Gemeenteraad van Axel.
De Sljarigo Johanna Wilhelmina Bronkers,
huisvrouw van Cornelis Bartholomeus Lucas, pla
neetlezeres van beroep, te- Amsterdam, ontving
in October 11. het bezoek van een dienstmeisje,
zekere Rika K., die zekere verwachtingen koes
terde. welke haar met angst vervulden. Juffrouw
Bronkers om raad gevraagd, achtte het beter een
genee-heer, dan het planetenboek te raadplegen,
want zij kende in Rotterdam een heele goeje
die voor ƒ25 een onderzoek zou instellen. Rika
gat ƒ40, kreeg /"15 terug, en een paar dagen la
ter toog het tweetal op Rika's kosten naar Rot
terdam om den geneesheer te raadplegen. Be
doelde geneesheer, een 80jarige, schreef het meis
je pillen voor. Te Amsterdam teruggekeerd, zei-
de juffrouw Bronkers tot Rika: „ik zou die pil-
ken niet gebruiken, ik zal je wel een smeersel ge
ven," welken raad Rika volgde en ƒ0,75 voor elk
fleschje betaalde. Rika werd echter niet beter en
nam daarom het kloeke besluit den dokter te
Rotterdam een brief te schrijven, waarin zij ver
telde het niet mooi te vrnden, dat zij, na 25
voor het consult te hebben betaald, niets vooruit
ging. Per omgaande kreeg zij van den dokter
bericht, dat hij voor het consult niet meer dan
den gewonen prijs van 1,50 had genomen.
Rika ging nu naar de' politie, de waarzegster
werd ontboden en proces-verbaal tegen haar op
gemaakt.
Woensdag jl. stond vrouw Bionkers deswege
voor de rechtbank te Amsterdam terecht. Eerst
had bekl. bij de politie verklaard, dat zij den dok
ter werkelijk 25 betaald had; voorden rechter
commissaris heette het, dat de gelden eene ver
goeding voor tijdverzuim waren en zij die voor
hare belasting had besteed en thans heette het, dat
zij Rika vooruit gezegd had „Voor minder dan
25 doe ik het niet."
Rika, als getuige gehoord, sprak dit tegen, ter
wijl de oude geneesheer onder eede verklaarde,
slechts 1,50 voor zijn consult te hebben gere
kend.
De subst.-officier, mr. Pleyte, achtte beklaagde
schuldig aan verduistering van 23,50 en meen
de dat voor een zoo schandelijk bedrog eene stren
ge straf noodig was. Hij eischte dan ook negen
maanden gevangenisstraf.
De uitspraak is bepaald op 15 Januari.
A X E L, 14 Januari 1 89 0.
Gisterennaraiddag waren we getuige van eene een
voudige en toch zoo indrukwekkende plechtigheid.
I e leerlingen der openbare school met hunne
onderwijzers, vele oud leerlingen, benevens tal van
belangstellenden hadden zich omstreeks half drie
naar de algemeene begraafplaats begeven, ten ein
de eene laatste hulde te brengen aan de nage
dachtenis van den ontslapen hoofdonderwijzer
der openbare school, den heer H. van Wijngaar
den, den 15en September des vorigen jaars aan
zijne familie, leerlingen en vrienden ontvallen.
Toen allen op den doodenakker zich om het
graf, dat reeds meteen fraaiengedenksteen prijkt,
geschaard hadden, richtte de heer H. M. Verbrug-
gen, waarnemend hoofd der school het woord tot
de honderden aanwezigen en schetste in gevoelvolle
taal het doel waartoe allen hunne schreden her
waarts gericht hadden. Hij riep het welkom toe
aan do leerlingen, de oud leerlingen en verder aan
allen die opgekomen waren om getuige te zijn van
de plechtigheid. Spreker herinnerde er aan, hoe
velen onder de aanwezigen op deze begraafplaats,
zoowel aan de noord- als aan de zuidzijde, zoo
wel aan den oost- als aan den westkant en in
het middenperk een of meer dierbare afgestorve
nen aan den schoot der aarde hadden toevertrouwd.
Het was hem wel, een bezoek ie brengen aan de
plaats waar de geliefde dooden rusten, waar ook
hij zijne dierste panden had weggelegd en telkens
bij ieder bezoek aan den akker des doods komen
hem de woorden des dichters voor den geest
Vol van heilige gedachten
Treed ik vaak naar 't kerkhof heen
Daar voel ik mijn leed verzachten,
Daar voel ik mij wel alleen.
