i\o. 785.
Woensdag 7 Februari '1894.
9' Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuw sch-Vlaanderen.
F. IMELEMAN,
Electrische trams.
as. FEUILLETON.
Iï| IS
Buitenland.
AXELSCHE
Dit Blad verschgnt eiken Dinsdag- en Vrijdag-avond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
De heer J. W. Nierstrasz, civiel-in-
genieur te Amsterdam, vertegenwoordiger
van de »Union Elektiicitats Gesellschaft
in Berlin", die het systeem »Thomas
Houston" in Europa exploiteert, hield
Donderdagavond te Utrecht, op uitnoo-
diging van d6 afd. Utrecht van de Ver-
eeniging tot bevordering van tabrieks-
en handwerksnijverheid eene voordracht
overelectrische trams.
Spreker merkt op, dat een goed in
gericht verkeersleven een onafwijsbare
eisch des tijds is. Het is een feit, dat
het tramverkeer in ons land belangrijk
is uitgebreid. Het vervoer bedraagt per
jaar 45 millioen personen, tweemaal zoo
groot als het vervoer per spoor.
Het tramverkeer kan verdeeld worden
in 3 afdeelingen; 1° verbinding tusscben
2 plaatsen, 2e tusschen buitenwijken en
het centrum, 3e vervoer in de plaatsen
zei ven De eischen voor de eerste ru
briek moeten zijn1* goedkoop, 2e fre
quentie en snelneid, 3e beantwoorden aan
de eischen van weelde en gemak. Dat
het tramverkeer in de jaatste jaren be
langrijk is toegenomen, bewijst Amster
dam, alwaar in' 1885 werden vervoerd
14 millioen en in 1890 19 millioen per
sonen.
Voor lange afstanden is thans nog de
stoom de verkieselijke drijfkrachtwan
neer de atstanden korter, het verkeer
drukker zijn, komen de paarden in aan
merking, welke trekkracht in ons land
overheerschend is, welk bedrijf eenvoudig
en goedkoop is.
Ten opzichte der drijfkracht zijn con
currenten opgetreden en wel in de eerste
plaats de electriciteit. De electische tram
heeft nog maar een kort bestaan, doch
is reeds gekomen tot eene groote mate
van ontwikkeling. In 1879 werd door
Siemens te Berlijn de eerste eléctrische
tram gemaakt en in 1880 de eerste baan
geopend van Berljjn naar een naburig
gelegen plaats. Sedert 1883 echter is
men in Europa gaan rusten en heeft A
merika zich van deze industrie meester
gemaakt. Aldaar komen thans voor 60
pCt. electrische trams, 30 pCt. paarden-
trekkrachl, 5 pCt. stoomkrachten 5pCt.
kabeltrams.
Nadat spreker eene verklaring van
magnetisme en van dynamos heeft ge-
gever,, de toepassing op de electrische
trams, door omzetting in mechanische
drijfkracht, toonde hij nader aan hoe de
kracht wordt gemeten.
Een overzicht wordt gegeven van de
twee systemen het ondergrondsche en
het bovengrondsche, en spi. komt tot
de conclusie dat vooral in ons land aan
het bovengrondsche de voorkeur moet
worden gegóvendat voornamelijk in
Amerika wordt toegepast.
De electrische tractie brengt bovendien
nog groote voordeelen m9de wat betreft
de veiligheidde exploitatie behoeft des
winters nooit gestaakt te woiden.
Bij de opsomming van al deze voor-
deelen mag echter niet uit het oog ver
loren worden, de hooge exploitatiekosten.
Bij een dienst om de 3u min. komt de
aanleg per K.M. voor paarden-aanleg op
ƒ15,000, per 5 min. op 50,000; voor
stoomsysteem om het halfuur op ƒ25.000.
Het 'oovengrondsch systeem op ƒ40,000
(dienst om do 30 min.) per 5 min. op
80,000ondergrondsch systeem om de
NAAR HET HOOGDÜITSCH VAN
«OliO baijiotd
DOOR
A. A. v. W.
Weinig woorden waren dit, uiaar zij
ontsloten den predikant een geheele toe
komst. Hoe dierbaar Magdalena's kind hem
ook was, hoe heilig haar legaat in deze
ure trad zijn eigen geluk op den voor
grond. Hij sprak Esther niet van zijne
liefde en vraagde niet naar de hare, hij
was zoo zeker van haar hart, dat dit hem
een ledige vorm zou hebben toegeschenen.
