Binnenland.
(jiemciigd Nieuws.
Landbouw.
een lichte koude kan voor den H. vader
doodeiijke gevolgen hebben.
Lichamelijke gebreken heeft Leo XIII
geen enkele.
Zijn geest is van een buitengewone
hefderheid- Alleen het geheugen begint
een weinig te vei zwakken, doch alleen
wat de naastbijliggende zaken betreft.
Eiken Zondag brengen de beide genees
heeren Ceccarelli en Lapponi een bezoek
aan den Paus, er wordt dan over alle
dingen, Rome betreffende, gesproken.
Dr Ceccarelli kent tal van menscben uit
de Romeinscbe wereld en amuseert den
paus met zijn verhalen,
Volgens de verklaring var, den genees-
heer heeft bij Leo XIII, sedert deze Pius
IX opvolgde, nog maar eens den pols
De berichtgever van den Temps ver
klaart ton slotte dat de gezondheidstoe
stand van Leo XIII zoo bevredigend is
als men het kan verlangen bij een grijs
aard van 88 jaar. die onder een teer en
tenger uiterlijk een geheel gezond gestel
verbergt. Zonder toeval kan de paus nog
jaren, dank zij zijn levenswijze en de
door zijn omgeving genomen voorzorgen,
leven.
In zijn antwoord op het voorloopig ver
slag der Tweede kamer over zijne
begrooting zegt de minister van water
staat o. a.
Het aannemen van een beter stelsel
van boordvoorziening voor
het kanaal Terneuzen is ge-
wenscht.
Eene doelmatige boordvoorziening is
te verkrijgen door eene verankerde steek
beschoeiing, waarboven steenglooiing.
Daar deze voorziening ongeveer ƒ15
per strekkende meter vordert er, over
eene lengte van ongeveer 20 kilometer
zal zijn aan te brengen, is het totaal
der kosten op 800.000 te ramen.
Verruiming van de doorvaartwijdte
(wel te verstaan het bruikbaar ma
ken van de tweede opening der draai
bruggen voor de scheepvaart) in het
kanaal door Z u i d-Beve1 and
zal niet alleen strekken in het belang
van Antwerpen, maar vooral ook in dat
der binnenlandsche scheepvaart.
De noodige werken zijn verruiming
van het kanaalprofiel onder de tweede
opening der draaibruggen en, in verband
hiermede, versterken of vernieuwen van
een landhoofd.
De kosten voor de drie bruggen zullen
75000 bedragen.
De minister verklaarde zich tegenover
de maatschappij de Schelde bereid mede
te werken tot het tot stand komen van
eene overeenkomst, waarbij, voorwaarde
lijk en onder nadere bekrachtiging van
de wet de Marinesluis te Vlissin-
gen aan haar in erfpacht zou worden
gegeven met dien verstande, dat de Staat
het recht zal hebben, de eripacht te doen
eindigen binnen een te bepalen tijd, na
dat door hem veiklaard zal zijn, dat het
scheepvaart belang de terugneming van
de sluis vordert. Hierop is nog geen
antwoord van de maatschappij ontvan
gen.
In afwachting van dat antwoord heeft
de minister gemeend, de vernieuwing
van ebdeuren in de sluis voor het oogen-
blik nog te kunnen aanhouden.
De klachten inzake den petroleumhan
del vinden hoofdzakelijk hun grond in
niet voldoende bemanning van de tank
schepen, die de sluis te V e e r e pas-
seeren. Vandaar dat een nader inge
steld onderzoek de zaak niet zoo urgent
deed achten, om daarvoor eene supple
toire begrooting in te dienen.
Teneinde evenwel aan de geopperde
bezwaren zooveel mogelijk tegemoet te
komen, is bij de begrooting voor 1898
op het maken van dukdalven gerekend.
Weg n aar en over den SI aak
dam. De gemeenten Sint Philipsland
en Nieuw-Vosmeer moeten zich verbin
den tot het behoorlijk onderhoud van
den weg, ieder op haar gebied. Kwa
men zij deze verplichting niet na, dan
zou het de taak van het gewestelijk be
stuur zijn, om door toepassing van de
bij de wet voorgeschreven maatregelen,
het onderhoud te verzekeren. Vrees
voor verlaging van de kruinshoogte van
den dam behoeft niet te bestaan, omdat
de weg niet op den kruin, maar op den
acht meter breeden noordelijken berm
van den dam zal worden gelegd.
