No. 70.
Zaterdag 51 Juli 1886.
Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Dit
Het jaar 1886 heeft tot heden op so
ciaal gebied nog weinig geleverd, dat ons
tot vreugd kan stemmen. Was de En
gelsche hoofdstad het tooneel van onlust
en verwoesting, van verzet tegen de ge
stelde machten, leverde het zuiden van
België met name de omstreken van
Charleroi de verschrikkelijke vertoonmg
van een burgeroorlog, thans is de geest
des oproer's ook in ons volk gevaren. De
hoofdstad van ons dierbaar Vaderland, t
o-roote en rijke Amsterdam heeft thans
ook ondervonden wat het is een volks
hoop, blind van woede, tot bedaren te
brengen. Doch laten wij ons in geene
beschouwingen verdiepen Onze ruimte
eedoogt zulks niet; laten wij feiten noe
men en zien wat de berichten ons omtrent
het voorgevallene mededeelen.
Zondagmiddag had men over de Lin-
dengracht bij de Lijnbaansgracht te
Amsterdam ter genoegzame hoogte, uit
de bovenramen van een paar tegenover
elkaar gelegen huizen, een touw gespan
nen, in het midden er van een paling
opgehangen om hem terwijl men er met
een schuitje onder doorvoer, daaraf te
trekken. Sinds lang is dit barbaarsche
spel bij politieverordening verboden, zoo
dat, juist toen het trekken voor de veer
tiende maal had plaats gehad en het nog
zes keeren geschieden moest, een naar
agenten op grond van dit verbod zeiden,
dat het spel moest gestaakt en het touw
weggenomen worden. Maar jawel I wie
meende dat aan dit rechtmatig verlangen
zou voldaan worden, had buiten de pa
lingtrekkers en de vele omstanders ge
rekend, en toen een der agenten na her
haalde sommatie, zich naar boven van
een der woningen begaf en het touw
doorsneed, had men de poppen aan t
Niet alleen dat men de agenten te lijf
wilde maar hier en daar werd de straat
opgebroken en slingerde reeds menige
steen door de lucht. Een der agenten
die daarop een toevlucht zocht in de
broodbakkerij van J. G. Wissmgh, zou
het, ware hij er toen weer uitgekomen,
zeker zeer hard te verduren hebben gc
had Men riep toch niet minder dan
„gooi er hem weer uitof stop m in
den oven De bakker voldeed aan geen
van beide eischen en daardoor steeg de
woede van het volk ten top en bleef er
in een oogwenk geen glró of roei van
zijn benedengevel heel. Ook de glazen
van eene tapperij aan de overzijde, als
mede van eenige andere gebouwen wer
den verbrijzeld. De andere agent werd
in een kelder gedrongen waar hij erg
mishandeld werd, totdat er hulp op
daagde van het politie-bureel van de
Noordermarkt. De inspecteur van poli
tie Boas, aan het hoofd van een deta
chement agenten, sommeerde eerst de
menigte uiteen te gaan, wat met eene
hagelbui van steenen werd begroet.
Daarop werd gebruik gemaakt van den
wapenstok en later ook van de sabel,
zoodat aan beide zijden gewonden vie
len en eenige personen werden gearres
teerd. Na het eindigen van den strijd
werden van de burgers 4 en van de agen
ten 18 gewonden naar het Binnen Cast
huis vervoerd. De orde werd dien a-
vond niet meer verstoord, ten minste
niet zoo, dat de politie tusschenbeide
moest komen. Het 7e regement infan
terie en een detachement van liet oe
regement huzaren, waren gedurende de
ongeregeldheden gereed gehouden om in
dien het noodig was, de politie bij te staan.
Maandag was de brug bij de le Lm-
dendwarstraat het voornaamste vereem-
ginspunt; zij werd voortdurend door eene
volksmenigte bezet, die naar t scheen,
zich bepaalde tot een lijdelijk wachten op
hetgeen de politie doen zou. De verschil
lende vereenigingspunten waar men bijeen
schoolde en wachten bleef, werden mden
voormiddag door de politie met bezocht,
er werd schijnbaar gedacht, dat ze van
zelf wel uiteen zouden gaan. De menigte,
ten minste de bewoners der Jordaan, was
echter te zeer opgewonden. Met zachte
middelen kon men met hen mets uitrich
ten. Ruim 4 ure was het toen de politie
zich in de Lindenstraat vertoonde en on
middellijk met een regen van steenen uit
vensters en van daken werd ontvangen.
Te voren was hier en daar de straat reeds
opgebroken en zelf waren barricades Van
straatkeien en planken opgeworpen, die
voorspelden wat op handenwas. Ongeveei
zes ure kwamen 200 man infanterie onder
kapitein Wijnaendts en een half escadron
huzaren, 80 man, onder luitenant Bothnia
Andrea de politie te hulp. Later kwam
er nog artillerie bij. Het opperbevel werd
o-evoerd door den overste Simons. Overal
werd met steenen gegooid, het gevaar voor
politie en soldaten om gekwetst te worden
was groot. Herhaaldelijk werd bevel tot
vuren gegeven en er viel helaasmenig
slachtoffer. Een man, die uit een raam een
grooten steen wierp, werd onmiddellijk
gedood door het schot van een der mili
tairen. Dooden en gekwetsten werden ge
durig weggevoerd en zelf trok men ze hier
daar in de huizen. Voor hen, die een
-l 'V 1 -io hof
en uddi in U.C ïiuifl^u. i
dergelijk tooneel nooit bijwoonden, is het
moeielijkzich een denkbeeld te maken an
den indruk dien het schieten pp een men-
schenmassa teweegbrengt, eigenlijk toch
niet strijdende voor een groot beginsel,
maar eenvoudig zich verzettend tegen een
macht, die men op andere tijden toch tot
zijn bescherming te hulp roept. De ver
bittering was echter zoo groet, dat er
mannen waren, die met opengerukt vest
tegenover de soldaten stonden, roepende
„Schiet maar toeDes middags verricht
ten twee broeders eene moedige daad door
op de Zaterdagsche brug twee vlaggen,
een zwarte en een roode, naar omlaag te
halen en in het water te werpen, legen
7 ure kwam opnieuw versterking door 1
man infanterie, waarbij om 8 uur nog 1-
man vesting-artillerie kwam. Bijna aan
houdend knalden de schoten door de a-
vondlucht en steeds vielen er menschen
neerIn het politiebureau op de Noorder
markt was Dr. G. van Weezei aanwezig die
de handen ruim vol had, met de eerste be
handeling der gekwetsten. Met steenen m
de hand werden velen gearresteerd. De
menigte bleef altijd door stand houden en
voortdurend werden salvo s gelost op de e-
len, die van geen wijken wisten en natuur
lijk vielen. Op sommige plaatsen waren de
gaslichten uitgedoofd en in 't donker werd
met steenen geworpen ter eene en gescho
ten ter andere zijde. Omstreeks halt een
kwam de hoofdcommissaris van politie
Steenkamp in gezelschap van den heer
Van Schermbeek hoofdcommissaris van
politie te's Gravenhage op de Noorder
markt en ongeveer een uur kwam alles m
den omtrek tot stilte en werden geene
schoten meer gehoord.
Voor het paleis op den Dam, zaten, la-
•en en hingen op dienzelfden tijd npg hon
derden personen, kijkende, naar het uit
Naarden aangekomen garnizoen, waarme*
