Gemeenteraad van Axel.
Gemengd Nieuws.
toekenning v in een renteloos voorschot van ten
hoogste ƒ30000 ten behoeve van bestrating van
wegen, aan de gemeente Clinge
inwilliging van het verzoek van A, Lombaard
en J. Ie Grand te Groede4 er, A. du Mez te Yzen-
'dijkte, tot verkoop van grond;
wijziging van het reglement, houdende bepalin
gen voor de borgtochten, van de rekeUplichtige
ambtenaren in Zeeland.
Op voorstel van den heer Waghto wordt met
22 tegen 15 st. besloten de peljgndelingtot oprichting
van een waterschap over de gronden, thans ge-
naamd de Damespolder.
De vergadering wordt geslóten.
De leden van de Tweede Kamer 'der Staten
"Generaal zijn ter vergadering bijeengeroepen te
gen Dinsdag 19 November aanstaande, te 2 uren.
De cobimidsle van rapporteurs uit de Eerste
Kamer voor de onderwijswet komt a.s. Donder
dag bijeen tot vaststelling van het voorloopig ver
slag van het onderzoek in de afdeelingen, welk
stuk vermoedelijk Zaterdag d.a.v. aan de léden
■zal worden rondgedeeld.
Eene wijze van behandeling als tusschen de re
geering en de Tweede Kamer plaats vond, is bij
bet opmaken van bet verslag niet gevolgd. In dit
geval zouden de opmerkingen der afdeelingeu, het
antwoord van den minister en het oordeel der
commissie in een verslag moeten samengevat wor
den. Mondeling overleg met de regeering is even
wel tot dusver niet gevoerd. Alleen is bij het al
deelingsonderzoek in hoofdzaak de leiddraad ge
volgd, die bij de overweging in de sectiën van de
andere Kamer was genomen.
De Minister zal derhalve, eerst na ontvangst
van het -voorloopig verslag, zijn memorie van ant
woord inzenden.
Aangenomen dat de regeering in 8 a 10 dagen
mèt haar antwoord gereed komt, dan verwacht
men dat de wet in het laatst van deze maand
in openbare behandeling kan genomen worden.
A X E L, 13 November 1889.
Zooals uit-het verslag der heden gehouden Raads
vergadering blijkt heeft de heer A. de Fouw, ge
meente-geneesheer alhier, als zoodanig zijn ont
slag gevraagd en op de meeste eervolle wijze ver
kregen.
Nog heugt het ons als de dag van'gisteren, hoe
groot en algemeen de vreugde en deelneming in
onze plaats Was, toen de geachte heer De Fouw
zijn 40-jarig ambtsjubileum vierde. Ieder was
toen in de weer om den jubilaris hulde te bren-
gov. Is dit niet het schoonste bewijs hoezeer men
den man bemint, aan wien zoovelen onzer zich
verplicht gevoelen? Bijna geene enkele woning
is in onze gemeente aan te wijzen waar hij, de
hulpvaardigheid zelve, niet eenmaal als redder in
nood en gevaar is binnengetreden. Overal en altijd
bereid zijne hulp te bieden, waar die gevraagd
werd, zullen velen met ons niet zonder een ge
voel van weemoed den ijverigen man zich zien
onttrekken aan een loophaan, waariti hij nog da
gelijks zooveel goeds deed.
Evenwel verheugt het ons, dat het den waar-
digen man gegeven is. nog eenmaal die rust te
genieten, waarop hij na zulk een welbesteed le
ven, de volste aanspraak heeft. Én moeten wij
hem missen als helper onzer kranken, ook onze
gemeente zal hem niet in haar midden mogen behou
den, daar de heer De Fouw zich, zijn we goed
ingelicht, eerlang metterwoon te Middelburg zal
vestigen.
Voor de betrekking van hoofd der openbare
school alhier hebben zich vier sollicitanten aange
meld, waarvan zich een moet hebben teruggetrok
ken.
Ilulst. 11 Nov. Heden had alhier in het „Wa
pen van Zeeland" de aanbesteding plaats van
43300 K. G. Chili-Salpeter, ten behoeve derVer-
eeniging „Landbouw-Belang" te Graauw, waarvoor
werd ingeschreven door de hoeren
Jac. Pateer te Hontenisse voor ƒ10,62
H. J. Vlaeminckte Clinge /"10,48
D. J. Oggel te Axel ƒ10,47
Alf. Pieters te Hontenisse ƒ10,17
Alles per 100 K. G.
