Mo. 755 Woensdag 18 October 1895 iv Hij ii 4e ws«ke! Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuffsch re MELKMAN AXEL Dinsdag 31 October 1893. Xm liiDderitout. AXEL. Emigratie naar Transvaal. .64- FEUILLETON. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: per Maanden 50 cent; franco per post 60 cent; voor Bel gits 80 cent. Afzonderl. numni. ct. DRUKKER UITGEVER regels 25 cent; letters worden Advertentiën van tot voor eiken regel meer cent. Groote naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren. TB OP In Het Handelsblad handelt mr. Everdingen Lange Jr. over de emigratie naar Transvaal. Indertijd heeft hij in een vlugschrift die emigratie boven eene landverhuizing naar of Zuid-Amerika aanbevolen en getracht een fonds bijeen te krijgen om geschikte werklieden naar Transvaal uit te zenden. Er werd eene som bijeengebracht, welke spoedig uitge put was. Nu is mr. eenige maan den in Transvaal geweest' en tot oordee ien beter in staat. Hij heeft het platteland in Transvaal, ^en ook in de Kaapkolonie en Oranjevrij- staat van een beslist Hollandsch karak ter bevonden. De invloed van de En- gelsche taal bepeikt zich tot steden en dorpen, waar toch, met uitzondering van de mijncentra, ook Hollandsch gesproken en verstaan wordt. Om de taal dus blijft bij Tiansvaal voor de emigratie onzer weiklieden boven Amerika stellen Ofschoon hij echter gelooft, dat een be kwaam werkman uit ons land nog altijd in Transvaal slagen zal, duilt hij niet aanraden de uitzending van werklieden daarheen financieel te steunen, aangezien NAAb/ HE7 HOOGDU1TSCH VAN «SOLO StAIMUKTI» DOOR Theresa's trekken helderden op, toen haar vader haar de woorden zijns broeders herhaalde. Nn wij in Duitschland zijn, zoo dicht bij de plaats, vanwaar de dra den harer levensgeschiedenis uitgingen moet papa die draden in handen nemen en volgens die draden haar spoor zoeken te volgen. Zij wachtte geen bevestiging af, zij was er te zeker van, maar wendde zich tot Herbert en zeide op hare levendige wijze En wat zegt gij, signor Zij is het beste lot en den besten man waardig, niet waar Hij zwol op van onmachtigen toorn, omdat dit kind hem vasthield met hare zwakke handen en hem drong om tegen zichzelven te getuigen Ik hoop het, ge loof het zelfs om harentwille, antwoordde hij. Een stellig ooi-deel kan ik niet over haai uitspreken, ik ken haar weinig, wij ponden elkander zeer ver. Zij was schoon, zoo schoon ais een blondine, die ik in het algemeen weinig bekoorlijkheid toeken hun gids niet eeti werkkring kun worden. De werkman zal uit tel raard in de steden en dorpen komen, en daar zijn de weikgevers meest En gelschen. Daarom lato een flink en kun dig werkman, die op eigen kosten gaan wil, zich echter niet teiughouden. On getwijfeld hij zal slagen, zogt mr. Over de emigratie van landbouwers denkt mr. gunstiger. Er is ginds gebiek aan goede werkkrachten. De Kaffers zijn vrij en kunnen tot geen ar beid gedwongen worden zij zijn boven dien om verschillende redenen ongeschik te arbeiders. In Natal heeft men Britsch- Indische koelies laten uitkomen. Euro peesch werkvolk is te duur. En Trans vaal, waar, voornamelijk omdat irrigatie noodig is, de cultuur intensief is, behoeft vele werkkrachten. De markt ia in Transvaal nog beperkt, er is weinig export, en daarom is een veelzijdig boerenbedrijf, de verbouwing van een aantal producten won actielij Nu hebben cultuuimaatschappijen, ge schoeid op de leest der Oostindische, aaD gezien zij bij zulk veelzijdig boerenbe drijf niet kunnen bloeien, in Transvaal geen kans op welslagen, maar wel ia Transvaal met dat veelzijdig boeren be drijf geschikt voorden