Riuncnlandsch Nieuws.
bouwer En waarom? De fabrikanten begonnen
te contracteeren en reeds den toekomstigen oogst
voor een gedeelte re betalen door het geven van
voorschot Mag nu op zichzelf het geven van ee-
nig voorschot geen nadeel zijn, de fabrikant stond
toe en staat nog toe dat juist met dat voorschot
gezwendeld wordt op de grootst mogelijke wijze.
Is eenmaal de tijd daar dat de prijs per 1000 ki
lo is vastgesteld, dan is het geen zeldzaamheid,
dat op één dag vier verschillende agenten aanzoek
komen doen om te contracteeren. De kléine boer
is zoover gekomen, dat hij reikhalzend naar het
oogenblik uitziet, dat meer „pittengeld" gedeeld
wordt, om daarmede zooveel mogelijk andere ver
plichtingen na te komen, en vraagt eene som op
voorschot naar gelang zijner financieele behoefte.
Dit bedrag wordt gedeeld door ƒ75, dat is het
toegestane voorschot per H. A. en men vult de
uitkomst in als het cijfer, dat het getal gecon
tracteerde H. A. aangeett. Werden al die ge
contracteerde H. A.met bieten bezaaid, er zou ze
ker geen bouwland genoeg aanwezig zijn. En de
ze zwendelarij is ieder fabrikant bekend uit de te
korten, die zich jaarlijks voordoen, doch men acht
er zich niet boven verheven en maakt geen ein
de aan die walgelijke concurrentie der agenten,
die zich voor een H A., ja zelfs voor 1/7 H. A.
half dood loopen. Bij den regelmatigen achteruit
gang van den landbouwer zijn de grondbezitters
zoo overtuigd, dat. de beetwortelteelt er mede de
hoofdaanleiding toe is en blijft, dat zij reeds bij
groot-en getale die veelgezegende teelt verboden
hebben, omdat juist door de tietenteelt veel pacht
beloofd wordt, maar veel aan den strijkstok blijft
hangen.
De uitgeloofde prijs van ƒ12 levert geen bewijs,
dat de fabrikant in het belang van den landbou
wer handelt. Hun zijn wel andere maatregelen
bekend. De landbouwers krijgen zaad thuis van
bieten met hoog suikergehalte, de fabrikant geeft
50 percent geld meer, doch d6 boer levert maar
de helft der bieten van vroeger en profiteert er
dus niets bij.
De heer B. heeft beetwortelen scheikundig la
ten onderzoeken. De beetwortel van zaaizaad Ro-
se no. 1 bevatte 14 pet. suiker en die van wit fa -
briekzaad 18 pet. Rekent men nu dat roode bie
ten gemiddeld 36000 kilo en witte 24000 kilo per
H. A. opleveren, dan krijgt men, de eerste bere
kend tegen 14 pet, en de andere tegen 18 pet. sui
ker, eene verhouding van 5040 en 4320 kilo sui
ker. Berekent men nu de roode biet tegen ƒ10,
dat is dus ƒ360 per H. A. en de witte biet ƒ12,
dat is ƒ288 per H. A., dan wordt een kilo sui
ker der roode biet betaald met 36%oiodat is ruim
7 cent- van de witte biet 58, i3!o dat is 6 7* cent.
Duidelijk is het den heer B dus, waarom aan
de landbouwers het zaad der witte bieten, die te
genwoordig veel overeenkomst hebben met andij-
viestronken, wordt toegezonden, en men mets van
roode bieten weten wil.
VIJFDE HOOFDSTUK.
De ondergaande zon wierp hare laatste stralen
door de vensters van de houtvesterswoning. De ou
de Krautz zat peinzend in den leuningstoel voor de
schrijftafel, ondersteunde het grijze hoofd met de
hand ei. rookte uit eene met zilver beslagene meer
schuimen pijp, die zijn vader reeds gehad had. Zijn
gedachten waren zwaarmoedig en onaangenaam.
Daar Karei door zijne wonde het huis nog niet
verlaten mocht, zoo bad hij alleen te waken voor
het jachtgebied, Sedert drie dagen had hij in het
bo?ch het spoor gevolgd van den wilddief en had
zich door zijne hooge jaren niet laten terughouden
zelfs 's nachts op de loer te liggen om den strooper
le snappen.
Hi] gevoelde zich daardoor verplaatst in een tijd
ongeveer twintig jaar geleden, toen hij ook het spoor
van een wilddief ver7olgd had vervolgd met in
spanning aller krachten. Herinneringen, die hij meen
de reeds lang begraven te zijn, kwamen met alle
macht weer in hem op.
