No. 799.
Woensdag 28 Maart 1894.
9' Jaarg.
Nieuws- eu Advertentieblad
voor Zeeuwse!) -V laandert' n.
F. 1HFL1A1YA,
AXEL.
UIT DE PERS.
De Pers en ie Kii
FEBILLETOX.
Buitenland.
wasem:
(a»LRA!\T.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent;
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE ureB.
Het Haagsche Dagblad i.s buiten zich
zelf van woede. De eenvoudige woorden
der sluitingsrede, dat de Koningin Re
gentes een beroep op de natie raadzaam
acht geven het Dagblad de beschuldiging
in d'e pen dat de Regentes in plaats van
de regeering wordt vooruitgeschoven om
dc argeloosheid den indruk te geven, dat
de Regentes do kieswet Tak verlangt.
Die ontbinding is wel haar daad „maar
zij ging er niet uit eigen beweaing toe over,
gelijk zij er ook niet de verantwoordelijk
heid, voor draagt.
Toen cle heer Tak zag, dat hij voor
zijn allemans kiesrecht geen meerderheid
kon krijgen, had hij moeten aftreden.
Maar bedwelmd door de lofliederen van
radicalen, democraten en socialisten, wil
hij voor zijn kiesiecht een meerderheid
vinden. De Kroon wordt er maar aan
gewaagd. De stembusstrijd vorme daar
tegen een nationaal protest.
De Minister Van Tienhoven, dien het
blad niet zonder leedwezen ziet heengaan
had reeds veel vroeger tot zulk een be
sluit moeten komen, nl. toen hij zag dat
in zijn Kabinet Tak de drijvende per
soon, en het radicalisme de drijvende
kracht was. De Minister staat nu vooi
de logica van zijne houding.
De ontbinding brengt nu den strijd
over grondwetsuitlegging van de Kamer
naar de kiesverenigingen over. Meer
I licht wordt gevorderd. En dit kan ont
stoken worden, als op den verkiezings
dag de kiezers tegen mr. Tak's over
schatting en tegen zijne geringschatting
110.
van de parlementaire meerderheid zullen
protesteeren.
In een tweede artikel betoogt daaiop
het Dagblad aan welk een jammerlijk
stel ministers de Regentes haar vertrou
wen is blijven schenken. De heeren Le
ly. Jansen en Seyöardt kunnen er nog
even door. maar de heer 8 m i d t wordt
>eeG radicaal-socialistische minister" ge
noemd, wiens geheele verschijning door
»zeer velen" een hoogst onaangename
weiden genoemd.
Wat Pi er son aangaat, alleen net
noemen van zijn naam staat reeds gelijk
met het wakker roepen van een natio
nale oppositie. Later blijkt dat mot die
nationale" opposanten alleen worden
bedoeld „de gegoeden die hij zonder nood
zaak financieel zeer heeft benadeeld."
Natuurlijk wordt dan ook Pierson's e
ventueeie val „een zegeG en een verluch
ting genoemd."
Met baron Van Dedem »ondor Tak's
dictatuur ook een radicaal geworden,
hebben wij ook niet» meer op" zegt het
Dagblad. Zonder eenig leedwezen zou
men ook hem de portefeuille uit de hand
zien vallen.
Tak zelfs streeft volgens het Dagblad,
naar niets meer of minder dan het dic
tatorschap, want Dinsdag toen hij in de
mooie koets zat, heeft hij zich al lat^n
groeten »door blijkbaar bestelde eandi-
Jaats kiezers uit de vierde en vijfde
klasse" en weid de mare daarvan met
ophef verspreid in de heele pers.
Tegen die dictatuur moot de ]Oe van
Grasmaand een protest worden, »maar
ook tegen het gevolg van den groote;;
ontbindingsruiterdie men dwingen
moet het gezadeld standaaidros te ver-
NAAR HET HOOGDD1TSCH VAN
CiOLO RA IJl LYI»
DOOR
A. A. v. W.
Gij zult mij bijstaan in een zeer moei
lijke'treurige aangelegenheid, ik heb u
daartoe gekozen, omdat gij weet, dat ik
in zulke oogenblikken geen onnutte woor
den duld, geen uitvorschen, geen verba
zing. Gij herinnert u nog den jongen
dokter Wangen, die de gravin in Italië
behandelde, toen zij dien ergen val ge
daan had en ons naderhand in Venetie
opzocht
De bediende boog.