enkelen landbou wer, hij zij pachter of eigenaar. De giond is vruchtbaar, het klimaat prachtigvan d9 hoofdproducten valt er tweemaal in het jaar te oogsten. Be halve de voortbrengelen van onzen Hol landschen bodem gedijen er allerlei tro pische gewassen, althans op beschutte plaatsen. Voor de veeteelt is Transvaal een onbegiensd gebied. Heel Transvaal is weidegrond. Er zijn wel bezwaren, wezen kan. Verder weet ik zoo goed als niets van haar, ik moet zelfs, op gevaar af van te mishagen, bekennen, dat wig van te uiteenloópende natuur waren, om elkander te verstaan. Daaibij was ik in den tijd, die haar vlucht of ontvoering voorafging, in Engeland. Daardoor heb ik niet eens eenige in het oog loopende verandering bij haar kunnen opmerken en beken dat de gansche zaak mij tame lijk koel gelaten heeft. Maar ik wen«ch en hoop, dat de jonge dame, die men in hare betrekking als opvoedster toch een zekere mate van verstand en overleg mag toekennen, Diet in den blinde gehandeld heelt, maar zich de waarschijnlijke gevol gen, welke have handeling zou kunnen hebben, heelt voor oogen gesteld. Het eenige, wat zij, zooals ik voor hare eer hoop, niet bedacht heeft., was de trouwe loosheid, waaraan zij zich heeft schuldig gemaakt ten opzi -hte van haren verloofde. Zij had haar woord niet gegeven, slechts hij vuelde zich gebonden, zeide Theresa veidedigend. Hij trok de schouders op ik ben niet genoeg met de zaak bekend ik herhaal alleen, wat zij mama bij hare komst hier in huis zelve heeft medegedeeld Laat ons dan hopen, dat zich alles ten beste schik ken. zal ook voor den armen schilder, wiens verijdelde verwachtingen toch een weinig medelijden verdienen. Het was hem niet duidelijk, waaruit maar geen overwegende. De bevolking en dus de behoeften nemen toe; de mid delen van vervoer, de spoorwegen kun nen niet uitblijven en de ossenwagen is nog zoo veiwerpelijk niet. En toch kan mr. den Nederland- scl.en boer niet onvoorwaardelijk aanbe velen met zijn gezin, op eigen risico, daai heen te gaan, en wei, omdat hij ze ker is, dat de Nederlandsche boer in de eerste jaren niets dan ellende zal lij den. Hij is er vreemd, kent klimaat en seizoenen niet, zal den grond, dien hij koopen wil, omdat bijna geheel Trans vaal particulier eigendom is, zeer duur betalen moetenheeft irrigatiewerken aan te leggen, waar bij geen verstand van heeft, enz. Mr. wil de zaak op eene andere wijze aanvatten. Voor jonge ongehuwde landbouwois zullen, tegen borgtocht hier te lande, de reiskosten worden bbtaald. In Transvaal worden zij twee jaren by eenen boei in de leer gedaan. Daarna krijgen zij, als hunne leermeesters te vreden over hen zijn, een stuk grond met huis in huur en öedrijfkapitaal, zoo veel mogelijk in natura. Daarvoor be talen zij eene matige pacht en moeten hunne schuld (reiskosten) delgen en het bedrijfkapitaal teruggeven. Daarna krij gen zij het land in eeuwigdurende erf pacht; zij kunnen het niet koopen, eens deels om huo allerlei lasten te besparen, en anderdeels de stijging van de waarde der gronden en dat voorziet stellig ten voordeele der geldschieters te laten komen In deze onderneming ziet de schrijver eene goede geldbelegging, voor Trans vaal de winst van goede werkkrachten, Theresa's belangstelling voortsproot, daar zij Magdalena nooit gezien had. Uit ha re voorliefde voor den schilder? Eene ernstige beteekenis kon dit wel niet heb ben, daar de jonge gravin zoo bedaard sprak over zijne liefde tot de ontvlodene en het deed uitkomen, dat hij zich ge bonden gevoelde. Hij vermoedde evenwel niet, dat Theiesa zoo blindelings op haar gesternte vei trouwde, dat hare vroegere ijverzuchtzucht lang