No. «50.
Zaterdag 6 Augustus 1894.
8e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeu wsch - V laauderen.
F. DIELEMAA,
AXEL.
Afhaling PATENTBLADEN.
Uit de Pers.
FEUILLETON.
Buiten land.
wnscm;
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 eent';
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
De Burgemeester van Axel, maakt bij
dezen bekend, dat de PATENTBLAD3N
voor het dienstjaar 1892/y3 te rekenen
van af lieden tot en niet 31 Augustus
e. k., t6r afhaling op de secretarie ge
reed liggen.
Axelden 4 Augustus 1892.
De Burgemeester voornoemd
D. J. OGGEL.
Men schrijft uit Friesland aan de Stan
daard
„Het is een bekend feit, dat deover-
winnig der liberale partij bij de stembus
van verleden jaar, vooral in Friesland,
voor een groot deel te danken was, aan
het stellen van de leuzekiesrecht uit
brekling boven alle andere leuzen.
Hierdoor en hierdoor vooral heeft deze
partij de kiezers op de hand gekregen.
„Nog eenmaal zoo redeneerden velen
geven we onze stem aan de liberale
partij, ofschoon zij altijd veel heeft be
loofd en weinig gedaan, thans evenwel
den moed niet zal hebben om het eens
gegeven woord te verbreken."
En dit woord werd op plechtige wijze
gegeven, en telkens door de grootmeesters
der liberale partij herhaald.
De Liberale Unie plaatste kiesrechtuit
breiding voorop, nadat Tak van Poortvliet
reeds 12 Dec. te voren betuigde, dat „het
niet kan worden tegengesprokendat
de regeling van het kiesrecht de hoeksteen
wezen moet voor elk onderdeel eener
blijvende en zoo noodige verbeteringen
j I Hoewel nu Marie Sorge volkomen van
zjjne onschuld overtuigd was, had zij toch
gemeend dat het nu tusschen hen beiden
l maar uit moest zijn, te meer daar zij hem
1 I zulks reeds herhaalde malen wegens zijne
L loszinnigheid, «rezegd had toen Sommei
dan ook vrijgelaten werd, was zij reeds
drie maanden gelukkig gehuwd met den
schilder Wenzel.
Sommer kon nu niet langer in Berlijn
blgven hij werkte nog zoo lang tot bi)
I noodige reisgeld bijeen had, en toen ver
liet hij zijn vaderland en begaf zich naar
Amerika.
IV.
Aan boord van de „Leone" ging intus-
schen alles zijn gewonen gang het ge-
JI zeischap had zich in groepjes gevormd,
i 1 naai gelang men bij elkaar paste, en bracht
I de lange dagen en avonden zoo goed en
zoo slecht mogelijk door. De beide vrien
den Beier en Methlow waren tengevolge
I van het gebeurde in de haven aan zich-
I zeiven overgelaten als zij beproefden zich
bij den eenen of anderen kring aan te
sluiten, dan trok men zich of koel terug,
of men verklaarde hun openhartig, dat
men met hen niets te maken wilde hebben.
hervoi ming."
De Liberale Bond in Friesland ging nog
iets verder.
De heer J. Troelstra redacteur van de
Friesrhe Courantsprak op de jaarl. ver
gadering 13 April o. a. het volgende
„Wij hebben nog iets anders te doen
dan de Liberale Uniewaarbij wij ons
geheel hebben aangesloten, wij moeten
trachten de kerkelijke partijen te over
winnen, die in '88 zegevierden. Onze
gelederen moeten versterkt worden door
de halve en driekwart menschen die o-
verhellen tot algemeen stemrecht, door
de personen die onder den druk der be
lastingen gebukt gaan. Al deze lijdenden
soc.-democraten, die toch niet te winnen
zijn, buitengesloten moeten wij trach
ten aan ons te verbinden.
Wanneer wij het hier 'uitspreken dat
de liberalen in Friesland hervorming van
het kiesrecht op den voorgrond stellen en
tot hunne leus aannemendan zullen
wij bij velen het vertrouwen herwinnenen
een belangrijke schrede voorwaarts doen.
