No. 1040.
Zaterdag 8 Augustus 1890.
12° Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
F. DIELEMAN,
AXEL.
Buitenland.
FEUILLETON.
Voor honderd jaren
Een drentsch verhaal.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent;
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden Jranco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Bij terugkomst uit Noorwegen ontving
keizer Wilhelm aan boord van de »Hohen-
zollern" den Franschen marine-attaché
Buchard, die namens den president der
republiek zijn deelneming kwam betuigen
met het verlies van de litis."
Li Hung Chang toont geen slechten
smaak te bezitten. Van alle steden, die
hij gezien heeft, is Parijs hem het best
bevallen. Menig Europeaan zal in dit
opzicht het gevoelen van den Chinees
deelen.
Voor het verstoren van den Europeeschen
vrede moet hij weinig vrees koesteren en
evenmin voor een nieuwen oorlog tusschen
China en Japan.
De onderkoning bracht Dinsdag aan lord
Salisbury een bezoek in het departement
van buitenlandsche zaken. Het onderhoud
duurde een uur en werd alleen bijgewoond
door een tolk.
Vervolgens bezocht de onderkoning het
Hoogerhuis en het Lagerhuis, waar hij
zich onderhield met Chamberlain.
Nader blijkt dat de lage dynamietainslag
op het graf van Stamboelof was voorafge
gaan door een heftig conflict in de pers
van Sofia. De vrienden van Stamboelof
werden door de tegenpartij beschuldigd,
het graf geschonden te hebben van een
der mannen, die wegens medeplichtigheid
aan den moord van Beltset zijn terecht
gesteld. De Swobodahet orgaan van
Stamboelof's partij, wees de beschuldiging
met verontwaardiging af, en verklaarde
dat deze door de regeeringsgezinde pers
was bedacht om een schennis van het graf
van Stamboelof uit te lokken. Na den
aanslag vond men nog vier bommen, die
Volgt men die richting, dan bevindt men
zich weldra midden in Wesup, waar rnen
rechts over den weg een postpaal of hand
wijzer opmerkt, die noordwaarts naar het
beruchte Ellertsveld wijst, en linka van
dien zelfden weg eene vrij ruime vlakt
ontdekt. Op een gedeelte van die vlakte
stond in den tijd, waarvan hier sprake is,
een oud en zeer vervallen boerenhuis.
Terwijl wjj den uitwendigen vorm van
dat sinds lang verdwenen gebouw aan de
verbeelding onzer lezers willen overlaten
zullen wjj pogen, om hun het inwendigi
daarvan aanschouwelijk voor te stellen.
Het bestond slechts uit één vei''rek
hetwelk door vjjf op onregelmatige af
standen geplaatste vensters door kleine
lood gevatte glasruiten het licht ontving
terwijl het drie deuren van verschillende
grootte telde, waardoor men het van buiten
kon binnen treden. Zijne muren waren groo
teudeels opgetrokken of gemaakt van ge
vlochten rijs en aangevuld en bepleisterd met
leem welke wijze van bouwenbijdegeringer
klasse in Drenthe nog steeds gebruikelijk
ÏS. Tegenover de hoofddeur, die zeer laag
niet waren gesprongen. De daders zijn
nog niet opgespoordhet kerkhof wordt
nu door de politie bewaakt.
Twee benden oproerlingen in Macedonië
die omsingeld waren door de .Turken,
hebben zich vrijgevochten en zich aange
sloten bij 't gros der rebellen
Door den Trausvaalschen volksraad werd
debit de nieuwe wet aangenomen,
waarbij aan de kinderen van uitlanders op
alle goudvelden onderwijs verzekerd wordt.
De wet, die onmiddellijk in werking treedt
en bepaalt dat het onderwijs zal gegeven
worden in de moedertaal van de kiudereu,
wordt beschouwd als de m6est vooruit
strevende maatregel, welke in deze zitting
is genomen.
