No. 4039.
W oensdag 5 Augustus 1896.
!2e Jaarar.
■7d.CSr*LïrsEt,""*"1
N i e u W s- e II Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
F. DIELEMAN,
AXEL.
Bnitenland.
Binnenland.
feuilleton.
Voor honderd jaren.
Een drentscti verhaal.
axelsche
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Afzonder!. nurnm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TAV EE uren.
Ingevolge door de Britsehe regeenng zelve
bij de koningin gedane verzoenende stappen
zullen Jameson en zijn mede veroordeelden
iu de gevangenis van Holloway, waarheen
zij Vrijdag zijn overgebracht, een behan
deling als gevangenen eerste klasse ge
meOnmiddelijk na de uitspraak in het
proces-Jameson hebben een paar leden
van het Engelsche lagerhuis aan president
Kruger geseind, of hij niet bij de Engelsche
regeering het verzachten van de straf van
Jameson en de anderen zou willen bepleiten.
Men gelooft dat Kruger in deze richting
stappen zal doen.
Sedert Carnot op zoo rampzalige wijze
om het leven kwam, speuren de Fransche
overheden altijd naar anarchisten, zoodra
de president der republiek zich verplaatst.
De heer Faure bevindt zich thans te
Havre. Een geheel leger geheime politie
is nu gedetacheerd ter bewaking van de
stad en haar omgeving. Een anarchist
van-de daad, bekend onder den naam Marie
Berthe. is reeds op den weg van Dieppe
aangehouden. De man werd te Lyon
eestreng bewaakt, doch wist uit de stad
te komen en wilde langs afgelegen paadjes
en wegen met kleine dagmarschen Havre
bereiken. Zijn aankomst te Dieppe werd
gesignaleerd en men begon een ware dnjt
jacht op hem, welke zijn arrestatie ten
gevolge had.
De geneesheeren, belast met het onder
zoek naar de geestvermogens van Francis,
den dader van den schijnaanslag op presi
dent Faure, zijn tot de conclusie gekomen
dat de gevangene lijdt aan vervolgings
waanzin.
Volgens de laatst ontvangen berichten
is de "rust te Zurich hersteld. Teneinde
voorbereid te zijn op mogelijke nieuwe
rustverstoringen blijven alsnog de tioepen
iu de stad.
Onder de tijdingen, in verband met
Tui kije's houding in zake Kreta verspreid,
behoorde ook deze dat de Porte een krasse
nota aan de Grieksche regeering Had ge
zonden. Nader wordt bericht, dat deze
nota wel is opgesteld doch nog met werd
verzonden; de sultan moest ze nog teekenen.
Onder de loopende geruchten verdienen
no<r deze de aandacht, dat de Porte voor
neinens zou zijn de eischen dei Kretenzers
en bloc af te wijzen en dat de mogend
heden zouden denken aan een blokkeeren
der kust van Kieta.
Inmiddels is een tweede schip met
wapenen en munitie naar Kreta van Grieken
land aioevaren en zijn in Macedonië de
opstandelingen en Turksche troepen op
nieuw slaags geweest.
Onder de Muzelmansche bevolking van
Salonika lieerscht groote opgewondenheid.
Achmed Riza Bey. de onlangs ter dood
veroordeelde aanvoerder van de jong
Turksche partij, die naar Londen gekomen
was om Engelsche staatslieden voor de
jong Turken te winnen, is door een mede
werker van Pall Mall Gazette geïnterviewd.
Hij zette uiteen, dat de jong Turken vol
strekt geen revolutionnaire partij zijn
zij eerbiedigen wet. godsdienst, dynastie
en verdragenhun doel is bovenal het
herstel van de constitutie. Vrienden in
het buitenland gelooft Riza alleen m
Engeland en Frankrijk, hunne natuurlijke
bondgenooten", te kunnen vinden. Rusland
beschermt Turkije thans, wel, maar zeel
ten nadeele van Turkije de jong Turken
verzetten zich met alle macht tegen een
vernond met Rusland.
De jong-Turksche organisatie heeft haar
centrum te Parijs, waarheen de zetel van
het vijf jaren geleden in Konstantinopel
gestichte »Ottomanische Comité voor een
heid en vooruitgang» verlegd werd, nadat
de grond in Konstantinopel te heet geworden
was. Intusschea werkt er nog altijd een
geheim comité te Konstantinopel. Andere
vertakkingen van de jong-Turksche organi
satie bevinden zich te Alleppo, Beirut,
Smyrna, Saloniki, en Bulgarije.
