549.
Zaterdag 0 Nov1880.
5"
Jaarg.
9
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
AXEL.
Staatkundig Overzicht.
FEUILLETON.
Vergeven, ook Vergeten.
Hi lineiila iut sch Kieuws.
COUR IN
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Try dagavond.
A B N N E M E N T S P R IJ S
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 80 cent. Afzouderl. numm. 3 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE men.
Het begint er meer en meer op te lijken, dat
van de tegenwoordige werklui geene andere defi
nitie mag gegeven worden, dan deze: „Werklie
den zijn wezens, die, wanneer zij door gebrek aan
werk tot rust gedoemd zijn, niet werken en wan
neer er werk is, ook niet werken, tonzij de pa
troons zooveel loon geven, dat zij met verlies hun
ne zaken drijven, óf, niet meer verdienen dan den
werklieden goeddunkt."
Zoo is het tegenwoordig maar een paar zoo
genaamd ontwikkelden onder het we. kvolk hebben
alras het geheele personeel op hun handje gere
deneerd. Dan wordt er zeer nauwkeurig op een
halven cent uitgerekend hoe kolossaal de verdien
sten der patroons zijn en hoe geiing het loon van den
werkman is Natuurlijk komt het altijd zóo uit,
dat de werkman wordt uitgezogen, beknibbeld en
wat er nog meer met een werkman gedaan kan
worden, zonder dat hij er trouwens iets van be
merkt. Loonsverhooging of anders staking van
den arbeid is de conclusie waartoe men komt.
Dwingen dus, als een kind dat niet voor moeder
om een boodschap wil, omdat het niet vooraf een
babbelaar krijgt. Waarom niet in allen ernst en
bedaardheid de belangen aan de patroons kenbaar
gemaakt, die, wanneer zjj overtuigd worden, in
de meeste gevallen niet zoo onmenschelijk zullen
zijn, dat zij zich niet bereid zouden verklaren,
zooveel mogelijk alle onbillijkheden weg te nemen.
Gelukkig hebben we in onze landbouwende stre
ken geen last van werkstakersde menscnen
op het platteland zijn zoo oproerig niet, of liever
worden zoo oproerig niet gemaakt als in de ste
den en mijn districten.
Het bovenstaande moest ons uit de pen bij het
vernemen van de vele werkstakingen, die thans
49.
„Dus alleen om aan geld te komen, en aan je
haat te voldoen," maaktet ge je schuldig aan deze
misdaad Maar helder me nu verder eens op. of
ook de medeplichtigen in eenige betrekking stonden
tot. je slachtofiers."
„Neen, mijnheer, hun was 't alleen te doen om
op een makkelijke manier aan geld te komen, en
om mij te helpen," antwoordde hij.
„Maar die Lise, waaraan ge dat briefje hebt ge
schreven.
„Die is wel vroeger zeer goed bekend geweest
met de familie, maar staat niet in betrekking tot
Emma of haar oom."
„In hoeverre is zij dan in deze zaak betrokken?"
„Slechts zijdelings. Reeds als kinderen hebben
wij met elkander omgegaan, en ik had langzamer
hand eene vurige liefde voor baar opgevat. Het
weinige goed, dat ik nog in de wereld heb uitge
voerd, heb ik aan haar te danken, want zij was de
eenige, die invloed op mjj kon uitoefenen. Door
weder aan de orde van den dag zijn. Mijnwer
kers, dokwerkers, ja zelfs de arbeidsters in de
Zweedsche lucifers-fabrieken weigerden aan den ar
beid te gaan. Overal zijn de patroons dadelijk tot
onderhandelen overgegaanmaar niet overal is
men nog tot een vergelijk gekomen.
In Belgie staat het gunstig met de werkstakin
gen. Uit Bergen komen berichten dat de werk
staking der mijnarbeiders in de Borinage als ge
ëindigd te beschouwen is, daar Maandag van de
28.000 mijnwerkers, welke zich in het geheele
bekken bevinden, er slechts 822 bij den arbeid
ontbraken, - wat overigens een gewoon verschijn
sel is op Maandag.
Te Antwerpen staat het ook niet ongunstig met
de werkstaking der dokwerkers. Aan de kaden
en in de dokken wordt geregeld gewerkt, maar
'sjavonds om 5 uur hield men op met weiken en ging
er een stoet in volmaakte orde door de straten
der stad, gewoonlijk naar het vergaderlokaal der
socialisten.
Een zeker aantal stouwers en bazen der Natiën
hebben de gevraagde verhooging van loon voorde
twee uren, welke er langer dan vroeger gewerkt
wordt, toegestaan, en daar dit voorbeeld naar men
verwacht, door allen gevolgd zal worden, zal de
beweging waarschijnlijk geenerlei ernstig gevolg
hebben.