O, van uit die groene zoden,
AVaar zij rusten, mat en moê,
Ruischt er van mijn lieve dooden,
't Blijde wederzien mij toe.
Iljj hoopte, dat eenzelfde gevoel ook de^ aanwe
zigen mocht bezielen," waar de: dooden ons'telken?
toeroepen: Heden ik, morgen gij! U wacht ik ook
Daarop scbetsie spreker den heer Van AArijn
gaarden als onderwijzer, hoe nij leefde voor het
onderwijs en het welzijn der aan zijne leiding
toevertrouwde leerlingen. Hoevelen aan hem de
eervolle betrekking te danken hebben welke zij
in de maatschappij vervullen. Tal van plaatsen
zijn in Nederland aan te wijzen waar leerlingen
van hem met eere hun bestaan vinden, om van
onze gemeente zelve niet te spreken. Immers al
de viei tegenwoordige onderwijzers hebben bij hem
hunne opleiding genoten. Was hij de vriend der
kinderen by uitnemendheid, ook als men«chen
vriend heeft hij zich onverwelkbre lauweren om
de slapen gevlochten. Als priester en Leviet voor
bij gingen, was hij dikwijls debarmhartige Sa
maritaan.
Nam de overledene deel in het lijden zijner
jnoote en kleine medeburgers, ook in 'hunne blijd
schap had hij zijn genoegen Spreker herinnerde
er hierbij aan, hoe de heer Van Wijngaarden zich
bij verschillende gelegenheden, als daar zijn het
bezoek des Konings aan Axel in 1862, het 300
jarig herdenkingsfeest van Neerlands onafhanke
lijkheid, 1 April 1872, de 25-jarige regeering van
onzen vorst, 12 Mei 1874, de' inhuldiging van on
zen Burgervader, 7 Mei 1886 en ook verleden jaar
nog bij de viering van 's Konings 40-jarig jubilé
aan de spits stelde van het feestvierend Axel-
Nog klinken ons in de ooien de woorden van den
psalmist door den heer Van Wijngaarden toen op
zoo gevoelvolle wijze, uit dankbaarheid voor het her
stel van den geliefden Oranjevorst, uitgesproken
Geloofd zij God met diepst ontzag,
Hij overlaadt ons dag aan dag
Met zijne gunstbewijzen
AVas het jaar 1889, voor den heer ATan Wijn
gaarden zoo rijk aan gewichtige herinnerfngsdagen,
slechts éen, zijn 65sten jaardag heeft hij mogen
Vieren op 13 Januari. Den 28 Mei was de over
ledene 25 jaar secretaris van de onderwijzersver
eeniging in het arrondissement Axel, den 23 Juni,
35 jaar Hoofd der openbare school in deze ge
meente en den 24 Juli, 50 jaar onderwijzer. Be
leefd heeft hij ze, die drie laatste gedenkdagen
doch onder omstandigheden, die van eene feest
viering allerminst sprake konden doen zijn. De
hardnekkige, pijnlijke ziekte welke hem ten grave
sleepte, had ook toen reeds haar sloopend werk
aangevangen, helaasmet het bekende gevolg.
Heden de dag waarop anders eene talrijke
vriendenschaar zich ten huize van den overledene
vereenigde om hem met zijn jaardag geluk te
weuschen, kwam spreker het meest geschikt voor
tot plaatsing van een gedenkteeken. Prijkt het
gedenkteeken der familie aan het hoofdeind, wij
zullen het onze aan de voeten plaatsen, als leer
lingen, die bij hem steeds om wijsheid kwamen.
Zaten ook niet de discipelen aan Jezus' voeten
om Zijne wijsheid te hooren, was het met Maria
en de zondaren niet evenzoo $n zat ook niet Saul
aan da voeten van Gamaliel om levenswijsheid
van hem te erlangen En moeten wij allen niet
van God geleerd worden op deze aarde, als de
voetbank Zijner voeten
Hierna bracht spreker zijn dank aan oud-leer
lingen en leerlingen, die hebben samengewerkt om
op heden hec graf van den geliefden doode te sie
ren met twee prachtige kransen. Hij richtte tot
allo aanwezigen het verzoek, dit aandenken wel
in bescherming te willen nemen, opdat schennen
de handen zich daarnaar niet uitstrekken.
Ten slotte noodigde hij de onderwijzers Van
Yessem en Cransberg uit, de kransen te willen
hechten aau den daarvoor bestemden standaard;
eerstgenoemde die der leerlingen, laatstgenoemde
die der oud leerlingen.
