No. 808.
Zaterdag 28 April 1894.
I0e Jaarg.
BEKENDMAKING.
Kermis te Axel
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuw sc h-Vlaanderen.
F. DIELËMAiV,
AXEL.
Landbouw.
ïw. FEUILLETON.
Buitenland.
AXELSCHE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentien van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
aanvang nemende Maandag 14 Mei en
eindigende Donderdag 17 Mei 1894, des
nachts te 12 ure.
Burgemeester en Wethouders van Axel
D. J. OGGEL, Burgemeester.
J. A. VAN VESSEM, Secretaris.
Boterbereiding. Boter is het vet van
de melk. Men vindt het in versche melk
verdeeld in kleine bolletjes, die door een
hulsel van kaasstof omgeven zijn. Laat
men de melk rustig staan, dan rijzen die
bolletjes in de gedaante van room naar
de oppervlakte. Van dien room bereidt
men boter door hem in eene karnton te
gieten, een vat, hetwelk van boven
doorgaans iets nauwer is ,dan van on
deren en waarin e9n met gaten door
boord deksel aan een stok door de hand,
door een daartoe geschikten kaïntoestel
of ook door een rondloopend paai d op
en neer bewogen wordt.
Door die beweging in de melk, welke
plaats moet hebben bij eene warmte van
16 tot 20 graden Celsius, worden de vet
bolletjes gekneusd, van hun ka^somhul-
sel bevrijd en allengs tot eene boter-
kluit samengevoegd. Die kluit wordt, als
zjj zich aan de oppervlakte aigescheiden
heeft, weggenomen, waarna de karne
melk achterblijft. Men heeft nu versche
boter, die bij berbaliDg gekneed en ge-
wasschen wordt, om daaruit alle bederf-
NAAR HET HOOGDÜITSCH VAN
«OLO ItAINll V H
DOOR
A. A. v. W.
De jongste broeder ontweek het ant
woord hjj nam een tweede kleiner blad
papier, dat nog in de enveloppe zat en
ontvouwde het. 'tWas van graaf Wolt
aan Richard gericht en behelsde slechts
eenige regels, welke hij zijnen broeder
eveneens voorlas.
Gij hadt gelijk nu is het openbaar.
Ik mocht wel de onbewezen verdenking
onderdrukken, om mijnen naara onbe
vlekt te houden, maar de waarheid niet.
Ik leg de treurige bewjjzen uwer bewe
ring in uwe handen neder gij hebt zoo
lang geleden en zoo zwaar onder de ver
geefsche pogingen, ze aan het licht te
brengen voldoe nn aan den wensch
van uw hart. E-n ding slechts verzoek
ik u wacht met eiken maatregel, wel
ken gij ten opzichte dezer zaak nemen
wilt, nog eenige dagen, tot ik met mijne
dochter een reis heb aangevangen, welke
mjjn plan is in het buitenland te doen.
De predikant stond op toen de schilder
bevorderende kaasdeelen te verwijderen.
Vervolgens wordt de boter gezouten,
in vaten of in potten gekneed, of ook in
stukken van een halve of een kilo in
den handel gebracht.
Dit is zoo ongeveer de algemeen hier
gevolgde methode van boterbereiding. Is
er op landbouwgebied reeds in zooveel
en velerlei verbetering aangebracht, voor
al dooi de ijverige bemoeiingen en on
derzoekingen van wetenschappelijke prak
tische mannen, ook op het punt van bo
terbereiding begmt men meer en meei
een anderen koers uit te zeilen.
In plaats van de oudeiwetsche karn.
gebruikt men thans onder denzelfden
naam verschillende centrifugaaltoestollen,
verkort centrifuges genaamd. Hiertoe
behoort in de eerste plaats de separator
van Laval, die in een uur tijds den room
van 300 liter melk afscheidt en in de
afgeroomde melk slechts zeer weinig vet
achterlaat. De centrifuge vau Tesca
vindt ook veel bijvalom kort te gaan,
de nieuwe wijzo van boterbereiding breekt
door.
Een gevolg daarvan mag genoemd wor
den de zucht tot coöperatie op dit gebied^
dat wil zeggen, het streven der landbou
wers om in vereeniging de boterfabricatie
te drijven in een uitsluitend daartoe in
gericht gebouw.