Wanneer komt gij tot mij was zijn
antwoord. Verder niets.
Het antwoord gaf ditmaal de oude Ru
ben. Hij liet doorschemeren, dat de dub
bele scheiding van zijn kind her* strijd
kostte, maar schonk toch zijn zegen. Mij
ne Esther is oprecht, door en door en
zij zal dit blijven, zoo schreef hij. De
ergste leugen, dien een tnensch kan spre
ken, is de leugen aan zijn eigen overtui
ging. In de lente, als het ijs gesmolten
zal zijn en de vaart naar uw eenzaam
eiland niet meer gevaarlijk, dan moogt
gij haar komen halen.
de 30 min. 100,000om de 5 min.
160,000.
De kosten van administratie bedragen
voor paarden trekkracht8 a 12 ct.
stoom 6 a 10 ct., accumulatoren 12
20 ct., bovengrondsch systeem 5 a 10
ct., ondergrondsch systeem 9 a 13 ct.
Het bovengrondsch systeem is dus be
langrijk goedkooper dan de paarden-trek
kracht.
Het systeem „Thomson Houston"
wordt in Amerika toegepast op 567 tram
wegen, waarvan slechts 2 of 3 "met ac
cumulatoren. Duitschland bezit thans 16
electr. tramwegen, Engeland 10 of 12,
Belgie 2, Oostenrijk 4, Frankrijk 4, Italië
4, Zwitserland 8, Noorwegen 3 en ons
land 1 Den Haag-Scheveningen.
Spreker acht ook voor Utrecht een
onderzoek van belang in hoever de ver
keersmiddelen voor de eischen des t(jds,
van handel nog iets te verwachten, dan
wel om zijn toevlucht te nemen tot het
verkrijgen van tramwegen
Amst. (D. v. N.)
Namens de Duitsche armee wenschte
de minister van oorlog keizer Wilhelm
geluk met de verzoening met Bismarck.
Op den keizer, die zooveel hecht aan
de stemming in het leger, moet dit een
diepen indruk hebben gemaakt. Hij was
er blijkbaar door verrast.
Woensdag middag vertrok de vleugel
adjudant. ues keizers, graaf Moltke, naar
Friednchsruh om vorst Bismarck den
hem door den keizei geschonken nieuwen
militairen mantel ter hand te stellen.
Niet alleen dus de stof voor het klee-
Maar het lot wa? Werner goediger, dan
zijne eigen bescheiden wenschen het ei
land, waarop hij met Esther zoovele smar
telijke uren had doorleefd, dit eiland zou
niet de zetel ziju van zijn jeugdig geluk.
Toen sneeuw en ijs gesmolten waren en
Esther het christendom had omhelsd, toen
droeg men den ouden predikant vau Ket-
tenstein ten grave en de vriendelijke pas
torie, waarop graaf Wolf patroonsrechten
had, werd den schoonzoon des ouden Ru
bens als schoonst huwelijksgeschenk aan
geboden.
Het huwelijksfeest, de overgang naar
den nieuwen werkking zijns broeders, wa
ren voor Richard even zoovele voorwend
sels om 7,ijn vertrek nog steeds uit te
stellen, ofschoon zijn onderhoud met Hei
bert zoo geheel zonder goeden uitslag ge
bleven was. Was het de wensch, ge
tuige te worden van een geluk, dat hem-
zelve verloren bleet, was het de zorg om
het kind der vrouw, die het ideaal zijner
jeugd geweest was en het verlangen zijner
mannelijke jaren, of ketende hem het te
lang ontbeerde geluk, onder menschen te
zijn, die hem beschouwden als nauw aan
hen verwant, genoeg, het scheiden viel
hem zwaar.
Nog altijd werd Magdalena'j terugkeer
en haar dood verzwegen, nog altijd het
geheim bewaard, dat hare geschiedenis
omzweefde. Richards diep beleedigd ge-
i voel duldde geen twijfel aau de waarheid
dingstuk, ook het maken van den man
tel bekostigde Wilhelm
Woensdag vond de eerste veroordee
ling wegens de jongste wanordelijkheden
in Boven-Italie plaats De krijgsraad te
Massa veroordeelde den advocaat Moli-
narl aldaar, die als een der aanvoerders
bekend staat, tot een gevangenisstral van
23 jaren, de eerste drie jaren in eenza
me opsluiting door te brengen.