De te maken weg zal te Nieuw-Vos-
meer aansluiten aan de bestaande kunst
wegen naar Steenbergen en naar Ber
gen op Zoom, en dus met het wegen
net in het westelijk deel van Noord-
Brabant verbonden zijn
Nog meerdere beperking van den Zon
dagsdienst der posterijen schijnt niet ge
rechtvaardigd in beginsel is reeds de
Zondagsiust voor elk ambtenaar aange
nomen, hetzij door een geheel vrijen
Zondag toe te staan om de 2 of 3 we
ken of een gedeeltelijk vrijen Zondag met
indienststelling van hulppersoneel.
Vrijdag waren een aantal werke-
loozen uit Schoterland naar den burge
meester te Heerenveen getrokken en had
deze gezegd de grondeigenaars te zullen
vragen werk te verschaffen.
Maandag kwamen de werkeloozen weer
te Heerenveen bijeen nu in giooter ge
tal en uit meer plaatsen der uitgestrekte
gemeente. Ze zonden een bode naar
Gorredijk om Dr. Vitus Bruinsma te
vragen bij hen te komen om hun een
woordje toe te spreken.
Deze kwam. toen alleü, ongeveer 170
in getalin het volksgebouw Aurora
vereenigd waren. Hij zeide hun verheugd
te zijn, dat de armen niet meer zooals
vroeger, ieder voor zich met hun honge
rige magen in hun koude hut bleven,
doch begrepen, dat al de welgestelden
op indrukwekkende wijze van het be
staan van zou groote ellende moesten
overtuigd worden. Daarom keurde bij
het goed dat men zich gezamenlijk naai
den burgemeester begaf om hem op de
hoogte te brengen van aen toestand en
hiertoe door de straten van het fraaie
Heerenveen trok. Zoo wordt een krach
tige indruk gegeven aan degene, die den
toestand kennen moeten en niet naar de
armoedige dorpjes reizen om de ellende
te aanschouwen.
Al vinden de burgemeester en de an
dere invloedrijke mannen dit lastig, het
zal hun „lastig" moeten gemaakt wor
den, opdat zij alles doen wat kan, om
verbetering aan te brengen en opdat zij
op hunne beurt het Gedeputeerden in
Leeuwarden en eindelijk de hooge re
geering in den Haag „lastig" maken,
eerst dan kan er hulp komen. Spreker
drong echter sterk aan op eendrachtig,
maar ernstig en waardig optreden. Één
enkel man onder u zoo viep hij uit
die in deze dagen een bori ei gebruikt,
kan het optreden van de politie uitlok
ken en daardoor velen uwer ongelukkig
maken. Thans vooral moet ieder van u
beseffen, dat hij door wangedrang niot
alleen zijn eigen ellende maar ook die
van u allen kan vergrooten.
Hierop kwam bericht van het lid van
den Raad van Schoterland, L. S. ten Cate,
den eenigen vertegenwoordiger van de
Volkspartij in dien Raad, die zich naar
den burgemeester had begeven, dat deze
een deputatie uit de werkeloozen op het
gemeentehuis kon ontvangen. Een 4tal
der mannen, uit de dorpen St. Johannisga,
Oudehorne, 't Meer en Rottum, werden
daarvoor aangewezen, en met dezen voor
op trok daarna de treurige stoet, waar
onder zich ook enkele vrouwen bevon
den, naar hel aan het andere einde vau
Heerenveen gelegen gemeentehuis. Daar
werd het viertal bij den burgemeester,
den heer J. P. Engelman, toegelaten, bij
wien zich ook bevond de president van
het Armbestuur. Mr. H. Binn9rts. Tij
dens het onderhoud, dat bijna een uur
duurde, wachtten al de anderen buiten
in de natte sneeuw.
Toen men daarna in Aurora terugge
komen was. deelden de vier afgevaar
digden in hoofdzaak het volgende mede.
