No'.
Zaterdag September 1893*
9e Jaarg,
Het amendement Mackay-v. Alpben
üij is wmkAi
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeu wsch-laanderen.
DIELEMAN,
AXEL.
53. ET
Wiiiter-LaiHiboiiwscholciï.
Buitenland.
Dit Blad ver schijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per Maanden
50 cent; "franco per post 60 cent;
Yoór België 80 cent. Afzonderl. numm. ct.
DRUKKER UITGEVER
regels 25 oent
Advertentie» van tot
voor eiken regel meer cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
wordt door de Standaard in zijn num
mer van dezer besproken. Al bad het
blad gaarne gezien dat de heer Mackay
het principieele verschildat trots
overeenstemming van conclusie op prac
tisch terrein tusschen anti-revoluti
onairen en radicalen bestaat, wat meer
tegenover Tak op den voorgrond had go-
steld toch heeft Mackay's optreden des
Standaard'onverkoelde sympathie, om
dat hij wat de hoofdzaakde finale uit
hreiding aangaat, terstond deed uitkomen
dat de anti-revolutionairen daarop wen-
scheh aan te sturen. Hij deed Tak ter
stond gevallen, dat de anti-revolutionai
ren op gelijk doel .net hem willen afgaan
mits hij hun dit niet door een koppig
vasthouden aan zijn min gelukkige redac
tie onmogelijk make. Ook maakt bet
op de Standaard een goeden indruk, dat
Mackay zich T\,or zijn amendement heeft
gecombineerd met van Alpen, „eene fijne
kop", waarin zoo weinig de conservatieve
geest huist dat, waar hij ook komt, van
zelf een goede dosis tegengif tegen alle
conservatisme in het gezelschap is.
De Standaard kan dan ook met het
amendement, dat het huismanskiesrecht
tot zijn recht wil brengen voor een goed
deel medegaan, ook in zoover het de
jammerlijke schrijfproef vervallen laat.
Maar toch bestaat tégen het amendement
ook bij de Standaard een bezwaar. Wie
als gezinshoofd op de bevolkingsregisters
voorkomt, zal namelijk toch geen kiezer
zijn als hij, aangeslagen in eenige
directe -rijksbelasting, die belasting niet
gedurende twee jaar, telkens binnen het
jaar voldaan heeft. Deze bepaling zou
NAAR HET HOOGDUITSCH VAN
OOIjO BMMUID
DOOR
de Standaard niet gaarne wet zien worden
vooral omdat er rechtens geen samen
hang bestaat tusschen het formeele be
grip van een gezinshoofd en het betalen
van een directe belasting. Wèl behoort
het bij een niet-nomadisch volk tot het
karakter van een gezin, dat het een wo
ning heeft.
Had men daarom bepaald dat het ge
zinshoofd gedurende minstens drie maan
den een eigen woning moesi hebben en
er dan bijgevoegd, dat het onderzoek
daarnaar achterwege kon blijven zoo hij,
aangeslagen in de directie Rijksbelasting
bleek di© over twee jaar telkens binnen
het jaar te hebben voldaan zou het be
zwaar van De Standaard zijn vervallen.
Zoo echter als het er nu staat, vereischt
de fbrmuleering revisie, ook omdat ze
toch weer op niet sympathieke wijze
een band legt tusschen belasting en kies
recht.
„Kon echter" aldus besluit De Stan
daard »aan dit bezwaar worden tege
moet gekomen, voor het eenmaal ver
huizen de constante woning gedurende drie
maanden in de plaats komen, en behoor*»
lijk gezorgd, dat voor onze talrijke schip-
persbevölking het schip als woning gold.
dan zou onzerzijds elke bedenking tegen
het amendement wegvallen, en zou het
ons een wezenlijke winste dunken, in
dien de minister in zijn te wachten ge
wijzigd voorstel zich zoo na mogelijk aan
het amendement-Mackay [aansloot."
Tot het steeds bedenkelijker worden van
hare gemoedsstemming, zoo vervolgde de
overste haar verhaal, werkte eene gebeur-
tenis mede, welke voor langen tijd haren
geest in volslagen nacht dompUdo en haar
nooit meer, al kwamen la .Ar ook meer
heldere dagen, eene bestend'^e klaarheid
deed genieten.