Voorts werden Molinari's goederen ver
beurd verklaard ten voordeele van den
staat.
Te Napels is het der politie gelukt
een der gevaarlijkste anarchistische lei
ders in handen te krijgen, den 36jarigen
Merlino. Hij werd in 1883 te Rome we
gens deelneming aan verscheidene gehei
me vereeuigingen veroordeeld doch ont
kwam later ook in Engeland en Frank
rijk wegens anarchistische woelingen
vervolgd, keerde hij onlangs beimolijk
naar zijn vaderland terug. In priester
gewaad en bijna onkenbaar nam hij deel
aan de revolutionnaire beweging. Mer
lino staat bekend als h9t hoofd der I-
taliaansche anarchisten.
De czaar neemt in beterschap toe. Vrij
dag kon hij eenigeu tijd het bed verlaten.
Er worden geen bulletins betreffende zijn
toestand meer uitgegeven.
Onder de Boelgaren heerscht een uit
bundige vreugde over de geboorte van
hun kroonprins. Zij deuken niet aau
werken en verdriugeu zich in de straten
nabij het paleis. Er wordt van den
vroegen morgen tot den laten avond ge
danst en muziek gemaakt. Telkens wordt
de jonge erlgenaam, die Boris heet en
tot prins van Tirnovo is gemaakt, voor
de vensters gebracht om aan de schare
harer verklaring, ieder ongeloovig lachje,
iedere medelijdende blik, welke men op
Veronica had kunnen werpen, zou hem
getroffen hebben als een persoonlijk ver
wijt. dat hg het niet verstond, om ae
rechten van het kind geldig te maken.
Maar hoe verlatener dit kind hem toe
scheen, des te hartstochtelijker had hg
het lief en de vrijplaats, die het kleine
meisje verwierf in Werners huis, de moe
derlijke zorg, die Esther het betoonde,
verschaften der nieuwe zwagerin spoedig
zijn vertrouwen.
Of hij echter niettegenstaande alles de
kleine niet liever in Theresa's armen zag,
of de frissche liefde hem niet goed deed
de lietde, die het kind ten deel viel, al
leen ter wille van zichzelve, niet met het
uitzicht op een geliefd echtgenoot of ter
gedachtenis aan de vrouw, die ver aan
het zeestrand uitrustte van haar leed, dit
vroeg hg zichzelven vaak af, als hij het
zag vol geheime bevrediging, hoe wel het
Veronica was daar boven in het slot, toen
zij gedurende de huwelijksreis van het
jonge paar der jeugdige gravin op haar
dringend ver oek was overgegeven.
Ook hij was daar als gast geweest en
somwijlen, als hij aan Theresa's zjjde van
de galerij nederkeek in het lachende dal,
dat in zomerpracht aan hunne voeten lag,
a's hij den frisschen machtigen stroom des
levens zag vlieten, het golven en dringen,
het scheppeu en werken, dau vloog daar
iets als lentezoelte door zjjnen terneder-
gebogen geest en dan scheen hemde we
reld weder schoo* toe.
Het rusteloos zoeken en verlangen naar
de verlorene had nu opgehouden en in
de rust der zelfs smartelijke zekerheid
zou hg gezond hebben kunnen worden,
'ware de aan Magdalena begane schuld
verzoend geweest.
Maar de overtuiging, dat graaf Herbert
de man was, wiens snood verraad haar
het hart had gebroken, de volkomen straf
feloosheid, waarin deze leefde en nieuw
geluk zocht en nieuw genot, maakten zij
ne genezing onmogelijk. Waarheid, waai-
hoid, dat was het waarnaar hij dorstte.
Hji mocht daarop geen acht slaan, of hij
Theresa's vader doodelgk kwetste in zijne
heilig gehouden familie-eer, als hij in den
laatsten spruit van het edele geslacht den
ouden man beschimpte en iu aanraking
bracht met de crimineele rechtbank, maar
het was het bewustzijn van zijn streven,
wat zich plaatste tusschen hem en de gra
felijke familie en hem wegdreef van den
gastvrijen haard. Geen oprechte vriend
schap wilde hij ruilen tegen geheime vij
andschap, zjjn edel hart kwam daar tegen
op. Twee dagen na Werners komst, toen
hjj het Theresa had toevertrouwd, wie
de moeder was van het kind en nadat
hij het haren vader gezegd had, wien hg
deD schuldige achtte, twee dagen daarna
vertrok hg.