.1 tJ InOJIIlJ
No. 659.
Woensdag 16 November 1892.
8'' «iaar|>'.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee u wsch - V I a a n d e re 11.
F. DIELEMAN,
Uit de Pers.
FEUILLETON.
HET PORTRET.
101 !!V\
iT.
Hit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
De Kieswetten. Zooals reeds is mee
gedeeld heeft de Tijd een serie artikelen
aan de kieswetten gewijd, en daarin de
opmerking gemaakt, dat het a.-r. pro
gram geheel andere eischen stelt, dan
du door de Standaardbi] de bespreking
der wetten worden op den voorgrond
gesteldKortelijk wordt deze op
merking door de Stand, beantwoord.
Het blad verheugt zich er over, dat de
Tijd thans ook voor huismanskiesrecht
schijnt te zijn. Op de uiting van de Tijd
dat het maar scnijnbaar anti revolutio
nair is als men wel het huisgezin en
niet andere evenzeer organische groepen
van de maatschappij bij de kiesbevoegd
heid in aanmerking neemt, antwoordt
De Standaard met de vraag, of zij niet
reeds in 1878 voor eene vertegenwoor
diging van die groepen gepleit heelt.
De Standaard heeft bovendien in haar
verschillende artikelen ter toelichting en
verdediging van haar raad, om thans den
minister Tak te steunen, herhaaldelijk
er op gewezen, dat men tijdens de Grond
wetsherziening van 1887 van anti revo
lutionaire zijde de gelegenheid om in de
Grondwet dat beginsel van organische
vertegenwoordiging te doen opnemen,
heeft laten voorbijgaan en dat er nu niet
anders overschiet, dan de kiesrechtuit
breiding, £die deze liberale Regeering aan
biedt, aan te nemen. "Wel moet I>e Stan
daard erkennen, dat die kiesrechtuitbrei
ding, van een anti-revolutionair stand
punt beschouwd, principieel op verkeer
den grondslag rust, maar feitelijk zal die
uitleiding volgens De Standaardtoch
ongeveer geven wat ook het huismans-
12.
NOVELLE VAN
O TTO G R I N D
Ik heb het aan haar gezien, ze heeft
vuur gevat! Broer hij sprong op en
en omhelsde den dokter.
Reinwald had moeite zich vrij te maken
Wees zoo goed en kom tot uzelven, Paul!
Wat babbelt ge uzelven en mij voor
Met een deftig gelaat antwoordde As
mus Ik ken tnezelven tot eene bedacht
zaamheid als van de zeven Grieksche wij
zen tezamen genomen Gij hebt de kleine
op uw geweten, gjj hebt haar hart voor
ze me kende, en nu ze hip kent, staat het
in volle vlam 1
De dokter ging zitten Raul, het schijnt
me toe, dat ge uw verstand meer of min
der verloren hebt
Pardon, lieve schoolmeester, gaf de te-
rechtgewezene ten antwoord wanneer gij
de oudste huwt, waarom zou ik dan niet
de jongste krijgen
Het spijt me, antwoordde Reinwald, dat
ik mijn hartsgeheim niet voor me gehou
den 'heb. Ik ben echter nog niet over
tuigd oi zij mijne neiging ook maar in het
minst beantwoordt. Doch al was zulks het
geval, dan vejheel ik mezelven toch niet
den zwareu strijd, die me wacht, en dat
kiesrecht geven zou.
In drie artikelen met het opschrift
Bedenkingen'' heeft De Standaard de be
denkingon weerlegd dat van het huis
manskiesrecht zooals zij dat wil
ten onzent eene gevaarlijke verplaatsing
van macht in de Staten-Generaal zou te
vreezen en eene meerderheid in de Tweede
Kamer te verwachten zou zijn, die aller
lei onwenschelijke en onberaden maat-
egelen tegen de bezittende klassen door
dreef. Ten eerste toont, zegt zij de erva
ring in Duitschland, Frankrijk en Engeland
het tegendeel In de tweede plaats
bestaat, ofschoon ook onder de tegen
woordige 300.000 kiezers, de mannen van
eenig beduidend vermogen reeds verre
weg de minderheid vormen, bijna heel
de Kamer uit mannen, die zekere posi
tie in het flnancieele kader innemen, en
wier crediet op de beurs vrij hoogstaat.
De eigenlijke volksklasse heeft er niet
èen man. Ten derde doet De Standaard
uitkomen, dat door de anti revolutionai
ren, wier kiezers zeker voor verreweg
het grootste deel tot de „kleine luiden"
behooren, bijna altijd mannen van een
tamelijk hooge poritie afgevaardigd zijn.
