b sjuajsja
6' «laarg.
1*0. 410.
Zaterdag 14 Juni 1890.
II 1 li nJk? \A II IJ
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
!4 V
F. DIELEM AlY
AXEL.
Staatk iiiiditt Overzicht.
Itinitmlaiiflsch Nieuws.
10
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrij dagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor Belgiè 80 cent. Afzonderl. numm. 3 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3 2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
tot
Zij die zich met 1 Juli op de AXELSCHECOU
BANT abonneeren, ontvangen de voor dien datum
verschijnende nummers gratis.
De Administratie.
Vrede en geen oorlog is het wachtwoord der
tegenwoordige regeeringen, die op dit punt recht
van spreken hebben. Reeds voor de zooveelste
maal gaf de Duitsche monarch van zijne vredelie
vendheid b'.ijk, even zooveel malen werd aan an-
dere zijden de wenschelijkheid van eenen langdn-
rigen vrede betoogd.
(Jok de minister Constnns heeft verklaard, dat
hij den vrede wil. Deze vredeprofeet sprak van
de zijde van Frankrijk in eene redevoering te
Perigneux gehouden bij gelegenheid van eene land
bouwtentoonstelling aldaar, llij verklaarde, dat
het uur der pacificatie was aangebroken. Nooit
i was Frankrijk zoo groot en voorspoedig, als nu
het een dapper en sterk leger had. maar den vre
de wilde. Voor hen. die zulks nog niet mochten
weten, dient deze teralgemeene kennisgeving, dat
I de groote legers, de ontzagwekkende versterkingen
mei dito daaraan gepaard gaande uitgaven enkel
ren alleen dienen om den viede te handhaven.
Ditzelfde argument wordt geduiig aangewend om'
den volksvertegenwoordigers over te halen steeds
meer en meer gelden toe te staan voor oorlog*
uitgaven, beter gezegd, al klinkt het ook wat vreemd
voor militaire uitgaven ten behoeve van den zoo
dierbaren vrede. Een dergelijk gebruik is er reeds
meermalen van gemaakt ir Duitschland. waar het
echter zoo vlug niet meer gaat om den beiasting-
i schuldigen nog zwaarder lasten op te leggen voor
ihet^ogenschijnlijk zoo edele doel.
Thans is weder een nieuwe vredestichter met
een prachtig plannetje voor den dag gekomen.
Hij wil namelijk de veeten tusschen Duilschlaml
I en Frankrijk wegnemen, welke er bestaan en nog
wel lang bestaan zullen over het afnemen der
I Duitsche Rijkslanden.
Te Londen is uit Philadelphia aangekomen een
lid van den iniverseeleu Vredebond, die een nieaw
voorstel tot oplossing van de Elzas -Lotharingsche
kwestie medebrengt. Hij heet Conrad Stollmeyer,
is van afkomst een Duitscher, doch tnans Ameri-
kaansch burgeV en wil uit de rijkslanden een on
afhankelijk hertogdom, gelijk Luxemburg, maken
De onafhankelijkheid zal gewaarborgd wordendoor
•Engeland, Oostenlijk en Rusland. Wijl de meer
derheid der bevolking in Elzas-Lotharingen katho
liek is en Duitsch spreekt, wil Stollmeyer een
I OosteDrijkschen prins tot hertog verkiezen. Frank
rijk moet bovendien het Duitsche rijk een schade
vergoeding van 2 milliaiden aanbieden.
Tusschen Engeland en Frankrijk worden onder
handelingen gevoerd over eene visscherskwestie
Het is namelijk in den laatsten tijd meermalen
voorgekomen, dat vechtpartijen tusschen Engelsche
en Fransche visschers plaats hadden in de wate-
tren rondom New-Foundland en deze gevalletjes
wenschen de regeeringen thans langs minnelijken
weg tot do onmogelijkheden te doen behooren.
Hoe sterk velen ook voor den vrede mogen zijn,
toch blijven er nog altijd strijdlustigen zelfs onder
menschen die een zoo vreedzaam beroep uitoefenen
als dat van visscher.
Op politiek gebied is het in Belgie alles behalve
rustig. En dat kan ook niet minder. De helft dei-
Belgische kamer, dat is 69 afgevaardigden, treedt
dit jaar af. Daarvoor hebben Zondag de verkie
zingen plaats gehad. De kamer beslaat tegenwoor
dig uit 82 clericalen, 13 zoogenaamde independen
denten en 43 liberalen. Tot de aftredenden be
hooren 31 clericalen en 38 liberalen. Oost-Vlaan
deren heelt 22 aftiedende leden, Henegouwen 25.
Luik 17 en Limburg 5.
Bij de vorige verkiezingen voor de provinciale
raden werd niet veel geestdritt aan den dnp
legd en bleven de vei houdingen vrij wel dezelfde,
het is dus te voorzien, al is er dan ook voor de
Kamer wat meer leven in de brouwerij, dat ook
deze verkiezingen geene veranderingen zullen te
weeg brengen. Voor de clericalen bestaat ten min
ste geen gevaar er onder te zullen raken, even
min als voor de liberalen kans urn er bovenop te
komen Het eene is natuurlijk een gevolg van het
andere.
Naardien wij een zoo getrouw mogelijk verloop
der gebeurtenis in de venen te Appelscha hebben
gevolgd, willen wij in aansluiting met het bericht
in ons vorig nummer, het volgende daaraan toe
voegen.
