6e Jaarg.
No. 443.
Woensdag 8 October 181)0.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAlY,
AXEL.
Staatkundig Overzicht.
Hinncu la arisch Nieuws.
AMI,SCII!
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken IHusria»'- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzonderl. numm. 3 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Het Berliner Volksblatt heeft het programma
openhaar gemaakt, der socialistische arbeiderspartij
in Duitschland. Het is van den volgenden inhoud
1. De arbeid is de bron van allen rijkdom en
alle beschaving, en daar arbeid, die voor het al
gemeen nuttig is, slechts door de maatschappij kan
worden verricht, behoort aan de maatschappij, dat
wil zeggen aan al hare leden, het gezamenlijk
product van den arbeid, bij algemeenen arbeids
plicht, maar gelijk recht, voor ieder naar de mate
zijner redelijke behoeften. In de tegenwoordige
maatschappij zijn de arbeidsmiddelen het mono
polie van de kapitalistenklasse. De hierdoor ver
oorzaakte afhankelijkheid der arbeidersklasse is de
oorzaak van al de ellende en van de dienstbaar
heid in alle vormen. De bevrijding der arbeiden
de klassen eischt de verandering der arbeidsmid
delen in een gemeenschappelijk bezit van de maat
schappij, en de genootschappelijke regeling van
den geheelen arbeid, met gebruikmaking te alge
meenen behoeve en rechtvaardige verdeeling van
de opbrengst van den arbeid. De bevrijding van
den arbeid moet het werk zijn van de arbeidende
klasse, tegenover welke alle klassen slechts eéne
reactionaire massa zijn.
2. Van deze beginselen uitgaande, streeft de
socialistische arbeiderspartij met alle middelen naai
den Vrijen staat en de socialistische maatschappij,
naar de verbreking van de ijzeren loonwet door
afschaffing van het stelsel van den loonarbeid, de
opheffing der exploitatie (van den werkman) in
iederen vorm, de verwijdering van elke maatschap
pelijke en staatkundige ongelijkheid.
De socialistische arbeiderspartij in Duitschland,
ofschoon in de eerste plaats op nationaal gebied
werkzaam, is zich bewust van het internationaal
karakter der arbeidersbeweging, en besloten, alle
plichten, welke deze beweging den arbeiders op
legt, te vervullen, teneinde de oplossing van het
maatschappelijk vraagstuk voor te bereiden, de
oprichting van socialistische productievereenigingen
met staatshulp onder de democratiscde controle
van het arbeidonde volk. De productie vereenigin-
gen moeten voor de nijverheid en den landbouw
in zoodanigen omvang in het leven worden geroe
pen, dat uit haar de socialistische organisatie van
den geheelen arbeid ontstaat.
De socialistische arbeiderspartij in Duitschland
eischt als grondslagen van den staat: 1. Algemeen
en rechtstreeksch kios- en stemrecht, met g e -
heime en verplichte stemming, en
stemmingen zoowel in den staat als in de gemeen
te; de stemming moet op een feestdag of zondag
plaats vinden. 2, Rechtstreeksche wetgeving door
het volk. Beslissing over oorlog en vrede door het
volk. 3. Algemeene weerplicht. Eene volksweer
in plaats van staande legers. 4. Afschaffing van
alle uitzonderingswetten, met name van de wetten
betreffende de drukpers, vereeniging en vergadering,
in het algemeen van al die wetten, welke de vrije
uiting van meeningen, het vrije denken en het vrije
onderzoek beperken. 5. Rechtspraak door het volk.
6. Algemeene en voor allen gelijke volksopvoeding
door den staat. Algemeene schoolplicht, kosteloos
onderricht in alle inrichtingen van opleiding. Ver-I
klaring van den godsdienst tot eene persoonlijke j
zaak-
De socialistische arbeiderspartij in Duitschland
eischt binnen de grenzen der tegenwoordige maat
schappij 1. Eene zoo groot mogelijke uitbreiding
der staatkundige rechten en vrijheden in den geest
der bovenstaande eiscben. 2. Eene enkele, pro
gressieve inkomstenbelasting voor staat en gemeen
te, in plaats van alle .bestaande belastingen, met
nam9 van de indirecte, welke vooral op het volk
drukken. 3. Een onbeperkt recht van coalitie. 4,
Een overeenkomstig de maatschappelijke behoeften
vastgestelde normale arbeidsdag; verbod van Zon
dagsarbeid. 5. Verbod van kinderarbeid en van
allen voor de gezondheid en zedelijkheid nadeeligen j
vrouwenarbeid. 6. Wetten tot bescherming van j
het leven en de gezondheid der arbeiders. Contro- j
le van den gezondheidstoestand der arbeiderswo
ningen. Toezicht op de mijnen, de fabrieks-, werk
plaats- en huisnijverheid door ambtenaren, die dooi
de arbeiders worden gekozen. Eene afdoende wet
tot regeling der verantwoordelijkheid der werkge
vers. 7. Regeling van den arbeid in gevangenis
sen. 8. Volkomen zelfbeheer voor alle arbeiders-,
hulp- en ondersteuningskassen.