En in de vierde plaats doet De Standaard
uitkomen, dat verkiezingen geld kosten,
dat de talrijke lagere klasse geen slag
heeft van zich aaneen te sluiten en te
organiseeren en ook zelden vrijen tijd
daarvoor heeft. Ook nog dat de lagere
klasse maar weinig mannen heeft, ge
schikt om serieuse candidalen te zijn.
„Op deze o. i. volkomen genoegzame
gronden, zoo besluit De Standaard dit
betoog, rust onze conclusie, dat, boe
denkbaar zulk een omslaan van het o-
verwicht in het afgetrokkene ook zijn
moge, er althans de eerste twintig jaren,
van zulk een gebeurtenis ten onzent
geen oogneblik sprake zal zijn.
„Wat daarna geschieden zal, valt bui
ten onzen gezichtskring. Doch in de lijn
van ons betoog is dit tijdperk van twin
tig jaren meer dan afdoende, om deze
rekening te sluiten.
„Immers dit geeft een ieder toe, dat,
indien Tah's ontwerp valt, het in geen
geval langer dan tien jaar duren kan
of een ontwerp in zijn geest, en dan nog
erger, gaat toch als Rijkswet door."
De Standaard doet verder uitkomen,
dat niet alleen de liberalen in de Ka
mer „een tweedrachtig gezelschap" zjjn,
maar dat ook onder de antirevolutionaire
en onder de Katholieke Kamerleden ten
dezen neiging tot verdeeldheid heerscht.
Stellig bestaat er altijd volgens De
Standaard - nu reeds onder een deel
der liberalen zelve een conspiratie, om
Tak te laten en de nog open quaestie
acht het blad alleen of de onbeslisten ouder
deliberale Kamei leden naar rechts of naar
links zullen overslaan.
De Standaard meent, dat men noch
van anti-revolutionaire noch van Room
sche zijde, op een eenparig partij-votum
te rekenen beeft. Wie kan zich, schrijft
zij, om een enkelen naam uit elke partij
te noemen, wie kan zich voorstellen, dat
de heer mr. Huber conamore deze wetten
steunen zouof ook wie kan het zich
indenken, dat de heer dr. Schaepman er
tegen in zou gaan
Reeds voor twee jaren deed De Stan
daard uitkomen hoe zich zeer wel in de
toekomst een nieuwe partijformatie kan
vertoonen, zoodat alle conservatieve ele
menten en daartegenover alle vooruit-
er misschien vele jaren zullen voorbijgaan,
voor papa Goldbaum zich laat bewegen,
mij zijn kind te geven. Gij echter doch
ik wil niets meer zeggen, dan alleen nog
ditwij beiden zijn in de oogen van dien
man evenmin voor hem passende schoon
zonen als twee straatvegers. Bij hem geldt
alleen de adel iets
Asmus kruiste zijne armen over de borst,
en nam eene houding aan als Napoleon
op vuurslagen en inktlapjes en antwoord
de Als de oude zich verzet, dan schaak
ik Luitgard, ze volgt me beslistwat zal
hij dan doen
Reinwald stond wrevelig op Ik geloot
dat het noodig is, dat ik u een recept
voorschrijf. Tot nu toe hebt ge voortdu
rend over uw ongeluk geklaagd het schijnt
echter, dat een mensch geen greintje ge
luk kan verdragen zonder vermetel te
worden tot krankzinnigheid toe.
Op denzeltden toon als voorheen ant
woordde de schilderHetgeen ge zegt,
Leeft geen gebrek aan duidelijkheid. Toen
werd hij plotseling weer natuurlijk en
smeekte goedaardig Geef me de hand,
laten wij vrienden blijven Dat ik, na
hetgeen ik vandaag beleetd hebmijn
beetje verstand niet verloren heb, is wel
een bewijs, dat ik tot iets beters bestemd
ben, dan tot het verblijf in een krankzin
nigengesticht. Ge hebt ons beiden in een
avontuur gewikkeld nu voor zwarigheden
terug te schrikken, zou onmannelijk zjju.
Wie is die Goldbaum, dat hij ons zou
doen sidderen Ik begin, zooals ik u
gezegd heb, morgen vroeg aan Luitgard's
portret en binnen vier en twintig uren
zult ge reeds kunnen beslissen, of ik verder
zal schilderen of het penseel wegwerpen.