Zoo is dan ook de werkstaking in de venen van
Appelscha geëindigd, en zijn de arbeiders op de
vroegeie voorwaaiden weder aan het werk gegaan.
Daarmede behooren de werkstakingen voor dit sei
zoen weer tot de geschiedenis.
Jammerlijker fiasco dan de socialisten bij deze
gelegenheid gemaakt hebben, is nauwelijks denk
baar. Niemend noch voor- noch tegenstander!
der socialisten - dacnt er een oogenblik aan, dat j
die werkstaking eindigen zou zooals ze geëindigd!
is, niemand dacht er aan, dat alle arbeiders in del
I venen het werk weder zouden opvatten,
j Alles scheen mede te werken om hen te doen I
volhouden. Een deel der werklieden zou in Duitsch -
land werk vinden, de overigen hadden nog maar'
j korten tijd te wachten om bij den hooibouw be-
hulpzaam te zijn en waar er'reeds geruimen tijd
gewerkt en dus al aardig wat geld verdiend was,
jkon men er op rekenen, dat het weerstandsver- j
imogen hier heel wat grooter was dan indertijd te
I Beets, waar de werkzaamheden nauwelijks een
aanvang hadden genomen.
Voeg daarbij, wat een zeer belangrijke factor is:
de houding der vrouwen.
In den regel kijkt moeder de vrouw vrij zuinig
wanneer haar echtgenoot 's Zaterdags met ledige
handen voor haar staat, en zij zich in plaats van
met klinkende munt, tevreden moet stellen met
de verzekering, dat het op den duur beter worden
zal, als in plaats van zich te verlustigen aan het
gezicht van een verfrommeld muntbiljet ot eenige
blanke guldens, zich schadeloos mag stellen met
de lezing van een paar hoopdravende artikelen in
„De Klok" of „Recht voor Allen". Dan volger,
er wel eens woorden, tegenover welke de werk
stakers niet zoo half permantig is als tegenover
zijn baas en te midden zijner makkers, of tranen,
die zijn van nature zacht en een eerlijk gemoed
pijnlijk aandoen en hem nog veel dieper treffen.
En ziet hij dan op zijne kinderen, die helaas het
noodige ontberen, och, dan komt zoo gemakkelijk
de gedachte bij hem op, of' het nu toch wel zoo
heel zeker is. dat hij op den goeden weg is en of
het toch met mogelijk zou zijn, dat mijnheer
Nieuweniiuis en anderen hem maar wat vóorpra-
ton.
Hier was dat anders. De vrouwen stonden in
het eerste gelid en doden door woord en voorbeeld
I wat ze doen konden om hare echtgenooten tot
volhouden te nopen. Waren hier niet alle gege-
i vens aanwezig om op een ten einde toe volhou-
I den der werkstaking te rekenen, zelfs al ware
I Domela Nieuwenhuis. niet opzettelijk uit Groningen
overgekomen, zelfs al had Van Emmenes niet
verklaard met hen honger te zullen lijden
Doch juist liet optreden der socialisten heeft,
naar onze meening, het eindigen der werkstakm
gen eer bespoedigd dan vertraagd. De hoeren
hebben geen rekening gehouden met een eigenaar
digen trek van het Friesche volkskarakter, een
trek, die zich inzonderheid bij de lagere standen
openbaart. Deze leenen gaarne bet oor aan meer
ontwikkelden, Ze luisteren met genoegen naar
hunne raadgevingen, willen deze ook wel in over-
weging nemen, maar doen ten slotte hun eigen
zin bovendien zijn ze van nature wel wat wan
[trouwend van aard en moeren iemand ai dooi- en
door kennen om hem vertrouwen te schenken
j Zoo ook hier. Met genoegen en voor een groot
j deel met instemming zelts luisterden zij naar de
redevoeringen van een Domela Nieuwenhuis en
Van Emmenes. Zeker het was, zooals de heeren
zeiden; deze sloegen de spijkers op den kop. Ja,
[zij waren hongerslaven, loonslaven, zij, die eigen
lijn de kern der natie, het volk vormden. Zij
werden stelselmatig uitgezogen door het kapitaal:
er moest en er zou verandering komen De vrou
wen hingen aan de lippen der sprekers en von
den in hunne woorden eene heerlijk juiste afspie
geling van hare eigen gemoedsstemming. En
dan - eene veenarbeidster blijft toch altijd eene
vrouw, zij heeft ook hare ïjdelheid - de haar zoo
kunstig toegezwaaide lof streelde hare eigenliefde.
Zij, vergeleken, op ééne lijn gesteld met Kenau
Hasselaar en Louise Michel. Nu ja, met voormei
de Kenau maakten de meesten vermoedelijk nu
j voor het eerst kennis, maar Louise, ja die kennen
zij. Louise, in het licht van „Recht voor Allen!"
Louise, de heldin, de martelares der volksvrijheid!
En zij, de Louise Michels van Nederland is bet
j wonder, dat het hoofd haar een oogent)]ik omliep,
jdat zij geneigd waren den man, die deze ontdek
king gedaan had, als eén profeet te begroeten, dat
zij geneigd waren onbepaald vertrouwen te stellen
in zijne woorden en beloften!
Maar dat vertrouwen is leelijk geschokt. Dat
I geldelijke onderstand uitbleef, dat was al erg ge
noeg, maar toch, dat kon er nog bij door. Doch
