No. 640.
Zaterdag I October 18f)4.
8'1 Jaar#.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee u wsch - V I a a n d e re n.
F. DIELEMAN,
Dit de Pers.
FEUILLETON.
Leopold Hahnewald."
AXELSCHE
dOUIUNT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdag-avond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Ad verten tien van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Het ontwerp-kiesreclit-regeling.
Volgens dit ontwerp wordt aan het
aantal kiezers voor de Tweede kamer
en de Provinciale staten eene uitbreiding
gegeven, zoo ruim als de Grondwet toe
laat.
Artikel 80 dier wet zegt: „De leden
der Tweede kamer worden rechtstreeks
gekozen door de mannelijke ingezetenen,
tevens Nederlanders, die de door de kies
wet te bepalen kenteekenen van geschiktheid
en maatschappelijken welstand bezitten en
den door die wet te bepalen leeftijd
welke niet beneden 23 jaren mag zijn,
hebben bereikt.
Als kenteeken van geschiktheid wordt
thans aangenomen de kennis van lezen
en schrijven, te bewijzen door een eigen
handig geschreven aanvraag om op de
kiezerslijst te worden geplaatst terwijl
als maatstaf voor maatschappelijken wel
stand het voorzien in eigen onderhoud en
in dat van het huisgezin wordt voorge
schreven.
De leeftijd van 23 jaar wordt behou
den.
Het Nieuws van den Dag schreef naar
aanleiding van de ingediend ontwerpen
het volgende
Wordt dit ontwerp tot wet verheven,
dan ontvangen alle meerderjarige man
nelijke ingezetenen des rijks, tevens Ne
derlanders, het kiesrecht, uitgezonderd,
in hoofdzaak, twee categoriën
1° de analphabeten, zij, die te weinig
kunnen lezen en schrijven, om eigenhan
dig, schriftelijk kiesrecht aan te vragen
en 2° zij, die öf zelf, öf wier vrouw of
De oude vrouw was sterker dan ik ge
dacht had, en verdedigde haar leven zoo
goed het ging. Ik kon hare handen niet
vastbinden, daar zij anders om hulp zou
geroepen hebben, en zoo kwam het, dat
ze me erg bij den baard trok, me in mijn
gezicht krabde en mijn vest scheurde.
Daar ik echter niet meer losliet, duurde
de stnjd slechts korten tijd en ik wierp
het lijk op de sota, waar ik het met een
omslagdoek toedekte.
Daar de B. straat geene drukke straat
is en ik de eigenaardigheden van de ver
worgde tamelijk nauwkeurig kende, zoo
gaf ik me voldoenden tijd naar geld en
geldswaarde te zoeken Aan los geld in
goud, bankpapier en zilver vond ik in het
geheel ongeveei zestig duizend gulden.
Daarenboven nam ik nog met me een oud
goud Leeienhorloge, dat zij als een aan
denken aan haren man steeds in waarde
had gehouden, en nadat ik me gewasschen
en rnrjne kleeren in orde gebracht had,
verliet ik het huis zonder gezien te wor
den.
Hoe ik in het bezit kwam van kleeren,
baard- en hoofdhaar, zooals van de noodige
papieren, wil ik hier niet ü.eedeelen
die me daarin geholpen hebben zjjn goed
inwonende kinderen, in het laatstver-
loopen burgerlijk jaar onderstand geno
ten van eene instelling van weldadigheid
of van een gemeentebestuur.
Uit de Memorie van Toelichting blijkt
dat, naar dezen maatstaf, het aandeel
kiesbevoegden met groote waarschijnlijk
heid acht honderdduizend zal bedragen
Heden is dat cijfer 290.960- ruim
vijf honderd duizend Nederlanders, die
thans het kiesrecht missen, zullen dus
door deze wet dat recht ontvangen.
In verhouding tot de meerderjarige
mannelijke bevolking is dit 74%. Deze
verhouding is bij de ons omringende sta
ten aldus Zwitserland 92 Duitsch-
land 90 Frankrijk 87 Nederland
"4 en Engeland 6-5
Bij het lezen van de doorwrochte Me
morie van toelichting komt men als van
zelf tot een drietal opmerkingen
Vooreerst komt men tot de overtui
ging als men die nog niet had
dat een wetsontwerp tot kiesrecht her
vorming niet zulk eene eenvoudige zaak
is. Een leus is eenvoudig als een spreuk
op een scheurkalender. Maar de uit
werking is een zaak van hoogst samen
gesteldeu en ingewikkelden aard.
