IVo. 892.
Zaterdag 25 Februari 1895.
I0e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-V laan deren.
F. DIELEMAN,
AXEL.
Eene Merlanilsclie gemeente in mi
,3. FEUILLETON.
De overwinning der liefde
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent;
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlyk
tot Dinsdag-en Vrijdagnamiddag TVV EE uren.
Deze gemeeDte is Philippine, gelegen
in Zeeuwsch of z g. Staats-Vlaanderen,
aan de Belgische grens met eene bevol
king van 900 zielen.
Al reikt Philippines geschiedenis tot
in de 14e eeuw en al was het in den
grooten worstelstrijd tegen Spanjes over-
beersching menigmaal het tooneel van
den heldenmoed en de glorierijke daden
onzer voorvaderen, toch zal het wel min
der in het binnen dan in het buitenland
bekend zijn, vooral aan gene zijde van
den Moerdijk.
Haar bekendheid in het buitenland,
vooral in Belgie en Frankrijk, dankt het
aan haar uitvoerhandel van mosselen,
waarbij dient gevoegd, dat het geduren
de vier vierendeels jaars, voornamelijk
veel bezoekers trekt, dié er dit heerlijk
zeebanket willen aenieten uit de eerste
hand, 't welk men er dan ook op onnavolg
bare wijze toe weet te bereiden
Het bezit eeue kleine haven, die door
een voor visscherscheepjes bevaarbare
geul verbonden is met den Braakman
(Wester Schelde).
De bevolking telt 110 visschers.
In de laatste jaren werden lot 6,000,000
kilogram mosselen uitgevoerd. Men kan
zeggen dat de mosselvisscherij en handel
de kurk is, waarop Philippines betrek
kelijke welvaart drijft.
Tot zelfs de enkele boeren, die het
telt, hebben 't grootste belang bij dien
handel, doordien zij in het vervoer per
as der balen mosselen een middel be
zitten om in deze gedrukte landbouw
toestanden het hoofd boven water te
houden.
Armoede heeft er tot heden in Philip
pine niet geheerscht, maar weelde heeft
het evenmin gekend, daar heeft de ge
meente zich te groote offers voor moeten
getroosten.
Do verzanding of aanslibbing van geul
en haven is in de laatste jaren meer en
meer toegenomen, en eischt telken jare
grootere uitgaven en om aan de scher
pe concurrentie met andere havens voor
al aan de Belgische, Ostende, Blanken
bergen en Heijst het hoofd te kunnen
bieden, heeft het in 1888 voor het aan
leggen van een keiweg van de haven
naar den spoorweg een uitgaaf van ƒ200
's jaais op de sctiouders genomen, voor
den tijd van 20 jaren.
Neen, aan kloekheid en volharding,
aan moed en ondernemingsgeest, ten
einde haar bron van bestaan duurzaam
heid te vei zekeren en haar zelf ruimer
te doen vloeien heeft het Philippine
waarlijk niet ontbroken. En toch is de
nood gekomen, doordien de totale ver
zanding van geul en haven met gewone
middelen niet meer is tegen te houden
en buitengewone middelen gaan de fi
nancieele draagkracht der bevolking te
boven
Aan een verhooging van den hoofde
lijkeu omslag kan niet wotden gedacht.
Daar wordt reeds 5 pet. van het inko
men geheveD waarlijk geen kleinigheid
in een gemeente, waar slechts enkelen
meer dan een fatsoenlijk levensonderhoud
verdienen.
Anx grands maux, les grands rémèdes,
doch om Philippine uit zijn grooten nood
te redden, tegen volslagen ondergang te
behoeden, behoeft het middel niet eens
groot te'zijn - groot in den zin van
kostbaar.
Op 's rijks kosten worde van de haven
een kanaaltje gegraven, uitwaterende in
den Braakmanen Leiden is ontzet,
Philippine behouden.
De onkosten van zulk een kanaaltje
worden door deskundigen op hoogstens
4 ton geraamd.
Het zou voor het rijk een productieve
uitgaaf mogen heeten, wijl terzelfder tijd
een groote uitgestrektheid schorren kun
nen worden ingedijkt en herschapen in
duizenden hectaren vruchtbaar bouwland.
