J
l
No. 5-28.
Woensdag 5 Augustus 1891.
7e Jaar*»'.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h -Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
Aan onze Landgenooten.
Binnenlandsch Nieuws.
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2. maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag- TWEE uren.
De HERIJK dei- Maten en Gewichten voor dit
jaar is in onderstaande gemeenten als volgt
Axel, 5 en 6 Augustus.
Z a a m s 1 a g, 7 Augustus.
Hulst, ook voor Clinge en St. Jansteen 8,10
en 11 Augustus.
Rapenburg, (gemeente Stoppeldijk) voor de
gemeenten Stoppeldijk, Hengstdijk en Boschkapelle
12 Augustus.
Graauw, 13 Augustus.
Kloosterzande, (gem. Hontenisse), voor
de gemeenten Hontenisse en Ossenisse, 14 en 15
Augustus.
Het ALGEMEEN NEDERLANDSCH VREDE
BOND, ten jare 1871 opgericht, heeft, wil het ge
lijken tred houden met de vele buitenlandsche Vre-
devereenigingen, meer dan tot dusver het geval
mocht wezen, behoefte aan aigemeene ondersteuning.
Te weinig wellicht heeft het in de laatste jaren
van zich doen hoorennagenoeg zijn eenig orgaan
waren de jaarboekjes, die schoon welwillend en
vaak met ingenomenheid door de binnenlandsche
en ook door de buitenlandsche pers ontvangen
slechts een betrekkelijk kleinen kring van lezers
vonden.
Wat wil het Alg. Ned. Vredebond?
Ziehier enkele der overwegingen, die tot de op
richting dezer vereeniging hebben geleid, gelijk zij
aan het hoofd van het reglement zijn geformuleerd:
dat het oorlogvoeren moet worden beschouwd als
een onrechtmatig middel, om geschil tusschen Sta
ten op te lossen
dat de oorlog is een wanklank in onzen tijd van
beschaving en verlichting, en dat hij de zedelijke en
stoffelijke belangen der natiën dreigt te vernietigen
dat alles moet worden beproefd om door andere
middelen dan het ruw geweld, het recht tusschen
de volken te handhaven, en zoodoende het uitbars
ten van den krijg te voorkomen, of de eens uit
gebarsten oorlogen zoo spoedig mogelijk te doen
eindigen
dat de krachtig uitgesproken afkeer van den oor
log, in alle beschaafde landen vernomen, op den
duur niet zonder invloed kan blijven op de besluiten
der machthebbenden
dat ter bereiking van dit doel, vereeniging van
krachten noodig is, dat de oorlog met zijne ellende
nog slechts ten gevolge van kunstmatige opwinding
en voor korten tijd toejuiching kan vinden, en dat
duurzame vrede de aigemeene en vurige wensch
der volkeren is.
Waren de stichters onzer vereeniging utopisten
die geene rekening hielden met bestaande toestan
den en met den geest van hunnen tijd, die het on
bereikbare najoegen en met één tooverslag de gan-
sche wereld wilden veranderen In geenen deele.
Idealisten waren zijzij geloofden in den vooruit
gang van het mensebdom
zij geloofden, dat eenmaal het Recht zoude ze
gevieren over de Macht.
Landgenooten, is ook dit uw geloofmeent ook
gij, dat dit een der vruchten onzer beschaving zijn
zal, dat meer en meer het rechtsbeginsel zich zal
doen gelden in de betrekking tusschen de Staten,
sluit U dan bij ons aan om aan ae verwezenlijking
van dat ideaal te arbeiden.
De tijdgeest is op onze hand. Zeker allerwege
zien we hoe de staande legers zich uitbreiden, al
lerwege worden de uitgaven voor militaire doelein
den opgedreven doch te gelijker tijd wordt overal
de wensch vernomen, ook uit den mond van Vorsten
en Staatslieden moge de vrede bewaard bljjven
Si vis pacem, para helium wilt gij den vrede,
bereid U ten krijg zegt eene oude leenspreuk,
en al kan men naar waarheid zeggen, dar het juis
ter ware. indien zij luidde Si vis pacem, para pa
cemtoch gaat een zucht naar vrede door Europa,
terwijl het zich tot de tanden wapent.
Hoeveel schatten de krijgstoerustingen verslinden,
met welke zware lasten de volkeren daardoor wor
den gedrukt, hoe de staatsschulden toenemen, hoe
de ontwikkeling der natiën wordt gestremd, en
heur welvaart belemmerd, dat alles behoeft hier
niette worden betoogd. Ook niet, fïöe de verarming
ontevredenheid baart, met al de daaraan verknochte
gevaren, die staat en Maatschappij met ondergang
Is er dan geen ander middel dan de oorlog om
de geschillen tusschen de Staten te vereffenen?
Gij weet het, landgenooten, dat middel bestaat
en wordt gelukkig meer en meer toegepasthet
zijn de internationale scheidsgerechten. Aan de
vredevereenigingen is het voor een deel te danken,
dat menig geschil, dat anders slechts door geweld
van wapenen zoude zijn beslecht, door de onpar
tijdige uitspraak van scheidsmannen is beslist.