Portugal is nog altijd ten prooi aan gisting en
ontevredenheid, zoodot de vrees voor eene uitbar
sting eer toe- dan afneemt. Zondag heeft in Tes-
sino de volksstemming plaats gehad over de her
ziening der kantonnale grondwet. Overal zijn voor
zorgsmaatregelen genomen, daar men algemeen voor
ongeregeldheden vreesde. Overigens valt er wei
nig bijzonders mee te deelen.
Uit 's Gravenhage wordt aan het Hbld. gemeld
De Koning is vrij kalm, na de aandoening ten
gevolge van de verheffing der kwaal in het begin
dezer week. Z. M. moet evenwel nog het bed
houden.
Aan het „Utr. Dbl." wordt geseind
De toestand van Z. M. den Koning blijft nage
noeg stationnair, niet zorgwekkend, hoewel de re-
geeringszaken nog niet worden behandeld.
De Haagsche correspondent van de Zutph.
Crt. schrijft, naar aanleiding van het onderzoek der
legerwet in de afdeelingen
„Naar ik hoor, geven de antirevolutionairen den
moed nog niet op om hunne katholieke bondge-
nooten te overtuigen, dat aanneming in 's lands
belang is. Er loopen zelfs allerlei geruchten aan
gaande de middelen, die zouden worden aangewend
om ook in deze quaestie tot overeenstemming te
komen. De een zegt, dat de overgangsbepalingen,
die bij afzonderlijke wet zullen worden voorgesteld,
de invoering der wet zoo zullen verschuiven, dat
de tegenstand der katholieken gebroken wordt. An
deren beweren en dit heeft in elk geval meer de
waarschijnlijkheid voor zich dat er bij den min.
van oorlog op wordt aangedrongen om zich met de
afschaffing der plaatsvervanging tevreden te stellen
en de nummerverwisseling weer in zijn ontwerp
op te nemen. Nummerverwisseling tusschen zonen
van 't zelfde gezin laat nij nu reeds toe, zoo rede
neert men nog een stap verder en de vrede is
weder geteekendOndertusschen zou het toch
een heele groote stap zijn, een stap zoo groot, dat
ik vooralsnog niet geloof, dat de minister tot dien
prijs de stemmen van zijn geloofsgenooten zou wil
len koopen. Want door dat te doen, zou hy niet
alleen zijn eigen «telsel weer afbreken, maar zich
ook laten overhalen tot iets, wat volgens zijn me
morie van toelichting naar zijne innige overtuiging
voor de defensie zeer schadelijk zou zijn."
De Tijd, dit stukje overnemend, schrijft dienaan
gaande
„Dat er van het eerste gedeelte van het bericht
der Zutph. Crt. wel iets aan is, en dat de anti
revolutionairen de Hemel mag weten om welke
redenenzich in den jongsten tijd weder omtrent
de gedweeheid en volgzaamheid der katholieken il-
lusiën scheppen, komt ons op grond der laatste
Standaard-artikelen en van nog een en ander, door
ons zeiven waargenomen, niet onwaarschijnlijk voor.
Wat het blad laat volgen, klinkt echter te onge
looflijk, om waar te zijn. Bij een afzonderlqke. la
ter in te dienen wet zou de uitvoering van deLe-
geiwet, als die eenmaal aangenomen zal zijn, voor
onbepaalden of minstens zeer langen tijd worden
uitgesteldeen palliatief dei halve van gelijken
aard als door de Duitschers werd gebezigd, om aan
de bewoners van Helgoland den dienstplicht sma
kelijk te maken en vertrouwende op de belofte
van aanneming dezer tweede wet, zouden de ka
tholieke afgevaardigden alvast medehelpen om de
Legerwet aan te nemen, de Legerwet, die „nota
bene" door de voorstanders ervan steeds werd aan
bevolen als een zaak van de hoogste urgentie
Nog grover boerenbedrog zou het wezen, indien
men de katholieken tot aanneming van de wet
trachtte te bewegen door een amendement tot in
voering van de nummerverwisseling. Wil num
merverwisseling (ruiling van nummer tusschen de
ingeschrevenen eener zelfde lichting) iets beteeke-
nen, dan is allereerst noodig, dat oen zeker getal
miliciens vrijloten en dus voor anderen in de plaats
kunnen treden. Zooals wij reeds vroeger uitvoe
rig hebben aangetoond, zal dit bij aanneming van
't tegenwoordige wetsontwerp geen plaats hebben.
Het getal van hen die, voor den dienst geschikt
zijnde, jaarlijks vrijloten, zal niet meer bedragen
dan ongeveer drie honderd en nog worden deze
weinigen niet absoluut vrijgelaten, maar aangewe
zen om in oorlogstijd te worden ingelijfd bij een
aanvullings reserve. In het stelsel der aanhangige
Legerwet ware dus nummerverwisseling eenvoudig
een wassen neus.
Bij resolutie van den minister van financien
dd. 1 October jl. is eervol ontslag verleend aan
den heer B. G. van der Have te Ouwerkerk, als
voorzitter der commissie voor de herziening der
belastbare opbrengst van de ongebouwde eigen
dommen in het schattingsdistrict Goes, onder dank
betuiging voor de vele diensten door hem in die
betrekking aan den lande bewezen.