Het kanaal zou aan nabijgelegen polders
tevens een betere uitwatering geven
waaraan zij maar al te zeer behoefte
hebben. Daar zijn in de laatste jaren
van rijkswege stroomen gelds, millioenen
zelfs uitgestort over andere havengemeen
ten en wel om haar te steunen tegen de
buitenlandsche concurrentie, ook om som
migen tot meer bloei en welvaart te
brengen.
Zou dan 's lands schatkist gesloten
mogen blijven als het geldt Philippine
tegen volslagen ondergang, haar bevol
king tegen den bedelstaf te behoeden
Dat de nood zoo hoog is gestegen, de
totale verzanding van haven en geul niet
meer met gewone middelen kan bestre
den worden.
,,'t Is het werk der natuur" heeft men
gezegd, maar hier dient tegenover her
innerd dat Philippine's gemeentebestuur
indertijd geprotesteerd en gewaarschuwd
heeft tegen de bedijking van het voor
malige Sasschegat, als zijnde die bedijking
noodlottig voor de Pbilippinsche haven.
De regeering heeft destijds aan die
bezwaren niet geloofd- Thans is de nood
lottige uitwerking van die bedijking niet
meer te loochenen, zij is een feit waar
van de verantwoordelijkheid met den last
van herstel door het rijk behoort gedra
gen te worden naar rede en billijkheid.
Het gemeentebestuur heeft zich reeds
met een bede om hulp tot de regeering
En moge deze onze noodkreet ook
gehoor vinden bij onze volksverlegen
woordiging en haar bewegen zich het
treurig lot van onze gemeente aan te
trekken.
Deze wanhoopskreet ging, nu circa 2
jaren geleden, uit Philippine op, en som
migen gaven daarop te kennen dat men
te Philippine te voorbarig was geweest,
dat de nood nog zoo hoog niet was ge
stegen. Doch laten die personen nu onze
haven eens komen bezichtigen, dan zul
len zij ongetwijfeld tot de overtuiging
komen, dat, om Philippine te redden,
krachtdadig dient te worden opgetreden.
En Philippine zelf?
Ja, die deed tot hiertoe alles wat in
zijn vermogen was om een kanaal te
bekomen, doch al lp pogingen leden schip
breuk. Nu en dan staat er nog iemand
uit het volk op, en wakkert de reeds
moedelooze ingezetenen nog eens aan
eene bede tot H. M. te richten om ons
voor ondergang te behoeden, doch, velen,
hoe gaarne deze onze wenschen zagen
ingewilligd, zeggen 't geeft toch niets.
't Geef toch niets, wie durft dat zeg
gen.
Wij, PhilippinenaarsNederlanders,
met dezelfde gevoelens voor het Oranje
Huis bezield als de Residentiebewoners,
zouden wij dan niet geholpen worden
De zoo kortstondig geleden ramp van
vertelling van MAK RING
UIT HET HOOGDUITSOH DOOR
ABT» A.
Daar zaten nu Zuid- en Noord-Duit
schers, die elkander weinige jaren geleden
nog zoo vijandelijk bestreden hadden, vreed
zaam aio oude vrienden aan dezelfde talel
en vergaten bij een irisschen dronk de
vroegere tweedracht en ae genezen wou
den. bereid, elkander bij te staan in nood
en dood tegen den gemeenschappelijkcn
vijand en bloed en leven voor elkander
te laten.
In zulk een kring van Pruisische en
Beiersche officieren van alle wapenen be
merkte Friedrich op een avond dien ion
gen dokter in een nette jagersumloim,
wiens .sympathiek gezicht en vaderlandscbe
gezindheid hem op de reis naar München
zoo aangenaam getroffen had, dat de
wensch in hem opgekomen was, nader ken
nis met hem te maken, waartoe hem toen
de gelegenheid ontbrak.
Hierom zocht Friedrich nu het verzuim
de in te halen en den jager te naderen,
die zich met eenige kameraads aan de
zelfde tafel had nedergezet en deel nam
aan het gozelschap der officieren, waar
mede hij oogenschijnlijk op vriendschap-
pelijken voet stond.
Als ik mij met vergis, zei Friedrich in
den loop van het gesprek, hebben wij
elkander reeds vroeger gezien.
