No. 389.
Woensdag 9 Maart 1892.
7'' Jaar#.
Nieuws- en Advertentieblad
J voor Z e e u wsc li - V I a a n d e r e n.
F. DIELEMAN,
Uit de Pers.
AXELSCHE
cm i:\xi
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag'- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. nutnm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag: TWEE uren.
Het Haagsche Dagblad meent dat de
toestand van 's lands financiën thans niet
gedoogt, dat 10 millioen van de midde
len worden prijsgegevenen dat alleen
aequivalent gezocht wordt voor het daar
door ontstane tekort, terwijl de gewone
middelen niet versterkt worden.
Bovendien is de opbrengst van dit
aequivalent zeer onzeker en de grondslag
der voorgestelde belastingen onverdedig
baar.
Verhooging van den accijns op het ge
distilleerd acht het blad in strijd met het
rechtmatig streven om bet drankverbruik
te beperken het vreest, dat dit zal lei
den tot toenemende vervalsching van den
drank, tot schade van den gezondheids
toestand.
De vermogensbelasting is, meent het
Dagbladin beginsel „de toepassing van
het staatssocialisme in de hoogste ma
te''.
Onpractisch ook noemt het blad deze be
lasting Alle ingezeten en toch, die groote
inkomsten trekken waaraan geen kapita
len hunnerzijds zijn verbondenzullen
worden vrijgesteld - advocaten met groo
te praktijkdirecteuren van naamlooze
vennootschappen, Ned. Bank, Ned. Han
delmaatschappij en zoo veel anderen
zullen voor hunne inkomsten buiten be
reik zijn van de belasting op het ver
mogen eigenaars van Indische cul
tuurondernemingen, die zich de voordee-
len van gedreven zaken laten overmaken,
zulien daardoor ook niet te treffen zijn.
Een inzender in het Dagblad gaat nog
verder en noemt de voorgestelde belasting
ongrondwettig, omdat art. 174 der Grond
wet bepaalt, dat op het stuk van belas
tingen geen privilegiën kunnen verleend
worden. En de vrijstelling van kapita
len beneden 13.000 is toch eon privi
legie.
Het Dagblad merkt verder op, dat het
roerend vermogen zeer onzeker is. En
het blad noemt het ongerijmddat van
vermogen in handel en nijverheid belegd,
of in onroerend goedot van gronden
die geen opbrengst leverenot van per
ceelen, die gedurende langen of korten
tijd niet te verhuren zijn, niettemin over
het kapitaal, dat ze vertegenwoordigen,
de vermogens belasting zou moeten be
taald worden, evenals over het kapitaal
industrie aangewend en dat tijdelijk geen
rente geeft.
Het Haagsche Dagblad verwacht van
deze plannen niet dan verwarring in 's
lanls financiën en een stap op den weg
om Nederland te brengen in den toestand,
waarin zich thans Portugal bevindt.
In een nader artikel zegt het Dagblad
nog, dat dit geen verbetering der belastin
gen is, zooals in de troonrede werd aan
gekondigd. Het blad meende, dat enkel
indirecte heffingen en accijnzen zouden
verminderd of afgeschaft worden en dat
andere indirecte heffingen deze zouden
vervangen. Nieuwe directe belastingen
liggen niet in de economie van ons be
lastingstelsel en komen ook aan het Dag-
blad hoogst bedenkelijk voor.
Dat de belastingen voor de kiesrecht
regeling gaanacht het Dagblad ook in
strijd met de troonrede. Zelfs van radi
cale zijde wordt nu 'met gewilligheid in
de niet-vervul!ing der noodzakelijke voor
waarde van blijvende verbetering beiust.
De Juni-toezegging zal haar smadelijk
einde wel vinden in een frase in het af-
deelingsverslag. Het blad eindigt aldus
„Uit een politiok oogpunt bezien moe
ten de belastingvoorstellen wel een hoogst
ongunstigen indruk maken.
Niet alleen is het oogenblik der indie
ning van de belastingwetten noodeloos
verhaast, maar het is bovendien al zeer
slecht gekozen.
De Regeering doet in haar ontwerp
mee aan den gevaarlijken strijd onzer
dagen tegen het kapitaalhet voedt daar
door de beweging van het Gemis tegen
het Genot en bedreigt daardoor evenzeer
de nationale welvaart als den burgervre
de.
Zekere inkomsten prijs te geven voor
een batewelke alleen door toepassing
eener theorie, onder cijfers is te brengen;
het plegen van zulk een handeling noe
men wij in vollen nadruk een bedenke
lijke financieele politiek".
De Hoomsehe Ct. vraagt
„Is dit nu een radicale maatregel
Niemand kan ontkennen, dat deze wet,
indien zij gevolgd wordt door een goede
bedrijfsbelastingeen stap in de goede
richting ismaar zij brengt te weinig
opom de meest onbillijke belastingen
te kunnen afschaffen en tegelijkertijd het
rijk in staat te stellen, de gemeenten op
afdoende wijze te hulp te komen. Dit
laatste vooral is dringend noodzakelijk
want in vele gemeentenhoofdzakelijk
in Friesland, is de financieele nood hoog
gerezen. Van genoemde provincie heeft
onze tegenwoordige minister zelf gezegd,
dat het vooi ons een Ierland dreigde te
worden. Men had daarom van hem een
meer afdoende verbetering van ons be
lastingstelsel mogen verwachten".
Wel zoekt de minister bet geld waar
het te vinden is - bij de rijkemaar
hij ontziet dezen te veel. Het zou wen-
schelijk geweest zijndat hij een paar
20
lek"ur mede zou kunnen handelen, dien wijzen wij op zekeren man,
die er ook dergelijke eigendoms begrippen op na hield en zijn hond
met de woordendie hond is van mij ik kan er mee doen wat ik
wilonbarmhartig sloeg, maar daarvoor onder den uitroep »die stok
is van mij, ik kan er mee doen- wat ik wilop gevoelige wijze met
den wandelstok van een voorbijganger kennis maakte.