Vooral in Limburg en Friesland, als
mede in andere streken van ons land
treft men vele dezer fabrieken aan. Het
nut dezer inrichtingen openbaart zich het
best in de kwaliteit van het product.
Weliswaar wordt in den regel de aldus
geproduceerde boter duurder betaald,
maar deze geldelijke opoffering weegt
wel op tegen de zekerheid, dat men zui-
peinzend zweeg.
Den wensch uws harten zult gij vol
doen Richaid - dit hart kan niet dwa
len in datgene, wat het zal voldoen. Mij
roept een ambtsplichtals ik wederkom
denk ik, zult gij het wel eens zijn met
uzelven wat gij te doen hebt voor Mag
dalena, voor haar kind en voor uzelven.
Een wijle nog bleef Richard zitten, bet
hoofd steunend op zijne hand, de oogen
gericht op het papier, dat de aanklacht
inhield van den man, welken hij zoo doo
delijk had gehaat. Hij was ontrukt aan
iedere verantwoording, lang reeds gered
in weldadige vergetelheid wellicht in
vrede.
Hjj had immers geschreven Ik ga tot
haar. Nu hij zijn vergrijp erkend had
en geboet, nn hij vol berouw en vol ver
langen terugkeerde tot haai, nu nam zij
hem aan en zij waren weder vereend.
Richard bedacht dit zonder ijverzucht
of smart, zonder een enkel zelfzuchtig ge
voel. Hoe had dit ook anders kunnen
zijn, hij was immers aan het doel zjj
was gewroken en verzoend, zij het ook
op een andere wijze, dan hij had gedacht.
Hij .vist haar nu in eeuwigen vrede en
nu haar schoon beeld hem voor oogen
kwam, lokte het geen verlangen meer uit
noch toomhij groette het blij en ge
lukkig, als een dierbare herinnering zij
ner jeugd. Hij had geen recht meer op
haar, geen plichten meer ten opzichte van
vere natuurboter voor zijn geld ontvangt.
De boter immers, door particulieren
bereid, wordt op velerlei wijzen vervalscht
door bijmenging van andere vetten, van
overtollig zout, - dit vooralvan
water, aardappelmeel, krijt, leem, enz.
En hoeveel vaatjes margarine zouden er
niet door de goede boter gekneed wor
den Bjj het smelten komen vele van
die bijmengselen te voorschijn. Op het
brood gesmeerd kan men de vervalscbte
boter kennen aan baar drogen smaak.
Sommige botermakers drjjven de vrij
moedigheid zoover, dat ze 20 percent
andere zelfstandigbeden er doorheen
mengen.
In onze streek schijnt een groot deel
der landbouwers r.og niet doordrongen te
zijn van het nut der coöperatie. Ten
minste, de pogingen nu weder door ee-
nigen in hot werk gesteld om in den
Coegorspolder of daar in de buurt eene
fabriek te stichten, vlotten niet erg. Nog
slechts 60 koeien zijn aaugegeven
Vanwaar toch die schoorvoetende toe
treding Zit het, wat we wel eens
hoorden beweren in de vrouwtjes, laat
dan ieder ernstig voorstander van de
nieuwe wijze door het levende, bet o-
vertuigende woord trachten, bij de zwak
kere helft zijne meening ingang te doen
vinden. Is het vrees voor mogelijke
mislukking, dan wijzen we de schroom
valligen op de vele bloeiende inrichtin
gen van dien aard.
Rendeert de fabriek te Hontenisse niet?
Zou de heer F. van Hoeve alhier, die
geheel op eigen kosten werkt, willen te
rugtreden Ons is daarvan nog niots
ter oore gekomen. En waarom zou nu
de zaak, door eene commissie van land-
haarnimmer nog had hij zich zoo vast
met haar verbonden gevoeld in stille be
vrediging en toch zoo volkomen los van
alle aanspraken uit een smartelijk verle
den. Voor hem lag het leven, het war
me opwekkende leven en een verlangen
maakte zich van hem meester, dit te om
armen en gelukkig te zijn.