Gjj zult ook vernomen hebben, dat hij
in Afrika gestorven is
Jawel, heer graaf.
Dat was een loos gerucht, Geerd, hij
is wedergekomen Maar nu ligt hij daar
neergeschoten, daarbuiten op de opene
plaats in het woud. Dadelijk zal hij hier
heen gebracht worden, open een kamer
maak een bed in orde ik wil de d,ep
ste stilte, de diepste rust, geen verschrik
kelijk gegil van hen die hem gekend heb
ben, want hier is zijn tehuis. Ja hier,
laten, waarmee hij anders op den ultra-
demociatischen weg tot niet goed te
maken schade voor Nederland (Oranje
telt ditmaal niet mee aan het holleD
gaan."
Welk een eerbied moet het Dagblad
bezielen voor een Koningin Regentes, die
aan zulk een stel Ministers haar ver
trouwen waardig keurt
De iSchager Courant meent dat »voor
of tegen de Kieswet" de onvervalschte
leuze moet zijn en dringt er op aan, d3t
van den candidaat eene schriftelijke ver
klaring moet worden gevorderd enkel
met ja of neen »niet meer zooals drie
jaar geleden de heer v. d. Kaay met een
lang betoog, hetwelk later bleek anders
opgevat te worden, dan de kiezers het
toen in verband tot de quaestie die aan
de orde was, deden gelijk voor de hand
lag."
Daarom vermaant het blad allen, »dit
maal de oogen epen te houden en ons
niet meer door mooie woorden te later
verschalken, noch ons te laten influen-
ceeren door de maatschappelijke positie
van dezen of genen in ons kanton, die
met de leiding der kiesbeweging zich
zelf belast, dan wel door enkelen werd
belast."
„Als men zegt de Schager Courant,
verschillende personen uil onderscheiden
gemeenten van ons district boort over de
houding van onzen afgevaardigde, dan
komt men tot de gevolgtrekking dat men
in het algemeen de hourling afkeurt en
nu de noodzakelijkheid heeft leeren in
zien, voor ons district een anderen can
ditaat te moeten stellen."
ging 8Ü voort overstelpt van smart, toen
hij bemerkte, hoe de bediende schrok, hier
heeft hij geleefd, hier was hij het kind
des huizes, graat Herberts broederlijke
vriend
Zonder gerucht te maken ging Geerd
heen en de beide mannen bleven alleen.
Welken indruk heeft deze vreeselijke
wending van het lot op graaf Herbert
gemaakt zoo waagde Ruben het de stilte
af te breken.
Den diepsten voor het oogenblik was
hij geheel onvatbaar voor i idrukken. Of
hét van duur zal zijn Is hij schuldig
Ruben, is het mogelijk, dat hij iets zoo
ongehoords begaan, beleediging gehoopt
heeft op beleediging, dan zal de uawer
king dezer ure hem richten. Het rollen
der wielen was niet hoorbaar op de hard
bevroren sneeuw, maar men vernam bui
ten het geluid van stemmen, stappen wei
den hoorbaar op de marmeren vloertegels
en de vleugels der huisdeur draaiden
knarsend op hunne hengsels.
De graaf rilde en opende de deur. Voor
zichtig, als ware het. een kind, als kon
men hem nog pijn doen, hem, die toch
de smart der laatste dagen had afgewor
pen, zoo droeg men heiu de trappen op,
het bleeke gelaat tegen Richards borst
geleund. Ontzet stonden de lieden b-gen
den muur, weenend de tuinman, die nog
in huis was uit den lijd des opperjacht
1 meesters.