reeds jn medelijden was overgegaan, van den tijd af dat het lot op zichtbare wijze de wegen der eens verbondenen had uit elkander doen loopen. Maar als Herbert hoopte, Theresa's op; ledat en openhartig gemoed te kunnen peilen, dan vergiste hij zich. Graaf Wolf, die aan de zijde zijner dochter ge zeten was, volgde dezen eersten avond ie der woord van het ondeihond waaraan zij deelnam en sneed dit at, als hij meende, dat zij gekomen was op een punt, waar hij voorzichtigheid noodig achtte. p9ij leiddo het gesprek op andere dingen, vroeg naar menschen en zaken, waaronder hg opnieuw moest verkeeren en deed daar mede ook zijne stille, tegenstrevende schoon zuster deelnemen in het gesprek. Het was elf uur, toen graaf Wolf van tafel opstondde vermoeiende reis vor derde haai recht en deed naar rust ver langen, Maar tevergeefs drong hij er bi] zijnen broeder <op aan, met de zijnen op Kettenstein te blijven de gravin wend en voor vele Nederlandsche mannen eene toekomst. Verschillende bladen ontvingen dezer dagen eene circulaire, waarin wordt be kend gemaakt, dat een comité met den heer van Lindenhout als voorzit ter geld vraagt voor een op te richten toevluchtsoord voor bedelaars en land- loopers. Naar aanleiding daaivan merkt de Amst. het volgende op Dit comité had zich, meenen wij, reeds geconstitueerd aleer de geruchtmakende zaak »De beschuldigingen door Van üeth en Houtman tegen Neerbosch" ih de wereld kwam. Niettemin moet het een vreemden indruk maken dat een comité met den bestuu -der van de weesinrich ting te Neerbosch aan hoofd, thans oen beroep doet op de financieele hulp der liefdadige Nederlanders, thans, nu de vraag aan de orde is, of de heer Van Lindenhout nog langer aanspraak mag maken op 'fc vertrouwen van Neder landsche publiek. Men houde wel in oog, dat wij niets ten nadeele van den heer Van Lin denhout willen zeggen zoolang de com missie met het onderzoek in zake Neer bosch belast, haar apport niet heeft uitgebracht, willen wij hem gaarne voor onschuldig houdeDoch van den an- deien kant komt het ons voor, dat de kieschheid den heer Van Linden hout moest hebben weei houden, zijn naam als eersteonderteekenaar te plaatsenon- der eene bede om steun voor eene nutti ge stichting, terwijl nog het onderzoek de bezorgdheid voor over den toestand van Hortense, die wegens ongesteldheid tehuis gebleven was en ook de opperjacht meester stond er op, in dea heerlijken maneschijn naar huis te rijden, terwijl bij de belofte raedenam voor een spoedig be zoek op Tannensee van graaf Wolf en zijne dochter. Toen de familie eindelijk in bet rijtuig zat, was zij verheugd alleen te zijn en oi.'heven van den dwang, die hunne ge voelt. 'en hunne tong was opgelegd, want de vrijuiring der meeningen is eigen lijk de geest, die een bezoek belangwek kend maakt. Hunne meeningen luidden tamelijk vereenstemmend. Graaf Wolf, hoe be minnenswaardig bij ook geweest was, ver loochende in sommige uitdrukkingen nog steeds het onbuigzame karakter van vroe ger niet, waarop alleen zijne dochter in vloed scheen te hebben het was daarom noodzakelijk om zich van haar te verze keren, als zijne strenge beschouwingen niet verstorend zouden werken op den familievrede. En wïo was Theresa? Van buiten- landsche schoonheid, van eene wonderba re natuurlijke bekoorlijkheid,' wélke ha ren oorsprong had in een goed en kin derlik hart, een met juistheid geleid ge voel en een helder verstand. De kleine eigenzinnigheden, die hier eb daar inba re opmerkingen te voorschijn kwamen, Vd* J.H •vjfif vw-rtus a.w wk. _-vt3f-j-ut AXELSCHE COURA Veemarkt

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1893 | | pagina 1