TWEE BRUIDEN.
No. 0-27.
'Laterdag 20 Juni 1805.
11' Jaurg.
t
Nieuws- en Advertentieblad
J voor Z e e ii w s c h - V laanderen!
F. DIELEMAA,
AXEL.
24. FEUILLETON.
AXELSCHE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdairnamiddag TWEE uren.
Kan het mond- en klauwzeer in
Nederland geweerd worden?
De ondervinding der laatste jaren heeft
mij geleerd, dat de besmettelijkheid van
het mond en klauwzeer in de boeken,
welke daarover handelen, zeer wordt
overdreven, en dat men door het nemen
vaD bovengenoemde maatregelen bijna
steeds de ziekte tot een stal kan beper
ken, wat ik door eenige voorbeelden wil
staven
In het jaar 1892 constateerde ik het
mond- en klauwzeer onder het vee van
de wed. van den Broecke te Koewacht
Sedert een jaar was er geen vreemd vee
aangekocht, vreemde kooplui waren niet
op het erf geweest. De koeien waren
een paar dagen te voren nog in aanra
king geweest met vee, dat in een aan
palende weide liep. De varkenshokken
stonden in de onmiddelijke nabijheid van
denkoestalde varkens bleven vandeziekte
verschoond, alsook het vee, dat met het be
smette vee, in aanraking was geweest.
In 1894 constateerde ik het mond en
klauwzeer bij den landbouwei Ed. de
Vleeschhouwer te Koewacht. Geen vreemd
vee was aangekocht, vreoir.de kooplui
waren niet op den stal goweest. Twee
dagen voor het constateeren der ziekte
hadden deze koeien en die van de wed.
Dierick elkander nog staan likken De
varkenshokken paalden aan den koestal
Ook hier bleef het bij een koppel en wer
den de varkens niet dooi de ziekte aan
getast.
Een maand later constateerde ib mond
en klauwzeer onder het vee van I van
Hasselt te Zuiddorpe. Oorzaken vaD het
ontstaan der ziekte onbekend. Dit vee
was vier dagen voor het constateeren
der ziekte nog in aanraking geweest
met een honderd stuks Belgisch vee, dat
gezamenlijk was naar huis gekomen. Het
Roman van GOLO RAIMUND.
Uit het Düitsch vertaald door
a ar ar a.
Nu begon een zeer stil leven op Stur
zach in het begin stroomden de boeren
toe, zij meenden, dat hun heer, die zoo
lang geleefd had onder wilden en heidenen,
nu ook tengevolge zijner vele ontmoetingen,
uiterlijk sterk verandeid moest zijn. Maar
toen zij voor hem stonden, toen wisten zij
niets te zeggen noch te vragen de graaf
zag er uit als te voren, nog ernstiger, nog
indrukwekkender. De lieden stonden
angstig en verlegen voor die hooge gestalte
met den scherpen blik, die scheen te willen
lezen tot in het diepsi hunner zielde
vele onbekende dingen, die tafels en
wanden bedekten, boezemden hun afschuw
in en de graaf overzag in zijn gekrenkte
stemming de aanhankelijkheid, die zich
paarde aan hun landelijke nieuwsgierigheid
vee van Fr de Munck, dat twee dagen
daarna met het vee van I. van Hasselt
was in aanraking geweest, werd besmet
De varkens van Fr de Munck bleven
van de ziekte verschoond. De varkens
hokken stonden aan den overkant van
den mestput- Een zeug van I- van Hasselt
kreeg het mond- en klauwzeer en wel
door de volgende onoplettendheid- Zoo
dra door mij op eene hoeve het mond
en klauwzeer wordt geconstateerd, geef
ik dadelijk order, dat meiden of knechts,
die met het voederen der vai kens beiast
zijn, in geen geval in het varkenshok
mogen komen, tenzij zij schoeisei en de
handen goed gedesinfecteerd hebben, en
dat het eten der varkens in geen emmer
mag worden gedaan, waar de koeien uit
gedronken hebben, alsook niet in melk
emmers. Als het eenigszins mogelijk
is, wordt een persoop met bet voederen
der varkens belast en deze mag niet in
den koestal komen- Dit alles wordt stipt
ten uitvoer gebracht onder de meest
weiwillenden uitvoer der landbouwers.