Hare beide broeders, reeds vroeg voor
het leger bestemd, waren in Oostenrijk
schen dienst getreden en lagen in gar
nizoen te Verona. Het onverdiende lot
des oversten had steeds een zekere deel
neming levendig gehouden in het lot der
zonen,; men koos voor hen als eene ge
noegdoening voor den vader, hetzelfde ie-
gei corps, waarbij hij zijn loopbaan zoo
ongelukkig geëindigd had en gat hen op
elke wijze gelegenheid, de vlekkeloos
heid van h\nnen naam weder herstellen.
/Maar er woonde in hen iets van den geest
/unner moeUer en die natuurlijke uanleg
,werd nog gegoed door den heimelijkeu
Uit de begrooting van hot loopende
jaar bleek dat de regeering een begin,
wenscht te maken met de oprichting
vloed, dien deze op hare zonen uitoefen-
de. Zij waren haar veel nader dan hare
dochter; was deze slechts de draagster
barer zonden, de zoons waren de dragers
harer vrijheidsideeën, was Catharina haar
slechts het offerlam, dat zij den Heer te
geven had voor de dwalingen harer jeugd
zoo zag zij in hare zonen de helden des
vaderlands. Het was haar gelukt, zoodra
deze volwassen waren, zichzelve voor te
stellen als martelares harer vaderlands
lievende gevoelenszij zagen in haar
slechts de bevallige hooghartige vrouw,
die zwijgend, ter wille harer overtuiging
smaad en verlatenh eid duldde. Door den
natuurlijken tegenstand, welke het geloof
aan hare onschuld deed ontstaan, werd
eene onloochenbare vervreemding geboren
tusschen hen en hunnen vader. Het me
delijden keerde hun hart tot de moeder
en de meerderheid'dezer vrouw verstond
het, de jeugdige gemoederen te kneden
naar haren zin. Hare vroegere vrienden,
die nu nog hare partijgenooten waren,
hadden meer omgang met de broeders
dan hun paste, Bij het uitbraken der vij
andelijkheden tusschen Oostenrijk en ko
ning Kt rei Albert, eenige maanden na
Catharina's huwelijk, traden beiden in hét
Sardinische leger. Den vader gaf dit den
dood, der moedei' onzaligen triomf!
Catharina's dochtertje was acht weken.,
oud, toen de slag bij Novara geleverd
werd, die moorddadige slag, welke zoove-
van winter-landbouwscholen; Aanvanke
lijk zullen er twee, in Groningen en Zee.
land en misschien een derde te Maastricht,
in het leven worden geroepen dezer
dagen is het Koninklijk besluit (van 10
Aug.) verschenen waarbij het reglement
voor de winterscholen is vastgesteld.
De Arnhemsche Courant vindt hierin
aanleiding tot' eenige artikelen over deze
nieuwe instelling in verband met den
toestand van landbouw en de theoriën
die omtrent het landbouwbedrijf, zoowel
uit een professioneel en economisch oog
punt dikwijls worden vernomen.
In de eerste plaats komt zij aan de
hand van prof. hoogleeraar
in de landbouwkunde te Edinburgop
tegen de meening dat men niet zoo bij
zonder ontwikkeld en ook niet speciaal
wetenschappelijk onderlegd behoeft te
wezen om een goed landbouwer te zijm
Deze verkeerde meening werd ook in ons
land versterkt door het tijdperk van bloei,
dat de landbouw beleefde toen alles zon
der overleg en moeite door goede oogsten
en standvastige prijzen haast vanzelf
terechtkwam. Later, toen de omstan
digheden minder gunstig werden, bleek
echter dat we niet tegen het buitenland
waren opgewassen en dat zelfs onze
zuivel van de wereldmarkt werd ver-
drongen, doordat Denemarken zijne pro
ducten met meer zorg en kennis bereid
de dan wij. Toen begon men te roepen
om bescherming van de Nederlandscbe
nijverheid en de vorige Regeering scheen^
inderdaad niet ongeneigd tot protectio
nistische maatiegelen. De Arnhemsche
meent echter dat door zulke kunstmid
deltjes, die bovendien der. producent be
schermen ten nadeele van den consument,
de landbouw niet kan worden gebaat,
maar veeleer nog zou worden geschaad,
omdat hij, dffdrop steunende nog meer
zou verliezen van zijn Innerljjke kracht,
waarvan de opwekking juist het eenige
geneesmiddel is. Innerlijke versterking
nu is alleen te verwachten van ontwik
keling van den landbouwer, vau vér
ruiming van zijn gezichtskring, en daar
om juicht de Arnhemsche de door de te
genwoordige règëering voorgenomen op
richting van winter-landbouwscholen ten
zeerste toe. Volkomen kan zij ook
goedkeuren dat, overeenkomstig den
wensch van de ïandbouwcommissie, de
regeering het landbouwonderwijs niet
heeft ingedeeld bij het lagér onderwijs,
dat uitsluitend bestemd moét blijven om
elementaire kennis te verschaffen, ter
wijl de landbouw een speciale theoreti
sche vakopleiding noodig hééft.