Reeds nu hebben om niet eens te spreken
van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, waar
eene poging gedaan wordt om al de Amerikaansche
Staten in een algemeen vredebond te vereenigen
een aantal natiën van Europa, waaronder Engeland,
Italië en ook Nederland, door hare parlementen
doen verklaren, dat de opdracht van geschillen aan
scheidsgerechten eene noodzakelijkheid en een plicht
is, waaraan men zich niet mag onttrekken, en die
verklaringen zijn door geene Regeering weerspro
ken integendeel, de meesten hebben beloofd daartoe
te zullen medewerken. Doch ook hier hebben traag'
heid en gemis aan voortvarendheid veel goeds ver
hinderd.
Zoo treedt het Recht in de plaats van het Ge
weld. Daarheen moet de steven gericht.
Evenmin als tusschen de burgers van éenen Staat
mag het „recht van den sterkste" tusschen de Sta
ten onderling heerschen. De tijden zijn voorbij, dat
de eigenrichting in de Staten bestondeens zullen
de tijden ook voorbij zijn, dat de eigenrichting tus
schen de Staten geduld wordt.
Maar wat kan het kleine Nederland doen?
Het geldt hier een internationaal belang.
Nederland sla het oog op hetgeen elders geschiedt:
In Noord Amerika is de vredebeweging in vollen
gang. Frankrijk telt eene menigte van Vredever
eenigingen. Italië eveneens. Krachtige steun vindt
onze zaak in België, Zweden, Denemarken Spanje
en elders. En Engeland De leden der Vredebon
den telt men er bij hondderdduizenden, wat waar
schijnlyk nog niet genoeg gezegd is. Vrouwen heb
ben daar verschillende veroenigingen opgericht en
werken met kracht mede.
Godsdienstleeraren van iedere gezindte stellen zich
aan het hoofd, en onder de ijverigsten vindt men
de Bisschoppen en Aartsbisschoppen, zoo van Pro-
testantsche als van Roomsche zijde. Zelfs is besloten,
dat een bepaalde Zondag zou worden aangewezen,
om door medewerking van de kerk het goddelijk
bevelvrede zij den menschen op aarde, tot eene
waarheid te maken.
Zal nu Nederland, dat we! eens als de bakermat
der vrijheid en der beschaving geprezen is, zich
aan die aigemeene en edelmoedige beweging ont
trekken, en lusteloos blijven, bij de aigemeene rus
teloosheid om het werk der beschaving en der
menschenliefde te steunen
Zullen wij Nederlanders ons zeiven die verne
dering aandoen?
Zal in Nederland de traagheid in dezen den bo
ventoon voeren?
Laten wij het rondweg zeggen. Als ons streven
ijdel zal zijn, wij bebben het dan niet te wijten
aan tegenstand, want die is er niet, maar aan de
lauwheid van ben, die de waarheid van ons stre
ven erkennen, maar die door niet met ons mede
te werken de oorzaak z\)n, dat de steun van zoo
veel andere welwillendén en tevens de altoos nooui-
ge geldelijke kracht ons blijven ontbreken.
Wij wekken U dus op om donateur of lid te
worden van het Vredebond en afdeelingen te stich
ten, waartoe slechts een tiental leden voldoende is.
De jaarlijksche geldelijke bijdrage is zoo onbedui
dend, .dat daardoor niemand kan worden afgeschrikt.
De ondergeteekenden zijn gaarne bereid al die
inlichtingen te geven, die gewenscht kunnen wor
den. En hiermede meeuen wij onzen plicht te heb
ben gedaan en laten aan u de beslissing over.
's-Gravenhage, Juli 1891.
Het Bestuur van het Algemeen Nederlandsch
Vredebond
Mr. D. VAN ECK, Advocaat, Voorzitter. Mr. A. M.
MAAS GEESTERANUS, Directeur van de Neder-
landsche Staatscourant, Onder-Voorzitter en Pen
ningmeester. S. L. ENTHOVEN, Industrieel. Mr. J.
B. BREUKELMAN, Commies van Staat bij den
Raad van State. Mr. C. BAKE, Referendaris bij
den Raad van State, Secretaris.
De minister van binnenlandsche zaken heeft aan
de Commissarissen des Konings verzocht, de aan
dacht van de burgemeesters te vestigen op de met
1 September in werking tredende wet betreffende
de verandering van „Koning" in „Koningin," in
officieele stukken, ambtstitels enz.
- Luidens bericht uit 's-Gravenhage wordt nog
een belangrijke wijziging in den dienst bij de rijks
telegraaf verwacht. Hei plan zou nl. bestaan liet
getal inspecteurs, thans 9, tot 5 te brongen. De
inspecteurs zouden dan echter worden ontheven
van het directeurschap der kantoren, dat aan de
tegenwoordige onderdirecteurs zou worden o|ge
dragen. In verband met de voorgenomen reorga
nisatie is dan ook reeds sedert het begin van 1890
i te Groningen en sedert April van dat jaar te U-
trecht slechts een waarnemend inspecteur.