Hij zag zichzelven weder als jonge man in den
bloeitijd zijns le7ens. In zijn huis heerschte een
goede engel, zijne vrouw, die hem wist te leiden,
wier zachte hand vaak genoeg de rimpels van zijn
voorhoofd streek en die met weinig woorden meni
ge hartstochtelijke uitbarsting wist te bezweren.
De fabrikant diende zaaizaad te verschaffen, dat
op goeden grond 86000 kilo's per H. A. geeft of
contracten te sluiten op suikergehalte, zonder dat
zal ieder groot landbouwer genoodzaakt zijn de bie
tencultuur af te schaffen en zullen de pachters
weldra geen beetwortels meer mogen verbouwen.
Blijft de totstand zooals bij is, dan slaan de fa
brikanten zichzelf de glazen in.
Zietdaar het belangrijkste uit het zeer lezens
waardige opstel van den heer Beijerman. "VVe zijn
zeer benieuwd of de heer Jager, thans reeds van
twee zijden aangevallen, op beide stukken het stil
zwegen zal bewaren.
De Staatscourant meldt
Ofschoon Zijne Majesteit de Koning de laatste
48 uren minder rustig beeft doorgebracht, blijft
volgens verklaring der geneesheeren de toestand
des Konings voor het oogenblik bevredigend. De
voeding verbetert iets, en de krachten gaan lang
zaam vooruit.
De toestand des beeien Van Oserbruggen,
lid der 2e kamer, is thans buiten gevaar.
De eerste kamer heeft vrijdag met 34 tegen
12 stemmen de wetsvoordracht verworpen tot ver
zekering van de toepassing van bij het wetboek
van strafvordering toegelaten vrijheidsbeneming.
Het waarschijnlijk gevolg hiervan zal zijn, dat eene
regeling van de zaak opnieuw zal worden onder
nomen.
Tot uitvoering vün art. 187 der Grondwet
is een ontwerp van wet omtrent den staat van
oorlog en beleg door het Departement van oorlog
in gereedheid gebracht. De indiening van dit ont
werp bij de Tweede Kamer kan spoedig worden
tegemoet gezien.
Door de Zuid-Holiandsche Maatschappij tot
redding van schipbreukelingen te Rotterdam is aan
den heer Braakenhurg, arts, en J. L. C. Wortman,
candidaatarts, beiden wonende te Leiden, toege
kend de zilveren medaille met daarbij behoorend
getuigschrift wegens hun menschlievend hulpbe-
toor, verleend aan de drenkelingen van het op 21
Nov. 11. onder de kust van Ouddorp verbrijzelde
barkschip „Atalanta." Genoemde heereri vertoef
den destijds te Goedereede.
AXEL, 2 3 Januari 1889.
Morgenmiddag (Woensdag) om 2 uur zal de heer
Boas in de Ned. Herv. kerk alhier optreden tot
bespreking van de wenscheiijkheid, dat in iedere
garnizoensplaats een tehuis zij waar de militairen
goed° lectuur, ververschingen en omgang met be
schaafde menscben kunnen verkrijgen, zulks tot
vermindering van het misbiuik van sterken drank
in cantines en herbergen.
Eene geachte, voordeelige betrekking, een aange
naam tehuis, eene geliefde vrouw en een gezonde
driejarige knaap, die 's vaders trots was dat al
les was zijn. Daar opeens werd, als door een blik
semstraal uit den hemel, geheel zijn geluk vernietigd
door eene onbezonnen daad in een onbewaakt oo
genblik, door eigen schuld. Woeste drift, die zijn
verstand benevelde, verleidde hem tot eene hande
ling, die een berouw van twintig jaren niet onge
daan had kunnen maken, noch had kunnen uitwis-
schen.
Niemand dan zijne vrouw wist van zijne schuld.
Zij leed met hem en zweeg, tot hare zwakke krach
ten onder den last bezweken. Drie maanden na dien
verschrikkelijken nacht, waarin de daad geschied
was, droeg men haar ten grave. Aan haren ver
stijfden boezem lag een jeugdig wicht, geknakt door
den dood, nog eer het de oogen voor het licht ont
sloten had.
Van dien tijd af was er zelden eene vreugdestraal
gevallen in het leven van den eenzamen m&n, en
zelfs het voorspoedig opgroeien van zijn zoontje, de
eenige nalatenschap der dierbare overledene, kon geen
lach van voldoening op het sombere gelaat tooveren.
Het knagend verdriet over het onherstelbaar verlies
en het bewustzjjn van schuld hadden zijne haren
voor den tijd vergrijsd en diepe voren in zijn gelaat
gegroefd. Wordt vervólgd.)
Aanstaanden Donderdagnamiddag om 3 uur
houdt, volgens achterstaande advertentie de alhier
bestaande vereeniging van suikerbieten verbouwers
eene vergaderiug ten huize van P. Koole.