Hei is waar, de werkstakingen dragen wel geen
boosaardig karakter, maar zij leveren toch genoeg
het bewijs, dat de maatschappij ziek is. Maar wat
zal haar genezing aanbrengen? Weet gjj Let lezer?
De scheepswerkers te Amsterdam van de „Hol
landsche Stoomboot maatschappij" (dienst op Lon
den), die Vrijdag weigerden op de oude voorwaar-
niemand anders was ik te leiden
„Tot deze misdaad schijnt ze je toch aangezet te
hebben."
„Indirect wel mijnbeer, maar ik geloof, dat als
zjj"geweten had, dat het tot zulk een einde zou ko
men, zij zich wel gewacht zou hebben om den af
keer, dien ik voor Emma gevoelde, bij mij aan te
wakkeren
„Dus dat heeft zij gedaan?" vroeg de officier ver-
der.
„Door mijn slechte finaneiëele positie, kon ik er
nooit aan denken haar te trouwen, en wanneer wjj
over dit onderwerp aan het spreken waren, kon zij
wel eens geducht in toorn geraken over mijn broer,
die Emma zoo zeer bevoordeeld had. Als we dat
geld hadden of slechts een gedeelte er van, zouden
we kunnen trouwen, en een aardig huishouden op
zetten. Meer en meer voelde ik door zulke gesprek
ken mijn haat aanwakkeren, en rijpte het besluit bjj
mij om aan Emma te ontnemen, wat volgens recht
mij toekwam. Toen ik nu na korten tijd verschrik
kelijk in geldnood kwam, nam ik mijn vriend Ha
gen in vertrouwen, en wij maakten samen het plan,
dat wij op dien avond uitvoerden. Aan Lize wilde
ik toen berichten, dat wij uit den nood gered wa
ren, en dat wij eerstdaags geheel aan elkander zou
den kunnen toebehooren, maar dit briefje is in han
den (20 ets. per uur)de „IJstroom" telossen, wil
den ook Maandagmorgen niet beginnen metde
Zondag van Londen gekomen „Amstelstroom" of
hun moest eerst een loon van 25 ets. worden toe
gezegd.
Baas Park, hoewel hij zei de dezen eisch niet te
kunnen inwilligen, toonde zich wei bereid met
hen te onderhandelen, en herhaalde het Zaterdag
reeds gedaan voorstel, dat zij den arbeid zouden
hervatten tegen een vast weekloon van ƒ12. Daar
onder zou men niet komen, doch wat, per urn-
uitgerekend, meer gewerkt werd, zou tegen 20 ets.
per uur boven het vaste bedrag van 12 worden
uitbetaald.
Dit aanbod werd van de hand gewezen, omdat
de werklieden meenden, dat deze regeling, goed
bekeken altijd van het standpunt der werklie
den - de zaak bjj het oude het, ja, hem eigen
lijk nog achteruit bracht. Neemt men toch het
gemiddeld aantal werkuren per week als maat
staf, dan komt een weekloon van ƒ12 op 15 ets.
per uur. En er worden werkelijk zooveel uren
gewerkt als die /12 vertegenwoordigen, daar het
restant moet inverdiend worden met werk in de
loods.
Toen de werklieden beslist weigerden op ande
re dan de door hen gestelde voorwaarden aan den
arbeid te gaan, gaf de baas hun een bedenktijd
van twee uren.
Zij bleven volharden en de baas voorzag zich
daarop te 9 uren van andere menschen. die. te
gen 20 ets., aan het werk gingen en daarbij niet
de minste tegenwerking van de strikers onder
vonden. Er was bovendien eene zeer sterke po
litiemacht, onder bevel van den hoofd-inspecteur
Hazenberg, aanwezig.
Te 1 uur Maandag middag ging alles nog gere
geld zijn gang en was de politie grootendeels in
gerukt.
den gevallen van dezen politiebeambte, zoodat het
ons tot groot nadeel is geweest."
„Hebt gij aan Lise uw plan ook medegedeeld?
„Neen, mijnheer, zij wist er niets van, dat wij
het voornemen hadden, Emma te bestelen. Dit had
ik haar niet durven zeggen, en daarin had ik recht
gehad, want toen zij later vernam op welke wijze
ik aan zooveel geld gekomen was, was zij buiten
zich zelve van woede, en heeft mij verboden haar
ooit meer te ontmoeten."
.Dus is zij geheel onschuldig aan de zaak, en
wist niet, dat de misdaad gepleegd zou worden?"
vroeg de officier verder.
„Ja mijnheer, geheel onschuldig", antwoordde bij
met eene plechtigheid.
„Wat hebt gij uitgevoerd met het geld van den
ouden man
„Daar hebben wij met ons drieën een prettig le
ven van geleid, en het is nu bijna ook op."
„Hoe kwam de derde persoon, Barend Stam, in
de zaak betrokken?"
„Deze werd alleen door ons aangenomen omdat
hij uitstekend geschikt is tot het verlichten van
zaken.
Wordt vervolgd