Zij hadden gewezen op het groote gebrek
aan werk hunne vieeselijke armoede en
de uiterst geringe bedeeling, die van de
armvoogden te verkrijgen waszij vroe
gen dat de burgemeester den gemeente-
iaad zou voorstellen, weik te verschaffen,
bij de landeigenaren op werk zou aan
dringen en aan de regeering in den Haag
hun toestand zou bekend maken. Voor
het oogenblik verzochten zij, dat ten
minste door eenige bedeeling in den erg-
sten nood zou worden voorzien. De
burgemeester zeide dat zij maar een
aan den gemeenteraad moesten inzen
den dat hij de landeigenaren reeds per
advertentie had verzocht, werk te laten
verrichten en meer daarvoor niet kon
doen dat hij de regeering in de i Haag
er niet mee kon lastig vallen, daar hij
dan buiten zijn bevoegdheid zou gaan en
dat, wat het vierde punt betrof, de arm
voogden in de dorpen gerechtigd waren,
voor twee dagen in den ergste n nood
te voorzien dit laatste werd ook uit
drukkelijk dopr mr Binnerts bevestigd.
Hierop werden door de vei gaderden
de volgende besluiten genomen. Ten
eerste zou er een adres aan den Gemeen
teraad worden gericht, waarin om werk
gevraagd werd. Een drietal wegen in
de gemeente werden daarbij aangewezen,
die, geheel verwaarloosd waren, en, voor
al voor de schoolkinderen, bijna onbegaan
baar. Dit adres werd staande de verga
dering op zegel geschreven en door eeni
gen der aanwezigen geteekend. Ten
tweede nam dr. Vitus Bruinsma op zich,
een adres aan het polderbestuur van den
St. Johannisga'ster Veenpolder te richten,
om te verzoeken eenige door de werke
loozen zelf aangewezen hoognoodige ver
beteringen in sommige vaarten en wij
ken nu te laten aanbrengen Ten derde
zouden de mannen zich onmiddelijk in
hunne dorpen naar de aimvoogden be
geven, om ten minste voor een paai- da
gen ondersteuning te verkrijgen, en ten
vierde werd besloten, Zaterdag aanstaan
de weer bijeen te komen, om opnieuw
gezamenlijk den ongeiukkigen toestand
te bespreken. Nadat de heer Bruinsma
de verzamelde mannen nog eens bemoe
digend had toegesproken, gingen zij vol
komen ordelijk en rustig uiteen.
(Amst. D. v. N.)
De Tweede Kamer is aan hoofd
stuk V der begrooting bezig Hoofd
stuk V is binnenlandsche zaken.
Heden zijn eenige kleinere wetsont
werpen aan de orde, waai onder dat be
treffende de vrije- en ordeoefeningen voor
de gymnastiek. Denkelijk zullen de ge
meenten tot 1897 vrijstelling krijgen.
Zaterdag en Maandag wordt ook verga
dering gehouden, dit is anders sedert ee
nigen tijd het geval niet.
- Zondag jl. is te 's Hertogenbosch,
onder eere voorzitterschap vau den heer
Brouwers, kanunnik en plebaan, en on
der toezicht eener commissie, bestaande
uit de heeren Prinsen, Nielen. Der Kin -
deren en Van Erp, succ. kapelaans der
kerken van St. Jacob, St. Jan, St. Ca-
tharina en St. Pieter, een Roomsch Ka
tholiek Werkliedenbond opgerichtin
welks statuten o. a. de volgende bepa
lingen voorkwamen
Het doel van den R. K. Werklieden-
bond ishandhaving van de katholieke
beginselen onder de werklieden en be
strijding van bet socialisme.
Van het lidmaatschap worden verval
len verklaard zonder hooger beroep en
zonder eenige aanspraak op de kas
Zij, die zich aansluiten bij socialisti
sche vereenigingen zich abonneeren op
socialistische bladen en geschriften so
cialistische denkbeefden verspreiden en
zij die een openbaar ergerlijk leven lei
den.
De Commissie van Toezicht heeft zich
thans per circulaire tot de gegoede in
woners van den Bosch gewend, hen aan
manende öf donateur öt eerelid van den
Bond te worden.