Ten slotte wijst de Arnhemsche erop,
dat indien het dér Regeering erüst is
met hare poging een groote uitbreiding
van bet getal winter-landbouwscholen
moet volgen, aangezien deze instellingen
de eenige middelen zijn tót wetenschap
pelijke vorming van toekomstige land
bouwer^ en hot dus niet aangaat die op
zoo karigen voet te orguniseéren, dat zo
alleen bereikbaar zijn voorden landbou
wer, wien het voegt zijn zoons eeri half
jaar voor de studie van huis te zenden.
Ie mensehenlevens vernietigde en Italie's
hoop op grootheid en eenheid verpletterde.
Men hield den uitslag van dien slag zorg
vuldig voor haar verborgen, om haar on
rust en angst te besparen, maar wat de
zorgende liefde van den zwaar beproefden
echtgenoot zocht te beschermen in dit
diepgevvonde gemoed, dat verstoorde de
zelfzucht, de treurige onverzoenlijkheid der
moeder.
Catharina's beide broeder» waren onder
de gevallenen, de vertwijfeling der moeder
•was der waanzin nabij. Door het verlies
dezer zonen, welke hare gedachten in geest
drift gevolgd waren, in welke zij haren
trotsch en hare reekers gezien had, werd
zij geheel verpletterdde laatste band,
die haar aan de wereld en aan de men-
schen bond, werd verbroken. Zij doodde
zichzelve, maai- schreef eerst aan haar
ongelukkig kind:
„De vloek des Hemels, die uw misdrijf
geladen heeft op de hoofden der u\yèn,
wordt nu vervuld aan mij. Een beleedigd
God nam mij twee kinderen af voor het
eene, dat ik Hem weigerdeevenals Hij
mij heeft verstooten, leg ik deze laatste
daad der vertwijfeling als een vloek op
uwe schouders
Theresa bedekte het gelaat met dehan
den. Welk eene moeder, zeide zij zacht
huiverend, was dat dan een mensehelijk
wezen met een gevoelig hart Gelooft gij,
eerwaarde moeder, dat God de zonden der
Laat men de zeven verkiezingen in
de koloniën, waarvan de uitslag nog oiet
bekend is, buiten rekening,.dac zal de
nieuwe Fransche kamer bestaan uit 310
republikeinen, 122 radicalen, 35 ralliés,
schuldigen legt op het hoofd der onschul-
digen, dat het aan de willekeur der rrien-
schen kan zyn overgelaten Gods beschik
kingen te wijzigen ter bevrediging hun
ner wraak Hij toch moet richten en straf
fen naar Zijne gerèchtigheid en voor Hem
nietwaar dierbare moeder, voor Hem was
Catharina niet schuldig?
Niet zoozeer,'dat menschen er recht op
hadden om te richten, hernam de overste,
niet zoozeer, dat wij niet mogen hopen,
dat de genade Go Is, eéh berouwvol leven
en de voorbidding der heiligen hare arme
ziel reeds lang verlost hebben. Maar de
ongelukkige Catharina geloofde dat niet,
de brief harer móéder vernietigde het laat
ste overblijfsel van moed en geestkracht
in haar.
Zij was alleëp toén het bericht kwam
de min, die nooit zoo diepin hare fami
liebetrekkingen was ingewijd, maakte geen
bedenking,onf haar dén brief te geven.
Harè zoogzuster, die weinige minuten la-
jter in de kamer kwatu, vond haar be
wusteloos en toen het( han de pogingen
jvan den doktei gëlukte, hare levensgees
ten weder op te wékken, toen was haar
verstand weg
Zij' kénde niemand; zélfs harenechtge
noot niét, alleen dat zij een kind bezat
dat zy moest beschermen, Was dié eenige
bestendige gedachte, die liaër bëhëeiscbte.
Men bracht de kleine buiten haar bereik,
daar zij in aanvallen van waanzinnigen