Bij den landbouwer I- van Hasselt was
de meid met verzorging der varkens be
last. De baas en nog een persoon be
handelden de koeien. Toen bij op zeke
ren dag daarmede bozig was begonnen de
biggen der zeug schrikbai end te schreeu
wen, doordien er een paar onder haar
lagen. Onbedacht sprong de baas ter
hulp en twee dagen daarna bad de zeug
mond en klauwzeer. De biggentjes zijn
allen tengevolge der ziekte gestorven-
Niettegenstaande er dagelijks een hon
derd stuks Belgisch vee heen en terug
voorbij de twee besmette hoeven werden
gedreven, bleven ze verschoond van het
mond- en klauwzeer. De Belgische re
geering sloot de grenzen niet, alhoewel
de twee besmette hoeven in do onmid
delijke nabijheid der grenzen waren ge
legen-
Nog veel uier dergeelijke gevallen zou
en gevoelde slechts hunne ruwe indringend
heid. De lieden ademden verlicht, als zij
weder daarbuiten in de vrije lucht waren
en de graal insgelijks. Nu bleef hij alleen,
zijn eerste werk was ?de regeling zijner
zaken bezoeken in den omtrek maakte
hij niet. hij was wantiouwend geworden,
ontstemd tot in het diepst zijner ziel en
vervreemd van de menschen, de predikant
van het dorp was hem wel wezen verwei
komen, maar een nadere betrekking was
Diet tusschen hen ontstaan, hunne levens
opvattingen waren te verschillend,
Des te meer bevreemding wekte het,
toen graaf Kurt zich plotseling nauw en
innig aansloot bij den opperhoutvester
Heik, die pas kortelings in den omtrek
was komen wonenwant wanneer het
hem reeds moeilijk viel, oude betrekkingen
opnieuw aan te knoopen, dan moest een
nieuwe kennismaking wel iets pijnlijks en
beangstigends hebben voor een gemoed,
zoo kwetsbaar en wantrouwend geworden,
Niemand bad het ontstaan bemerkt dezer
raadselachtige vriendschap men werd ze
eerst gewaar, toen zij reeds hecht gegrond
vest was en toch wist men zeer goed, dat
de opperhoutvester uit een verre streek
afkomstig was en zijnen gratelijken vriend
nooit te voren had gezien, De opperhout-
ik kuunen mededeelen, doch uit de ge
melde kan men gerust de gevolgtrekking
maken dat het mond- en klauwzeer niet
zoo besmettelijk is als men vroeger w6l
meende- Het speeksel dat men vroeger
zeer werkzaam waande ter verspreiding
van -Ie ziekte, bleek bij de proeven,
welke door professor Schutz te Berlijn
zijn genomen, bijna geen virulente eigen
schappen te bezitten. Om dat te weten
te kornen heeft genoemde professor var
kens en runderen met het speeksel en
ook met het vocht uit de blazen, welke
bijhetmondenklauwzeerophettandvl6esch
ontstaan,ingeent-Deiuentingm9thet speek
se! had bijna nooit gevolgen. De inhoud
der blazen was daarentegen zeer virulent,
en de inenting daarmede veroorzaakte
steeds het mond- en klauwzeer. Om nu te
weten te komen, boe lang de smetstof
aer blazen hare giftigheid bleef beboudeD
nam hij eenige wollen draden, bevoch
tigde ze met den inhoud der blazen en
liet dan de draden in de iucht drogen
Nadat ze gedroogd waren, tond hij een
paar draden aan do snijtanden van
eenige koeien en varkens en geen enkel
dier werd door mond en klauwzeer
aangetast. De smotstot van het mond
en klauwzeer kan met zekerheid door
een 5 zeep en 5 °l» ruw carbolznur
vernietigd worden- Het ware zeer wen
schelijk dat er in die richting ook eenige
proeven in Nederland werden genomen,
maar er ontbreekt ons nog steeds een
laboratorium, bestemd voor nauwkeurige
onderzoekingen naar de oorzaken van
voorkomende ziekten onder het vee.
Moge het spoedig tot stand komen
Dat het mond- en klauwzeer zeer
dikwijls zou worden overgebracht door
kooplui, betwijfel ik zeer. De varkens
van reeds genoemde landbouwers, welke
dieren ook zeer vatbaar zijn voor het
mond en klauwzeer, bleven er van ver
schoond, niettegenstaande dehuisgenooten
vester was echter ook een flink man, die
het verstond, een gesloten hart op te
beuren en te verwarmen. Zijn openhartig
heid en rechtvaardigheid, die nooit een
haarbreed afweek rechts noch links, zijn
onbegrensde goedhartigheid en zijn frissche
humor, dat waren eigenschappen, waarin
bet zinkend geloof aan menschen waarde
van den graaf opnieuw het anker wierp.
