kamerdeur zachtjes open
en een allerliefst madonna-gezichtje gluurde
door de opening. Gewekt door het ge-
druisch, wendde de jongeling zijn hoofd
naar de deur en dadelijk bemerkende, wie
hem in zijne overdenkingen kwam storen
riep bjj vriendelijk lachend »Kom binnen
van burgers oeconomisch even onzelf
standig is als de bedeelden. Om die
fictie vol te kunnen houden is dan onder
anderen door den minister ontkend dat
de grens van welstand naar de persoioele
belasting is verlegd. De heer Tydemau
dwong den minister in de Tweede Kamer
daaroratrent anders kleur te bekennen,
maar nu heet het weer dat genoemde be
wering voldoende wordt weerlegd door
de bepaling van de f 50 op de postspaar
bank. De huurkiezers noemt de minister
nu merkwaardigerwijs niet. Er zijn tal
van ingezetenen »die door den fiscus niet
worden bereikt, maar wier welstand vol
doende is om hen op betamelijke wijze
in hun onderhoud te doen voorzien." De
Eerste Kamer mag daar met den minister
over heenglijden, en de eerste nog zich
troosten met de verzekering van den
laatste dal de kiesrechtuitbreiding finaal is.
Volgens den minister is van een traps
gewijze uitbreiding van het kiesrecht geen
sprake meeruitbreiding zou alleen
mogelijk zijn na giondwetsherziening.
Neen, zegt het Vaderlandook bij deze
grondwet is nog uitbreiding mogelijk
onder anderen afdaling tol den 23jarigen
leeftijd en verder uitbreiding tot anderen
die zelfstandig in hun onderhoud voorzien,
beperking van willekeurige uitsluitingen
enz.
»De heeren van de Eerste Kamer hebben
een caimans gevraagd legen de agitatie
waarin zij gebracht zijn door de stem
men van hen, uie dreigen terstond de
kiesquaestie te heropenen, en de minis
ter beijvert zich dien toe te dienen. Maar
wie is hiervan de dupe? Wij willen het
openlijk zeggen, dat ook wij een dadelijke
heropening der kiesquaestie zouden af-
Marie."
Op deze uitnoodiging trad eene bekoorlijke
gestalte hem nader.
>Indien mijne zuster," vervolgde de jon
geling met een gelaat waarop lust tot
schertsen en voorgewende ernst heerscluen,
„eenig rechtsgeleerd advies van mij ver
langt gelieve zij mij naar mijn kantoor te
volgen."
„Toch niet, doctor," sprak zjj vleiend
mp dry ft nieuwsgierigheid
„O ho dacht ik het nietge hebt vrouw
Brinkmeijer ontmoet, is 't niet
»Gezien, niet ontmoet.''
»Och ja, wat beuzel ik, uwe nieuws
gierigheid zou anders immers reeds be
vredigd zijn geworden."
»Neen, Otto, dat is gansch niet aardig,"
hernam zjj ietwat blozend, terwijl zp
hare vingers op zijne lippen drukLe.
Hij sloeg zijn arm om haar midden.
»Nu, doctor," hernam zij, hare hand
terug trekkende, biecht nu eens gauw
op
»Ik heb eens van een ouden Romein ge
lezen, Maria, die tot stelregel had om
nimmer met vrouwen, zelfs niet met zpne
eigene wederhelft, te spreken over zaken, die
hem door anderen waren toevertrouwd."
Plaaggeest," sprak zij, »houd mij 'och
niet langer opgij weet, welk een groot
belang ik in vrouw Brinkmeijer en hare
dochter stel."
»Welnu, vrouw Brinkmeijer wil de zaak
van hare dochter voer den Etstoel
keuren. Wij zijn het te dien aanzien
eens met den heer Treub, dat, waar zoovele
volksbelangen rakende vragen een op
lossing eiscüen, het bedenkelijk obstruc-
tionisme zou zijn dat alies op den achter
grond te schuiven om terstond weer alleen
van het kiesrechtvraagstuk het politiek
shibboleth et) den politieken hoofdschotel
te maken. Maar éen zaak is ontwijfel
baar. Als straks deze kieswet is aange
nomen, wordt een Kamer gekozen op
grond van een overgangskiesrecht en
niemand kan aar. deze Kamer het recht
ontzeggen zelfstandig te beoordeelen, of
de beginselen dei nieuwe kieswet de
natie bevredigen. Zij kan reeds rekenen
met de ondervinding ten aanzien van
huurkiezers, loonkiezers e tutti quanti
opgedaan, en zij zal te beoordeelen hebben
of de rechtvaardigheid en het staatsbe
lang met de opneming dier categorieën
voldoende zijn gediend.
»Naar onze overtuiging zal vroeg of
laat blijicen, dat dit knutselwerk tp den
duur onhoudbaar is.