De volksraad keurde verder het wets
ontwerp tot het geven van een gemeenteraad
aan den Rand, in beginsel gojd
Luidens een meledeeling van Chimber
lain in het Britsch lagerhuis heeft hij tot
tweemaal toe doch te vergeefs de beide
leden van hetJohanuesburgei hervormings
comité Sampson en Daviee aangespoord
terug te komen op hun weigering van
een verzoeksohrift om genad i te teekenen
In de gevangenis te Pretoria werden
zij met alle consideratie o<diandeld en de
inrichting was tegenwoordig uirstekend
In Rhode-ia blijft de to-stand weinig
verblijdend. Men begmt zich ongerust
te maken over het dreigend gebrek aan
levensmiddelen. Te Umtali is een verga
dering gehouden om het- vraagstuk van
het vervoer van levensmiddelen te bespreken
en de noodzakelijkheid om den spoorweg
tot Salisbury door te trekken. Er werd
op gewezen dat de bevolking van Salisbury,
thans reeds duizend zielen tellende, in de
eerste negen maanden een en een kwart mil-
en midden in den voorgevel geplaatst was,
ontdekte men aan de overzijde een op het
oogenblik, waarvan we thans spreken, rjjk
gevulden stal, bestaande uit een tiental
wel doorvoede horenbeesten en twee paarden
van echt drentsch ras. Tusschen dien stal
en de bedoelde deur zag men de ruime
haardstede, waarop het geheele jaar door
gestookt werd, en van waar de rook, bij
getniB van eer. schoorsteen, zich door het
gansche vertreK moest verspreiden, om
door de deuren er van een uitweg te
zoeken. Links van de hoofddeur was de
denle of leernen vloer, schier bedekt met
gereedschappen, voor den landbou w en de
inelkerij benoodigd. voor zoo ver de laatsten
zich niet in den keidei bevonden die men
ter rechter zjjde, door eene deur in 't be
schot, waar tevens de bedsteden waren, te
zoeken had.
Eenige v einige, zonder orde geplaatste
meubelen, waaronder alleen verdiende op
gemerkt te worden eene bijzonder fraaie
ouderwetsche kast, die hoogst waarschijnlijk
tot het huisraad der veertiende of vpftiende
eeuw behoorde, immers met de toen ge
bruikt wordende kasten zeer veel overeen
komst had. vulden het overige gedeelte
van der, vloer.
Richtte men verder zijne blikken naar
omhoog, dan ontwaarde men, dat het
gansche gebouw zonder eigenleken zolder
was. Alleen boven het vee waren de on
gelijkmatige balken met ruwe planken ol
zoogenaamde »sleten" bedekt, de »hilde"
lioen pond graan zal noodig hebben, ongere
kend de rijkstroepen, die op weg zijn naar
Mashonaland en slechts voor twee maanden
proviand medebrengen.
Volgens een telegram uit Boeloewayo
is een transport graan, bestemd voor het
garnizoen van fort Victoria, door de Trans-
vaalsche autoriteiten opgehouden. De
bezending, 100,0u0 pond, moest te Pieters
burg in het district Waterberg, daar de
autoriteiten geen verlof wilden geven het
buiten de republiek te vervoeren. De
red*n voor deze weigering is niet bekend.
Ten gevolge van de veepest staat het
ver voet met ossenwagens stil, omdat er
geen ossen meer zijn om de wagens te
trekken, zoodat op andere wijze in het
vervoer van levensmiddelen moet worden
voorzien. De vergadering stelde voor
maatregelen te nemen dat tegen November
de spoorweg tot Umtati kan doorgetrokken
worden, en verder de hulp van het rijk
le vragen anders stond een hongersnood
te wach len.
Uit Pretoria wordt aan de Express het
lgende geschreven in verband met de
vraag wie het volgend jaar tot staats
secretaris van Transvaal zal gekozen
worden.
Het bericht dat deze week in de bladen
is verschenen, als zou er een samenspanning
op touw gezet zijn om dr Leyds als
staatssecretaris den voet r,e lichten, is
eenigszius overdreven.
Er heerst vrij sterk onder de progressieve
of oppositie partij van den Volksraad een
gevoelen dat de herkiezing van dr. Leyds
als staatssecretaris met wenschelijk is.
Zijn tegenwoordige benoeming eindigt juist
omstreeks het begin van de volgende
zitting van den Volksraad dat is in het
genaamd, waarop het ongedorschte koren
gevaat,'' dat is, gepakt of opgehoopt
was, terwijl mede boven de bedsteden en
den kelder eemge vastgehechte planken
lagen, die echter zoo weinig sloteD, dat
men door hare reten het rieten dak en op
enkele plaatsen door het laatste den hel
deren hernel kon zien. Oude bpënkorven,
die de hoenders tot nesten dienden, bene
vens een half vermolmd spinnewiel, eenige
bundels vlas en dergelijke vooi werpen
meer stonden of lagen op die planken door
elkander.
