DIELEMAN
Buitenland
25 FBüWiIiETON
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag-avond
ABONNEMENTSPRIJS:
per Maanden
50 cent; franco per post 60 cent;
voor België 80 cent. Af zondert, numm. ct.
DRUKKERUITGEVER
Ad verten tiëhvaii 1'tot regels 25 oent-
voor eiken regel meercehé. Groöte letters worden
naar 'plaatsruimte berekend. 'Plaatsing maal
Advèrtentiën wordeiT frUÜco •'ïhgëwacht, uiterlijk
tot dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWÉÉ uren.
bouw van doelmatige en goedkoope
arbeiderswoningen
het zoeken van nieuwe markten;
voor onze producten.
(Handelsblad 11 Mei 1898.)
De heer Gerard Lenselink te Am
sterdam verklaart in de Amsterdammer,
weekblad voor Nederland, voor een klein,
gedeelte evenzoo en voor een groot ge-,
deelte gansch anders over deze oorza
ken en middelen" te denken.
De heer zegt, dat wij het heel spoe
dig moeten eens worden over de vraag
"Wat kan dadelijk ter voorziening in den
nood gedaan worden
Daarop geeft de heer eene beknop
te handleiding.
In iedere gemeente is. al of niet onder
toezicht van en of van het ge
meentebestuur noodig groot bureau
voorloopig voor alle vakken te zauien.
Het bestuur van dat bureau moet niet
uit enkel geleerden bestaan daarnaast
hebben wij mannen erin noodig, die, en
de belangen van den arbeid, en de be
hoeften der maatschappij door en door
kennen; bestuurders van vakvereenigin-;
gen, flinke, ontwikkelde, werklieden, be
nevens bekwame administrateuren.
Ook is wenschelijk, dat de bestuur
ders- personen zijn van verschillende rich
tingen op economisch, politiek en religieus
gebied, want een groot vereischte is
dat de instelling groot geheel blijrt.
Elk werklooze moet steeds op iederen,
werkdag gelegenheid hebben zich aan te
molden.
Het is niet voldoende, dat de werk
looze alleen zijn naam,'beroep on adres^
opgeeft en daarbij verklaart of hij al of-
niet bereid is, buiten de stad te werken
Ook geboorteplaats, geboortejaar, laatste
gemeente' waar gewerkt is, getalsterkte
van het huisgezin,4 huur, gómiddèldé
verdiénste per week, moet Bestuur te;
weten komeh en dadelijk in eenzorg-i
vuldig aangelegd register laten ihscHrij-.
ven.
Gemeentebesturen, bpuw'vöreénigibkèh
exploitatie-maatschappijèrr, wetkge"ëis;
en particulieren moeten 'zien tot het ver-:
krijgen van arbeidskracht tot nieuwe;
instelling wenden
Het bureau mag daarbij niet alleen
blijven stilzitten,1 maar van zijn kant;
ook allo pogingen aan wenden,om de in
geschreven werkloozen aan arbeid te;
helpen. Vergaderingen van het'Bestuur;!
met en en met vakvereenigingen
zijn ook niet te verwerpen.
De Cornitó's voor Werkloozen en, Werk
verschaffing zouden moeten verdwijnen.]
Wie geid of goed kan missen,' zonde
aan de nieuwe vereeniging; het Bu-:
reau zou zijn werkkring nog kunnen
uitbreiden, en werkplaatsen inrichten,;
waar opgedragen, bestellingen zouden, kun]
nep -worden uitgevoerd.-
Ter voorkóming van jpisverstand zegt
do heer dat hij/door het bovenstaan-
de volstrekt niet meent het middel tot
opheffing der werkeloosheid gevonden te!
hebben. Do schrijver'vertrouwtdat,:
mocht de 'instelling waarvan bij eene!
ruwe onvolledige schets gaf, door ,vor->
ming' van een groot kapitaal; tot] stand
komen,'zij" in afwachting van ,die hèrVor
mingeiy op economisch eri politiek' gebied,
die vooral den 'zoogënaamden 'vierden
standmoeten 'ten goede komen, spoedig
reeds tot vermindering der groote maat-
schappelijke kwaal zal bijdragen.
Het is deplicht' van alle partijen daar-
'toe' tóódé ^vorken!
Ware humaniteit moeten wij door da-
dón toónen
In den laatsten tijd kwam schier geen
courant of tijdschrift in onze handen, of
ons oog viel op het met zware zwarte
letters gedrukte woord „Werkloosheid."