»Het is geen staatsmanswijsbeid, maar
overmoed, hier te spreken van finaal
Buiten h ml
Woensdag vonden te Konstantinopel
naar de M. Ct. meldt, ernstige wanordelijk-
lieden plaats te Galata, de wijk der nering-
drij venden, en te Pera, de wijk der
Europeanen te Konstantinopel.
's Namiddags verontrustte een bende,
men seint uit Konstantinopel voor het
meerendeel Armeniërs, de goede orde in
deze stadsgedeelten.
De Turksche gendarmerie, gewaarschuwd,
zette de bende achterna, welkb zij te Pera
brengen."
„En gij zult haar bedienen
„Zoo is onze afspraak."
»En gjj hebt hoop te zullen slagen
Alle^ zal afhangen van de rechtschapen
heid van den man, tegen wien wjj zullen
moeten ageren."
„Helaas, dan vreeze ik," zuchtte
Maria
»En ik niet minder," antwoordde haar
broeder, »ofschoon er nog altijd eene flauwe
hoop
Eer hij nog had gesproken, voegde zich
een derde persoon bij hen. 't Was een
jong mensch van ruim dertig jaren, klein
van gestaite donker van uitzicht en vol
leven en beweging. Dat hij op Santhorst
geen vreemdeling was, bleek uit geheel zpn
voorkomen en bovenal uit de weinige
plichtplegingen, waarmede hij binnen
trad
„Hoe lief, alsof ge een paar jonge lui
waart," sprak hjj met eene levendigheid
en een tongval die den Hollander ver
ried.
„En zijn we dat dan niet," vroeg Maria
schalks
„Notoor, notoor, zou mijn vriend de
meester zeggen och 10e, hoe heet hij
ook
>Tabing."
Juist, juist," hernam de binnen geko-
mene lachende meester Berend JanTabing
is 't niet
»Gij heriunert u zeker nog, bp welke
inhaalde. Op het oogenblik dat beide
partpen met elkander in botsing zouden
komen, ontplofte een bom, door de rust
verstoorders onder de militairen geworpen.
Verscheidene van dezen werden gekwetst
Van de algemeene ontsteltenis gebruik
makend, snelden de muitelingen naar de
Ottomaansche bank, die zij b •.-stormden en
waarvan zij zich meester maakten. Zp
boden hier tot middernacht tegenstand aan
de troepen
De geëmployeerden der bank, die vol
strekt niet op een overval bedacht waren,
hadden zich eerst dapper verweerd. De
indringers vuurden op hen, zonder echter
te treffen.
Het was een ware belegering, die daarna
de onruststokers hadden te weerstaan. Zij
dreigden het gebouw mer, dynamiet iu de
lucht te laten vliegen, liever dan z;ch over
te geven.
Er moeten tal van soldaten gedood en
gewond zijn. Een ooggetuige sprak van
20 dooden, doch deze opgave wordt over
dreven geacht.
De directie der Ottomaansche Bank te
Parijs ontving bericht uit Konstantinopel
dat, dank zij de krachtige tusschenkomst
van den sultan, de orde was hersteld. Geen
der geëmployeerden leed letsel. Ook werd
er niet geplunderd. De beweging was
niet gericht tegen de Bank maar droeg
oogenschijnlijk een politiek karakter en
scheen het werk van anarchistische Ar
meniërs.
Uit een ander telegram uit Konstantinopel
blijkt dat men niet zonder vrees voor
verdere ongeregeldheden was. De wacht
aan het paleis van den sultan was ver
dubbeld.
De Fransche regeering heeft besloten
gelegenheid gjj dien man hebt leeren ken
nen," vroeg VVeenink.
»Zou ik niet 1" was 't antwoord»ja,
ik denk nog dikwjjls aan die zotte ge
woonte."
»En zeker nog meer aan't ongelukkige
meisje, waarvan ge toen gehoort hebt/'
zeide Maria.
„Dat nu juist niet, nichtie lief."
„Foei, neef, dat 's hatelijk van u," zeide
Maria, terwpl zij met den vinger dreigend
het vertrek verliet om zich aan de plage
rijen van haren ueet te onttrekken.
Engelachtig nichtje," liep de neef, maar
het meisje was reeds met haaste ver-
dweuen.
»Die ongelukkige historie neemt nog a
geen einde," sprak de advocaat.
»Wat is er dan nu weêr gebeurd was
de vraag.
En nadat de advocaat don vrager had
medegedeeld 't geen den lezer reeds be
kend is, riep de hollandsche neet uit
sNeen, nu ga ik meê naar Assen."
Hp, die deze laatste woorden sprak, was
Wouter van Wijdenés, dien wij vroeger
reeds ter loops in Zweelo hebben ont
moet. Zijn vader was de volle broednr
van Otto's moeder. Hoewel ouder in jaren
dan zpn neef Otto hadden zij toch nog te
zauien in Groningen gestudeerd, en waren
toen niet alleen maar ook later, niettegen-
staande hunne zeer uiteen loopende gods
dienstige en staalkundige beginselen, steeds
de beste vrienden geweest.