Het gewezen Kamerlid De Ras geek
zijn hart lucht in de Limb. Cosrierhij
noemt het ontbindingsbesluit eeu veeg
teeker,. „Èn voor het vaderland èn voor
de kroon. Wijlen Zijn Majesteit de Ko
ning draait zich in het graf om Had
hij geleefd, 't ware niet geschied. Hij
zou den heer Tak van Poortvliet verwe
wezen hebben daar, waar deze lang had
moeten zijn d. ioveral behalve
achter de groene tafel
Een Geldersch blaadje, de Gelderlan
der, noemt de Kamerontbinding
»een wetgevende Staatsgreep
Deze wee* zal "koning Humbert te
Florence koinen, om koningin Victoria
een bezoek te brengen. Koningin Mar-
gherita wordt niet verwacht. In 1888
vergezelde zij haar gemaal bij het be
zoek aan de koningin van Engeland op
de villa Palmieri, maar de koningin van
Italië, die zich streng houdt aan alle re
gelen vau hofetiquette, herhaalde haar
bezoek tiet vorige jaar niet, omdat ko
ningin Victoria geen contra-visite maakte.
Naar uit Rome gemeld wordt, gaat
het koninklijk huisministerie in Italië
een geduchte hervorming en beperking
tegemoet. De vele dure en onvruchtba
re kroongoederen en villa's worden alle,
op eenige paleizen en landhuizen na,
door den Staat overgenomen en aan den
meestbiedende verkocht. Nadat het huis
ministerie, na afwerping van dezen bal
last, hervormd is, zal de koning vrij
willig 3 millioen op de civiele lijst la
ten vallen.
Hij had geen schuld en toch trof dit
zwijgen, dit weenen van den grjjzen be
diende en Richards sombere blik den graaf
als een aanklacht; het was de schaduw,
die de wolken voorafgaat.
Het noodzakelijkste werd besproken, toen
nam de dokter afscheid, om naar de stad
teiug te rijden en Richard zou hem ver
gezellen. Het zwakke verzoek van den
graaf om hem te weerhouden, wees hij
ai.
Ik kom weder ter begrafenis, zeide hij.
De onopgehelderde schuld plaatste zich
scheidend tusschen beiden ieder hield vast
aan datgene, wat hij erkende als zijn recht.
Voor den schilder was, bij zijn levendig
gevoel van recht, bij zijue hevige verbit
tering Legen Herbert, de smart, welke
graaf Wolf gevoelde om den doode en zjj-
ne uitdrukkelijke verzekering, dat hij hem
voor schuldeloos hield, geen toereikend
herstel van eer hjj wilde het hooren, dui
delijk in woorden, wat de graaf zoo ang
stig verborg in zijne ziel. De oude man
daarentegen zag in dit verlangen, dat geen
bewijs schonk, dat Herbert en in hem de
familie beschimpte, alleen de bevrediging
van een hartstochtelijk gevoel van wra ik.
En hij weigerde het.
Toen de dokter de kamer verlaten had,
haalde de zaakwaarnemer een briet te
voorschijn en reikte die den graaf aan.
Hij gat hem mij ingeval hij stierf.
De oude heer nam heiu aan en las
„Als gij dezen brief ontvangt, heer graaf,
dan sta ik voor den rechter des heelals
en ben vrijgesproken. Dat ook gij dit
deedt in uw hart, die overtuiging geeft
mij den moed, een laakte bede tot u te
richten, een bede. welke niet in mijn
testament staat, daar de wensch eerst, he
den opwelde in mpn hart.
Ik zon zoo gaarne begraven worden
in het woud van Tannensee, niet op het
dorpskerkhof, dat zoo veraf ligt. Het woud
heb ik zoo liefgehad, daaraan behooren
mijne liefste heriuneringen, daaraan de
tijd waarin ik vroolijk nog en vol ver
trouwen de wereld en Je inenschen be
schouwde. Eigenlijk heb ik niet bezeten
datgene, wat, men een tehuis noemt, maar
de stille pracht van het woud heeft mij
veel daarvan vergoed, heeft mi] menige
kleine smart weggenomen uit het kinder
ljjk hart en mij vele schoone uren gege
ven, Eenzaam zal ik daar niet liggen,
onder hen die voorbijgaan, zal ook gra
vin Theresa zjjn.
Constantijn Wangen.''
Graaf Wolf stond op en zuchtte diep,
toen reikte hjj den brief aan zjjn ver
trouweling over.
Hoe wee is het mij om het hart, Ru
ben, hoe weeZijn laatste wensch zal
hem vervuld worden morgtm zullen wjj
een schoon stil plaatsje opzoeken en The
resa's hand zal den eersten krans leggen
op zijn graf.