De voorzitter mr. F. van Hettinga
Tromp zei hst op dezelfde vergadering
even onbewimpeld
„Er dient nieuw bloed in de liberale
partij te komen. In Friesland nog meer
dan elders dient kiesrechthervorming voorop
te staan, want juist zij, die het meest
voor het volk ijveren, zeggen dat Al
gemeen Stemrecht de eenige weg tot
verbetering der toestanden is.
Thans, een jaar nadat dergelijke plech
tige verklaringen werden afgelegd, vat
men zoo ongeveer hoe weinig men er
aan heeft en hoe ernstig de liberale partij
getracht heeft hare woorden in daden om
te zetten
Nu, laat ze naar den drommel loopen,
had eindelijk Beier zijn vriend getroost,
we zullen ons zeiven wel weten te ver
maken wie weet hoe zeer 1
Men rekende de reis in 16 dagen te
volbrengen en meer dan de helft was reeds
onder begunstiging van het schoonste weer
afgelegd.
Het was een heerlijke namiddag, toen
bijna alle passagiers op het achterdek,
waarover een zeil gespannen was, verza
meld waren en zich op verschillende wijze
onderhielaen.
Methlow en Beier stonden tegen de ver
schansing, tuurden in het water of in de
blauwe lucht, en beraadslaagden wat zjj
aan gene zgde van den oceaan zouden
beginnen.
Na een oogenblik zwjjgens zeide Beier:
Als ik zeeman was, dan zou ik wel weten
wat die witte wolk daar beteekent, die
zoo groot is als een vuist en die men
alleen maar gewaarwordt aan den uitge-
strekten, blauwen hemelnu echter weet
ik er niets van Een kleine storm zou
ten slotte toch wel aardig zijn, men sterft
hier anders nog van verveling wie
weet hoe zeer
Ik weet niet hoe men iets wenschen
kan, waarvan elk verstandig mensch ver
schoond wenscht te blgven, zeide Methlow,
•maar de wolk schijnt toch werkelijk iets
te beteekenenzie maar hoe bedrijvig
het scheepsvolk wordt.
„Wij zijn wel niet onder de kiezers
maar toch in de Kamer de meerderheid,
en moeten met op-zij zetting van al on
ze leuzen en beloften, zoolang mogelijk
van die meerderheid gebruik maken, om
te doen wat ons partijbelang meebrengt."
Dit is de slotsom waartoe ieder moet
komen, die de houding der Tweede Ka
merminderheid gedurende het laatste jaar
heeft gevolgd.
De zoo vurig begeerde eenheid der li
beralen in de Kamer, is eindelijk verkre
gen, maar ze is verkregen ten koste van
wat gewone menschen eerlijkheid noemen.
En allen hebben aan de verkrijging
van deze eenheid, medegedaan, allen, de
meest vooruit strevende liberaal zoowel
als de voorzichtige conservatief.
Mr. Van Houten, die reeds voor meer
dan tien jaren verzekerde, „dat de zaak
van het kiesrecht, eenmaal op den voor
grond tredende uit haren aard de prio
riteit heeft boven alle andere zaken,"
is reeds dadelijk bij de behandeling der
belasting-voorstellen (aan de orde gesteld
vóór de „op den voorgrond tredende zaak
van het kiesrecht") opgetreden alsvice-
Minister, en had voor ieder, die ook
maar even twijfelde aan de groote ver
diensten van het machtig talent" een
hoog en barsch woord.
Mr. Borgesius, die reeds in Decem
ber '88 het ministerie der rechterzijde
verweet, dat er in de 9nkele maanden
nog niets was gedaan, en dat de libera
len, waren zij in de meerderheid „door
daden zouden hébben getoonddat zij een
beter kiesrecht dringend noodig achten-1"
Mr. Borgesius die vlak voor de verkie
zingen in '91 verklaarde „dat kiesrecht
urgent is," was een half jaar later, toen
Beier keerde zich om, om Daar het werk
der matrozen te zien de zeilen werden
steviger vastgebonden of gereefd, wat los
op het dek lag werd onder dek gebracht
of aan de verschansing gebonden, het zeil
werd van het achterdek verwijderd en
zoo meer.