Aan een der bedstijlen was aan een
vooruit springend ijzer een groote haak
van het zelfde metaal geklonken waaraan
dag en nacht een met „zeunemelk''(karne
melk met brood gekookt) gevulde ijzeren
pot hing. De overige stijlen en geheel
het gebint waren met spinrag als om
wonden, en gaven alzoo geen hoogen dunk
van de zindelijkheid der bewoners var. dat
verblijf, waarin bovendien niet alleen de
hoenders, maar ook de varkens den vrijen
toegang hadden, 't Zal daarom wel on
noodig ziju te vermelden, aat er steeds
eene zeer vunze lucht in dat vertrek
heerschto, waartoe de gebezigde brandstof
uit heideschaleu bestaande, niet weinig het
hare bijdroeg. Wij mogen el" le eerder
over zwijgen, omdat die onaangename
atmosfeer evenmin de reukzenuwen onze
[ezers zal prikkelen, als zij het die van
den eigenaar dier woning deed.
Vergunt ons, dat wjj hem aan u voor
begin van Mei 1897. De president begeerde
en begeert nog zeer dat een tweede
staatssecretaris in deze zitting zou worden
benoemd.
Men zegt dat hij er naar streeft een
Hollander (waarschijnlijk de heer Boescho-
ten/ benoemd te krijgen. Maar de oppositie
leden zijn niet geneigd deze zienswijze van
den president te beamen. Zij zijn geheel
en al tegen de benoeming van een Hollander
als tweede Staatssecretaris, en om zicb-
zelven een kans te geven dat een goed
Afrikaner voor deze benoeming gevonden
wordt, hebben zij besloten tegen de instel
ling van het ambt gedurende deze zitting
te stemmen.
Hun vrees bestaat hierin, dat als nu
een Hollander benoemd wordt, en als zij
in staat zijn dr Leyds in de volgende
zitting te verwijderen, zooals zij hopen te
doen, dan de Hollander, die de positie van
tweeden Staatssrcretaris bekleedt, in het
Staatssecretarisschap zal worden gedi ongeil.
Zij willen daarom beproeven twee Afrika
ners als Staatssecretaris en tweede Staats
secretaris er in te werken en zij wenschen
daarom de geheele zaak hangende te houden
tot de volgende zitting
Ik ben in staat te verklaren, dat de
beweging tegen dr. Leyds een machtige
is en het feit, dat de regeering in staat
was om het zonder hem af te doen ge
durende de crisis, zal zeer m zijn nadeel
zijn. Ook zal men voordeel trekken van
de ongenade, waarin de Nederlandsche
spoorwegmaatschappij is gevallen, om een
beweging op touw te zetten tegen Hollan
ders in 't algemeen en dr. Leyds in 't
bijzonder."
stellen.
Zijn eigenlijke naam is Wessel Krang-
hand, ofschoon men hem in de wandeling
Krange Wessel dat wil zeggen »verkeerde
Wessel" noemde.
Wendt uwe blikken naar gindschen stal,
daar vindt gij hem bezig met zjjn vee te
voeden.
Welk een breed geschouderd en sterk
gespierd man, die, in weêrwil van zijn
altjjd bedrijvig leven, zwaar werken en
ruim zeventigjarigen leeftijd, nog met on
gebogen rug daar voor u staat, en met
zijn hoold bijna tot aan de acht voet hooge
hilde reikt. Komen bp het zien dier
kloeke gestalte u die »grouwsame, barba-
rische en wreede -reuzen, die kinderen
Enakim," waarvan vader Picardt gewaagt
en aan welke hij het zamenstellen der
hunnebedden toeschrijft, niet onwillekeurig
voor den geest
Ziet, daar keert hij zich om welk een
gelaat, verbrand door de zon, beploegd met
rimpels en als gekerfd met likteekens, ten
bewijze dat hp in zjjn tjjd geene vecht
partijen heeft ontweken maar bovenal,
welk eeno uitdrukking van moed en on
verzettelijke wilskracht in dat glinsterend
oog en dien gesloten mond
„Is er weel (iemand) an de deur," roept
hij in den provincialen tongval met eene
stem, die volkomen aan een lichaam als
het zpue past.
„Ja, oom," is het meer zachte ant
woord.