Lazen hetgeen onder dat woord
stond, dan vernamen wij vaak, in plaats
van de wijze waarop wij ten spoedigste'
den werkióoze aan arbeid kunnen hel
pen,'! geen reeds menigeen weet, nl.
dat de werkloosheid haar ontstaan te
danken beeft aan de volgende oorzaken:;
hét overvoeren der arbeidsmark
ten, zoo bij geleerde als minder geleer
de vakken
het misbruik van krediet
bet kwijnen van handel en nijver
heid;
het vervangen van arbeiders door
machines;
het najagen van weelde en genot
vioege en onberaden huwelijken;
het verhuizen van vermogenden
vooral uit de groote steden
het ongeregeld leven en gemis aan
spaarzaamheid
de kwade gewoonte om het/werk
te rekken
10. overbevolking.
Als middelen tot bestrijding werden
daarna opgegeven
heideontginning
bescherming van de Nederlandscbe
nijverheid en dus van den werkman,
niet doorhooge invoerrechten, maar door
zooveel .mogelijk landsproducten te ge
bruiken
onderzoek van nieuwe bedrijven
die hier te lande levensvatbaar zijn en
het steunen dier bedrijven/;
De' Parijsché correspondent van! de Tu
mes geeft van czóar Alèxander III de
voié^dé'^ailaktëi^schete
De'èzdar aller Russen is noch ëen sol-
"déat; hoch zeeman,, noch een dipïo*
maat. Ik meen dat hij is wat mén' hier
noèmt bourgeois: ,Hij heeft een
keer van leesten hij verafschuwt cérè*
hiönieri hij houdt niet van revué's over
léger vloot. Hij vergoodt zijne familie
en is tevreden met haar. Hij behoort
niet tot de Russen, die een half wilde,
hall Macchiavelli zijnhij is eerder éèia
eenvoudig monjik, hij heeft de waarheid
lief9t spreekt haaf. Wanneei hij ver*
plióht is een revue bij te wonen, ver
trekt hij zoo spoedig mogelijk is blij-
de] als hij van zijn paard kan afstappen
waiit van paardrijden houdt hij evenmin.
Te Kopenhagen gaat hij het liefst in een
korte jas meteen kléinen hoed uit, zich
onder de voetgangers bewegend, die dóen
of zij hem niét]kennén, ot in een huur*
rijtuig. Het best amuseert hij zich als
'hij met zijn geheele familie op ouder-
wetsche manier in een omnibus door hét
"landrijdt.
Rusland is een rijk, waar men niét
kan voorspellen' hoé de politiek over een
half jaar zal zijn. In de politiek, even
als in het andere, heeft czaar zeer
'eenvoudige idééën. Hijheeft nóóit vijf
minuten achter elkander gesproken. Een
Franschmanf in wien Alexander III ver*
vroolijk en goedhartig als in den tijd,
toen zij liefdevol en beschermend over hét
kleine meisje -waakten.
Magdalena toonde voor Richards kun
st enaarsst re ven levendige deelneming
van vroeger, zijn roem was de hare.
Maar kalmer was het aandeel dat zij nam
aan zijn verder leven. Ook van Theresa
wilde zij weten, zonder jaloezie hoorde zij
den lof 'navet schoonheid, de hartelijke
betrekking, waarin Richard tot baar stond,
zonder dat eer spoor van bezorgdheid ot
ijverzucht zich mengde in dp opmerkingen
die zij tusschenbeide maakte.
Constantijn beschouwde haar niet zon
der eenige verwondering, hij had zicli hare
gevoelens anders gedacht. Hij was een
scherp beoordeelaaropgegroeid op den
gladden, glibberigen bodem der groote
wereld, in eene moeilijke betrekking, wel*
ke eene buitengewone mate takt en zelf
beheersching vorderde, moest hij vroeg
zichzelveii steunen en had voorzichtig de
klippen verkend en vermeden, waarop zij
ne geestelijke vrijheid en onathaukelijk-
beid schipbreuk had lamoen lijden.