En hiermede was deze plechtigheid, die bij ve
len nog lang in herinnering zal blijven, afgeloo-
pen en begaven zich de leerlingen weder in de
beste orde naar hunne school, terwijl nog velen
in den loop van den dag een bezoek brachten
aan de laatste rustplaats van onzen onvergetelijker.
Van AVijngaarden.
Naar wij vernemen zal door het onderw. pers.
en de leerlingen der Rijks Normaallessen alhier,
eveneens een tweetal kransen geplaatst worden
op het graf van wijlen den heer IJ. van Wijugaar-
den, in leven-directeur dier-inrichting.
Indertijd hebben wq, gempld dat de Sasdijk
-in onze gemeente, in een keiweg ;zal h Ach apen
worden.
Thans is, naar we vernemen, 'de levering der
daartoe benoodigde keien en kantsteenen onder
hands opgedragen aan den heer Prudhoma, van
Sint Nicolaas, chef v.m den dienst van wegen en
werken der maatschappij Mechelen-Ter Neuzen.
In de Ned. Herv. kerk in Zeeland zijn 46
vacante predikantsplaatseno m. in den ring
AxelHontenisse, Sas van Gent, Ter Neuzen en
Zaamslag
in den ring Sluis: St. Kruis en Zui-lzande
in den ring IJzendijke Biervliet, Hoofdplaat
'Nieuwvliet en AVateriandkerkje.
HULST 13 Jan. Heden had in „het Wapen
van Zeeland" alhier, de aanbesteding plaats van
circa 100,000 KG. Superphosphaat, ten behoeve
dei vereeniging „Landbouw-Belang" te Graauw,
waarvoor werd ingeschreven door de beerer,
Adriaansens-Polfliet te Hontenisse /"4,15
Salomonson te Rotterdam f 4,05
H. Vlaeminck te Clinge 3,98'
Xamminga te Pieter-Buren 3*98
G. J. Krol Co. te Zwolle 3.88
alles per 100 K.G.
Aan den laagsten inschrijver is de levering ge
gund.
KOEWACHT. In het afgeloopen jaar was de loop
der bevolking als volgt
Geboren werJen 36 m., 32 vr., totaal 68, waar
onder 4 onechte.
Overleden zijn 22 m., 20 vr.. totaal 42. Leven
loos aangegeven 2 m.. 2 vr., totaal 4.
J.jEr werden 23 huwelijken gesloten, als tusschen
jm. en jd. 18, tusschen jm. en wed. 1 en tusschen
wedn. en jd. 4.
In de gemeente vestigden zich 73 m., 73 vr.,
totaal 146; vertrokken zijn 69 m 72 vr.. totaal 141
Bevolking op 31 Dec. '88' 1208 m. 1063 vr. tot. 2271
'89 1226 1076 2302
alzoo vermeerderd met 18 m. 13 vr. tot. ~3l
ZAAMSLAG. Vrijdagavond is de arbeider H.
v. d. H., in een boerenschuur op den hooizolder
aan het werk zijnde, naar beneden gestort.
De ongelukkige heeft een arm en een been ge
broken en tevens verwondingen aan het hoofd
bekomen.
De benoeming van den heer C. A. van Ares
sem tot houder van het eerlang op te richten te-
lephoonkantoor te Zaamslag, is thans door den
minister van waterstaat enz., goedgekeurd.
De heer mr. Walter, kantonrechter te Hulst,
heeft de aandacht van het publiek gevestigd op de
in omloop zijnde valsche bankbiljetten.
De heer Van Braband, winkelier te Rapenburg,
heeft een dergelijk biljet a 25 ontvangen, doch
kan zich niet herinneren, wie het hem in betalin"-
gaf.
Zitting van heden, Dinsdag 14 Januari.
Voorzitter de heer D. J. Oggel
Tegenwoordig de heeren Dieleman, Dregmans, De
Feijter, Koster, Kruijsse, Oggel, Van de Ree en
Wolfert.
Afwezig de heeren Van Dixhoorn, Van Hoeve
en Jansen van Rosendaal.
De notulen der vorige zitting worden gelezen en
onveranderd goedgekeurd.
Aau de orde is
I. Mededeeling van ingekomen stukken, als:
a. Proces-Verbaal van kasopneming bij den ge
meente-ontvanger van den 10 Dec. 11., waaruit blijkt
dat over 1889 ontvangen is ƒ11908,69
uitgegeven 10658,06®
een goed slot van 1250,62®
het goed slot van 18S7 is 719,14®
iin n n 1888 lo 56,53®
er moest dus in kas zijn 3526,30®