'aio. 703.
Zaterdag 29- April |8«3
Nieuws- en Advertentieblad
or Zewsch,- lade
DIELEMAN,
Bene politieke rede.
X'V,v..' ot)
E1|IJILtETON.
AXEL.
ii.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vr(jdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per Maarnoen
50 cent; franco per post 60 cent;
voor BelgiS 80 cent.
AfzÖnderl. nutnra. ct.
DRUKKER UITGEVER
Ad vertenfciè'n van tot regels 25 oenfc:
voor eiken regel meer cent.Grqote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en VrUdagnamWdttg TWEE uren.
Het ontwerp kieswet is niet met al
geheel© instemming ontvangen. Aan de
eene zijde is men met de uitbreiding niet
tevreden, alsuiet ver genoeg gaandeaan
de,iandere zijde vindt men, dat het te
veri gaat en noemt men het zelfs een
rmnp.voor het land.
Zij, die oordeelen, dat de uitbreiding
ni^t ver genoeg gaat vormen eene kle^e
zond verstand. Bij de periodieke ver
kiezingen in Den Haag kan men het op
merken als de stembus geopend is, hóe
honderden belangstellenden, tot de nlet-
kiezers behoorende, naar de Parkstraat
stroomen om den uitslag le vernemen.
Het volk al heeft het geen stembiljet in
te vullen doet toch een keuze in het
hoofd en is vol belangstelling om te we
ten of de man hunner keuze tot de go
kozenen behoort. Merk vérder op, hóe
al die uitgestotene» in hunnen eigen
minderheid.' Trouwens het algemeen kring zeer goed hunne belangen weten
stemrecht; mag niet, worden kjgevoerd te behartigen; hoe zij den predikant we
volgens, de grond wek daar deze eiscbeu ten te kiezen, die bun het meest be-
van geschiktheid stelt. Zoo zou dan.een koortden advocaat, die hunue belangen"
'grondwetsherziening moeten vooratgaan zal bepleiten. Zouden zjj bet dan ook
en we hielden, nog een vijf- oi. tiental niet weten, wien zy op politiek gebied
jaren ons: zelfde kiesrecht. Zij, wien de
uitbreiding, te ver gaat,, z\jn, een.vrij groo-
ter. aantal. Met tal van klachten, met
een Chineescuen muur van bezwaren,
zegt BfptbQuack;, komen zij aan. Het
grootste bezwaar, bij allen is wel, dat er
een groot aantal dpmmen ongeschik-
ten in„ het corps zullen, worden opgeno-
hebben te kiezen Van het kiesrecht
gaat, zooals Gladstone zei, opvoedende
kracht uit. Het is waar, zoo zei ook
die Engelschmau, er zullen vele kiezers
komen, die akelig dom zijn. maar velen
zullen door hun kiesrecht heel anders
worden". Het besef van verantwoorde
lijkheid, waardigheid, kracht, de belang
Trarrrrrrn
ei over ons yoikgebracht worden doop
omkooping, pressie epz, onder ,het VQJ&
dat zooals Versluis het, \ve|;, wat,
vreemd uitdrukte zichve^meafmii-
digt als konijnenWat omkooping en
pressie betreft, wordt gewoonlijk op A-t
merika gewezen, In New-York is oijn*
kcoping aan de orde van dep dag. Maar
men moet het niet overdrijven. De, pu
blieke opinie mpakt dergelijke zaken bij
na onmogelijk. Zeer juist dit gebjekjep
bij de presidentsverkiezing, waarbij Hju>
rison en Cleveland over elkaar stppdeh.
Harrisson was candit groote
bankiers, der ambtenaren met Ijóqge sa-,
larissen, de** geldmannen. 'Cïóye!an^(in]
het geheel geen millionair, maar een'man
die vijf jaren als president had gere- lukkige menschen.
d^p, De minderheid der kiezers is ge»
;gped; toph ,is npg, in, het geheel nieti
daarvap gebleken, Ja, Dr. Kuyper zegt-
;zelts, bh het nagaan zijner kiezers tot
de conclusie te komendat er van de
[20 geep tot de raeergegoeden behoch
;ren ep toch wprden aan die zijde graven
iep baronnen gekozen. Waar is ook, dat
|da#r mepr organisatie wordt opg\ merkt
en do. pprs ra,eer in, hun dienst is. In
poplanft zijn ei duizenden; en tiend ui-
jepdep, die ietsr maar weinig, bezitten.