Het ontwerp is nog ontwerp. Maar
wordt het verheven tot wet dit in de
weede plaats dan zal de uitvoering
zeer zeker lange voorbereiding noodza
kelijk maken. Men zal lokalen noodig
hebben en ambtenaren en wat de prac-
tijk zal leeren, dat er nog meer bij te
pas komt.
En in de derde plaats voert dat ge
tal 74 onze gedachten naar de 26 meer
derjarigen op de 100, die niet kunnen
lezen en schrijven of die ondersteund
door me betaald geworden, maar zijn er
niet achter kunnen komen, met wien ze
te doen hadden, daar ze meanders om de
uitgeloofde belooning wel zouden overge
leverd hebben.
Ik ging eerst naar Holland, voelde me
echter hier niet veilig en ging naar Parijs;
ook hier hield ik me niet lang op en ging
naai Hamburg. Op zekeren dag zag ik
tot mijn schrik dat het vrouwspersoon,
met hetwelk ik samen woonde, met meer
dan de helft van mijn vermogen gevlogen
was, en daar ik haar voor mijne eigen
veiligheid niet vervolgen durfde, zoo be
sloot ik naar Amerika te gaan en daar
met hetgeen ei van mijn diefstal overge
bleven was. een fatsoenlijk leven te be
ginner.. Ongelukkig reisde ik met de
stcomboot „Austria," die in volle zee ver
brandde, ik redde behalve eene geringe
som, die ik in een riem om het lijf droeg,
niets anders dan het horloge.
In Amerika bleef me niets anders over
dan terstond r.aar het Zuiden te gaan en
go:idgraver te worden spoedig echter had
ik den doosdangst, dien ik op de brandende
„Austria" uitgestaan bad, vergeten en gaf
ik me weer aan mijn losbandig leven over.
Omstreeks dezen tijd kwamen twee Mexi
canen in onze nabijheid, en daar ze me
als een woest vastberaden mensch kenden,
zoo zochten ze mjjne vriendschap. Na
weinige dagen wierp ik mijne werktuigen
naar den drommel en werd struikroo-
worden of die behooren tot beide cate
gorieën
Zoover de Grondwet het toelaat is
door dit ontwerp het kiesrecht uitge
breid.
Aan de zedelijke en verstandelijke en
stoffelijke opheffing der 26 zij de toe
wijding van ieder weldenkende van
ieder weldenkende in zijn kring intus-
schen verzekerd.
Het radicale Dagblad voor Nederland:
de Amsterdammer is over het ontwerp
zeer goed te spreken. Zijn redactie stelt
de inhoud daarvan, afgezien van deon-
derdeelen, niet te leur.
„Een aanwas van 't kiezerscorps met
4 a 500,000 kiezers, meer kan men
schrjjft zij binnen de grenzen van
de grondwet, moeilijk bereiken. Ook voor
ons liggen in de bepalingen der nu aan
geboden wet eenige bezwaren, die wij
nader zullen aanwijzenwij betreuren
het bovendien dat de minister niet, te
gelijk met de verkiezingen voor de Sta
ten-generaal en Provinciaal; die voor de
gemeente heeft willen regelen ook dat
aan het beginsel van vertegenwoordiging
der minderheden geen hoogere eer wordt
bewezen, dan welke begrepen is in het
voorstel tot splitsing der veelvoudige
kiesdistricten, doch wij erkennen gaar
ne, dat de eerste indruk, dien wij van
de voordracht ontvangen, deze is, dat zij
een geschikte basis aanbiedt, om tot ee
ne voorloopige bevredigende oplossing
van de kiesrecht-kwestie te komen.
„Doch voor het oogenblik heeft dein
diening der wet meer beteekenis dan
wet zelve Immers met die indie
ning verklaart het ministerie Van Tien-
hoven—Pierson—Tak dat de Kamer, met
ver
De zaak was meer winstgevend en
minder inspannend, hoewel een weinig
gevaarlijker dan goudwasschen.