Hij kende ze goed, de verblindende be>
kourlijkheid van den rjjkdom, de yoordee
len van eene hooge betrekking en van
een ouden naant, hij wist ook, welk een
groote menigte aanspraken van alle soort
daardoor* gemaakt werden. En hij ver
heelde het zichzelven niet, dat voor een
jong en onervaren gemoed deze reeds ge-
effende paden tot zulk een vroolijk be-j
staan bijna gelijkbeteekenend zijn met'hetj
doel, met hét geluk zelve Zoo. zag zijp!
scherpe blik reeds na korten tijd, welk]
een diépen indruk de schitterende omge-t
ving op Magdalena maakte; hoezeer het.
verlangen naar een eigen, gerechtigd aan
deel in dit aangename léven/ haar verval-
de en hoe weinig de bescheiden burger
lijke kring, waarvoor zij bestemd was,]
haar nog vergenoegen zou. Hij zag de]
zwakheid bijna de eenige van dit zoo
aanvallige wezen die zoo zichtbaar'
was en deze ontdekking maakte hem be-
zorgd voor Richards toekomstig geluk
Hij wijdde zich ernstig en ijverig aan;
het jonge meisjeen zocht vr ijmoedig/haar
gezelschap, aan hare neigingen eenen
weldadigen tegenhanger te geven, om de
dingen, die zij zoozeer overschatte, haar
in het juiste licht te doen zien en op ha
re juiste waarde leereri schatten, U/j
Maar de in] hetoog loopende wijze,
waarop' hij werk van haar, maakte, bleef
niet onopgemerkt, evenmin dat zij -hem
niet ontweek.Men meende dat hiervoor
een andere, licht verklaarbare grónd be
stond eri de oppëijachtmeester was een
der eersten, om de gefluisterde vérmoe;
dens, dat er sprake was van eerie/yvedër
keerige ernstige liefde, te o'n^ers'téuneji]
Waarom ook-niet,-? Die vertlihding; zou,
wat den stand aanging, eënè 'yolkómen
passende geweest .zijü.1 Hoezeer meii er
zich. .ooK aan.gewend had, ..Constantijn te
beschouwen e«s. .een lid van bet gezel
schap, zoo Bèst'oüd' tóch vöor hem bg de
keuze eener levensgezellin geen enkele
dwang, maar hij was een van de géluk
kigen, die vrij kon kiezen. Want ook zg
ne financieele middelen lieten dit toé zgn
vader was iemand, die zëer welgesfëid
was, iemand, die zijn eenigen zoon onaf
hankelijkheid en vrijheid genoeg liet om
lichte ellende ver van hem af te houden.
Of ook Herbert zich liet misleiden, was
nog niet duidelijk in alleu gevalle was
de toenadering der beide jongelieden hem
onaangenaam. In zijne uiterlijke betrek
king tot Magdalena was geen verandering
gekomen, wellicht had hij den band, waar
mede hg haar onzichtbaar omstrengeld
hield,,nog iets vaster toegetrokken, masir
het was op verre na niet zoo vast;' dat
Constantijns invloed heui nog niet onge-
legen!;Zou gekomen zijnNiet, dat deze
het geheime spel had doorzien alleen
een instinctmatig gevoel riep zijnen steun
en zijne waakzaamheid in het leven. Hg
was. te goed oj> de hoogte met Herberts
neigingen en zwakheden, om niet den
wenèch in zich te voelen opkomen, om
Ret kjnderiyicë hart van het jonge, meisje
te. beiipeden voor bittere misleidingen en
het reiri en ongedeerd te behouden vopt
hem, die haar vertrouwde en wiens kost]
baarste schat zij was. Zoo, verhief zich
tusschen de beide vrienden een lichte
NAAR HET IIOOGDUITSCH VAN
OOTiO eAehijivd
door
Hoe vlijtig Richard ook geschreven
had, zijne brieven aan de geliefde spraken
meer van zgn zieleleven, dan van zijn le
ven in de wereld, dat slechts in grove
trekken geteekend was. Hij sprak over
zgne scheppingen, maar over de sehitte-
rènde gevolgen ging hij heen en over
zijne opoffering voor Theresa had hij in
'fc geheel niet gesproken. Dat alles deed de
jonge dokter voor hem. Welsprekender
en uitvoeriger, dan Richard ooit zou heb
ben kunnen doen; hij stelde hem nog le
vendiger aan Magdalena voor, dan het
•portret, dat hij van haar had medege
bracht.
Want eenige veranderingen hadden de
jaren gbbracht in Richards gelaat, dat zoo
schoon was, zoo vol uitdrukking een
trek/van vasten; fleren wil had1 zich ge
voegd bij de ideale uitdrukking wat het
verloren had aan jeugdige dweperij, dat
bad het gewonnen aan trotsehe kracht en
alleen de trouwe, eerlijke bogen blikten