Dat de mensch geen onvoorwaardelijk recht op het dier bezit, zal,
dunkt mij, geen weldenkend mensch kunnen ontkennen, al is het ook,
dat de vivisectoren het tegendeel beweren.
Maar is de vivisectie zedelijk geoorloofd Zoo vragen wij verder.
Teneinde op deze vraag een duidelijk en waar antwoord te geven, herin
ner ik u slechts aan de afschuwelijke wreedheden, waarin zij bestaat,
en dan kan het antwoord niets anders dan ontkennend luiden. Wie
uwer, die zich nog aan een zedewet gebonden acht en gelooft, een
maal rekenschap van zijne daden te moeten geven, ja die nog eenig
zedelijk en menschelijk gevoel bezit, geeft zulks niet aanstonds toe?
Wie moet niet erkennen, dat de vivisectie met alle begrip van men
schelijkheid en zedelijkheid den spot drijvende, elk beginsel van lief
de en medelijden met voeten treedt, en den mensch tot beneden het
dier verlaagt? Wie in den geest, die moordholen der wetenschap
binnentreedt, waar niet alleen dieren worden gevivisecteerd, maar ook
aan alle menschelijk en zedelijk gevoel den doodsteek gegeven wordt,
wordt niet met weerzin en verachting voor een z. g. wetenschap
vervuld, die door zulke middelen gediend moet worden Behoort al
le wetenschap met humaniteit eu zedelijkheid gepaard te gaan, en de
vorming en verheffing der menschheid ten doel te lmbben, welk een
snijdend contrast vormt hiertegen de vivisectie, die in tegendeel den
mensch demoraliseert, ja hem tot beneden het redeloos dier verlaagt.
Eene wetenschap, die op marteling gebaseerd is, zegt daarom Dr. A.
K. kan evenmin ware wetenschap zijn, als een op marteling ge
gronde godsdienst, ware godsdiens r kan heeten. Ja, de vivisectie
vergrijpt zich aan de wet der zedelijkheid of pleegt de mensch door
dergelijke gruwelen op levende dieren, om het e\ en met welk doel
het geschiedt, geen geweld tegen zijn eigen gevoel, smoort niet hij
opzettelijk de stem des gewetens, die zich verwijtend in zijn binnen
ste verheft, teneinde al druischt het tegen zijne natuur in, zich met
geweld aan zulke wreedheden te gewennen V En die stem des ge
wetens, die zich meer of minder luide in het binnenste van iedereu
17
heeft gedaanook Prof. Hyrte te Weenen, een medische autoriteit
van den eersten rang, zegt in zijn Lehrbuch «de Anafomime," blz.
20 »Voor de vorming van praktische artsen, en dat is toch het hoofd
doel der medische studiën, zou het nuttig zijn, indien de Physiologie
zich meer bezig hield met den mensch, dan met kikvorschen, konij
nen, en honden, en meer de behoefte van den arts in 't oog vatte.
Wat bij levend gececeerde dieren wordt gezien, kunnen de vivicec-
tors ook bij pas gedooden zien. Het moest bij de wet verboden zijn,
de gapende menigte in de scholen met wreedheid bezig te houden,
waarvan de resultaten elkaar zoo dikwerf weerspreken. Het godde
lijk ambt van den arts legt hem de verplichting op, dit verbod met
allen nadruk te eischen. Wie het bedaard mee kan aanzien, hoe de
professor een op de pijnbank gebonden hond levend de jongen uit
het lichaam snijdt, om ze een voor een der moeder voor te houden,
die ze al huilende lekt en zich woedend in een stuk hout verbijt,
die moet villersknecht maar geen arts wordenHet gebeurt niet
dikwijls, zegt Prof. Goltz, een groot vivisector, - dat twee geleer
den omtrent zaken de physiologie der hersens betreffende, van de
zelfde meening zijn. Ook Dr. Nelaton, wereldberoemd Fransch
chirurg, getuigt ,,dat elk stelsel, gebouwd op experimenteele physio
logie, valsch is. en men over de on lerlinge tegenstrijdigheden der phy-
siologische kunstbewerkingen een zeer belangrijk boek zou kunnen
schrijven En wat getuigde een Cl. Bernard, een der grootste vi
visectoren, aan het einde zijner bloedige loopbaan? »Onze handen
zijn nog ledig, maar onze mond 's vol beloften voor de toekomst."
Ook Mangendie, eveneens groot ivisector, getuigde voor zijn dood,
dat zeker geen enkel geneesheer a m het ziekbed een dokter zou roe
roepen, die zijne kennis uit eene zoo bekriegelijke bron, als de vivi
sectie gebleken is te zijn, had geput." Voorts zegt Dr. Kings-
ford: »de vivisectie is geen weter.schappelijke methode; haar gehee
le wezen is onwetenschappelijk, want zij berust in principe op eene
dwaling, terwijl de gevólgtrekkh gen, daaruit afgeleid, wegens aard
en strekking onjuist zijn. En die dwaling, waarop de vivisectie be
rust bestaat hierin, dat zijde dieren ontleedt, - niet om hnune or
ganen en levensinrichtingen te bestudeeren maar integendeel die
van menschen. De vivisectie g.:at dus van de ongerijmde veronder
stelling uit, dat het uiterlijk organisme aan dat van den mensch gelijk
zouzijn. Voorts wijs ik u op den grooten Ch. Bell. Verwarring, zegt hij