De gade van den opperhoutvester was een
beminnenswaardige vrouw, met een op
rechten zin voor al wat edel was en schoon,
met een heldere levensbeschouwing en
een praktische keuze_ verlicht door een
straal van echte zachte vrouwelijkheid,
Hier, in de stille eenzaamheid van het
woud, hier, tehuis, vond Kurt datgene,
waarnaar hij levergeefs de wereld had
doorzocht, trouwe harten vol belangelooze
trouw, vol opofferende vriendschap. Zoo
gingen jaren voorbij 1 Wel neigde hij
zich in dankbare liefde tot zjjn nieuwe
vrienden in wier omgang leven en menschen
hem weder verschenen in een beter licht,
maai er was een persoon in de houtves
terswoning, die hem meer en onweder-
staanbaar aantrok dan al de anderen,
die hem ketende met onverbreekbare
banden en deze persoon was des opper
houtvesters schoon en eenig kind- Hjj
steeds met elkander in aanraking komen
en hunne kleederen voortdurend a
besmetting zijn blootgesteld- De onder
vinding heeft nog geleerd, dat, indien
men bij het verlaten van een besmetten
stal de schoenen en de handen goed
desinfecteert, men niet bang moet zijn
een niet besmetten stal binnen te treden
Dat net beter is er niet in te komen,
als men niet moet, spreekt van zelf.
Een koopman zal zich er wel voor
wachten, in een stal te komen waar
mond- en klauwzeer heerscht, en nog
veel minder zal bij er iu worden toege
laten. Heeft hij op zijn stal zelf het
mond- en klauwzeer, dan gaat hij met
zijne klompen en plunjes, waarmede hij
in den stal loopt, niet ter markt. Indien
het mond - en klauwzeer kon overgebracht
worden door kooplui, dan helpt noch
opstallen noch afmaken, want vreemde
kooplui kan men wel uit zijne stallen
maar niet v^n de maikten weren. Het
verspreiden van circulaires doo; autori
teiten en hoofdbesturen van landbouwers
vereenigingen, waarin wordt gezegd dat
men kooplui uit zjjne stallen moet weren
ter voorkoming van mond- en klauwzeer,
is eenvoudig onzio.
De oorzaak dat bet mond- en klauw
zeer zich in sommige provinciën van
ons land steeds uitbreidt, ligt eenvoudig
aan de slechte medewerking der boeren
en kooplui, die zooveel mogelijk de ziekte
trachten geheim te houden en het be
smette en verdachte vee veikoopen om
schade te voorkomen, niet bedenkende,
dat zij door hunne onbezonnen handel
wijze de schuld zijn, dat de grenzen
weldra zullen worden gesloten en zij
daardoor nog meer schade zullen lijden.
Dit alles kan echter voorkomen worden
dooi het geven van schadevergoeding
voor het opstallen van vee. Het
koninklijk besluit van 17 November
1892, waarbij afmaking van het zieke
beminde de kleine met hartstochtelijke
innigheid, hij noemde haar zijn bescherm
engel, want het kind was den ouders ge
boren na jarenlang hopen en wensclien
tevergeefs in dezelfde ure, waarin hij, als
vermoeid wandelaar, wederkeerde uit verre
landen in het slot zijner vaderen De
komst derer beiden, zij werd zeer ver
schillend gevierd, de komst van dit kleine
meisje en van hem, dien men verloren
had gewaand, die zoo goed als van den
dood was opgestaan want terwijl in de
houtvesterswoning de gelukkige moeder
een warm dankgebed stamelde verstikte
in het kasteel schrik en ontzetting zelfs
den kreet der verrassing- Maar het moest
toch een gelukkige uie geweest zijn,
waarin Katharina Let licht der wereld
had aanschouwd en Kurt ierug kwam,
want de kleine ging zichtbaar vooruit,
werd schoon en verstandig, vroolijk en
geestig en hoe meer geest en gemoed zich
bij haar ontwikkelden, des te sterker
opende zich het hart van den graaf en
bracht daarin bloesem op bloesem van
een nieuw ontwaakt leven. Met vaderlijke
zorg bestuurde hij hare opvoeding, waakte
hij over hare neigingen en vormde hare
talenten, hij ontsloot haar den rijken
schat van zijn eigen keunis ep sjerdt