Hontenisse. Het is mijne gewoonte niet de pen
op te vatten om uwe kolommen te vullen met he
schouwingen over net onderwijs. Feiten vallen
er bijna niet te vermelden, of het zou de opening
■lor katholieke school te Groenendijk moeten zijn:
die opening had deze week plaats.
Wat verder mijne persoonlijke opvatting om
trent hec onderwijs betreft, hoe aanlokkelijk het
.ook zijn moge dia mede te deelen, uw blad, M.
d. R., dat het vaandel der neutraliteit steeds hoog
houdt, biedt daarvoor geene rftimte. Dit in het
oog houdende wil ik thans met «en enkel woord
meedeelen, hoe het in onze gemeente staat met
het herhalingsonderwijs, daar dit in dit najaar wel
waard is om besproken te worden.
Evenals in bijna alle plattelandsgemeenten brengt
herhalingsonderwijs niet die vruchten voort, wel
ke de wetgever er zich ongetwijfeld van had voor
gesteld en vele onderWpZers Wénscben dan ook de:
oude „avondschool" terug, die ook toegankelijk was
voor kinderen, welke de dagschool nog bezóchten.
A.an het herhalingsonderwijs wordt Weinig deelge
nomen en dit wel voornamelijk om de volgende
redenen
1. Een groot aantal leerlingen maken opde fiag
school door aanhoudend verzuim Zulke slechte vor
deringen, dat zij later niet instaat zijn het herha
lingsonderwijs te volgen.
2. Een evengroot en misschien'nog grooter aan
tal knapen (meisjes komen in het geheel niet) heb
ben geen lust om den avond in school door te
brengen. Liever zitten ze met beide voeten op de
kachel en een steenen pijpje in den mond spook
geschiedenissen te verhalen en, helaas de ou
ders hebben niet het verstand hun kroost naar
betere plaatsen te zenden.
3. De school, die soms midden in een polder,
dikwijls aan een afgelegen dijk gebouwd is, is
niet te bereiken dan langs modderige wegen en
vaak moeten de leerlingen, die ver uit elkander
wonen door dikke duisternis langs diepe slooien,
soms over smalle vonders -en bruggen hun' weg
nemen.
4. De meeste leerlingen behoorer. tót de werken»
de klasse en zijn met primo November, wanneer
het herhalingsonderwijs een aanvang neemt, nog
drak aan den arbeid. Zij kunnen moeilijk hun werk
verlaten en als later de ledige tijd komt wordt de
knaap niet meet toegelaten.
Dit laatste overwegende besloot onze gemeente
raad dan ook op verzoek de gelegenheid
tot aangifte voor het herhalingsonderwijs open te
stellen tot 7 December in plaats van tot 1 No
vember, zcoals vroeger het geval was.
Op eene school is de toestand gunstiger dan vo
rige jaren. Waar vóór 2 jaar slechts 1 en verle
den jaar geen enkele leerling was zijn er nu reeds
8 en daaronder zijn er van 17 en 24 jaar.
Mocht het weldra op alle scholen niet alleen
feóó, maar nog veel beter worden en mocht het
•dijken, dat het genomen lofwaardige besluit van
onzen gemeenteraad het borhaiiögsonderwtjs zal
bevorderen.
Hontenisse. Met algemeene stemmen is heden
tot predikant bij de Ned. Herv. gemeente alhier
beroepen de heer E. M. van Yzendijk te Lareti
(Geld.), die mede een beroep heeft ontvangen naai
die gemeente te Kapelle.
Zitting van heden 12 November.
Voorzitter de heer jhr. mr. Quarles van Üfïord.
Tegenwoordig 9 leden.
Afwezig de heeren Jansen van Rosendaal en
Wolfert.
De notulen worden gelezen en goedgekeurd.
De heer Jansen komt ter vergadering.
Aan de orde komt
I. mededeeling van Ingekomen stukken, als
a. een schrijven van de heeren J. A. van Ves-
sem en J. v. D. Schoonakker dat zij zich hunne
benoeming als kantoorhouder en plaatsvervangend-
kantoorhouder voor het alhier op te richten tele-
fonkantoor hebben laten welgevallen. Wordt voor
kennisgeving aangenomen.
II. Overeenkomst van de gemeentebesturen van
Axel en Zaamslag met betrekking tot de oprich
ting van een rijkstelefoonkantoor in aansluiting
met het rijks telegraafkantoor te Terneuzen.