Uw oordeel mag onze godspraak zijn is
het portret af, dan zijn de dames ons, en
niet eerst binnen eenige jaren, maar spoe
dig
Ga naar huis, dweeper maande Rein
wald hem aan.
Ik ga liever met u in een goed koffie
huis zitten, meende Asmus, temeer daar
ik van middag niet gegeten heb. Is de
sterveling hongerig, dan doet de genius
niets misschien valt me bij eene goede
flesch iets groots in, wat ons dienstig kan
zijn.
Ga naar huis, ried Robert hem nog
maals aan, ik ben niet in eene stemming
u te volgen
Ik zou wel eens willen weten, zeide
Paul, waarom ge op eens uw hoofd laat
hangen. Zou het dan niet verrukkelijk
zijn, als we zwagers werden? Eene in
wendige stem ïoept me toehet blijft
geen ijdele droom 1 Reinwald fronste zijn
voorhoofd en stampte mot den voet op
den grond. Nu nam de schilder zijn hoed
en zeide Vaarwel, ik zie wel in, dat het
vandaag geen goed kersen eten is met u.
Maai geef me toch de hand tot afscheid!
Robert stak ze hem toe, zonder iets te
strevende elementen zich op electoraal
gebied tegenover elkander plaatsen.
Nu behoeft het, meent De Standaard.
gelijk de zaken thans staan, hiertoe ze
ker nog niet te komen.
Mogelijk acht het, dat de anti-revo
lutionaire en de Roomsche partijen zóó
weten te manoeuvreeren. dat zij tegen
over Taks voorstellen zelfstandig blijven,
en toch zelfs den schijn vermijden van
met de conservatieven gemeene zaak te
maken Dan zouden deze beide partijen
de aanneming van menig amendement
kunnen verzekeren, dat Tak dwong meer
naar de lijn van De Standaard om te
buigen. Maar, voegt zij er bij, zal het
tot zulk een weldoordachte actie komen,
dan zal het rechts in de Kamer eerlang
heel anders moeten toegaan.
Moet De Standaard nu reeds den ho
roscoop trekken voor wat sommigen,
volgens haar, nog altoos ten onrechte,
de rechterzijde noemen, dan ziet zij
uit de gerezen gisting dei opiniën weinig
anders bij de eindstemming te voorschiju
komen, dan hopelooze verwarring en een
taktiek van drie, vier fractiën elk ma
noeuvreerend op eigen hand.
De ZwoUehe Ct. noemt de indiening
der kieswetten een staatkundigen maat
regel, omdat daardoor aan de sociaal
democratie gelijk zij zich tegenwoordig
hier ie lande vertoont, den grond ouder
de voeten ontneemt. Hel blad heeft
echter eenige bezwaren tegen de voorge
stelde regeling en wello. dat het uit
gebreid kiesrecht aanvankelijk de liberale
meerderheid, in 't bijzonder in de Twee
de Kamer, zal doen verdwijnen en den
wetgevenden arbeid zal vertragen en 2.
dat de nieuwe kiezers op den duur ge
neigd zullen zijn tot protectionisme en
zeggen. Hartelijk schudde Asmus Hem
de hand en ging heen.
De achterblijvende liep de kamer op en
neerIk had zulks bij zijn levendig ka
rakter vooruit kunnen zien. Als hij e6ns
veimoedde, door welk middel ik hem aan
geld geholpen heb Nu streeft bjj naar
het onbereikbare en ik lijd mede schip
breuk want Goldbaum haat hem wegens
het vermeende caricatuur, en komt het uit
dat er niets van waar is, dan draagt de
bedrogene natuuilijk zijn haat dubbel op
mij over Ik zou me een kogel door bet
hoofd kunnen jagen zeide bij woedend.
Doch gelukkig kreeg hij betere gedachte.,
hjj begat zich naar mijnheer en mevrouw
Von Ingermann.
Het echtpaar was juist voornemens zieh
per rijtuig naar den schouwburg te bege
ven toch werd Reinwald binnengelaten.
Zijne blteke kleur, zijne verwarde haien
deden de echtgenooten ontstellen zij be
grepen dat bun jongen vriend iets zeer
onaangenaams moest overkom ei ir, u
gaven terstor.d bet genot, dat zij zich
voorgesteld hadden, ophij moest zijn
hart voor he i uitstorten. Hij biechtte
op van A tot Z. Mevrouw liet hem niet
meer vertrekken, hij moest d'n geheelen
avond blijven de bediende kreeg den last
elk ander bezoek af te wijzen.
Worlt vervolgd.)