Ofschoon deze vereeniging nog zeer jeugdig is,
telt zij reeds een groot aantal leden. Het is echter
te verwonderen, dat dit aantal niet minstens twee
maal zoovee! bedraagt, daar toch het doel der
vereeniging gewichtig genoeg mag geacht worden,
dat ieder landbouwer daaraan zijn steun verleent.
Door eendracht sterk is de leusEn voorwaar, j
geen betere naam had hier gekozen kunnen wor-
den. Maar een onomstootelljke waarheid is het
ook, dat, hoe grooter de eendiacht is, des tester-
kor de vereeniging zal zijn en daarom, landbou
wers, in uw eigen belang, sluit u als één man aan
Gisteren heeft alhier, ten overstaan van den
notaris W. C. de Smidt te Schoondijke en ten
verzoeke van Dav. de Blaaij alhier, de veiling
plaats gehad, van a. eene partij zeer goed bouw
land, groot 6 gem. 254 R. (G.M.) in den Buthpol-
der gem. Axel, waarvan kooper werd de heer L.
de Feijter Pz., alhier voor 600 per 44 A. 56 c.A.
en van h. een hecht en sterk woonhuis, met erf
en groote schuur, op en met 6 A. 74 cA. grond
in de Koestraat, waarvan kooper werd de heer
Salomon Scheele Jz. alhier voor ƒ1760.
De loting voor do nationale militie in het
'nopende jaar zal plaats hebben in de gemeenten
er. op de dagen en ui en als hieronder zijn aange
wezen
Axel, Maandag 11 Febr., des voorm. te 9 u.
voor Axel, Zuiddorpe, Overslag en Westdorpe, te
10,30 u. voor Terneuzen en Hoek en des nam. te
1,30 voor Sas van Gent, Philippine, Koewachten
Zaa inslag.
Hulst, Dinsdag 12 Febr. des voorm. te 9 u.
voor Hulst, Ossenisse, Hengstdijk, Hontenisse,
Boschkapelle, Stoppeldijk, Graauw, Clinge en St.
Jansteen.
IJ z e n d ij k e, Donderdag 14 Febr., des voorm.
te 9 u., voor Groede, Breskens, Nieuwviiet, Wa-
tei landkerkje, Schoondijke, Hoofdplaat, Biei vliet en
IJzendijke.
Sluis, Zaterdag 16 Febr., des voorm. te 9,30
u., voor Sluis en Retranchement, te 10,80 u. voor
Cadzand, Oostburg en Zuidzande en te 11,45 u.
voor Aardenburg, St. Kruis en Ede.
Door gedeputeerde staten van Zeeland zijn ver
der, ter bepaling van bet aandeel door de gemeenten
te dragen in het gedeelte, hetwelk door de pro
vincie in de lichting voor de nationale militie van
1889 moet worden grieverd, samengevoegd o. m.
de gemeenten Zuiddorpe en Overslag, Ossenisse
en Hengstdijk.
Vrijdagnamiddag is te SintNicolaas na eene
langdurige ongesteldheid overleden de Weledele
Heer Theodoor Janssens, die, benevens veie ande
re eervolle betrekkingen, ook die van Voorzitter
van den raad van bet Bestuur van de Spoorweg-
Maatschappij Mechelen - Terneuzen bekleedde.
Om zijn degelijk karakter, zijn doorzicht enken
nis van zaken, zijn verdienstelijkheid als mede
burger, wordt zijn afsterven, alhoewel noch on
voorzien, noch onverwacht, ten zeerste betreurd.
De plechtige begrafenis zal plaats hebben op
Woensdag 23 dezer, 's morgens om 10 uur, waar
bij eenige leden der kamer van volksvertegen
woordiging zullen worden afgevaardigd om hun
nen hooggeachten collega de laatste eer te bewij
zen.
Naar men verneemt zijn de heeren H. G>
Hammacher en J. G. Gerritsen te Groede, voor
nemens om ontslag te nemen, als leden van het
voorioopig bestuur der lib. Kiesvereeniging „Volks
onderwijs" in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
Bij de Ned. Herv. gemeente te Zaamslag is
tot predikant beroepen de weleerw. heer ds. Kar-
res, te Brüinisse.
Ds. L. Bouma, pred. bij de Chr. geref. ge
meente te Driessen, heeft het beroep naar die ge
meente te Terneuzen aangenomen.
Hontenisse 20 Jan. De heer E. Bolsius, districts
inspecteur der Ned. Am. stoomvaart Mij, hield he
den avond voor ongeveer 200 personen in het ho
tel „St. Hubert," bewoond door de wed. J. S. Verbist,
te Kloosterzande zijne in het vorige nomrr.er dezer