Wij leidden dit rooversleveu eenige ja-
ren met groot geluk en hadden verbazend
groote sommen bijeengebracht. Op zeke
ren dag werd echter een der beide Mexi
canen in den strijd doodgeschoten, en daar
mij binnen korteren of langeren tijd het
zelfde lot wachtte, zoo stond ik er op
den buit te deeleu, en nam er zooveel af
als ik bij den moord in Berlijn gestolen
had, benevens interest en interest van in
terest voor de erven der weduwe V
Dit schrijvenzoowel als de tachtig
duizend gulden en bankpapier, verzegel en
berg ik heden, en hoop dat ze na mjjn
dood nog eens in handen van de recht
matige erfgenamen mogen komen.
San Francisco, deu lln Augustus 18..
De verzegeling van het geld, zoowel als
van dit geschrift, heeft -den volgenden
datum plaats ge'aad, volle drie jaar voor
den dood van den roover. Hoeveel men-
schenleveus heeft dat monster misschien
niet op zjjn geweten eindigde de presi
dent, terwijl hij diep adem haalde en de
doodelijke stilte, die tot nu toe geheerscht
had, maakte plaats voor de hartelijkste
gelukwenschen.
Hiermede was de zitting afgeloopen en
1 de geheele zaak geëindigd.
welke het wetten moet maken, niet door
300,uOO maar door 800,000 kiezers be
hoorde te zijn gekozen. Een regeering,
na zulk een verklaring, met haar Ka
mer aan het werk te zien moet de
moeite loonen."
De M. Ct. teekent hierbij aan
Het verwijt, in de laatste redeneering
van het radicale blad opgesloten, hebben
wij al meermalen bestreden. Zijne re
dactie schijnt verbazend ongeduldig en
brandt zeker van verlangen om te we
ten, hoe bij eene nieuwe regeling de kan
sen voor hare partij staan.
Alsof er nog niet heel wat te regelen
is vóór een nieuwe kieswet kan worden
in werking gebracht.
En zou nu die redactie wenschen dat
middelerwijl de parlementaire arbeid ge
heel stilstond?
In haai- gedachtengang voortredenee-
rende zou zelfs deze regeling en deze
kamer het nu ingediende wetsontwerp
niet mogen behandelen, als zijnde daartoe
niet bevoegd. Zij toch zijn ook gekozen
door een te gering aantal kiezers. De
zwakheid van zulk eene redeneeeing moet
ieder onbevooroordeelde direct in het oog
vallen.
Wij herhalen wat wij vroeger reeds
schreven elke vertegenwoordiging, ge
kozen door de huidige kiezers volgens
het vigeerende kiesrecht, en elke regeering
uit eene m..erderheid voortkomende, heb
ben het volle recht tot handelen zoolang
een nieuw kiezerspersoneel nog geen
uitspraak deed. En die uitspraak kan
niet plaats hebben voor dat alles vol
doende geregeld is om eene nieuwe ver
kiezing op breeders grondslagen te doen
plaats hebben.
Methlow en Beier begaven zich naar
een hotel, om het slottooneel op vrije
voeten at t6 wachten en dan eindelijk
tiaar hunne vreedzame geboorteplaats te
kunnen terugkeeren.
an het geld, dat eveneens was over
gezonden, werd hun beiden een aanzienljjk
deel aangeboden als schadevergoeding voor
hunne onschuldige gevangenschapdaar
beiden echter welgesteld waren, zoo gaven
zij de geheele som aan bet gerecht, met
den last om uit de renten van dat kapi
taal dezulken, die onschnldig in hechtenis
waren genomen, en zonder middelen en
door de gevangenschap geruïneerd waren,
weder in de gelegenheid te stellen hun
bedrijf op te nemen om hen zoodoende
voor de wereld en hunne familie te be
houden
Nadat beide vrienden ziuh nog korten
tjjd in de residentie als de helden van
den dag hadden laten bewonderen, pakten
zij op zekeren morgen hunne koffers en
zeiden de stad van het vernuft, waarin zij
zulke droevige uren doorgebracht hadden,
voor altijd vaarwel.
God zij gedankt! riep Bei.-. zjjn vriend
toen de stoomfluit het teeken tot vertrek
gegevcu had en de trein zich langzaam in
beweging zette. God zij gedankt dat we
eindelijk uit dit nest zijn Ik wil er in
mjjn geheele leven niet meer aan denkeu
hier terug te komen, en als ik iemand
ontmoet, die naar Berlijn wil en een roo