Het is te verwachten dat deze V6r-
eeniging groote afbreuk za} doen aan
het welslagen van het nog zeer onlangs op
gerichte Algemeen Nnordbrabantsch Werk
liedenfonds.
van Gedeputeeide staten van Zeeland,
waarbij het aandeel der gemeenten in
de lichting voor de nationale militie van
het jaar 1893 bepaald is.
Het bedraagt voor Aardenburg 7, Axel
9, Biervliet 6, Boschkappelle 8, Breskens
5, Cadzand 2, Clinge 9, Graauw 4, Groe
de 7, Hoek 8, Hontenisse 14, Hoofdplaat
3, Hulst 8, Koewacht 9, Oostburg 5,
Ossenisse 2, Philippine 3, Sas van Gent
en Overslag 3, Scho<«ndijke 6, Sluis 5,
St, Jansteen 8, Stoppeldijk 4, St. Kruis
2, Terneuzen 14, Waterlandkerkje 2,'
Westdorpe 6, IJzendijke 10, Zaamslag
6, Zuiddorpe 3, Zuidzande 3.
Philippine. De mosselhandel te Phi
lippine heeft dit jaar lang niet die vlucht
genomen, zooals hij dat in andere jaren
placht te doen.
De minder goede kwaliteit gevoegd bij
de weinige vraag uit Belgie meest ten
gevolge van den aldaar heerschenden
ongunstigen toestand der cholera zijn
daarvan wel de voornaamste oorzaken.
Dat onze visschers evenwel alles in
het werk stellen om den handel noguft
te breiden behoeft nauwelijks vermel
ding.
Om ten allen tijde aan de bestellingen
te kunnen voldoen heeft een onderne
mend visscher, de heer Wijne-Foeljager
een put laten aanleggen zooals die hier
toe alleen bij de oestercultuur werden
aangetroffen. Die put is nl. als een
klom poldertje door een dijk omringd
en tevens door eb- en vloeddeuren en
eene sluis van het buitenwater geschei
den. Naar de ondernemer ons meedeel
de kostte .het werk eene vrij aanzienlijke
som, doch levert tot hiertoe na een ge
bruik van ruim een half jaar goede ren
ten op.
De mossels worden er zeer zuiver in
Zij worden meest naar Brussel gezonden
waar zij in den handel gebracht worden
als »moules séparees.
Philippine. De heer A. Foeljager ge
boren alhier, thans onderwijzer te Am
sterdam, is als zoodanig benoemd te
Lamswaarde en te Clinge.
Naar wij vernemen zal genoemde heer
laatstgenoemde betrekking aannemen.
Op het Eiland (Waterlandkerkje)
is in twee stallen de lendentyphus uitge
broken. In de eene stal heeft zij 9 en
in de andere 6 paarden tot hare slacht
offers gemaakt.
Met de nachtploegon is door de ge
meentereiniging te Amsterdam zonder
versterking gewoon doorgewerkt.
Woensdagmorgen werden nog 25 losse
menschen aangenomen des middags om
12 uur hadden alle stadsgedeelten een
beurt gehad.
Het sneeuwruimen is geheel afgeloo
pen.
In de provincie Antwerpen wordt
met 1 Januari a. s. eene belasting
van 10 francs ingevoerd op elk rijwiel,
door personen van ten volle tien jaar
en daarboven op de openbare wegen ge
bruikt. Ouders, voogden, patroons enz.
zijn deswege aansprakelijk voor min
derjarigen, dienstboden en beambten.
AXEL, (leu 16 December IS'Jjé.
Prov. biasI no. 138 bevat een besluit
Door de heeren A. Reinierse Wz. en
A. de Wolf Jz te Middelburg is, nadat
in de maand November door hen eeno
proef was genomen met het verzenden
van versche melk naar Londen, sedert
1 December een definitieve dagelijksche
melkverzending van Zeeland uit naar
Engeland georganiseerd.
De ondernemers maken daarvoor ge
öruik van de mailbooten der maatschappij j
Zeeland te Vlissingen en benuttigen zoo
wel de middag- als avondbooten.
De melk wordt hoofdzakelijk gele vei d
door landbouwers te Nieuwland, Middel
burg, Abeele, Souburg en Vlissingen aan
gene zijde van 't kanaal en door de on
dernemers op het doip Nieuw- en St.
Joosland en verder langs den weg naar