Luidens een bericht van Reuter uit Kon
stantinopel, is Achmed Riza thans te
Rhodu-i gevangen genomen, waar hij aan
land gegaan was, terwijl hij naar Egypte
onderweg was.
De Drusen in Hauran kan de Turkschen
regeering niet klein krijgen. De tuchtiging
is opgegeven, naar het heet wegens ziekte
onder° de Turksche troepen en wegens de
moeilijkheid de verspreidde stellingen der
opstandelingen meester te worden. Tien
dorpen werden door afdeelingen Bedoeïnen
geplunderd. Dezer dagen vertoonde zich
een kleine atdeeling Drusen. die gebrek
aan levensmiddelen had, in de nabijheid
van Damascus, waardoor groote opschud
ding in de stad ontstond. Daar geweld
niet° helpt wil men het nu langs vriend
schappelijke wijze beproeven en hoopt zoo
de Drusen tot onderwerping te brengen.
Naar de Ind. Beige verneemt, is op het
eiland Pinos bij Cuba een samenzwering
ontdekt tegen de Spaansche overheid. Toen
De Kieswet in de Eerste Kamer.
De Arnhemsche Courant wijdt haar
eerste artikel over het voorloopig verslag
van de Eerste Kamer, betreffende de
kieswet, aan het in dat rapport voorkomen
de argument tegen de voorgestelde uit-
breiding, »dat er van werkelijken drang
naar uitbreiding bij hen die me
het kiesrecht begiftigd zullen wo.den,
weinig ot niets" te bespeuren valt.
Het blad vindt in dit motief een bewijs
voor hot geringe bespeuringsvermogen
van hen die het gebruikten. Maar
bovendien acht het de hier geopperde
stelling dat een maatregel afkeuring ver
dient wanneer ze niet door de belang
hebbenden, in dit geval door de nog met-
kiezers, gewenscbt wordt, geheel in stryd
zijn met de gezonde constitutioneele be-
Zij zou leiden tot erger dau het impera
tief mandaat, dat den afgevaardigde oplegt
te stemmen volgens den wil zijnef com
mittenten en niet naar eigen licht en
overtuiging. Zij strijdt tegen het gezond
verstand, evenzeer als tegen de beginselen
van het constitutioneel stelsel. Beide
vereischten, dat het parlement met bloot
voM en gehoorzaamt, maar voorgaat en
veider vooruitziet dan de volksmeemng
of volkswensch van den dag.
Wij hebben hier weder ee i merkwaardig
voorbeeld - zegt de Arnh. Ct. - hoe
dicht de uitersten elkander naderen.
Want dit schijnbaar democratisch, doch
in waarheid uiterst conservatief argument,
dat men alleen regelen moet wat en hoe
het vo'k wenscht dat het geregeld zal
worden, en dat regeering en vertegen
woordiging moeten stilzitten zoolang van
zoodanigec wensch niet gebleken is, -
dit argument stemt op een treffende
wijze overeen met de loer, dat de volks-
Aller oogen wendden zich naar de weder
te voorschijn komende vrouwen, die ander
maal op de zelfde wgre de zwijgende
menigte voorbij gingen. Alleen Jantien
volgde het drietal en wisselde in het voorbij
gaan met de weduwe Brinkmejjer eenige
woorden.
Zoodra zij terug keerde, bestormde men
haar van alle kanten met de vraag
„Nu, hoe is 't gegaan
»Willem heeft niet ontkend dat hij vader
van 't kind is," sprak zij, met moeite hare
tranen verbergende.
»Zóó en zal hij Wemeltien trouwen
riepen verscheidene stemmen te gelijk.
»Ik kan er geen zier meer van zeggen,"
antwoordde zij, hare schouders ophalende
en zich daarna haastig verwijderende
Na 't ontvangen van deze schrale be-
berich en, die tot allerhande vragen aan
leiding gaven, zonder dat iemand ze kon
beantwoorden, gingen de nieuwsgierigen
weldra uiteen. Onder de eersten behoorde
ook de vreemdeling, die evenwel geen
kans zag otn zich te verwijderen voor dat
|iü de pertinente vraag vau den meester*
wie hij was en waar hij woonde, aldus had
beantwoord
»Ik ben een geboren en getogen Hol
lander en hond thans tijdeljjk mijn verblijf
te Dalen."