Deze overeenkomst wordt gelezen en met. alge
meene stemmen goedgekeurd.
III. Verzoek van den heer A. da Fouw, ge
meente geneesheer, alhier, om ontslag als zooda
nig met ingang van 1 Dec. a. s.
De Voorzrtter meent de tolk der vergadering te
zijn, wanneer hij zijn leedwezen over dit Ver
zoek uitspreekt. Hij stelt Voor requestant eervol
te ontslaan, onder dankbetuiging voor de vele door
hem aan de gemeente bewezen diensten.
DienoVerkomstig wordt Zonder hoofdelijke stem
ming besloten.
IV. Bepaling der jaarwedde voor den nieuw te
benoemen gemeente geneesheer, tevens belast met
de doodschouW en de vaccine.
De openbare zitting gaat daartoe in eene ge
heime ever.
Na heropening deelt de voorzitter mede, dat be
sloten is die wedde vast te stellen op ƒ800.
V. Benoeming der commissie voor de Oude- en
Nieuwejaars -bedeeling.
De voorzitter wijst de heeren Kruijsse en Van
Hoeve als stemopnemers aan.
Benoemd worden de heeren P. Raijiöond met 6^
A. W. van de Bilt met 10, Ph. J. van Dixhoorn
met 9, Abr. van Wijck met 8, L. Jansen van
Rosendaal C.Nz. met 10, Matt.h. Dielemaö Pz. met
10. J. Vlaander met 10, H. Hoehë met 10, J.
Smies met 10Herms. Dieleman met 10
L. de Regt met 6 en Jac. Dekker Fz. met 7 van
de 10 stemmen.
Indien een der benoemden mocht bedanken. Zal
door Burg. en Weth. in die vacature worden voor
zien.
De voorzitter ontbindt onder dankzegging het
stembureau.
Niets meer voor de openbare zitting op de
agenda vermeld staande, gaat zij over in eene
met gesloten deuren, ter behandeling van het sup
pletoir kohier van den Hoofdelpken Omslag.
Uit Arnhem wordt gemeld
De vorige week omstreeks 8 en een half uuf
werd door de geheele stad een slag waargenomen,
die de huizen op hunne grondvesten deed schuil
den en waarbij in verschillende woningen de deu
ren openvlogen en de glasruiten rinkelden als bij
het hevigst onweder. Velen dachten aan een on
geluk zooals van Antwerpen en, hoewel het bij
nader onderzoek niet zoo erg was, hadden even
wel, door de gevaarlijke omgeving van de plaats
waar het onheil was voorgevallen, de gevolgen
verschrikkelijk kunnen zijn.
Op ongeveer tien minuten büïten de stad had
zich in het artilleriepark, aan de overzijde van de
bekende buitenplaats Bonsbeek gelegen, een sol
daat van het korps rydende artillerie door een
granaatschot van het leven beroofd. IJaarbij was
een geheel uitgeruste munitie-voorwagen in de lucht
gevlogendeze wagen was, behalve met tal van
andeie kleine voorwerpen, bepakt met 17 grana
ten, 17 granaatkartetsen en 38 kardoezen, elk
gevuld met 1,6 kilogram buskruit. Van dezen
wagen was niets overgebleven datt enkele
stukjes verbrand hout. Van een viertal andere
wagens waren gedeeltelijk de raderen afgeslagen
en min of meer vernield. Ven een op een afstand
van een 25 pas staand steenen gebouw, gevuld
met duizenden infanterie-patronen, waren de dak
pannen alle Vernield, terwijl op verschillende plaat
sen, vermoedelijk door granaatscherven, stukken
steen waren weggeslagen. Het is een wonder,
dat dit gebouw bleef gespaard, de ramp was bij eene
ontploffing niet te overzien geweest. Van eene
in de nabijheid gelegen uitspanning waren van
een der zijramen alle glasruiten verdwenen.
De overblijlselen van het deerlijk verminkte lijk
werden over het geheele park gevonden, zelfs op
afstanden van méér dan 100 pas. Rechts van
het kanon bevonden zich de beide beenen. links
het hoofd met een gedeelte van een schouder en
een armaan de achterzijde der patronen-be
waarplaats een gedeelte van den rug.
Aan den ingang van het park bevindt zich een
wachthuis, waarin 1 korporaal en 3 man waren,