Nu herinner ik het mij ook, hernam
de vrjjwilliger zich bedenkend, enkele we
ken geleden reden wij per spoortrein in
dezelfde coupé naar München.
Juist zoo Gij spraakt toen met zulk
een warmte voor het verbond met Prui
sen en met zulk een geestdrift voor de
Duitsche eenheid, dat ik den levendigen
wensch gevoelde u te leeren kennen en
u te danken.
Ge zijt werkelijk te vriendelijk. Mag
ik vragen met wie ik de eer heb?
Architect. Friedrich Kühn, luitenant bij
het 46ste infanterie-regiment.
Jurisch doctor Leopold Huber, vrijwil
liger bij het 4de Beiersehe jagers bataillon.
Op hetzelfde oogenblik stonden beide
jonge mannen veirast op en reikten elk
ander bewogen de hand, als gedreven door
een iowendigen aandrang, nadat zij elk
ander wederzijds met zichtbare belangstel
ling en bevrediging beschouwd hadden.
Mijn zuster, zei Leopold na een korte
poos, heeft my reeds zooveel van u ver
teld, dat gij geen vreemdeling meer voor
mij zijt.
Zoo is het ook met mij gesteld. Ge
komt mij reeds voor als een oud vriend.
Dat ben ik ook en tegelijkortjjd de ver
trouwde van Martha.
O riep Friedrich verheugd uit. Dan
kan ik ook gerust over alles met u spre
ken. maar niet hier in tegenwoordigheid
van anderen. Wilt ge mij wellicht ge
zeischap houden Ik moet heden nacht
patrouilleeren.
Gaarne, ik ga met u mee.
Aan het hoofd van een kleine schaar
infanteristen die hunne geladen geweren
in den arm gereed hielden, vervolgden
beiden den weg van Landau naar Weis-
senburg, waar aan gene zijde van de grens
de Franscbe voorposten stonden. Yóor
hen lag een groote weide, waardoor een
kleine rivier vloeide, de Lautei genaamd.
Op eenigen afstand vei hiet zich een on
beduidende hoogte met een boschje, daar
voor een grenspaal.
Rondom heerschte de grootste stilte,
als in vredestijd. De nacht was zoel er
broeide een on weder aan de lucht en de
maan ging bloedroed op, omgeven door
een kring en nu en dan door donkere
wolken bedekt. Terwijl de patrouille zwij
gend den omtrek onderzocht en bij ieder
verdacht gerucht voorzichtig luisterde
spraken de beide mannen zachtkeus over
hunne betrekkingen, vooral over Martha.
Op mijne deelneming en op mijnen bij
stand, zeide Leopold, moogt ge stellig
rekenen en, als het aan mij lag, zou niets
uw geluk in den weg staan. Maar ik vrees,
dat ge nooit de toestemming mijns vaders
zult krygen, hoe smartelyk het my ook
valt u iedere hoop te moeten ontrooven.
Ik heb toch gehoord dat de heer Huber
een goed Duitsch patriot geworden is en
lid van een vereeuiging tot hulpbetoon
van hen die in het veld gewond zijn.
Dat is volkomen waar, maar dat is
hetzeltde. In weerwil van zijn vaderlands
liefde kan mijn vader den dood mijns broe
ders niet verkroppen eD zijn ouden toorn
nog altijd niet vergeten.
Daar kan ik niets aan doen. Gedu
rende het gevecht hij Kissingen, waarin
uw broeder viel, stond ik met mijn re
giment tegenover de Oostenrijkers in Bo-
hemen.
Ook deze omstandigheid kan bezwaar
lijk eenige verandering brengen, daar va
der in zyn tqorn gezworen heeft, dat
Martha geen Pruis zal huwen, nadat zij
om uwentwille den baron Von Zierel
heeft, bedankt.
Zulk een eed, hernam Friedrich moede
loos, is zondig en kan noch Martha, noch
mij beletten
Vooi hy den zin voleinden kon, weer
klonk de luide roep: Halt lal Qui vive
Tegelijkertijd weei klonk een salvo van
acht tot tien schoten uit het boschje, dat
zij, zonder het in hun druk gesprek ge
merkt te hebben, tot op tweehonderd
schreden afstands genaderd waren. Ge
lukkig werd niemand erg gekwetst slechts
een man kreeg een licht schampschot aan