Hij stak de brieven bij zich en verliet
door een achterpoortje den tuin der pas
torie, langzaam den weg volgend door
het woud, den weg die leidde naar het
slot.
De natuur was zoo kalm, zoo schitte
rend herfstdraden zweefden in de heldere
lucht en witte wolkjes zwommen in het
etherblauw, als vriendelijke beloften voor
den volgenden dag. Beneden weerklonk
het geluid der zeisen en van vroolijke
menschenstemruen naast den oogstwa
gen ging een jong gelukkig paar, hp den
arm om haar midden geslagen. Hoe
schoon was de wereld, zoo vol frisch vroo-
lijk leven en hij had het niet gezien, was
zoo langen tijd eenzaam gegaan en ver
bitterd
Toen hij onder aan het slot gekomen
was, zag hij Theresa leunend over de ba
lustrade van het platform, dat van den
slottuin op het uitsteeksel van een rots
was uitgebouwd. Hare blikken dwaalden
over het heerlijke landschap, maar een
vreemde uitdrukking van ernst en droef
heid was verspreid over hare schooue trek-
bouwers aan de westzijde onzer gemeen
te ter hand genomen niet tot stand kun
nen komen.
Men meene toch vooral niet, dat de
geproduceerde boter geen afnemers zal
vinden. Kan de naaste omgeving niet
al het voortgebrachte gebruiken, er zijn
nog middelen genoeg om voor een flin-
ken prijs de waar aan den man te bren
gen. Te Sneek weiden wel eens 2500
vaten van 40 of 20 kilo op eenmaal ter
markt gebracht. De Engelscben lusten
wel Hollandsche botar, mits goed bereid.
En dat kan alleen met zekerheid in ee
ne inrichting geschieden als wij bedoelen.
Wanneer de landbouwers mee ernsti-
geu wil bezield zijn, we weten het, kun
nen zij veel tot stand brengen. Vooruit
dus
In de werkstakende steenbakkers-dis
tricten aan den Rupel bljjft het rustig.
Te Boom is het werk ten deele hervat
te Rumpst rust het werk volkomen te
Terhaegen daarentegen wordt de werk
staking als geëindigd beschouwd.
Uit het onderzoek is gebleken, dat de
industrie der steenbakkers niet in bloei-
eDden staat verkeert en dat de toestand,
der arbeiders te Boom veel beter is dan
te Rumpst, te Terhaegen en te Hoboken
waar de gedwongen winkelnering welig
bloeit. Denkelijk zal aan dit laatste wel
voor goed een eind gemaakt worden.
In Amerika wordt een optocht van
werkloozen georganiseerd door zekeren
Coxey. Het doel van dezen optocht is,
naar den senaat te trekken om daar door
een of meer woordvoerders hunne grie
ven aan het wetgeveud lichaam der Vei-
eenigde Staten kenbaar te maken. Hou
derden en duizenden maken deze reis me
de.
Overigens, bij al de werkloosheid, toch
ken en toen zjj hem zag, overviel haar
iets als een schrik. De róos, waarmede
zp gespeeld had, ontzonk hare hand en
viel voor hem in de diepte.
Het was geen overmoedige kindergroet,
als voor jaren in Venetie, toen zij mot
rozen hem riepdaar lag iets weemoe
digs in de bloem, die ontbladerd neder-
viel. Maar ook de wjjze, waarop hij na
derde, was een andere geworden hij had
den stommen onwillekeurigen wenk niet
noodig gehad, om zjjne schreden te ver
haasten.
Zij had zich naar de kleine poort toe
gewend, door welke hij den tuin oioest
binnentreden, zjj wist het, nu hij kwam,
nu bracht hp een beslissing, niet alleen
voor haren vader, maar ook voor haar.
Had haar blijmoedig vertrouwen, de
sterke geduldige liefde, welke zij hem had
toegedragen zoo langen tijd, zijn hart niet
verwonnen, was dit hart daardoor niet
zoodanig verwarmd, dat hp haar een en
kel offer brengen konde, een offer, dat
Magdalena geen voldoening schonk, maar
graal Wolf een grievende smart spaarde,
dan was haar schoon geloof een kinder
droom geweest^
(Slot volgt.)