Dit blykt daaruit, dat do spaarbank 500
duizend boekjes uitgaf, terwijl dit getal
bj) particuliere spaarbanken nog grooter
is.Onder deze weinig bezittenden vindt
men over het algemeen de meest ge-
mep. Het is, waar, nu zijn 'lo laagste stelling zal worden gewekt. Het volk
klpssen als van zelve niet zoo hoog ont zal zijn kiesrecht niet gebruiken. Voor
wikkeld als de boogere, maar zijn ze 1841 tuiste het de gewone burgerlijke
niet.genoeg; ontvyikketo Qf moet men vrijheid, als vrijheid van godsdienst,
om kiezer te zijn flink op dp, hoogte zijn onderwijs, vergadering enz. Thorbecke
der .staathuishoudkunde Maar als dat is de vader van dat alles. En maakt het
het geval ;was, danmoest bet kiezers volk zulk een groot misbruik daar van?
corps niet uitgebreid, maar daarentegen Ook de groote staatsman Maccauly noemt
verkleind worden. Thorbecke zeide eens: bet niet gevaailijk. Wij kunnen niet
„Gpld, maakt geen kiezersrijpheid'' en wachten tot allen wijs gewonden zijn,
mëj. pene wijziging kunnen we zeggen: want dan konden wij wachten tot in
eeuwigheid. Evengoed kon men dan
niemand ooit te water laten gaan vóór
hij zwemmen heeft geloefd. De tegen
standers klagen„Wat rampen zullen
„CenspS;maakt gëen kiezersrijpheid. Ook
de census is geen maatstaf om de ont
wikkeling af. te meten. Bovendien, het
ontbreekt, de lagere klassen niet aan ge
geerd en wel op zulk eene wijze, dat
zelfs zijne tegenstanders moesten vor
klaren, dat hij was de rechte man op de
rechte plaats Het was Cleveland, die
met overgroote meerderheid werd geko
zen. Ook roeren de tegenstanders van
uitbreiding de Panama-schandalen aap
Maar spreker vraagt»Zijn die voorge
vallen onder de klassen, die men nui bier
bet kiesrecht geven wil of juist onder
diei welke dat hier reeds lang bezitten?"
Neen, mén zou kunnen beweren, dat ze
iuist door bedoelde klassen aan het llchV
gekomen zijn. In Rusland bijv. waren
dergelykó schandalen stillekens bedekt
gebleven. Bij het couloirstelsel 'zal om
kooping ook inir.der voorkomen, daar géén
omkooper zeker zal zijn van wat de kie
zer, voor zijn lessenaar gezeten, doet.
Dat de vertegenwoordigers der hoogere
klassen van hunne zetels zullen verdre
venworden is eene ijdele vrees. Dit
hebben de werklieden nog nergeiis
eenigszins de uitdrukking van blij geluk,
die verspreid lag op hare bekoorlijke trek
ken.
Neen signora, ik kon dat niet weten.
Ik heb Rome verlaten, toen gij nog ziek
waart en vandaar geen bericht gekregen.
Hij stond verbaasd, maar herkende haar En ook nooit meer aan mij gedaebt
dadeljjk. Hg stond op en wenkte leven- vroeg zij verwijtend,
dig mét de hand, nam de rozép aan, die! Integendeel signoia, sedert ik de ze
de gondelier met zijn roeispaan had opge kerheid had, dat gij buiten gevaar waart
visent gaf bevel, om te keeren en aan bob ik dikwijls en met oprechte deelne
te leggen. ming aan gedacht daaraan raoogt gij
Had zij het gezien of gedacht, dat hij niet twijfelen,
het zou doen, maari zg stónde reeds hem In plaats van te antwoorden, stampte
opwachtend aan de stoep, bevend, wee zij toornig met den kleinen voet. Waar-
nend en lachend tegeljjk en strekte hare om noemt ge mij altijd signora,waarom
beide handen naar hem uit. zeidet gii niet als voorheen:
Ik wist het, ik wist het, het kon niet SatanellaHet is geen mooie naam, maar
anders, sigpor. Ricardo, gij moest komen, hij klinkt mij ten minste vertrouwelijk
betuigde zg ademloos. uit uwen mond en gij moogt niet moed
Hjj was niet zoo aangedaan en sidder- willig de vreugde van het wederzien ver-
de niet als zij, hij liet zich vroolijk lachend bitteren door uwe afgetrokkenheid!
door haar voorttrekken en was bezonnen In bare oogen fonkelden tranen van
genoeg den gondelier te bevelen op toorn en hij hernam lachend: Satanella
héria te wachten. Eerst toen zij boven
kwamen in het groote koele halfdonkere
vertrek, vatte hij hare handen met een
yarmen wederdruk en trok haar dichter
bij de geopende deur.
Hoe goed ziet gg er uit hoe wei-
mijne aderen vloeit, ben ik dat geworden.