De wolk was intusschen tamelgk snel
grooter geworden, naderbij gekomen en
hoewel er geen spoor van wind was, be
gon de zee toch reeds een fijn schuim op
de toppen der golven te vertoonen, ter
wijl een eigenaardig brommend geluid ver
nomen werd.
De geschiedenis schijnt los te gaan
wie weet hoe zeer, zeide Beier onverschil
lig, ik zal eens naar beneden gaan en mijn
best6 boeltje, dat ik altgd bij de hand heb,
onder den arm nemen men kan toch
nooit weten wat er gebeurt.
Terwijl op de aangezichten der passa
giers duidelijk onrust en bezorging te le
zen was, stond de kapitein met opgeruimd
gelaat op de brug en gaf zijne bevelen
op een toon, als was er slechts sprake van
eene kleine oefening. Hij hield intusschen
de naderbg komende wolk scherp in het
oog en al zijne voorbereidingen wezen er
op, dat hij een duchtigen vijand afwachtte.
In dit oogenblik naderde een der scheeps
officieren den kapitein en fluisterde hen»
iets tOe.
Een eigenaardige trek gleed over het
gelaat van den kapitein in het volgende
de liberalen in de meerderheid" wa
ren, ten zeerste overtuigd „dat de prio-
riteitsquaestie van het kiesrecht alle
practisch belang mist." Het practisch be'
lang natuurlijk van de liberale partij en
de liberale meerdeiheiri in de Kamer
Mr. De Kanter, ook al iemand die in
Bergum plechtig verklaarde van de ou
de afgeleefde liberale partij niets te wil
len weten, maar heel erg vooruitstrevend
te zijn, werd dadelij v erg ministerieel, en
de heer Lieftinck, die in Franeker dienst
deed als 'n bijna-volks partij man, zei
leuk weg het gaat goed
Toch is het zeer wel mogelijk, dat do
thans geëindigde zitting der Tweede Ka
mer ous aan eenige „gevleugelde woor
den" heeft geholpen, die van uit het par
lement door h6t volk worden overgeno
men, als de heeren zich later over de
prioriteit van het kiesrecht-vraagstuk zul
len hebben te verantwoorden tegenover
„de halve en driekwart menschen" van
den heer Jelle Troelstra
En als Frans Lieftinck eens aan dat
kunststuk bezig is onder zijn stoere kie
zers, zal er zeker een oogenblik komen
waarop ook hem wordt toegevoegd: „daar
neemt hij z'n draai!"
In de jongste zit ting van den Belgischen
Senaat is de veehandel van Nederland
naar Belgie aangeroerd. De heer De
Broukere heeft de regeering geïnterpel
leerd over de moeielijkheden, door het
verbod van mestvervoer vanwege de
Nederlandsche regeering veroorzaakt aan
Belgische grensbewoners, die gronden op
Nederlandsch gebied hebben. De minister
De Bruyn. gaf te kennen dat de Neder-
oogenblik was het weer strak en kalm
hij hield nu zijn hoofd een weinig achter
over en men zag het hèm aan, dat hg
scherp naar iets rook. Toen knikte hg,
fluisterde den officier eenige woorden toe.
en toen deze zich met het ontvangen be
vel ijlings onder dek begaf, verzocht bjj
op zijne korte manier den passagiers om
zich, in geval van storin of van een ander
ongeluk, nauwkeurig aan zijne bevelen en
die zijner officieren te houden, daar slechts
floor bedaardheid en orde aan zulk eenen
met geweld naderenden vijand het hoofd
kon gebodeti worden voorloopig was er
echter nog nf ts te vreezen en verzocht
hg den passagiers vooreerst nog op het
dek te blgven, daar in de benedenruimten
nog eenige toebereidselen njo'esten gemaakt
worden.
Deze troost duurde maar korten tjjd,
want de zee begon hoe langer hoe holler
te staan, en z Ifs voor de leeken was het
flu geen geheim meer, dat er een hevige
storm op handen was.
„Brand B.iaud Het schip brandt 1"
weerklonk plotseling de angstkreet onder
de reeds angstige passagiers, en een lichte
rook, die uit de luiken steeg, bevestigde
het geroep.
Wordt vervolgd).