Dan is u de zelfde persoon, die op
Santhorst logeert, is 't niet
Juist geraden," antwooidde de vreem
deling, die nu den meester groette en
heenging.
»'tls toch een raar slag van volk. die
Hollanders," mompelde meester Berend
Jan Tabing »wat stak daarin om mij zljm
naam te noemen, en waarom niet naar den
mijnen gevraagd?" En het hoofd schud
dende verliet ook hij den volkshooji, die
nu van oogenblik tot oogenbhk kleiner
werd.
Eer evenwel het laatste troepje uiteen
«ring, was de weduwe Brinkmeijer met de
beide buurvrouwen en den kleine in hare
woning terug gekeerd.
Die woning, benevens twaalf mudde i
».<>ezaai," zaai- of bouwiand, vijf „koe
weiden," even zoo vele „dagwerken" hooi
land en een vierde „waardeel" maakte
eene zoogenaamde „keuterp' uit, die
vroeger door Harm Brinkmeijer, en thans
door zjjne weduwe en dochter »mejjers
wijZo dat is in hum, werd bewoond en
gébruikt. Hoe klein en onbevallig die
woning er uiterlijk ook uitzag was zij
evenwel nog nieuw. Eerst voor vier jaren
was zij gebouwd, doch na den tijd van
binnen veel verbeterd, en dat niet zoo zeer
uit dadelyke behoelte. als wel om bare
bewoners meer gerijf en gemak te ver
schaffen. Hoe vreemd dit laatste ook moge
klinken in de ooien van hem, die van
nabij weet, hoe weinig de Drenthenaar in
het algemeen aan zijne huizen en vooral
aan zijne meijers woningen te koste legt,
zal deze uitzondering op dien regel eemg-
zins begrijpelijk worden, wanneer wij er
bijvoegen, dat'Willem Alfingeigenaar van
die »keuterij" was en daarbij onbedenke
lijk veel van dm overleden Harm Brink
meijer had gehouden, maar nog oneindig
meer van diens dochter Wemeltien hield.
Willems bijzondere genegenheid voor vader
en dochter was geenszins te verwonderen,
dewijl Brinkmeijer een vlijtig en geheel
voor zijn bedrijf berekend man was, die
in de korte jaren, waarin hij op de keuterjj
gewoond had, baar niet alleen zeer ver
beterd, maar zelfs ook een kleinen spaar
penning daarbij opgegaard had, terwijl zijn
eenig kind volkomen waardig was om in
de toegenegenheid, ja zelfs in de teedere
liefde van baars vaders heerschap" te
deelen.
Eene vrij ruime, zoogenaamde »voor-
keuken" mét daarachter een klein optrekje
waaronder eene soort van keidei benevens
eene schuur en daaraan belendende »looze
maakte het inwendige des gebouws uit.
In 't eergeraelde vertrek, waar de gewone
meubelen" als eene onderwelsche gladde
I Loods, loots, planken hut.
kast, eene klok, twee ronde klaptafels,
eenige stoelen en verscheidene kleine schil
derijtjes, Abrahams offerhande, den pro
feet Elia door raven gespijzigd, ot iets
dergelijks voorstellende, niet ontbraken, lag
Wemeltien te bed.
De roodbont geruite kussecsloopen en
de overslag van het »eigengereede" hoven-
laken gaven meer dan gewone zindelijkheid
te kennen. Die voorwerpen, allesbehalve
fijn, schenen dooi hunne grove stof juist
als met opzet daar te zijn gebezigd om de
bekoorlijkheden van het uiterst fijn gelaat
van haar, die er op en onder lag, te beter
in het oog te doen vallen. Schenen, zeiden
wij, want al had ook de ijdelheid zich
daartoe werkelijk moeite gegeven, zij zou
een noodeloos werk verricht hebben ;Wemel*
tien toch was meer, dan men gewoonlijk
door de uitdrukking »een mooi boerinnetje"
verstaat, zij was in waarheid schoon.
I Doch liever dan hare uiterlijke schoon-
heden hier in het breede te schetsen,
willen wij ous enkel vergenoegen met aan
te stippen, dat zjj steeds een goed en ge
hoorzaam kind en een waarljjk vroom
meisje was geweest.
Geweesthelaas 1 was zy t dan
nu niet meer
God alléén is een kenner der harten
wij slechts weten, dat zij in een onbewaakt
oogenblik was gevallen, en dat daar, waar
vroeger eene schoone roos stond te bloeien,
thans eene in het slijk gewoipene witte
lelie lag.