Er volgde eene kleine pauze en toen
zeide zg vol diepe innigheid Ik heb
nog niet bedankt, signor Ricardo, ofschoon
ik alles weet alles! Toen ik weder
tot mijn bewustzijn kwam, herkende ik
onder allen, die aan mijn béd stonden, bet
eerst Ik gevoelde, zonder duidelgk te
kunnen zien, hóe goedig en vriendelijk gij
op mij staardet en ik geloof, dat dit mij
in het leven hield. Terwijl gg -nog in
huis waart, vernam ik van mijne oude
Marietta, wat gij hadt gedaan, maar ik
kon daarvoor niet danken in tegenwoor
digheid der anderen, eri als ik dat nu eens
nooit had kunnen doen. Maar nu, ging
zij voort, hem hare beide handen toeste
kend, nu dank ik van ganscher harte
en zoo gaarne ben ik mijn leven
verschuldigd!
Hij knikte haar goedhartig en vertrou
welijk toe als een kind en kuste hartelijk
de kleine hand die in de zijne lag.
Die schuld is niet zoo groot, miju klei
ne Satanella welke waarde hebben eeni-
ge poüden bloed voor een krachtig man
Een hooge waarde, zeide zg. Dat erkent
ja, ja, de naam past nog zooals ik be
merk.
Hij zag haar daarbij openhartig met
goedige plagerij aan, mijne kleine goede niet alleen papa dagelijks vol warmen
Satanella, vertel mij nu ook hoe gij hier
komt en of gij nu recht gezond en
varend, zeide hij verheugd en hoe komt verstandig geworden zijt.
gij toch hier? Een gloeiende blos kleurde hare bruin
"Wist gij niet dat wij in Venetië zijn, getinte doorschijnende wangen. Dank zij
vroeg zij eii de ontgoocheling verduisterde liet koele en bedaarde bloed, dat uu in
dank, dat zegt niet alleen oom Tommaso
dat betuigt zelfs dokter Wangen, die dit
offer van voor mij aannam.
Toen hij lachte, werd zij weder ver
drietig. Ik wil mij den trots niet laten
ontnemen, dat ik duur gekocht beu, sig-
Men dopke niet, dat het eene veran
ten goede zal tengevolge hebben,
wanneer patroon en werfman te zamen
naar de stembus zullen gaan Al den
ken onze werklieden ook niet zoo diep.
al zijn ze niet zcjo bijzonder knap, ze
hebben ook huqne belangen. Prof. Buys
zegt»Er valt niet aan te twijfelen, dat
de belangen des volks minder verwaar
loosd, die der werklieden beter behartigd
gullen worden, ais die werklieden zelf;
èen, woordje kunnen meespreken. Ja,
wat de verbetering der laatste jaren be-
treft, dit alies, zou niet gebeurd zijn als
de werkmansstand niet aan de deur had
staan kloppen, om kiesrecht", In stede
van gevaar te zjen voor revolutie beden-
ke men, dat stemrecht eerder eene vei
ligheidsklep zijn zal. De tegenstanders
hebben gee vertrouwen in het .Neder-
hndsche voik. In tijden van gevaar, als
vrees bestaat voor het behoud van^
het vaderland is de hoop juist op dafc
volk gericht. Het vaderland gaat fc&.
gronde, als er clan geen vertrouwen op
dat volk is, maar zou men er dan ook
hor Ricardodat eeu onverbreekbre band
ons verbindt, nu uw bloed in ragne ade
ren vloeit.
Men kao daar toch niets van merken
plaagde hij, Duitsch bloëd is bedaard, be-
raden, niet geneigd tot toom.
Gij moogt het wegcijferen met uwen
$pot, hernam zg en hare stem werd plech
tig, maar eeris zult gij het gelooven. Se
dert gij mg uw harteblóed gegeven hebt,
zijn wij onafscheidelijk verbonden. Geen
noodlot en geen afstand kan ons'scheiden
zelfs niet de dood. Steeds steeds op.
niéuw voért die geheimzinnige band ons
bij elkander, over land eri' zee, zelfs te^n
onzen wil.
B|j fronst© een weinig het voorhoofd
om zijn mónd vertoonde zicheen trct>
^che af keurende trek.Gij zijt een kind,
Theresa, en gg zult het blijveg, zoolang
gii met welgevallen luistert haar de ba
kersprookjes uwer Marietta. Wat heeft
een heèlmiddel te maken met de neigince
van het hart
Zijn wij beiden dan niet hier, vroeg zg
pp hare beurt, zoover van de plaats waar
wij scheidden, zonder doel, zonder afspraak?
Hij trok de schouders op, onmisken
baar was een lichte wanklank geslopen,
in zijné vroojijke stemming,
(WorUt vervolgd.)
tt
'JJ
